Η βιομηχανία του τουρισμού είναι ένας κλάδος που επηρεάζεται ιδιαίτερα από το εξωτερικό περιβάλλον. Στο παρελθόν έχει πολλές φορές κληθεί να αντιμετωπίσει μείωση του αριθμού των ταξιδιωτών λόγω πολεμικών συρράξεων, θανατηφόρων ιών, τρομοκρατικών ενεργειών και φυσικών καταστροφών. Κρίνοντας από τα αποτελέσματα του παρελθόντος, ο κλάδος απέδειξε πως έχει μεγάλη ανθεκτικότητα και ισχυρά θεμέλια, ανακάμπτοντας πολύ γρήγορα. Σήμερα, η τουριστική βιομηχανία διεθνώς δείχνει να δέχεται «ισχυρή επίθεση» από την οικονομική ύφεση, την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος, τον ιό Η1Ν1 και τον καταστροφικό σεισμό στην Αϊτή. Δεδομένου ότι ίσως και να πρόκειται για την πρώτη φορά που τα θεμέλια του παγκόσμιου τουρισμού κλυδωνίζονται από τόσα αρνητικά φαινόμενα ταυτόχρονα, η διαμορφωθείσα εικόνα του κλάδου τα επόμενα έτη αποτελεί ένα ενδιαφέρον εγχείρημα. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, η ένωση τουριστικών γραφείων της Βρετανίας, ΑΒΤΑ (Association British Travel Agencies), δημοσίευσε έρευνα σχετική με τις τάσεις στον τουρισμό για το 2010.
ΟΙ «ΝΕΟΙ» ΤΟΥΡΙΣΤΕΣ
Η έρευνα της ΑΒΤΑ κάνει λόγο για νέες κατηγορίες τουριστών οι οποίες διαμορφώθηκαν εξαιτίας των συνθηκών. Ο πρώτος τύπος ταξιδιωτών που φαίνεται να δημιουργείται είναι οι «chadventurers», μία σύνθετη λέξη που προκύπτει από τις λέξεις «charity» (φιλανθρωπία) και «adventure» (περιπέτεια). Πρόκειται για τουρίστες οι οποίοι πραγματοποιούν τουρισμό περιπέτειας (σαφάρι, extreme games κ.ά.) με στόχο τη συγκέντρωση χρημάτων για φιλανθρωπικούς σκοπούς. Μία υποκατηγορία των «chadventurers», σύμφωνα με την ΑΒΤΑ, είναι και οι «voluntourists», που προσφέρουν εθελοντικά εργασία πραγματοποιώντας ταυτόχρονα τις καλοκαιρινές διακοπές τους. Δύο άλλοι τύποι τουριστών, που όμως, παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά το 2009 και η ΑΒΤΑ θεωρεί ότι το 2010 θα εξελιχθούν, είναι οι «solidayers» και οι «funemployed». Οι πρώτοι (solidayers) είναι τουρίστες υψηλών εισοδηματικών τάξεων (η ΑΒΤΑ τους χαρακτηρίζει jet-setters), οι οποίοι λόγω των οικονομικών συνθηκών επιλέγουν να κάνουν διακοπές μόνοι τους, χωρίς τη συνοδεία των φιλικών τους προσώπων, όπως έκαναν μέχρι πρόσφατα. Οι δεύτεροι (funemployed) είναι οι τουρίστες εκείνοι που η οικονομική κρίση τους οδήγησε στο να ταξιδεύουν αποκλειστικά σε μακρινούς προορισμούς με εκπτωτικές πτήσεις και προσφορές για διαμονή σε ξενοδοχεία.
ΝΕΟΙ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ ΣΤΟ ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ
Σύμφωνα με την ΑΒΤΑ, ένα σύνολο παραγόντων καθιστούν έναν προορισμό δημοφιλή ή μη. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι παράγοντες αυτοί κάθε φορά είναι διαφορετικοί, ανάλογα με τις τρέχουσες οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες. Ετσι, για το 2010, τα κριτήρια εκείνα τα οποία οι τουρίστες θα λάβουν υπόψη τους στην αξιολόγηση και τελικά στην επιλογή τουριστικών προορισμών είναι τα παρακάτω:
1. Ασφάλεια. Προορισμοί οι οποίοι στο παρελθόν αποτελούσαν απαγορευτική επιλογή για ταξίδι λόγω του ασταθούς κλίματος που επικρατούσε σε αυτούς (εμπόλεμη κατάσταση, κοινωνικές αναταραχές) σημείωσαν σημαντική άνοδο στις προτιμήσεις των τουριστών μετά τη σταθεροποίηση της κατάστασής τους. Χαρακτηριστικά παραδείγματα τέτοιων προορισμών είναι το Λάος, το Βιετνάμ, η Καμπότζη και η Κροατία.
2. Προσβασιμότητα. Ο παράγοντας αυτός σχετίζεται με την ευκολία των τουριστών να εισέλθουν σε μία χώρα ανάλογα με τους νόμους και τους κανονισμούς που ισχύουν σε αυτήν. Η ευκολία ή μη έκδοσης βίζας αλλά και τα έξοδα της διαδικασίας αποτελούν βασικό λόγο επιλογής ή απόρριψης ενός προορισμού. Η ΑΒΤΑ εκτιμά ότι το 2010 θα αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των πτήσεων προς προορισμούς όπως το Λας Βέγκας, η Δομινικανή Δημοκρατία και η Τουρκία, ενώ για τους προαναφερθέντες λόγους ο εγχώριος τουρισμός θα παραμείνει σε σταθερά υψηλά επίπεδα.
