- «Ο κίνδυνος να παγώσει η εκτέλεση των έργων είναι υπαρκτός»
«Είναι πλήγμα για την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου η δέσμευση των αποθεματικών της. Με δεδομένο ότι η χρηματοδοτική της ικανότητα θα τελεί υπό την αίρεση της χρηματοδότησης από το Δημόσιο, μέσω της Τράπεζας της Ελλάδος, χωρίς δυνατότητα χρήσης διαθεσίμων, όπως γίνεται σήμερα, υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο, για να μη πω βεβαιότητα, αδυναμίας της να ασκήσει τις αρμοδιότητές της».
Αυτό δηλώνει, σε συνέντευξή του στη «δ», ο εκτελεστικός γραμματέας της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου κ. Δημήτρης Σκιαδάς και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τους κινδύνους που ελλοχεύουν ακόμη και για την εξέλιξη των έργων.
«Ο κίνδυνος να παγώσουν έργα που υλοποιούνται από το ΕΣΠΑ είναι υπαρκτός, δεδομένου ότι είμαστε στο τελευταίο έτος της προγραμματικής περιόδου. Εάν τα έργα δεν ολοκληρωθούν, υπάρχει κίνδυνος, σύμφωνα με τους σχετικούς Κανονισμούς της ΕΕ, να κληθεί η χώρα να επιστρέψει ό,τι έχει ήδη εισπράξει από την ΕΕ για όσα έργα δεν ολοκληρωθούν», δηλώνει ο κ. Σκιαδάς.
Ο εκτελεστικός γραμματέας της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου υπογραμμίζει πως τα αποθεματικά όλων των φορέων του δημοσίου που θα είναι στο Κοινό Κεφάλαιο πλέον «χάνονται» για τους φορείς, και θα είναι στη διάθεσή τους μόνο υπό την αίρεση της φερεγγυότητας και της δυνατότητας του Ελληνικού Δημοσίου να τα επιστρέψει.
Σε ερώτηση σχετικά με τον κίνδυνο να μην καταβληθούν και οι μισθοί στο προσωπικό της Περιφέρειας, ο κ. Σκιαδάς δηλώνει:
«Οι πόροι που θα δίνονται από την Τράπεζα της Ελλάδος, θα εξαρτώνται από την τρέχουσα αξία των χρηματοπιστωτικών προϊόντων στα οποία θα έχουν επενδυθεί. Εάν δεν επαρκούν, λόγω της κακής απόδοσης των προϊόντων αυτών – κάτι το οποίο δεν αποκλείεται σε καμία περίπτωση – πολύ απλά δεν θα υπάρχει χρηματοδότηση, άρα τίθεται σε κίνδυνο και η μισθοδοσία».
Η συνέντευξη του κ. Δημήτρη Σκιαδά, αναλυτικά:
• Ποιές θα είναι οι συνέπειες για την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου από την δέσμευση των αποθεματικών της; Πώς θα χαρακτηρίζατε την κίνηση που έγινε από την κυβέρνηση;
Για να αντιληφθείτε τη σημασία της κίνησης της Κυβέρνησης, πρέπει να αποσαφηνιστούν τόσο η διαδικασία που έλαβε χώρα, όσο κυρίως το περιεχόμενό της.
Ως προς τη διαδικασία επισημαίνω ότι χωρίς καμία προηγούμενη επικοινωνία, συνεννόηση, προειδοποίηση ή έστω απλή επαφή, η Κυβέρνηση εξέδωσε μια Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΠΝΠ), επικαλούμενη τις έκτακτες συνθήκες που υπάρχουν λόγω των εξελίξεων στα δημόσια οικονομικά της χώρας και λόγω της πορείας των σχετικών διαπραγματεύσεων με τους εταίρους και τους δανειστές μας. Οι δυο αυτοί λόγοι, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, αποτελούν σκοτεινά σημεία για όλους μας, καθώς κανείς δεν έχει παράσχει μια σαφή εικόνα για το επίπεδο των δημόσιων οικονομικών αλλά και για τις εξελίξεις στις διαπραγματεύσεις. Υπάρχουν μόνο διαρροές, άτυπες και χωρίς δυνατότητα επιβεβαίωσης, από τις οποίες η εικόνα που προκύπτει είναι τελείως θολή. Αιφνιδίως λοιπόν η Κυβέρνηση εξέδωσε μια ΠΝΠ, πρακτική την οποία είχε στηλιτεύσει κατ’ επανάληψη ως αντιπολίτευση – και σε πολλές περιπτώσεις δικαίως – αλλά φαίνεται να την υιοθετεί για τα κρίσιμα ζητήματα. Η δε επιλογή αυτή ελέγχεται ως προς τη συνταγματικότητά της, καθώς, όπως αποδείχθηκε εκ των υστέρων, θα μπορούσε να κατατεθεί ως κανονική νομοθετική ρύθμιση – ενέργεια που τελικά έγινε, μετά την κατακραυγή, για την κύρωση της ΠΝΠ – και να υποστεί τη βάσανο της κοινοβουλευτικής νομοθετικής διαδικασίας.
