Κάτω ακόμη και από τα 45 δολάρια/βαρέλι υποχώρησε χθες η τιμή του αργού πετρελαίου, δηλαδή στα χαμηλότερα επίπεδα της τελευταίας εξαετίας, με αφορμή, αυτήν τη φορά, τις εκτιμήσεις για αύξηση των αμερικανικών αποθεμάτων.
Βέβαια, η βασική αιτία για το «γκρέμισμα» των διεθνών τιμών σε ποσοστό έως και 60% από τα υψηλά του περασμένου Ιουνίου είναι τα… γεωπολιτικά «παιχνίδια» των πετρελαιοπαραγωγών χωρών στην προσπάθειά τους να αποκτήσουν το… πάνω χέρι στην παγκόσμια αγορά του «μαύρου χρυσού».
Την ίδια στιγμή στη χώρα μας, η μεγάλη πτώση που εμφανίζει η τιμή του μπρεντ δεν περνάει στις αντλίες των πρατηρίων στον ίδιο βαθμό, με την Ελλάδα να «φιγουράρει» στην τρίτη θέση των χωρών με την ακριβότερη βενζίνη στην Ευρώπη. Δυστυχώς οι Ελληνες καταναλωτές δεν επωφελούνται τα μέγιστα από την πτώση του «μαύρου χρυσού», καθώς ένα πολύ μεγάλο ποσοστό της τιμής (της τάξης του 67,3%) αποτελεί φόρους και τέλη. Αυτό σημαίνει δηλαδή πως μόνο το 32,7% της τιμής εξαρτάται από τις διακυμάνσεις της διεθνούς τιμής του προϊόντος.
Η ισοτιμία
Σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της τιμής παίζει ακόμη η ισοτιμία ευρώ/δολαρίου, όπου η ενίσχυση του αμερικανικού νομίσματος μετριάζει το ποσοστό πτώσης στη λιανική, καθώς η τιμολόγηση των πετρελαϊκών προϊόντων βάσει της διεθνούς τιμής που διαμορφώνεται στην αγορά της Μεσογείου (Platts).
Σε γενικές γραμμές, η πτώση των τιμών των καυσίμων στην Ελλάδα ανέρχεται περίπου στο 1/3 της αντίστοιχης πτώσης που σημειώνεται στις διεθνείς πετρελαϊκές τιμές. Δεν είναι τυχαίο ότι από τα υψηλά του περασμένου Ιουνίου, το μπρεντ έχει υποχωρήσει σε ποσοστό της τάξης του 58% περίπου, ενώ η τιμή της αμόλυβδης στην Ελλάδα είναι χαμηλότερη κατά 21,4% περίπου και του πετρελαίου κίνησης κατά 20,2%.
Στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η πιο ακριβή βενζίνη πωλείται στην Ιταλία και την Ολλανδία (πάνω από το 1,5 ευρώ/λίτρο), ενώ τις χαμηλότερες τιμές συναντάμε στην Πολωνία, την Εσθονία και τη Λετονία σε επίπεδα πέριξ του 1 ευρώ/λίτρο.
Σε ό,τι αφορά στο ντίζελ κίνησης η εικόνα για τη χώρα μας είναι σαφώς καλύτερη (με τους φόρους να αποτελούν το 48,36% της τελικής τιμής στην αντλία), καθώς οι τιμές στην Ελλάδα είναι χαμηλότερες του μέσου ευρωπαϊκού όρου. Ξένοι αναλυτές κάνουν λόγο για υποχώρηση των τιμών του «μαύρου χρυσού» ακόμη και κάτω από τα 40 δολάρια, κάτι το οποίο μεταφράζεται σε μία περαιτέρω πτώση και στις τιμές των καυσίμων στην Ελλάδα σε ποσοστό 3-4% από τα τρέχοντα επίπεδα.
Σχετικά με τα δεδομένα της διεθνούς πετρελαϊκής αγοράς, αυτή κυριαρχείται τους τελευταίους μήνες από ένα «παιχνίδι» κυρίως μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και των ΗΠΑ, καθώς οι Αραβες δεν επιθυμούν να επεκταθεί η χρήση σχιστολιθικού πετρελαίου από τους Αμερικανούς και κάνουν ό,τι μπορούν προκειμένου να καταστήσουν τις επενδύσεις αυτές… ασύμφορες.
Από την άλλη πλευρά βέβαια, πετυχαίνουν πλήγμα σε δύο κοινούς «εχθρούς» στην πετρελαϊκή σκακιέρα όπως είναι η Ρωσία και το Ιράν, χώρες οι οποίες ήδη «ταλαιπωρούνται» από τις κυρώσεις των… Δυτικών.
Σύμφωνα με τον υπουργό Πετρελαίου των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, Σουχαΐλ Μοχάμεντ Φαράχ Αλ-Μαζρουί, «ο ΟΠΕΚ δεν μπορεί να συνεχίσει να προστατεύει μια συγκεκριμένη τιμή, δεν είναι ο μοναδικός του στόχος». Μάλιστα ο δισεκατομμυριούχος Σαουδάραβας πρίγκιπας Αλγουαλίντ Μπιν Ταλάλ δήλωσε ότι το επίπεδο των 100 δολαρίων το βαρέλι στο πετρέλαιο δεν θα ξεπεραστεί ξανά στο μέλλον. Παράλληλα, αναλυτές της Goldman Sachs μείωσαν τις τρίμηνες εκτιμήσεις τους για το μπρεντ στα 42 δολάρια ανά βαρέλι (από 80 δολ. προηγουμένως), σημειώνοντας μάλιστα ότι θα παραμείνει πέριξ των 40 δολαρίων στο μεγαλύτερο μέρος του πρώτου μισού του 2015.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Ιράν, Χασάν Ροχανί, δήλωσε ότι οι χώρες που βρίσκονται πίσω από την πτώση των παγκοσμίων τιμών του πετρελαίου θα μετανιώσουν για την απόφασή τους αυτή και προειδοποίησε ότι άλλες πετρελαιοπαραγωγές χώρες, όπως η Σαουδική Αραβία και το Κουβέιτ, θα πληγούν περισσότερο από το Ιράν.
