Τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στους επιμέρους τομείς της οικονομίας της Ρόδου απαριθμούν οικονομικοί παράγοντες του τόπου, καθώς έχει πλέον παρέλθει ενάμιση χρόνος από τότε που ξέσπασε η διεθνής κρίση για να “συναντήσει” και να αναδείξει τις διαρθρωτικές αδυναμίες της δικής μας, εγχώριας οικονομίας.
Όλοι ανεξαιρέτως οι εκπρόσωποι κλάδων της τοπικής οικονομίας που μίλησαν στη “δ”, καταλήγουν σε κοινά συμπεράσματα, για τις επιπτώσεις της κρίσης σε ένα νησί όπως η Ρόδος, όπου η κύρια οικονομική δραστηριότητά του είναι ο τουρισμός, κατά συνέπεια είναι ιδιαίτερα ευάλωτο στα αποτελέσματα της οικονομικής κατάστασης που έχει διαμορφωθεί στις λεγόμενες τροφοδότριες χώρες. Η δραματική μείωση της τουριστικής επιχειρηματικής δραστηριότητας και τα παρελκόμενά της, η έλλειψη ρευστότητας, η αδυναμία ανταπόκρισης σε ταμειακές, φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις, η μεγάλη μείωση της οικοδομικής δραστηριότητας, ο στραγγαλισμός των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, η ανεργία, η υπερχρέωση νοικοκυριών και επιχειρήσεων, είναι τα βασικά χαρακτηριστικά της κρίσης που έχουν δημιουργήσει ένα φαύλο και διαρκώς ανατροφοδοτούμενο κύκλο για την τοπική οικονομία, από τον οποίο κανένας δεν μπορεί να εκτιμήσει μετά βεβαιότητος πόσο θα διαρκέσει και πόσο ακόμη θα ενταθεί.
Παρά ταύτα, υπάρχει και η θετική πλευρά αυτής της δύσκολης συγκυρίας, όπου, υπό προϋποθέσεις, η κρίση μπορεί να μετατραπεί σε ευκαιρία.
Μιλούν στη “Δ” ο πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου κ. Λάζαρος Κασέκας, ο κ. Μιχάλης Κάρρας, μέλος της διοίκησης του ΕΒΕΔ, ο τουριστικός πράκτορας κ. Τσαμπίκος Χατζημιχάλης, ο πρόεδρος των Εστιατόρων και Καταστημάτων Υγειονομικού Ενδιαφερόντος κ. Γιάννης Κλούβας, και οι Οικονομολόγοι κκ. Δημήτρης Μοσχογιάννης και Δημήτρης Κούκουλας.
Λάζαρος Κασέκας:
Αρνητικές αλλά και
θετικές επιπτώσεις
Παρακάμπτω τα τετριμμένα περί γενικών επιπτώσεων της κρίσης στην εθνική οικονομία και εστιάζω τις παρατηρήσεις μου στην πραγματική τοπική οικονομία.
Οι αρνητικές επιπτώσεις είναι:
1. Υπερχρέωση επιχειρήσεων και νοικοκυριών και αδυναμία εξυπηρέτησής των.
2. Δραματικός περιορισμός της ρευστότητας και απροθυμία τραπεζών για νέες χρηματοδοτήσεις ή ακόμα και αναχρηματοδοτήσεις.
3. Δραστική μείωση της επιχειρηματικής δραστηριότητας ιδιαίτερα στον τουριστικό τομέα, την οικοδομή και το εμπόριο.
4. Αύξηση της ανεργίας
5. Ανησυχητική αύξηση στις φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις των επιχειρήσεων και αδυναμία παραλαβής των σχετικών ενημεροτήτων, επηρεάζοντας κατά συνέπεια τις δανειοδοτήσεις.
6. Κοινωνική αναταραχή, ιδιαίτερα μεταξύ των αλλοδαπών εργαζομένων στην οικοδομή και ξενοδοχειακό τομέα οι οποίοι δεν έχουν πρόσβαση στην κοινωνική και κρατική αλληλεγγύη.
7. Αδυναμία εκταμίευσης εγκεκριμένων επιδοτούμενων επενδυτικών σχεδίων.
