«Αθλιότητα» είναι η μόνη λέξη που μπορεί να περιγράψει την εικόνα που επικρατεί σήμερα στη μαρίνα Μανδρακίου, στην καρδιά της Ρόδου. Η φθορά των υποδομών, η αδιαφορία των πολιτών και η κακώς εννοούμενη εκμετάλλευση των χώρων (θαλάσσιων και χερσαίων) έχουν δημιουργήσει ένα παζλ του οποίου η τελική εικόνα αποκαλύπτει μια εξαιρετικά θλιβερή κατάσταση. Πάρα ταύτα, σύμφωνα με πληροφορίες της «δημοκρατικής», η δημοτική αρχή έχει ήδη ξεκινήσει ενέργειες ώστε η μαρίνα να αποκτήσει ταυτότητα «τουριστικού λιμένα» και με τον τρόπο αυτό να εισρεύσουν έσοδα στα ταμεία του δήμου και του λιμενικού ταμείου. Εάν η σχεδιαζόμενη πολιτική για το Μανδράκι, όπως σήμερα αποκαλύπτεται από τη «δημοκρατική», εφαρμοστεί κατά γράμμα, τότε στα σίγουρα η δημοτική αρχή Ρόδου θα έχει επιτύχει την αναπλήρωση ενός μέρους των εσόδων που χάθηκαν λόγω της κατάργησης του ΔΗΦΟΔΩ.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες της «δημοκρατικής», ο ίδιος ο δήμαρχος Φώτης Χατζηδιάκος έχει ζητήσει από τους επαγγελματίες του θαλάσσιου τουρισμού να εκπονήσουν έκθεση που θα περιλαμβάνει την παρουσίαση της κατάστασης που επικρατεί στη μαρίνα Μανδρακίου, όπως και προτάσεις για τις πολιτικές που θα ήταν σωστό να ακολουθηθούν. Στόχευση αυτών των προτάσεων θα είναι να γίνει πράξη το ΦΕΚ που εκδόθηκε το έτος 2006 σύμφωνα με το οποίο χαρακτηρίζεται η μαρίνα Μανδρακίου Ρόδου ως «τουριστικός λιμένας». Αν και η πολιτική απόφαση προς την κατεύθυνση αυτή έχει εκδοθεί, εν τούτοις η μαρίνα της πόλεως δεν έχει λάβει τη σχετική πιστοποίηση από την Αρχή Τουριστικών Λιμένων Ελλάδος.
Η πιστοποίηση δεν εδόθη καθότι μέχρι σήμερα το Μανδράκι ως μαρίνα έχει μεικτή χρήση (τουριστική και επαγγελματική), ενώ θα έπρεπε να έχει αποκλειστικά τουριστική χρήση. Εφόσον γίνει αυτή η μεταβολή, τότε η Αρχή Τουριστικών Λιμένων θα θέσει συγκεκριμένους όρους που θα πρέπει να τηρηθούν (κυρίως σε ό,τι αφορά θέματα ασφαλείας) προκειμένου εν συνεχεία να χορηγήσει την απαραίτητη πιστοποίηση.
Πιο αναλυτικά, στο ρεπορτάζ που ακολουθεί παρουσιάζονται όλα όσα ισχύουν σήμερα στη μαρίνα Μανδρακίου και είναι εξόχως απογοητευτικά. Όλα αυτά τα στοιχεία δείχνουν ανάγλυφα πως εκείνο που απαιτείτο όλα αυτά τα χρόνια ήταν μια σοβαρή πολιτική απόφαση, απαλλαγμένη από μικροπολιτικές σκοπιμότητες, ώστε η μαρίνα να αποκτήσει την πρέπουσα αίγλη.
Οι θέσεις ελλιμενισμού
σκαφών αναψυχής
στο Μανδράκι
Σήμερα η μαρίνα Μανδρακίου Ρόδου έχει συνολική χωρητικότητα ελλιμενισμού 175 ιστιοπλοϊκών σκαφών. Αυτό σημαίνει ότι εάν ένα σκάφος είναι μεγαλύτερο από ένα μέσο ιστιοπλοϊκό, τότε αντιστοίχως μειώνεται ο συνολικός αριθμός ελλιμενιζόμενων σκαφών ανά ημέρα.
