Το τέλος της ταμειακής μηχανής για μια μακριά σειρά επαγγελματικών δραστηριότητων φέρνει η έλευση του 2015, θέτοντας έτσι ένα τέρμα σε μια μέθοδο που επί χρόνια αποτελούσε το σημείο εκκίνησης και λήξης μιας επαγγελματικής δραστηριότητας. Το τέλος της ταμειακής μηχανής, σύμφωνα με την ερμηνεία της σχετικής εγκυκλίου που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα από το υπουργείο Οικονομικών, θα αφορά τους επαγγελματίες, για παράδειγμα υδραυλικούς, που εργάζονται με μπλοκάκι και παράλληλα δεν έχουν κατάστημα για να ασκούν εμπόριο λιανικής. Επίσης, το τέλος της ταμειακής μηχανής έρχεται για μια σειρά δραστηριοτήτων που υλοποιούνται σε στεγασμένους χώρους (παιδικοί σταθμοί, γυμναστήρια, γιατροί, δικηγόροι κλπ). Την ίδια στιγμή, τελικώς θα αποτελέσει όνειρο θερινής νυκτός η προοπτική πλήρους απαλλαγής της καταβολής ΦΠΑ από τις επιχειρήσεις με χαμηλό ετήσιο τζίρο (μέχρι 25.000 ευρώ), κάτι που αποτελούσε κυβερνητική δέσμευση και είχε εξαγγελθεί τον περασμένο Οκτώβριο. Το καινούργιο μέτρο που ψηφίσθηκε αφορά μόνο απαλλαγή του ΦΠΑ για τις επιχειρήσεις με ετήσιο τζίρο μέχρι 10.000 ευρώ.
Πιο συγκεκριμένα, τα καινούργια δεδομένα θα ισχύσουν άμεσα, αρκεί προηγουμένως να γίνει η σχετική, επίσημη ενημέρωση των κατά τόπους Δημόσιων Οικονομικών Υπηρεσιών. «Ναι, η εγκύκλιος δόθηκε στη δημοσιότητα, ωστόσο δεν μπορούμε να κάνουμε σχόλιο μέχρι να την πάρουμε επισήμως στα χέρια μας», δήλωσε προς τη «δημοκρατική» ο προϊστάμενος της ΔΟΥ Ρόδου κ. Νίκος Καλογερόπουλος και εξέφρασε την εκτίμηση ότι «η εγκύκλιος θα μας κοινοποιηθεί μέχρι την Παρασκευή. Θα τη μελετήσουμε και θα δούμε όλα τα καινούργια δεδομένα».
Ωστόσο, ήδη η κοινότητα των λογιστών – φοροτεχνικών της Ρόδου έχει προμηθευτεί τις νέες διατάξεις. Η πρώτη ανάγνωση δείχνει ότι τελικώς δεν εντάσσονται στο σύστημα διατήρησης ταμειακής μηχανής όλες εκείνες οι δραστηριότητες για τις οποίες είχαν γίνει αρκετές συζητήσεις. Γιατροί, δικηγόροι, ψυχολόγοι, μηχανικοί και δεκάδες άλλοι επαγγελματίες θα συνεχίσουν την άσκηση του επαγγέλματός τους χωρίς να χρησιμοποιούν ταμειακή μηχανή.
Σύμφωνα με τις διευκρινίσεις που δόθηκαν προς τη «δημοκρατική» «απαιτείται προσοχή στο άρθρο 5, παράγραφος β’ της εγκυκλίου, όπου γίνεται λόγος για ατομικές επιχειρήσεις που εξαιρούνται από την καταβολή του ΦΠΑ». Η ερμηνεία που δόθηκε προς τη «δημοκρατική» αναφέρει ότι «στην προκειμένη περίπτωση πιθανότατα γίνεται λόγος για τις ατομικές επιχειρήσεις που έχουν υπαχθεί στο καθεστώς μη καταβολής ου ΦΠΑ, εάν προηγουμένως αυτό δεν το έχουν εισπράξει». Σε αυτή την κατηγορία βρίσκονται αρκετές επιχειρήσεις που είχαν ενταχθεί στο συγκεκριμένο καθεστώς με αίτησή τους.