Ως προς το περιεχόμενό της, η ΠΝΠ λέει το εξής απλό: υποχρεωτικά όλα τα ταμειακά διαθέσιμα και όλες οι προθεσμιακές καταθέσεις μιας σειράς φορέων του Δημοσίου – μεταξύ αυτών και η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου – πρέπει να κατατεθούν στην Τράπεζα της Ελλάδος. Η δε Τράπεζα της Ελλάδος θα συγκεντρώσει όλους αυτούς τους πόρους σε έναν λογαριασμό, μια ομάδα περιουσίας με την ονομασία Κοινό Κεφάλαιο, στο οποίο μετέχουν με «μερίδες κεφαλαίου» οι φορείς των οποίων οι πόροι βρίσκονται εκεί (οι μερίδες αντιστοιχούν στο ισόποσο των πόρων του κάθε φορέα), και το οποίο Κεφάλαιο υποχρεούται η Τράπεζα να επενδύει σε ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου, repos, κλπ, χωρίς να ρωτά τους φορείς, απλώς τους ενημερώνει για την επένδυση. Από αυτόν το λογαριασμό, οι φορείς, των οποίων οι πόροι έχουν ενσωματωθεί εκεί, δικαιούνται να υποβάλλουν αίτημα χρηματοδότησης κάθε 15 ημέρες για την κάλυψη των ταμειακών αναγκών τους. Οι πόροι που θα ζητούν θα προέρχονται από τις μερίδες τους. Η Τράπεζα της Ελλάδος θα εξετάζει το αίτημα και θα χορηγεί τους αιτούμενους πόρους ή μέρος αυτών ή και τίποτα. Από τι εξαρτάται το πόσα χρήματα θα χορηγούνται; Όπως αναφέρεται σε έγγραφο της ίδιας της Τράπεζας της Ελλάδος, «η τρέχουσα αξία των μερίδων που συμμετέχουν στην ομάδα περιουσίας θα ταυτίζεται με την ονομαστική αξία, εφόσον το Ελληνικό Δημόσιο εκπληρώνει εγκαίρως, προσηκόντως και στο ακέραιο τις υποχρεώσεις του». Άρα, εάν η αξία του ομολόγου, ή του repos, έχει μειωθεί καθώς το Δημόσιο δεν είναι συνεπές στις υποχρεώσεις του – κάτι πασίδηλο – είναι προφανές ότι τα χρήματα των φορέων που θα είναι σε μερίδες του Κοινού Κεφαλαίου και θα έχουν επενδυθεί, πολύ απλά δε θα υπάρχουν. Άρα το αίτημα χρηματοδότησης δεν θα μπορεί να ικανοποιηθεί. Και για αυτό το επενδυτικό ρίσκο, η μεν Τράπεζα της Ελλάδος δε θα έχει καμία ποινική, αστική, διοικητική ή άλλη ευθύνη, το δε Ελληνικό Δημόσιο έχει υποχρέωση αποζημίωσης προς τους φορείς – οι οποίοι προφανώς θα πρέπει να τη διεκδικήσουν δικαστικά και να δικαιωθούν μετά από πολλά χρόνια καθώς το Ελληνικό Δημόσιο οφείλει να εξαντλήσει όλους τους βαθμούς δωσιδικίας πριν καταβάλει ένα ποσό ως αποζημίωση – η οποία αποζημίωση, όποτε επιδικαστεί αμετακλήτως, πιθανότατα θα καταβληθεί υπό μορφή ομολόγου του Ελληνικού Δημοσίου!!!!! Με δυο λόγια, οι πόροι αυτοί που θα είναι στο Κοινό Κεφάλαιο πλέον «χάνονται» για τους φορείς, και θα είναι στη διάθεσή τους μόνο υπό την αίρεση της φερεγγυότητας και της δυνατότητας του Ελληνικού Δημοσίου να τους καταβάλει.
