Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όχι μόνο δεν έχει εγκρίνει τον ελληνικό φάκελο για το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης, αλλά έχει αποστείλει στην Αθήνα περισσότερα από 350 ερωτήματα και παρατηρήσεις προτού δώσει το πράσινο φως για την εκταμίευση 4,2 δισ. ευρώ. Ετσι είναι πλέον ορατός ο κίνδυνος να βαλτώσουν τα προγράμματα για τους νέους αγρότες, τις ορεινές ή μειονεκτικές περιοχές, τα σχέδια βελτίωσης (εκσυγχρονισμός γεωργικών εκμεταλλεύσεων) κ.τ.λ. Με τα χρονικά περιθώρια να έχουν στενέψει σε βαθμό ασφυξίας, η νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΑΠΕΝ) βρίσκεται μπροστά στο πρόβλημα άμεσα να αντιμετωπίσει τα ζητήματα που έχουν ανακύψει σχετικά με την εφαρμογή της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) 2015-2020. Μέσα σε μόλις τρεις μήνες πρέπει να κατανεμηθούν σε 750.000 αγρότες δικαιώματα αξίας 2,1 δισ. ευρώ, με έναν Οργανισμό Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ) αποδεκατισμένο και αποδιοργανωμένο. Ως μέτρο σύγκρισης μπορεί να εκληφθεί το ότι πριν από την εφαρμογή της προηγούμενης ΚΑΠ απαιτήθηκε περισσότερο από μία χρονιά, ως μεταβατική, και μεγάλη προσπάθεια από τον ΟΠΕΚΕΠΕ για να κατανεμηθούν τα ιστορικά δικαιώματα.
«Μαρσάρει» ο κάμπος
Και όλα αυτά την ώρα που ο «στρατηγός» του θεσσαλικού κάμπου Βαγγέλης Μπούτας έχει ήδη αναρτήσει κατάλογο αιτημάτων για τις κινητοποιήσεις του Μαρτίου. Μάλιστα ο αγροτοσυνδικαλιστής του ΚΚΕ μιλώντας σε σύσκεψη της πανελλαδικής επιτροπής των μπλόκων στη Λάρισα κάλεσε τους αγρότες να μη δείξουν καμία αναμονή στη νέα κυβέρνηση αλλά με ψυχραιμία και αγωνιστικότητα να συνεχίσουν στον δρόμο του αγώνα που ξέρουν. Μαζί του στέκονται αγρότες των μπλόκων που δεν βρίσκονταν στη σύσκεψη που συγκάλεσε προ ημερών ο νέος αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Βαγγέλης Αποστόλου.
Η προεκλογική περίοδος και η νέα κυβέρνηση φρέναραν τις κινητοποιήσεις καθώς άλλαξαν τον συσχετισμό δυνάμεων και επανακαθόρισαν τις συμμαχίες. Μέρος των αγροτών από τα μπλόκα, φιλικά διακείμενοι στον ΣΥΡΙΖΑ, βρίσκεται σε στάση αναμονής. Αλλωστε η πολυπληθής ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ, με αναφορές σε παλιότερες κινητοποιήσεις στις οποίες πολλά μέλη της συμμετείχαν, προσπαθεί να αποτελέσει δίαυλο εκτόνωσης για κτηνοτρόφους, τευτλοπαραγωγούς, εργαζομένους στην Ελληνική Βιομηχανία Ζάχαρης κ.τ.λ.
Από την άλλη, οι παλαιοί «αγροτοπατέρες» της ΠΑΣΕΓΕΣ βρίσκονται… χαμένοι στην ανασύσταση δυνάμεων και στην εξεύρεση νέου ρόλου. Δεν είναι τυχαίο ότι ως προτεραιότητα στη συνάντηση που είχαν την περασμένη εβδομάδα με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου έθεσαν την επανέναρξη της κρατικής χρηματοδότησης στην ΠΑΣΕΓΕΣ από τον ΕΛΓΑ, τη στιγμή που σημειώνονται τόσες ζημιές στο φυτικό και ζωικό κεφάλαιο από τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες.
Πέραν αυτών, όμως, η νέα πολιτική ηγεσία είναι αντιμέτωπη με σειρά σοβαρών θεμάτων τα οποία πρέπει να αντιμετωπίσει κατά προτεραιότητα αν δεν θέλει να ενισχύσει τις κινητοποιήσεις των αγροτών.