Αναλυτικά η εγκύκλιος προβλέπει:
Ορίζονται οι οντότητες που απαλλάσσονται από το τρέχον φορολογικό έτος και εφεξής, από τη χρησιμοποίηση φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών (φορολογική ταμειακή μηχανή ή μηχανισμός Ε.Α.Φ.Δ.Σ.Σ.), καθώς και τις περιπτώσεις λιανικών συναλλαγών που απαλλάσσονται από την υποχρέωση έκδοσης των σχετικών παραστατικών (αποδείξεων) μέσω φορολογικού ηλεκτρονικού μηχανισμού, ως εξής:
Οι παρακάτω κατηγορίες οντοτήτων ανεξάρτητα από το μέγεθός τους, δύνανται να μη χρησιμοποιούν φορολογικό ηλεκτρονικό μηχανισμό, για την έκδοση των αποδείξεων λιανικών συναλλαγών:
Ο εκμεταλλευτής κέντρων αισθητικής, γυμναστηρίων, χώρου διαμονής ή φιλοξενίας, εκπαιδευτηρίου, παιδικού σταθμού, κλινικής ή θεραπευτηρίου, καθώς και οι γιατροί και οδοντίατροι,
Ο εκμεταλλευτής χώρων στάθμευσης,
Ο εκμεταλλευτής θεαμάτων, ο πράκτορας κρατικών λαχείων, ΠΡΟ−ΠΟ, ΛΟΤΤΟ και συναφών, η επιχείρηση μεταφοράς προσώπων γενικά, με εξαίρεση τον εκμεταλλευτή ΤΑΞΙ,
Ο κατά παραγγελία αυτοαπασχολούμενος (φυσικό πρόσωπο) ράπτης ή ράπτρια, που επιδιορθώνει ενδύματα και υφασμάτινα είδη, γενικώς, καθώς και ο εκμεταλλευτής ιαματικών πηγών του Ε.Ο.Τ.,
Οι ασκούντες το επάγγελμα του κτηνιάτρου, φυσιοθεραπευτή, βιολόγου, ψυχολόγου, μαίας, δικηγόρου, συμβολαιογράφου, άμισθου υποθηκοφύλακα, δικαστικού επιμελητή, αρχιτέκτονα, μηχανικού, τοπογράφου, χημικού, γεωπόνου, γεωλόγου, δασολόγου, ωκεανογράφου, σχεδιαστή, δημοσιογράφου, συγγραφέα, διερμηνέα, ξεναγού, μεταφραστή, καθηγητή ή δασκάλου, καλλιτέχνη γλύπτη ή ζωγράφου ή σκιτσογράφου ή χαράκτη, ηθοποιού, εκτελεστή μουσικών έργων ή μουσουργού, καλλιτεχνών των κέντρων διασκέδασης, χορευτή, χορογράφου, σκηνοθέτη, σκηνογράφου, ενδυματολόγου, διακοσμητή, οικονομολόγου, αναλυτή, προγραμματιστή, ερευνητή ή συμβούλου επιχειρήσεων, λογιστή ή φοροτεχνικού, αναλογιστή, κοινωνιολόγου, κοινωνικού λειτουργού, εμπειρογνώμονα, ομοιοπαθητικού, εναλλακτικής θεραπείας, ψυχοθεραπευτή, λογοθεραπευτή, λογοπαθολόγου, λογοπεδικού, διαιτολόγου, διατροφολόγου και εργοθεραπευτή,
Ο εκμεταλλευτής γεωργικών μηχανημάτων ή ελαιουργείου ή αλευρομύλου για τις δικαιούμενες αμοιβές από την παροχή των σχετικών υπηρεσιών,
Οι ασχολούμενοι με την κατασκευή οποιουδήποτε τεχνικού έργου (ενδεικτικά και όχι περιοριστικά ξυλουργός, σιδηρουργός, υδραυλικός, ηλεκτρολόγος, κτίστης και γενικά όσοι ασχολούνται με οικοδομικές εργασίες), καθώς και ο κατασκευαστής επιταφίων μνημείων (μαρμαρογλυφείων),
Οι διατηρούντες κτηματομεσιτικό γραφείο, γραφείο τελετών, γραφείο συνοικεσίων, γραφείο διεκπεραίωσης εμπιστευτικών εργασιών, γραφείο ευρέσεως εργασίας,
Η επιχείρηση ημερήσιου και περιοδικού τύπου για την είσπραξη συνδρομών, ενοικίασης επιβατηγών αυτοκινήτων, μοτοσυκλετών και μοτοποδηλάτων, έκδοσης κοινοχρήστων λογαριασμών πολυκατοικιών, καθαρισμού και απολύμανσης κατοικιών, επισκευής και συντήρησης ανελκυστήρων και λοιπών εγκαταστάσεων κατοικιών, η επιχείρηση μεταφοράς αγαθών,
Το Δημόσιο, οι Δήμοι και τα λοιπά Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου για τα στοιχεία που εκδίδουν,
ια) Οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις, τα τραπεζικά − πιστωτικά Ιδρύματα και τα ΕΛ.ΤΑ. Α.Ε., για τις λιανικές πωλήσεις αγαθών και υπηρεσιών που διενεργούν,
Ο εκμεταλλευτής διοδίων για τα παραστατικά διέλευσης των οχημάτων και ο εκμεταλλευτής τουριστικού – ταξιδιωτικού γραφείου.