Είναι σαφές το πλήγμα για την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Με δεδομένο ότι η χρηματοδοτική της ικανότητα για την εκπλήρωση των υποχρεώσεών της αλλά και για τον προγραμματισμό, για το μέλλον, έργων, πρωτοβουλιών και δράσεων, θα τελεί υπό την αίρεση της χρηματοδότησης από το Δημόσιο, μέσω της Τράπεζας της Ελλάδος, χωρίς δυνατότητα χρήσης διαθεσίμων, όπως γίνεται σήμερα, υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο, για να μη πω βεβαιότητα, αδυναμίας της να ασκήσει τις αρμοδιότητές της. Θα αναφερθώ μόνο σε ένα παράδειγμα, πολύ απτό και ρεαλιστικό: λόγω των δύσκολών καιρικών συνθηκών φέτος, πολλά νησιά κηρύχθηκαν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, σε συνεργασία με τους οικείους Δήμους, αξιοποίησε πόρους από τα ταμειακά διαθέσιμα της για να προγραμματίσει και να υλοποιήσει έργα και δράσεις για την υποστήριξη αυτών των νησιών. Και σε αυτή την περίπτωση υπήρξαν οι συνήθεις καθυστερήσεις που επιβάλλουν οι γραφειοκρατικές διαδικασίες του δημόσιου λογιστικού. Εάν, σε αυτές πρέπει να προστεθεί και η διαδικασία μέσω της Τράπεζας της Ελλάδος, εάν και εφόσον μπορεί υπάρξει χρηματοδότηση, αντιλαμβάνεται κανείς ότι πλέον δεν υπάρχει καμία δυνατότητα σοβαρής παρέμβασης εκ μέρους της Περιφέρειας.
• Υπάρχει κίνδυνος να «παγώσουν» και έργα που εκτελούνται από το ΕΣΠΑ της περιόδου 2007-2014;
Την προηγούμενη εβδομάδα, με τα στοιχεία που είχαμε, δεν φαινόταν κάποιο πρόβλημα, όπως άλλωστε είχα επισημάνει δημόσια. Μετά τις εξελίξεις, σε σχετική ερώτηση προς τον αρμόδιο Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών, η απάντηση που δόθηκε ήταν ότι η ΠΝΠ αφορά και τους εθνικούς πόρους που περιλαμβάνονται στη συγχρηματοδότηση των έργων του ΕΣΠΑ, και ότι αναζητούν τρόπους διευθέτησης του προβλήματος για να μην παγώσουν τα έργα αυτά. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν ότι ο κίνδυνος να παγώσουν έργα είναι υπαρκτός, δεδομένου δε ότι είμαστε στο τελευταίο έτος της προγραμματικής περιόδου, εάν τα έργα δεν ολοκληρωθούν, υπάρχει κίνδυνος, σύμφωνα με τους σχετικούς Κανονισμούς της ΕΕ, να κληθεί η χώρα να επιστρέψει ό,τι έχει ήδη εισπράξει από την ΕΕ για όσα έργα δεν ολοκληρωθούν.
• Σε συνέντευξή του ο περιφερειάρχης κ. Γιώργος Χατζημάρκος δήλωσε πως άλλαξε ριζικά ο τρόπος χρηματοδότησης της ΤΑ. Όμως όταν οι πόροι δίνονται με το σταγονόμετρο πως θα λειτουργήσει η Περιφέρεια;
Όπως προανέφερα, θα είναι πολύ δύσκολο, αν όχι αδύνατο, για την Περιφέρεια να ασκήσει τις αρμοδιότητές της με σοβαρότητα και αποτελεσματικότητα υπό τέτοιες συνθήκες.
• Θα υπάρξει πρόβλημα με την μισθοδοσία των εργαζόμενων της Περιφέρειας αν δεσμευθούν τα χρήματα;
Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι εφόσον η μισθοδοσία είναι μια τακτική δαπάνη, θα μπορεί να γίνει ένας προγραμματισμός ώστε να περιλαμβάνονται τα σχετικά αιτήματα στην ανά 15νθήμερο χρηματοδότηση που θα ζητά η Περιφέρεια. Και αυτό θα γίνεται από την Περιφέρεια. Θυμίζω όμως αυτό που προανέφερα. Οι πόροι που θα δίνονται από την Τράπεζα της Ελλάδος, θα εξαρτώνται από την τρέχουσα αξία των χρηματοπιστωτικών προϊόντων στα οποία θα έχουν επενδυθεί. Εάν δεν επαρκούν, λόγω της κακής απόδοσης των προϊόντων αυτών – κάτι το οποίο δεν αποκλείεται σε καμία περίπτωση – πολύ απλά δεν θα υπάρχει χρηματοδότηση, άρα τίθεται σε κίνδυνο και η μισθοδοσία.
• Πώς θα εξελιχθεί τώρα το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, θα παγώσει και αυτό;
Η μέχρι στιγμής ενημέρωση που έχουμε είναι ότι η ΠΝΠ αφορά και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, συνεπώς τόσο η χρηματοδότηση ήδη υλοποιουμένων έργων, όσο και ο προγραμματισμός για νέα έργα πλέον έχουν τεθεί υπό σοβαρότατη αμφιβολία.