8. Ψυχολογική πτώση της κοινωνίας με αρνητικές συνέπειες στην υγεία των πολιτών και την έξοδο από την κρίση.
9. Υπάρχουν όμως και θετικές επιπτώσεις που αξίζει να δούμε:
1. Νέες επενδυτικές ευκαιρίες
2. Μείωση τιμών σε αγαθά, ιδιαίτερα στην οικοδομή.
3. Ευκαιρία ανασύνταξης των νοικοκυριών και επιχειρήσεων και ευκαιρία περιορισμού των δανειακών τους υποχρεώσεων.
4. Εξυγίανση ή ακόμα και οριστική παύση κορεσμένων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων.
5. Διαρθρωτικές αλλαγές οικονομίας σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης.
6. Ευαισθητοποίηση και αύξηση της οικογενειακής και κοινωνικής αλληλεγγύης.
Μιχάλης Κάρρας:
Βαθύτερες αιτίες,
μεγαλύτερη διάρκεια
Η οικονομική κρίση, όπως την ζούμε εμείς που δραστηριοποιούμαστε στα νησιά μας, έχει κοινή αρχή χρονικά με την παγκόσμια οικονομική κρίση αλλά έχει τελείως διαφορετικά χαρακτηριστικά, βαθ…ύτερες αιτίες και μεγαλύτερη διάρκεια.
Νέες έννοιες μπήκαν στο καθημερινό μας λεξιλόγιο, όπως επισφάλειες, στραγγαλισμός της πραγματικής οικονομίας και για πρώτη φορά ο κάθε επιχειρηματίας δεν κρατά τις τύχες της δουλειάς του στα χέρια του.
Οι Τουριστικές επιχειρήσεις αγωνίζονται να επιβιώσουν θυσιάζοντας τα κέρδη τους, η οικοδομή είναι κάτω 40%, η ένδυση και η υπόδηση περιμένουν τις εκπτώσεις, το λιανικό εμπόριο δοκιμάζεται.
Δεν μπορούμε να προβλέψουμε τη διάρκεια της κρίσης , ήδη κλείσαμε 14 μήνες, και η ατομική πρωτοβουλία, η σκληρή δουλειά και οι κλασικές μέθοδοι που όλοι ακολουθούσαμε, δεν είναι αρκετές για να την ξεπεράσουμε.
Πρέπει όμως να κάνουμε την κρίση ευκαιρία, είμαστε οι ίδιοι άνθρωποι με εκείνους που δημιούργησαν το θαύμα της ανάπτυξης των νησιών μας και έχουμε και την παρακαταθήκη της εμπειρίας τους.
Αλληλέγγυοι μεταξύ μας, στηρίζοντας ο ένας τον άλλο, γιατί η έξοδος από την κρίση πρέπει να μας βρει ζωντανούς, προτιμώντας δικές μας ντόπιες επιχειρήσεις για να συνεργαζόμαστε, βελτιώνοντας την ποιότητα της δουλειάς του ο καθένας μας, ας μεταφέρουμε ένα κλίμα αισιοδοξίας, μια και οικονομία είναι και καλή ψυχολογία..
Τσαμπίκος Χατζημιχάλης:
Το σενάριο για ακόμα
μεγαλύτερη ένταση της
κρίσης είναι ορατό
Η οικονομική κρίση που έχει ξεσπάσει παγκοσμίως έχει επηρεάσει σημαντικά τον τομέα των προσφερόμενων υπηρεσιών και ιδιαίτερα αυτόν του τουρισμού.
Χώρες και ιδιαίτερα περιοχές όπως η δική μας εξαρτώνται στον μεγαλύτερο βαθμό από τον τουριστικό κλάδο.
Είναι σχεδόν η μοναδική πηγή εσόδων και αποτελεί την κινητήρια δύναμη όλων των οικονομικών συναλλαγών που λαμβάνουν χώρα στο νησί μας.