Ειδικά, οι οντότητες των περιπτώσεων α΄ και ε΄ έως και θ΄ της παραγράφου 1 απαλλάσσονται της υποχρέωσης χρησιμοποίησης φορολογικού ηλεκτρονικού μηχανισμού για την έκδοση των αποδείξεων λιανικών συναλλαγών με την προϋπόθεση ότι στις εκδιδόμενες αποδείξεις αναγράφουν και το ονοματεπώνυμο και τη διεύθυνση του πελάτη. Οι οντότητες της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 1 εμπίπτουν στην ανωτέρω απαλλαγή με την προϋπόθεση ότι αναγράφουν στις εκδιδόμενες αποδείξεις τον αριθμό κυκλοφορίας του οχήματος του πελάτη.
Όσοι από τους υπόχρεους της παραγράφου 1, εκτός από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα για την οποία τους παρέχεται η δυνατότητα να μη χρησιμοποιούν φορολογικό ηλεκτρονικό μηχανισμό, διατηρούν μόνιμη επαγγελματική εγκατάσταση (κατάστημα), από την οποία πωλούν λιανικώς αγαθά ή παρέχουν υπηρεσίες στο κοινό (π.χ. ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί, που πωλούν ηλεκτρολογικά ή υδραυλικά είδη) ή ασκούν παράλληλα και άλλη δραστηριότητα για την οποία υπάρχει υποχρέωση χρησιμοποίησης φορολογικού μηχανισμού (π.χ. ράπτης ή ράπτρια που πωλεί και έτοιμα ενδύματα ή εσώρουχα κ.λπ.), υποχρεούνται να εκδίδουν τις αποδείξεις λιανικών συναλλαγών, τουλάχιστον για τη δραστηριότητά τους αυτή, με τη χρήση φορολογικού ηλεκτρονικού μηχανισμού.
Για τις παρακάτω περιπτώσεις λιανικών συναλλαγών παρέχεται απαλλαγή από την υποχρέωση έκδοσης των σχετικών αποδείξεων πώλησης μέσω φορολογικού ηλεκτρονικού μηχανισμού:
Οι αποδείξεις λιανικών συναλλαγών που εκδίδονται για πωλήσεις φυσικού αερίου μέσω δικτύου, ύδατος πόσιμου μέσω δικτύου, αεριόφωτος, ηλεκτρικού ρεύματος, θερμικής ενέργειας ή παροχής τηλεπικοινωνιακών, ταχυδρομικών, τραπεζικών, χρηματιστηριακών, χρηματοδοτικών εργασιών, καθώς και στις περιπτώσεις είσπραξης ανταποδοτικών τελών και λοιπών συναφών δικαιωμάτων από το Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ., Ο.Τ.Α., δημοτικές επιχειρήσεις και επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας,
Οι αποδείξεις λιανικών συναλλαγών που εκδίδονται εκτός της επαγγελματικής εγκατάστασης του υπόχρεου, με εξαίρεση τους πωλητές (αγρότες – μεταπωλητές) σε λαϊκές αγορές και τους πωλητές αποκλειστικά μέσω πλανοδίου ή υπαίθριου εμπορίου,
Οι αποδείξεις λιανικών συναλλαγών που εκδίδονται «επί πιστώσει» από οντότητες που χρησιμοποιούν διπλογραφικό λογιστικό σύστημα,
Οι αποδείξεις λιανικών συναλλαγών, που από ειδικές φορολογικές διατάξεις, απαιτείται να αναγράφουν επιπλέον δεδομένα (ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, είδος αγαθού ή υπηρεσίας, ποσότητα αγαθού, ονοματεπώνυμο πελάτη, κ.λπ.),
