Στην τελική ευθεία βρίσκονται τα κόμματα για την τελική μάχη της κάλπης στις 25 Ιανουαρίου και μετά τις πρώτες δημοσκοπήσεις έχει ανοίξει η συζήτηση για τις πιθανές συνεργασίες της επόμενης μέρας, προκειμένου να διαμορφωθεί μια κυβέρνηση συνεργασίας.
Πόσο πιθανό είναι όμως ένα σενάριο αυτοδύναμης κυβέρνησης; Η δύσκολη εξίσωση του εκλογικού νόμου προβλέπει ότι η κατάκτηση της αυτοδυναμίας εξαρτάται ουσιαστικά από δύο σημαντικούς παράγοντες. Τα δύο «κλειδιά» για την αυτοδυναμία αφορούν το ποσοστό του πρώτου κόμματος σε σχέση με το ποσοστό των κομμάτων που παραμένουν εκτός Βουλής.
Η κατάκτηση της αυτοδυναμίας δεν έχει σχέση ούτε με τη διαφορά του πρώτου από το δεύτερο κόμμα ούτε με τα ποσοστά που θα λάβουν τα μικρότερα κόμματα. Συγκεκριμένα εάν το πρώτο κόμμα λάβει 38,4% και τα κόμματα εκτός Βουλής είναι περίπου στο 5%, τότε σχηματίζει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Αυτό ισχύει ακόμα και στην περίπτωση που το πρώτο κόμμα εκλεγεί με διαφορά μίας ψήφου από το δεύτερο κόμμα.
Ο εκλογικός νόμος προβλέπει ότι αυτοδυναμία μπορεί να κατακτήσει ένα κόμμα με 35,6%, αλλά θα μπορούσε να λάβει παραπάνω από το 50%+1 των βουλευτών για τον σχηματισμό κυβέρνησης, μόνο εάν παραμένουν εκτός Βουλής κόμματα τα οποία να αθροίζουν 12%.
Οσο αυξάνεται το ποσοστό του κόμματος από το μίνιμουμ του 35,6%, τόσο θα πρέπει να μειώνεται και το ποσοστό των κομμάτων εκτός Βουλής από το 12% που είναι το ταβάνι. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις εκλογές του 2012 μόλις το 6% των κομμάτων έμειναν εκτός Βουλής.
Με βάση την κατάταξη των κομμάτων στην έρευνα της GPO, που δημοσιεύτηκε στο MEGA, έγινε επεξεργασία τεσσάρων εκλογικών σεναρίων, εκ των οποίων τα δύο καταγράφουν αποτελέσματα που δίνουν κυβερνήσεις συνεργασίας και τα υπόλοιπα δύο δίνουν αυτοδυναμία.
Σημαντικό ρόλο στην αποτύπωση των τελικών συσχετισμών διαδραματίζει το ποσοστό που λαμβάνουν οι ΑΝΕΛ και το Κίνημα του Γ. Παπανδρέου καθώς -πάντα στη βάση της ανάλυσης των δημοσκοπικών δεδομένων της GPO- η είσοδός τους ή μη στη Βουλή θα επηρεάσει σημαντικά την τελική έκβαση για τον σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης από το πρώτο κόμμα. Υπενθυμίζεται ότι το γκάλοπ της GPO έδινε για την πρόθεση ψήφου: ΣΥΡΙΖΑ 28,5%, ΝΔ 25,3%,ΠΟΤΑΜΙ 5,8%, ΚΚΕ 5,7%, ΧΑ 5,4% ΠΑΣΟΚ 5,0%, ΑΝΕΛ 2,7%, Κίνημα 2,6%, ΛΑΟΣ 2,0% ΑΝΤΑΡΣΥΑ 1,0%, Αλλο Κόμμα 2,0%, Ακυρο, Λευκό 0,9%,
Αναποφάσιστοι 13,1%.
Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της GPO, Τ. Θεοδωρικάκος, μιλώντας στο «Εθνος» σημειώνει για τα σενάρια της αυτοδυναμίας: «Με τα τωρινά δημοσκοπικά δεδομένα η αυτοδυναμία του πρώτου κόμματος είναι ασφαλώς δύσκολη, αλλά όχι αδύνατη λόγω του εκλογικού νόμου.
Φαίνεται ότι ορισμένα κόμματα θα έχουν οριακό αποτέλεσμα ως προς το εάν θα μπουν ή όχι στη Βουλή και θα είναι ο καθοριστικός παράγοντας που θα διευκολύνει ή θα δυσκολέψει την αυτοδυναμία του πρώτου κόμματος», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Στο μικροσκόπιο
Στο μικροσκόπιο των κομμάτων έχουν τεθεί οι δημοσκοπήσεις και τα επιτελεία αναλύουν τα δεδομένα των μετρήσεων κοινής γνώμης. Τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ εκτιμούν ότι το κόμμα τους θα μπορούσε να κατακτήσει ακόμα και την αυτοδυναμία υπό προϋποθέσεις, καθώς έχει προβάδισμα από τη ΝΔ στις πρώτες δημοσκοπήσεις, ενώ τα υπόλοιπα κόμματα και ένας σημαντικός αριθμός επιστημόνων που αναλύουν τα δεδομένα των μετρήσεων κοινής γνώμης υποστηρίζουν ότι βάσει των δημοσκοπικών δεδομένων δεν είναι πιθανό το σενάριο της αυτοδυναμίας.
Το ΠΑΣΟΚ εκτιμά ότι έχει παρέλθει η περίοδος των αυτοδυναμιών και ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, αν και πρώτος στην πρόθεση ψήφου, είναι πολύ μακριά από το ενδεχόμενο αυτοδυναμίας και επικαλούνται τα ευρήματα των δημοσκοπήσεων που αναφέρουν ότι έχει κλονιστεί η εμπιστοσύνη των πολιτών στις μονοκομματικές κυβερνήσεις.