Αναφερόμενοι λοιπόν στην κρίση που σημειώνεται θα πρέπει να αναλογιστούμε ότι το νησί μας κινήθηκε ίσως καλύτερα από όλα τα υπόλοιπα στον ελληνικό χώρο. Παρ’ όλα αυτά ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλο μας. Η μικρή μείωση αυτή σαν ποσοστό μπορεί να μην μας αποκαλύπτει πολλά. Σε πραγματικά όμως νούμερα η μείωση αυτή ανέρχεται σε πολλά εκατομμύρια ευρώ.
Το σενάριο για ακόμα μεγαλύτερη ένταση της κρίσης είναι ορατό και πραγματικά αυτό θα είναι σχεδόν καταστροφικό για τον τόπο μας.
Εάν παρατηρήσουμε την τοπική οικονομία μπορούμε εύκολα να διαπιστώσουμε ότι ο οικοδομικός κλάδος βρίσκεται σε αδράνεια, η ανεργία ανεβαίνει ολοένα με μεγαλύτερους ρυθμούς, οι επισφαλείς απαιτήσεις αυξάνονται κι η αφερεγγυότητα πρωταγωνιστεί. Οι τοπικές επιχειρήσεις προσπαθούν αλλά ρευστότητα δεν υπάρχει.
Σε ένα τέτοιο κλίμα αβεβαιότητας λοιπόν κινείται η τοπική αγορά .
Μέτρα στήριξης του τουριστικού κλάδου είναι δύσκολο να ληφθούν, δεδομένης της κακής οικονομικής κατάστασης της χώρας και όπως αντιλαμβάνεστε καλούμαστε να αντεπεξέλθουμε μόνοι μας σε αυτήν την δύσκολη όσο και σημαντική κατάσταση.
Γιάννης Κλούβας:
Έπεσε το επίπεδο σέρβις
και παροχής υπηρεσιών
Πως και πόσο έχει επηρεαστεί η δουλειά μας (εστιατόρια και γενικά Καταστήματα Υγειονομικού Ενδιαφέροντος) στο νησί μας από την οικονομική κρίση…
Είναι γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια με την γιγάντωση του all inclusive τα Κ.Υ.Ε έχουν τεράστιες απώλειες τζίρου. Τώρα με την οικονομική κρίση ήρθε σχεδόν το τελειωτικό χτύπημα.
Το οποίο βέβαια θα έχει αντίκτυπο στο μέλλον του νησιού μας..
Εμείς οι μικροί επιχειρηματίες αδυνατούμε πλέον να πληρώνουμε τις τεράστιες εισφορές, τους διάφορους φόρους και τα πρόστιμα από περαιώσεις (αφού πρώτα έχουν κανονίσει να σου έχουν κάνει ετσιθελικά παραβάσεις) με αποτέλεσμα να προσπαθούμε με μειωμένο προσωπικό και πολύ προσωπική εργασία να αντεπεξέλθουμε στην εξυπηρέτηση των πελατών.
Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να μην υπάρχει ο χρόνος να τους περιποιηθούμε, να μιλήσουμε μαζί τους όπως παλιά και να τους κάνουμε φίλους με την ελληνική φιλοξενία που μας διέκρινε τόσα χρόνια…
Συνέπεια αυτού το κακό σέρβις ,και οι επισκέπτες έρχονται ΞΕΝΟΙ και φεύγουν ξένοι… χωρίς να χτίζονται δεσμοί φιλίας.
Έτσι μη έχοντας δεσμούς με το νησί και τους ανθρώπους του τον επόμενο χρόνο επισκέπτονται άλλους ανταγωνιστικούς προορισμούς.
Έχουμε χάσει περίπου τα 160 εστιατόρια μέσα σε 2 ½ χρόνια.. Έχουν χαθεί μαζί μ΄ αυτά και πολλές θέσεις εργασίας.