Οι αποδείξεις λιανικών συναλλαγών για τη διάθεση ιατρικών συσκευών, χειρουργικών εργαλείων (μίας χρήσης), τεχνητών μοσχευμάτων, προς ασθενείς μέσω θεραπευτηρίων,
Οι παρακάτω πολύ μικρές οντότητες της παραγράφου 2.γ του άρθρου 1 του ν. 4308/2014 απαλλάσσονται από την υποχρέωση έκδοσης των σχετικών αποδείξεων μέσω φορολογικού ηλεκτρονικού μηχανισμού:
Οι ατομικές επιχειρήσεις (φυσικά πρόσωπα) που πωλούν αγαθά ή προσφέρουν υπηρεσίες αποκλειστικά από σταθερά σημεία μετά από άδεια των αρμόδιων υπηρεσιών. Στην απαλλαγή εντάσσονται, ενδεικτικά και όχι περιοριστικά,, οι στιλβωτές υποδημάτων καθώς και οι πωλητές κουλουριών, ψημένων καλαμποκιών, κάστανων, ξηρών καρπών, καρύδας ή άλλων αγαθών.
Οι ατομικές επιχειρήσεις (φυσικά πρόσωπα) που απαλλάσσονται από το Φ.Π.Α. λόγω ύψους ακαθαρίστων εσόδων σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 39 του ν. 2859/2000 (ΦΕΚ 248 Α΄) με εξαίρεση τους εκμεταλλευτές ΤΑΞΙ, τα πρατήρια υγρών καυσίμων και τους πωλητές πετρελαίου θέρμανσης.
Οι οντότητες που εντάσσονται στο ειδικό καθεστώς κατ’ αποκοπή καταβολής του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 40 του ν. 2859/2000.
Απαλλαγή από τον ΦΠΑ
Τον περασμένο Οκτώβριο είχε ανακοινωθεί από την Κυβέρνηση ότι θα ληφθεί απόφαση για την απαλλαγή από την καταβολή του ΦΠΑ, εάν η επιχείρηση έχει ετήσιο τζίρο μικρότερο από 25.000 ευρώ. Το μέτρο αυτό εφαρμόζεται σε όλη την Ευρωπαϊκή Ενωση και μάλιστα σε ορισμένες χώρες το ελάχιστο όριο είναι κατά πολύ υψηλότερο.
Εν τέλει, αποφασίσθηκε και φαίνεται πως από φέτος θα υλοποιηθεί η απαλλαγή από την καταβολή του ΦΠΑ μόνο των πολύ μικρών επιχειρήσεων και των επαγγελματιών που έχουν τζίρο μέχρι 10.000 ευρώ (χωρίς τον ΦΠΑ). Ως μέτρο είναι μεν σημαντικό, καθώς διευκολύνει τις μικρές δραστηριότητες, όμως δεν μπορεί να δώσει την ώθηση στη μεγάλη βάση της εθνικής οικονομίας και στις χιλιάδες επιχειρήσεις που έχουν τζίρο μεταξύ 10.000 έως 30.000 ευρώ και αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ανάπτυξης.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο, Οι επιχειρηματίες και οι ελεύθεροι επαγγελματίες που υπάγονται σε αυτή την κατηγορία, εφόσον επιθυμούν να ενταχθούν στο νέο αυτό καθεστώς απαλλαγής από το ΦΠΑ, θα πρέπει να υποβάλουν μέχρι τη Δευτέρα 12 Ιανουαρίου δηλώσεις μεταβολής στα Τμήματα Μητρώου των αρμοδίων ΔΟΥ.
Εφόσον υποχρεούνται να εκδίδουν φορολογικά στοιχεία, δηλαδή τιμολόγια και αποδείξεις, δεν θα πάψουν να υπάγονται στην υποχρέωση αυτή.
Ωστόσο, σε κάθε τιμολόγιο ή απόδειξη που εκδίδουν θα πρέπει να αναγράφεται πλέον η ένδειξη «χωρίς ΦΠΑ-Απαλλαγή μικρών επιχειρήσεων».