Οι 175 θέσεις ελλιμενισμού αξιοποιούνται μέχρι σήμερα από τα εξής σκάφη:
– 22 ημερόπλοια (τα οποία καταλαμβάνουν πολλαπλάσιο αριθμό θέσεων λόγω του μεγέθους τους και του τρόπου ελλιμενισμού τους)
– 3 παροπλισμένα σκάφη
– 4 θέσεις καταλαμβάνει το «Κοντίκι»
– Μία ολόκληρη λιμενική πλευρά καταλαμβάνουν τα σκάφη του Λιμεναρχείου
– ΑΣΙΑΘ και Ροδίτικο Club ιστιοπλοϊκών και μηχανοκίνητων σκαφών
Ετσι, από τις 175 θέσεις ελλιμενισμού σκαφών αναψυχής που υπάρχουν διαθέσιμες, μόνο οι περίπου 60 – 70 είναι καθημερινά διαθέσιμες (χειμώνα – καλοκαίρι) για τους επισκέπτες. Προφανώς αυτές οι θέσεις που απομένουν δεν είναι αρκετές για να καλύψουν την τεράστια ζήτηση που υπάρχει από τους επισκέπτες – ιδιοκτήτες σκαφών αναψυχής.
Επιπρόσθετα, κάθε καλοκαίρι παρατηρείται το φαινόμενο στο Μανδράκι να προσεγγίζουν και μεγάλα σκάφη αναψυχής. Αυτά τα σκάφη επίσης στριμώχνονται στις συγκεριμένες, λιγοστές θέσεις και με αποτέλεσμα οι λίγες – ελεύθερες θέσεις να γίνονται ακόμα λιγότερες, διότι τα σκάφη αυτά έχουν αυξημένες ανάγκες χώρου. Αυτό συμβαίνει διότι δεξιά και αριστερά από τα μεγάλα σκάφη αναψυχής απαιτείται να υπάρχει ελεύθερος χώρος, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη χωρητικότητα του λιμένα.
Σε αυτούς τους αριθμούς πρέπει να συνυπολογιστούν ακόμα 25 θέσεις ελλιμενισμού σκαφών αναψυχής στο λιμάνι της «Κολόνας». Το άθροισμα αυτών των θέσεων δείχνουν τη δυναμικότητα, αλλά και τις δυνατότητες εσόδων που είχε ο δήμος Ρόδου από το θαλάσσιο τουρισμό.
Η ζήτηση για θέσεις
είναι τεράστια
Ενας από τους πιο έμπειρους επαγγελματίες στον θαλάσσιο τουρισμό σκαφών αναψυχής είναι ο πράκτορας κ. Μιχάλης Ροδίτης και σε δηλώσεις που έκανε χθες προς τη «δημοκρατική» εξήγησε ότι «με τα όσα ισχύουν σήμερα στο Μανδράκι, είναι αδύνατο να καλύψουμε τη ζήτηση που υπάρχει».
Σύμφωνα με την ανάλυση που έκανε προς τη «δημοκρατική» ο κ. Μιχάλης Ροδίτης, με τις υποδομές που υπάρχουν σήμερα στο Μανδράκι, στη διάρκεια της τουριστικής περιόδου υπάρχει μέση ημερήσια ζήτηση για 300 θέσεις ελλιμενισμού σκαφών αναψυχής. Από τη ζήτηση αυτή, καλύπτεται μόνο το 10%. Δηλαδή, ικανοποιούνται μόνο οι 30 ιδιοκτήτες σκαφών. Οι υπόλοιποι είτε ελλιμενίζονται έξω από το λιμάνι (στη θάλασσα μπροστά στους μύλους), είτε απλώς βάζουν πλώρη για άλλους προορισμούς. Ωστόσο, ακόμα κι εκείνοι που ελλιμενίζονται έξω από το Μανδράκι, δεν μένουν παραπάνω από μία ή δύο ημέρες, δεν πληρώνουν τέλη ελλιμενισμού και έτσι οι απώλειες είναι πολλαπλές. Οι απώλειες των εσόδων εγγίζουν τόσο το Λιμενικό Ταμείο, όσο και την τοπική αγορά.
Πρέπει να σημειωθεί ότι εκείνοι που ελλιμενίζονται στη θαλάσσια περιοχή έξω από τους μύλους, αναγκάζονται να φύγουν άρον – άρον καθώς ανά 20 λεπτά περνούν από μπροστά τους τα σκάφη με γυάλινο δάπεδο, προκαλώντας διαρκή κυματισμό. Αυτό δεν σημαίνει ότι η κίνηση των ημερόπλοιων αυτού του τύπου είναι παράνομη, αλλά απλώς δημιουργούν ένα πρόβλημα που με τη σειρά του επιβαρύνει μια ήδη δυσάρεστη κατάσταση.