Από την άλλη μεριά το παραεμπόριο (καντίνες, πανηγύρια, σουβλάκια μέσα από λεκάνες, εστιατόρια αυτοσχέδια δίπλα στις εκκλησίες) ζει και βασιλεύει… για χάρη ψήφων…
Οι δε νόμοι εφαρμόζονται μόνο στους μικρούς και αδύναμους που έχουν όνομα και διεύθυνση και ξέρουν που θα μας βρουν…
Εδώ λοιπόν ή πρέπει να γίνεις αλμπάνης ή πρέπει να πας μετανάστης
Καταφέραμε ένα παραδεισένιο τόπο να τον μετατρέψουμε σε κόλαση …
Δημήτρης Μοσχογιάννης:
Μας επηρεάζει η κρίση των «τουριστικών πελατών» μας
Η χώρα μας ανήκει στην κατηγορία των οικονομιών, στις οποίες η διεθνής οικονομική κρίση, εκτός από τα γενικότερα οικονομικά προβλήματα, ανέδειξε και τα μεγάλα χρόνια διαρθρωτικά προβλήματα της οικονομίας, και επιπλέον για την Ελλάδα επιβεβαίωσε την καταστροφική οικονομική διαχείριση των τελευταίων ετών.
Η περιοχή μας ασφαλώς και επηρεάζεται από την κρίση, ως μέρος της Ελληνικής οικονομίας, αλλά και λόγω τουριστικού προϊόντος, ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης που βιώνουν οι «τουριστικοί μας πελάτες».
Οι συνέπειες της κρίσης εμφανίζονται σε όλους τους κύριους τομείς οικονομικής δραστηριότητας της περιοχής μας (τουρισμός, εμπόριο, οικοδομή), έχοντας προκαλέσει μείωση του όγκου δραστηριότητας, περιορισμό της απασχόλησης, αύξηση των ανεκπλήρωτων υποχρεώσεων, επιφέροντας παράλληλα σοβαρότατες δυσλειτουργίες σε μια σειρά από επαγγελματικούς κλάδους, δορυφόρους των παραπάνω βασικών οικονομικών δραστηριοτήτων.
Αν και για τις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες έχει αρχίσει να προσδιορίζεται η έξοδος από την κρίση, για το τέλος του 2010 και τις αρχές του 2011, για την Ελλάδα, άρα και για τη Ρόδο, δεν είναι ορατό κάτι τέτοιο.
Το οδυνηρότερο σενάριο είναι, στην προσπάθεια για έξοδο από την κρίση, η Ελληνική κυβέρνηση, να υποκύψει στις νεοφιλελεύθερες πιέσεις των Ευρωπαίων, λαμβάνοντας μέτρα κυρίως περιορισμού των δαπανών ( π.χ. πάγωμα μισθών) και όχι αύξησης των εσόδων ( πάταξη της φοροδιαφυγής), μια «συνταγή» που χρόνια εφαρμόζεται και χρόνια αποτυγχάνει!
Δημήτρης Κούκουλας:
Απαισιοδοξία ως προς την
επιχειρηματική προοπτική
Ακολουθώντας την γενικότερη εξέλιξη της Ελληνικής οικονομίας και η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων της περιοχής μας, έχουν επηρεασθεί σε μεγάλο ή μικρότερο βαθμό από την οικονομική κρίση. Η μείωση του τζίρου, η έλλειψη ρευστότητας και η αύξηση του χρόνου είσπραξης οφειλών είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η πλειονότητα των επιχειρήσεων αυτή την περίοδο. Αδυναμία στην κάλυψη ταμειακών υποχρεώσεων, προβλήματα συνεργασίας με τις τράπεζες και ορατός ο κίνδυνος χρεοκοπίας για πολλές εξ αυτών. Η κερδοφορία έχει επηρεαστεί αρνητικά και είναι σημαντική η απώλεια θέσεων εργασίας και η αύξηση της ανεργίας. Με όλα τα παραπάνω να επιτείνονται και εκ του εξαιρετικά χαμηλού βαθμού αισιοδοξίας ως προς την διάρκεια της κρίσης όσο και ως προς την επιχειρηματική προοπτική.
Για τούτο ας προσέξουν καλά οι κυβερνώντες, γιατί οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στην οποία βυθιζόμαστε καθημερινά όλο και περισσότερο, μπορεί σύντομα να προκαλέσουν ένα κύμα κοινωνικής εξαθλίωσης με αλυσιδωτές αντιδράσεις στην καθημερινότητα μας. Ας ασχοληθούν επιτέλους με αυτό που λέγεται ανάπτυξη και παραγωγή πλούτου πριν είναι πλέον πάρα πολύ αργά για όλους