3. Υποδομές. Ενας προορισμός μπορεί να αναγεννηθεί μετά τη βελτίωση ή τη δημιουργία νέων υποδομών (δρόμοι, λιμάνια, αεροδρόμια κ.ά.). Οπως αναφέρει η έρευνα της ΑΒΤΑ, οι Βρετανοί τουρίστες οι οποίοι παρατηρούν το διαθέσιμο εισόδημά τους για τουριστικούς σκοπούς να αυξάνεται απαιτούν υψηλότερου επιπέδου καταλύματα. Ετσι, παρατηρήθηκε μία αύξηση των επενδύσεων, από πλευράς των χωρών, προκειμένου να βελτιώσουν τις υποδομές τους με στόχο την προσέλκυση τουριστών υψηλότερων εισοδηματικών τάξεων. Παραδείγματα αυτής της πρακτικής είναι η Τουρκία, η Τυνησία και το Μαρόκο, οι οποίοι είδαν τους αριθμούς των επισκεπτών τους να αυξάνονται ραγδαία.
4. Τιμή. Η ΑΒΤΑ αναφέρει ότι ο Βρετανός καταναλωτής πάντα αποζητούσε προσφορές και χαμηλές τιμές. Σήμερα, λόγω της διεθνούς οικονομικής κρίσης, οι τουρίστες επιθυμούν το γνωστό «value for money». Ετσι προορισμοί οι οποίοι θεωρούνταν παραδοσιακά υψηλών προδιαγραφών και μείωσαν τις τιμές τους αναδείχθηκαν οι νικητές αυτής της περιόδου. Οσον αφορά στους ευρωπαϊκούς προορισμούς, οι συναλλαγματικές ισοτιμίες αποδείχθηκαν ιδιαίτερα επιζήμιες για αυτούς. Η ΑΒΤΑ εκτιμά ότι η ισοτιμία του ευρώ έναντι της αγγλικής λίρας το 2010 θα συνεχίσει να είναι αδύναμη, ενώ η ισοτιμία του ευρώ με το δολάριο θα εξισορροπήσει. Επιπρόσθετα, η ΑΒΤΑ αναφέρει προς στο ζήτημα της τιμής κυρίαρχο ρόλο θα διαδραματίσει για το 2010 η ενημέρωση της τουριστικής βιομηχανίας προς τις κυβερνήσεις των χωρών σχετικά με το κόστος για την οικονομική προστασία της.
5. Κλιματικές συνθήκες. Μερικές φορές οι καιρικές συνθήκες είναι το μοναδικό κριτήριο για την επιλογή ενός προορισμού για τις διακοπές. Ετσι, παρά τους υπόλοιπους παράγοντες που συντελούν στη διαδικασία λήψης απόφασης για την πραγματοποίηση ενός ταξιδιού, η ΑΒΤΑ εκτιμά πως χώρες με ζεστό κλίμα θα συνεχίσουν να είναι δημοφιλείς.
6. Ιδιαιτερότητα – Διαφορετικότητα του προορισμού. Η ΑΒΤΑ χαρακτηρίζει τον παράγοντα αυτό ως x-factor, εννοώντας ότι, εκτός των παραπάνω σημείων, ένας προορισμός μπορεί να είναι δημοφιλής στους τουρίστες επειδή διαθέτει κάτι ξεχωριστό. Αυτό το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό θα είναι μοναδικό και θα διαφοροποιεί εντελώς τον προορισμό έναντι των υπολοίπων. Για το λόγο αυτό, η ΑΒΤΑ δεν μπορεί να συγκεκριμενοποιήσει το «x-factor» και αναφέρει απλώς ότι πρόκειται για έναν προορισμό στον οποίο ο τουρίστας θα θεωρήσει πως πραγματοποίησε τις καλύτερες διακοπές της ζωής του. Ως παραδείγματα τέτοιων προορισμών η ΑΒΤΑ αναφέρει τη Νέα Υόρκη, που έγινε ιδανικός προορισμός των shoppers μετά την ταινία «Sex and the City», τη Ν. Αφρική, λόγω του παγκόσμιου πρωταθλήματος ποδοσφαίρου, και το Διάστημα, με δεδομένο ότι ολοκληρώνονται σε λίγους μήνες οι πρώτες δοκιμαστικές πτήσεις με διαστημόπλοια.
ΤΑΣΕΙΣ
Η ΑΒΤΑ στην έρευνά της επικεντρώνεται σε τέσσερις κύριες τάσεις οι οποίες θεωρεί ότι θα κυριαρχήσουν στην τουριστική βιομηχανία σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑ
Παραδοσιακά η κρουαζιέρα ήταν μία μορφή διακοπών ιδιαίτερα δημοφιλής, αν και για λίγους λόγω των υψηλών τιμών. Σύμφωνα με την ΑΒΤΑ, το 2010 θα είναι ένα έτος που οι εξελίξεις στην κρουαζιέρα θα την αναδείξουν ως μία μορφή τουρισμού που θα προτιμήσουν οι ταξιδιώτες. Οι εξελίξεις αυτές αφορούν κυρίως στους νέους και ασυνήθιστους προορισμούς που περιλαμβάνουν τα προγράμματα κρουαζιερών, οι τιμές στις οποίες περιλαμβάνεται απεριόριστη κατανάλωση φαγητού και ποτού, καθώς και οι εναλλακτικές προτάσεις διασκέδασης εντός των κρουαζιερόπλοιων, όπως, τα μιούζικαλ διεθνούς φήμης, οι τοίχοι αναρρίχησης, οι πίστες πατινάζ και τα σεμινάρια ποικίλου ενδιαφέροντος.
https://www.dimokratiki.gr/arxeio/avta-2010-i-archi-mias-neas-dekaetias/