Επιπρόσθετα, έχει γίνει γνωστό ότι μεγάλες εταιρείες διαχείρισης σκαφών αναψυχής από το εξωτερικό, ζητούν συνεχώς δεκάδες θέσεις ελλιμενισμού στη Ρόδο, όμως αυτές δεν τους παρέχονται ποτέ. Τις θέσεις αυτές δεν τις βρίσκουν ούτε και στην Τουρκία, καθώς από εκεί εκδιώχθηκαν, διότι οι Τούρκοι επιχειρηματίες τα τελευταία χρόνια επιζητούν στροφή στον ποιοτικό τουρισμό. Αυτό σημαίνει ότι διώχνουν εκείνους που έχουν μικρά σκάφη και διατηρούν τους ιδιοκτήτες μεγάλων σκαφών και θαλαμηγών, διότι τα έσοδα από αυτούς είναι πολλαπλάσια.
Τιμές ελλιμενισμού και έσοδα
για γέλια και για κλάματα
Σήμερα η μαρίνα στο Μανδράκι της Ρόδου έχει το χαμηλότερο τιμολόγιο ελλιμενισμού σκαφών αναψυχής από κάθε άλλη μαρίνα ολόκληρης της Μεσογείου. Είναι χαρακτηριστικό ότι για ένα σκάφος 11 μέτρων η χρέωση που γίνεται στη μαρίνα της πόλεως είναι 8 ευρώ την ημέρα. Το αντίστοιχο τέλος ελλιμενισμού για τη μαρίνα της Κω είναι 60 ευρώ την ημέρα και για μία από τις μαρίνες του Μαρμαρίς το τέλος ελλιμενισμού για τα ο ίδιο σκάφος ανέρχεται σε 140 ευρώ την ημέρα. Μάλιστα, στην πολυτελή μαρίνα «Γιαλί Καβάκ» της Τουρκίας το αντίστοιχο τέλος ελλιμενισμού θα ήταν 600 ευρώ την ημέρα!!!
Οι τιμές που ισχύουν στη Ρόδο θεωρούνται εξευτελιστικές και εάν τελικά αυτές γινόντουσαν γνωστές σε όλο τον κόσμο, τότε στα σίγουρα θα γινόντουσαν ουρές χιλιάδων σκαφών αναψυχής που θα περίμεναν στη σειρά για μια θέση στο Μαντράκι.
Χαμηλό τιμολόγιο ελλιμενισμού συνεπάγεται χαμηλά έσοδα και για το Λιμενικό Ταμείο που διαχειρίζεται το Μαντράκι. Δυστυχώς για το Δήμο Ρόδου και για το Λιμενικό Ταμείο το τιμολόγιο αυτό δεν μπορεί να αυξηθεί, καθώς η μαρίνα δεν είναι ανεγνωρισμένη από την Αρχή Τουριστικών Λιμένων.
Μεγάλη είναι η απώλεια εσόδων και από τον τρόπο με τον οποίο γίνεται η πώληση του νερού προς τα ελλιμενισμένα σκάφη. Σύμφωνα με το καθεστώς που ισχύει, ο κάθε ιδιοκτήτης σκάφους αναψυχής καταβάλλει απευθείας προς τη ΔΕΥΑΡ 10,35 ευρώ για κάθε κυβικό μέτρο νερού που χρησιμοποιεί. Από τα χρήματα αυτά, το Λιμενικό Ταμείο δεν εισπράττει ούτε ένα ευρώ, καθότι όλα τα έσοδα καταλήγουν στο ταμείο της ΔΕΥΑΡ.
Εκείνο που ισχύει με το νερό για τις μαρίνες όλου του κόσμου είναι κάτι εντελώς διαφορετικό και συνάμα απλό. Η εκάστοτε διαχειριστική αρχή της μαρίνας (στην προκειμένη περίπτωση το Λιμενικό Ταμείου) αγοράζει το νερό από την υπηρεσία ύδρευσης και το μεταπουλά. Ετσι, εκείνο που θα αποτελέσει εισήγηση προς τον δήμαρχο Φώτη Χατζηδιάκο είναι να αγοράζει το λιμενικό ταμείο το νερό από τη ΔΕΥΑΡ στην τιμή που αγοράζει ο κάθε πολίτης της Ρόδου και εν συνεχεία να το διαθέτει προς τα σκάφη αναψυχής σε τιμή αναπροσαρμοσμένη προς τα πάνω. Ετσι το Λιμενικό Ταμείο θα κερδίσει επιπλέον έσοδα για τις υποδομές που εκμεταλλεύεται.
Μονόδρομος η αναβάθμιση
και ετοιμάζονται αποφάσεις
Η αναβάθμιση της μαρίνας Μανδρακίου δεν είχε προχωρήσει τα τελευταία τέσσερα χρόνια, εξαιτίας της εμμονής του ΤΑΙΠΕΔ να σταματήσει κάθε τέτοιου είδους προσπάθεια, λόγω πιθανής ιδιωτικοποίησης. Η ενέργεια αυτή του ΤΑΙΠΕΔ καταδίκασε τη Ρόδο σε μια διετία στασιμότητας και αποστέρησε από τον τόπο εξαιρετικά σημαντικά έσοδα.