Η ΚΑΠ δεν… περιμένει
Κατ’ αρχάς πρέπει να προχωρήσει με ταχείς ρυθμούς στην εφαρμογή της νέας ΚΑΠ, αφού οι καθυστερήσεις επί υπουργίας Γιώργου Καρασμάνη και ειδικά η κωλυσιεργία της αρμόδιας διαχειριστικής αρχής του υπουργείου, της Ειδικής Γραμματείας Κοινοτικών Πόρων και Υποδομών, έχουν διαμορφώσει ασφυκτικά χρονικά περιθώρια για την κατανομή των δικαιωμάτων της επόμενης περιόδου. Ως τις 15 Μαΐου 2015, οπότε λήγει η προθεσμία υποβολής των αιτήσεων για τις ενιαίες ενισχύσεις στο Ολοκληρωμένο Σύστημα Διαχείρισης και Ελέγχου (ΟΣΔΕ), πρέπει να κατανεμηθούν στους αγρότες δικαιώματα 2,1 δισ. ευρώ. Ωστόσο ο αρμόδιος οργανισμός, ο ΟΠΕΚΕΠΕ, δεν έχει δώσει το τελευταίο διάστημα εχέγγυα αξιοπιστίας και αποτελεσματικότητας, με δεδομένες τις καθυστερήσεις στις πληρωμές της εξισωτικής αποζημίωσης, της βιολογικής γεωργίας κ.τ.λ. Επιπλέον υπάρχει κενό ενημέρωσης των αγροτών, το οποίο σε συνδυασμό με την υστέρηση στις διαδικασίες εφαρμογής της νέας ΚΑΠ μπορεί να αποτελέσει τη βάση για την ενίσχυση των κινητοποιήσεων. Ιδιαιτέρως αν αυτές αποκτήσουν και τοπικιστικό χαρακτήρα σε περιοχές που θεωρούνται από τους αγρότες «αδικημένες», λογική που ενίσχυσαν βουλευτές όλων των κομμάτων κατά την τελευταία εκλογική αναμέτρηση.
Στρόφιγγα κονδυλίων
Βρυξέλλες: Απαντήστε σε 350 ερωτήματα και πληρωθείτε
Ακόμη δεν έχει πάρει το «πράσινο φως» από τις Βρυξέλλες το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2015-2020 και δεν προβλέπεται στο άμεσο διάστημα, αφού εκκρεμούν απαντήσεις σε πάνω από 350 ερωτήματα που απέστειλε η Κομισιόν στο υπουργείο. Ετσι αναμένονται καθυστερήσεις στα προγράμματα για τους νέους αγρότες, στα Ολοκληρωμένα Προγράμματα Ανάπτυξης Αγροτικού Χώρου (ΟΠΑΑΧ) σε ορεινές ή μειονεκτικές περιοχές, στα αρδευτικά, στη χρηματοδότηση «start up» επιχειρήσεων στον αγροτικό τομέα κ.τ.λ.
Παράλληλα ο αναπληρωτής υπουργός κ. Βαγγέλης Αποστόλου, όπως ανέφερε σε συνέντευξή του στο «Βήμα της Κυριακής» (15.2.2015), έχει να αντιμετωπίσει και μια κακή εξέλιξη στην υλοποίηση του προηγούμενου Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, το οποίο έληξε στο τέλος του 2014. Για να αποφύγει την επιστροφή πολύτιμων κοινοτικών πόρων στην ΕΕ πρέπει – αφού εξασφαλίσει τουλάχιστον εξάμηνη παράταση του προγράμματος από τις ευρωπαϊκές αρχές – να κάνει τη μέρα νύχτα για να απορροφήσει 700 εκατ. ευρώ.
Πρέπει ακόμη να αναζητήσει λύση για τους βοσκοτόπους καθώς τους τελευταίους μήνες οι κτηνοτρόφοι ήρθαν αντιμέτωποι με την αδυναμία εξεύρεσης επιλέξιμων, με συνέπεια να κινδυνεύουν να μείνουν εκτός κοινοτικών ενισχύσεων. Εξαιρετικά επείγουσα είναι η σύνταξη των προσωρινών διαχειριστικών σχεδίων βόσκησης, τα οποία πρέπει να κατατεθούν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως το τέλος Μαΐου. Αν ως τότε δεν έχουν ολοκληρωθεί και δεν κατανεμηθούν οι βοσκότοποι στους κτηνοτρόφους με βάση το ζωικό τους κεφάλαιο, υπάρχει κίνδυνος να χαθούν οι επιδοτήσεις για το 2015 και να μην υπάρξει διόρθωση για τα έτη 2013 και 2014. Προκειμένου να αναζητηθεί λύση ο κ. Αποστόλου παραχώρησε την προηγούμενη εβδομάδα χώρο στους επιστήμονες του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΓΕΩΤΕΕ) στον 6ο όροφο του υπουργείου, δίπλα στο γραφείο του. Ωστόσο ο πρόεδρος του ΓΕΩΤΕΕ κ. Σπύρος Μάμαλης εκτιμά ότι σε ένα τρίμηνο δεν μπορεί να είναι έτοιμο παρά μόνο το 40% των σχεδίων. «Αν ως τον Μάιο ολοκληρώσουμε έναν σημαντικό αριθμό σχεδίων, μπορούμε να ζητήσουμε από την Επιτροπή μια παράταση ώστε να μη χαθεί η ενιαία και η εξισωτική αποζημίωση των αγροτών» αναφέρει και υπολογίζει ότι για τη σύνταξη των προσωρινών σχεδίων απαιτούνται 2-2,5 εκατ. ευρώ. Για να προχωρήσει όμως η σύνταξή τους θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί οι δασικοί χάρτες και ως σήμερα έχει κυρωθεί μόλις το 1%.
Το ΒΗΜΑ
