΄Αρθρο του Χριστόφορου Κάσδαγλή, υποψηφίου βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ στα Δωδεκάνησα
Η εμβληματική ποτοποιία συμπυκνώνει ιστορία, τοπική επιχειρηματικότητα, συνεταιριστική ιδέα και σύζευξη πρωτογενούς και δευτερογενούς τομέα.
Είχα προχθές την ευκαιρία να επισκεφθώ τις εγκαταστάσεις της ΚΑΪΡ στη Ρόδο. Η επιλογή δεν ήταν τυχαία. Παρακολουθώ από χρόνια την πορεία της εμβληματικής για τα Δωδεκάνησα συνεταιριστικής επιχείρησης.
Το συνεταιριστικό κίνημα συνιστά πονεμένη ιστορία για τη χώρα μας. Αποτελεί μεγάλη πρόκληση και ευκαιρία, ιδανικό μοντέλο για την προώθηση ριζοσπαστικών αλλαγών στον πρωτογενή τομέα. Προάγει τη συνεργατικότητα και την αλληλεγγύη, επιτρέπει οικονομίες κλίμακος, και επομένως διαρθρωτικές αλλαγές που θα διευκόλυναν τον εκσυγχρονισμό της παραγωγής, τη διαφοροποίηση του παραγωγικού προτύπου, την τόνωση της εξωστρέφειας, την ανάπτυξη προωθημένων μορφών μάρκετινγκ.
Το συνεταιριστικό κίνημα αποτελεί όμως και μια πληγή, στο βαθμό που οδηγήθηκε συχνά σε κακοδιαχείριση, ατασθαλίες, υπερχρέωση, παραγωγική και λειτουργική στασιμότητα, παραγοντισμό. Το χειρότερο είναι ότι τα εκτεταμένα αυτά φαινόμενα υπονομεύουν την ίδια τη συνεταιριστική ιδέα και βάζουν φρένο στην ανάπτυξη ενός υγιούς κοινωνικού τομέα της οικονομίας, δίπλα στον δημόσιο και τον ιδιωτικό.
Η περίπτωση της ΚΑΪΡ είναι ακόμα πιο σημαντική, δεδομένου ότι, εκτός από τον συνεταιριστικό της χαρακτήρα, υπήρξε ένα πρωτοποριακό παράδειγμα σύζευξης του πρωτογενούς με τον δευτερογενή τομέα. Μια ρωμαλέα κατά το παρελθόν βιομηχανία, με επώνυμα προϊόντα και ισχυρό brand name.
Παρακολούθησα επί χρόνια τη σταδιακή έκπτωση της εταιρείας, τα λειτουργικά της προβλήματα, την υπερχρέωση, την έλλειψη ρευστότητας και την υποχώρησή της στην αγορά.
Παρακολούθησα επίσης με μεγάλο ενδιαφέρον την προσπάθεια αναδιάρθρωσής της που πραγματοποιείται τα τελευταία χρόνια.
Κι εκεί που η επιχείρηση έμοιαζε να μπαίνει για τα καλά στο δρόμο της εξυγίανσης δίνοντας ανάσα, κουράγιο και προοπτική στους αμπελουργούς της Ρόδου, διαπιστώνω τώρα ότι κινδυνεύει να ξαναμπεί σε νέο φαύλο κύκλο προβλημάτων, που πηγάζουν κυρίως από το νέο μνημονιακό νομοθετικό πλαίσιο.
Ο νόμος Ν.4015/2011 για τις συνεταιριστικές οργανώσεις, μία ακόμα αντιμεταρρύθμιση που ψευδεπίγραφα παρουσιάστηκε ως μεταρρύθμιση, χρησιμοποιήθηκε ως όχημα προκείμενου η ουσία του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της ΚΑΪΡ να καταλυθεί και η εταιρεία να πάψει να ανήκει στο σύνολο του αγροτικού κόσμου της Ρόδου και να βρεθεί εγκλωβισμένη σε ένα ασθενές και μη αντιπροσωπευτικό ιδιοκτησιακό σχήμα. Η οικονομική εξυγίανση της ΚΑΪΡ κινδυνεύει να ματαιωθεί, καθώς η εταιρεία έχει ήδη υπαχθεί με τεχνητό και βίαιο τρόπο στη σχεδόν αποκλειστική εξάρτηση από την Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Ρόδου, καθιστάμενη έτσι όμηρος της προβληματικότητας του νέου βασικού μετόχου της. Το κυριότερο όμως είναι ότι μέσα από μια σειρά ατυχών διαδικασιών, η εφαρμογή του νόμου αυτού είχε ως συνέπεια η ΚΑΪΡ να απολέσει τη συνεταιριστική της ιδιότητα. Χάνει έτσι σημαντικά θεσμικά, φορολογικά και οικονομικά πλεονεκτήματα και αλλοιώνεται η παραδοσιακή φυσιογνωμία της.
Το συμπέρασμα, που πρέπει να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, είναι ότι η ΚΑΪΡ πρέπει να ανακτ ήσει τον συνεταιριστικό της χαρακτήρα και να αποδοθεί εκ νέου στους φυσικούς ιδιοκτήτες της, ενώ παράλληλα πρέπει να δοθούν κίνητρα για την κεφαλαιακή ενίσχυσή της και για την εφαρμογή ενός δυναμικού σχεδίου ανάπτυξής της.