«Διεθνές επενδυτικό ενδιαφέρον για τη μαρίνα Μανδρακίου δεν υπάρχει» δήλωσε προς τη «δημοκρατική» ο κ. Μιχάλης Ροδίτης και εξήγησε: «δεν υπάρχουν μεγάλες εταιρείες από το εξωτερικό που να θέλουν να επενδύσουν στο συγκεκριμένο χώρο για δύο λόγους. Ο ένας αφορά στην περιορισμένη της χωρητικότητα και ο δεύτερος στην αδυναμία ανάπτυξης χερσαίων υποδομών».
Είναι ευνόητο ότι το κάθε επενδυτικό σχήμα που θα επιχειρήσει να εκμεταλλευτεί το συγκεκριμένο χώρο, θα θελήσει να έχει τις μέγιστες δυνατές απολαβές και εάν τελικά δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για να γίνει κάτι τέτοιο, τότε ο κάθε διαγωνισμός θα καθίσταται άγονος. «Ακόμα κι αν δεν υπάρχουν επενδυτές, είναι απαραίτητο το Μαντράκι να λειτουργήσει με ιδιωτικά κριτήρια και αυτό θα είναι προς όφελος ολόκληρης της τοπικής οικονομίας».
Το πρώτο βήμα που πρέπει να γίνει είναι να ξεκινήσει σοβαρή συζήτηση για να μπορέσει το Μαντράκι να πιστοποιηθεί από την Αρχή Τουριστικών Λιμένων ως «μαρίνα». Με τον τρόπο αυτό θα γίνει αμέσως αύξηση του τιμολογίου ελλιμενισμού των σκαφών αναψυχής και αντιστοίχως θα αυξηθούν τα έσοδα του Λιμενικού Ταμείου. Η αύξηση των εσόδων θα φέρει αναβάθμιση των υποδομών (λιμενικών και χερσαίων).
Πρέπει να σημειωθεί ότι όπως φαίνεται και από τις φωτογραφίες της «δημοκρατικής», όλα τα σίδερα στο Μανδράκι έχουν σκουριάσει και αντικαθίστανται όπως – όπως. Μάλιστα, στη φωτογραφία φαίνεται ξεκάθαρα ότι μία από τις μεταλλικές σκάλες συγκρατείται με σχοινί και τα σάπια μεταλλικά της μέρη έχουν αντικατασταθεί από καλάμια μπαμπού !!!
Το ίδιο φωτορεπορτάζ δείχνει ότι οι χερσαίες λιμενικές υποδομές και οι πεζόδρομοι, μπροστά από το δικαστήριο και το Ακταίον έχουν μετατραπεί σε πάρκινγκ αυτοκινήτων.
Στις προτάσεις που ετοιμάζονται να τεθούν στο τραπέζι των συζητήσεων περιλαμβάνονται τα ακόλουθα μέτρα:
– Αμεση απομάκρυνση όλων των παροπλισμένων σκαφών
– Τα ημερόπλοια να περιοριστούν σε ένα μόνο χώρο της μαρίνας και να τους δοθεί ολιγότερος χώρος ελλιμενισμού. Σύμφωνα με τις προτάσεις, τα 22 ημερόπλοια καταλαμβάνουν πολύ περισσότερο χώρο από εκείνο που κανονικά θα έπρεπε να τους έχει δοθεί.
– Να κλείσει η είσοδος για όλα τα οχήματα (πλην εκείνων που διαθέτουν ειδική κάρτα εισόδου λόγω ελλιμενισμένου σκάφους).
– Αύξηση των μέτρων ασφαλείας (κίνηση προσώπων, οχημάτων, πυρασφάλεια κλπ)
– Απομάκρυνση όλων των πάγκων και των ψυγείων που βρίσκονται στο χώρο των λιμενικών υποδομών.
– Κατάργηση της μεικτής χρήσης της μαρίνας και χρησιμοποίησή της ως αμιγώς τουριστικής.
Αυτά τα μέτρα είναι τα ουσιώδη που ζητεί η Αρχή Τουριστικών Λιμένων για να χορηγήσει την πιστοποίηση. Για τα μέτρα αυτά οι παρεμβάσεις απαιτούν μόνο πολιτικές αποφάσεις. Εφόσον αυτές ληφθούν τότε η πιστοποίηση χορηγείται άμεσα και το Μανδράκι αμέσως αλλάζει όψη.