«Μερικές φορές μαζεύουμε τις νεκρές μέλισσες με το φτυάρι! Είναι φανερό πως έχουν πεθάνει από δηλητηρίαση, γιατί η γλώσσα τους κρέμεται έξω από το στόμα τους». Ο πρόεδρος του συλλόγου «Αττική Μελισσοκομία», Γιάννης Ψάρρας, προειδοποιεί: «Το πρόβλημα της δηλητηρίασης των μελισσών από τα φυτοφάρμακα, ειδικά τα νεονικοτινοειδή, αυξάνεται διαρκώς τα τελευταία χρόνια και απειλούν πλέον ευθέως τη μέλισσα, δηλαδή τον μεγαλύτερο επικονιαστή της φύσης» συμπληρώνει.Συναγερμό έχουν χτυπήσει και οι μελισσοκόμοι της Ηπείρου. «Η άνοιξη είναι η εποχή που μεταφέρονται οι μέλισσες σε περιοχές με ανθοφορία, όπως σε πορτοκαλεώνες. Εάν τα χόρτα κάτω από τα δένδρα έχουν ραντιστεί με φυτοφάρμακο, όταν οι μέλισσες πηγαίνουν στα λουλουδάκια, πεθαίνουν ακαριαίως. Αν κάποια επιζήσει, θα μεταφέρει μαζί με τη γύρη το δηλητήριο στην κυψέλη, με αποτέλεσμα ή να θανατωθεί όλη η κυψέλη ή το μέλι που θα παραχθεί να έχει προβλήματα» λέει ο κ. Αναστάσιος Ποντίκης, πρόεδρος του Μελισσοκομικού Συλλόγου Ιωαννίνων «Αρισταίος».
Τα νεονικοτινοειδή φυτοφάρμακα απαγορεύονται στην Ε.Ε. (η απαγόρευση θα επανεξεταστεί τον Δεκέμβριο του 2015). Ο κ. Ψάρρας, όμως, καταγγέλλει στην «Κ» εκτεταμένο λαθρεμπόριο. «Στην πράξη είναι εύκολο να βρεις νεονικοτινοειδή, τα οποία εισάγονται λαθραία. Κοστίζουν πάμφθηνα, αλλά καταστρέφουν τα πάντα. Και βεβαίως, πολλοί χρήστες δεν το γνωρίζουν» λέει ο πρόεδρος της «Αττικής Μελισσοκομίας». Αρκετά από τα σκευάσματα αυτά παράγονται σε ευρωπαϊκές χώρες, με προορισμό να πωληθούν εκτός Ε.Ε., αλλά τελικά καταλήγουν παράνομα και σε ευρωπαϊκές χώρες. Ο κ. Ψάρρας υπογραμμίζει την ανάγκη ενημέρωσης του κοινού για τους κινδύνους από τα νεονικοτινοειδή, αλλά τονίζει πως σε κάθε περίπτωση πρέπει να ενισχυθούν οι έλεγχοι από τις κρατικές αρχές στα σημεία εισαγωγής των φυτοφαρμάκων. «Δεν μπορούμε να ψάχνουμε σε κάθε σημείο πώλησης, πρέπει να σταματήσει η παράνομη εισαγωγή αυτών των τοξικών ουσιών».«Η ανάγκη προστασίας της μέλισσας δεν αφορά μόνο τον κλάδο των μελισσοκόμων, δεν είναι στενά οικονομικό ζήτημα» λέει ο κ. Ψάρρας. «Η μέλισσα είναι κρίσιμος κρίκος στη γονιμοποίηση των φυτών. Εάν καταστρέψουμε τις μέλισσες, δεν θα υπάρχει επικονίαση» τονίζει.
Σωστή χρήση
«Καταλαβαίνουμε πως οι αγρότες χρειάζονται τα φυτοφάρμακα, αλλά πρέπει να κάνουν σωστή χρήση. Οι συσκευασίες γράφουν ποια είναι τοξικά για τη μέλισσα και τι μέτρα πρέπει να ληφθούν» λέει ο κ. Ποντίκης. Οι αγρότες καλούνται να ραντίζουν τα φυτά αργά το βράδυ ή νωρίς το πρωί, όταν οι μέλισσες είναι στις κυψέλες, καθώς και να ενημερώνονται οι μελισσοκόμοι 48 ώρες νωρίτερα. Ο μελισσοκόμος από τα Ιωάννινα σημειώνει, επίσης, πως πολλοί ρίχνουν ζιζανιοκτόνα για να εξολοθρεύσουν τα παράσιτα φυτά, αφού οι τρόποι μηχανικού καθαρισμού των αγριόχορτων έχουν ακριβύνει πολύ (π.χ. ακριβό πετρέλαιο). Ομως, έτσι αυξάνονται οι κίνδυνοι για τα μελίσσια.
Ιδιαίτερα σημαντική και θετική εξέλιξη κρίνεται από τον κ. Ποντίκη η ενεργοποίηση από τον Νοέμβριο του 2015 του μέτρου χορήγησης του πιστοποιητικού γνώσης γεωργικών φαρμάκων. Σύμφωνα με νόμο που έχει ψηφιστεί το 2012, προβλέπεται πως, από τον φετινό Νοέμβριο, όποιος χρησιμοποιεί φυτοφάρμακα θα πρέπει να διαθέτει το ανάλογο πιστοποιητικό ορθολογικής χρήσης από αρμόδιο κρατικό φορέα, το οποίο θα παρέχουν στον καταναλωτή όσοι παράγουν ή εμπορεύονται φυτοφάρμακα. «Με αυτό τον τρόπο ελπίζουμε πως θα αντιμετωπιστούν η έλλειψη γνώσης και η ανευθυνότητα» τονίζει ο κ. Ποντίκης. Προσοχή χρειάζονται και οι ψεκασμοί που γίνονται αυτή την περίοδο για τα κουνούπια και μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τους πληθυσμούς των κουνουπιών, όπως γίνεται και στην Αττική. «Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας, οι ψεκαστικές ουσίες που εγκρίνονται από την Περιφέρεια δεν απειλούν τις μέλισσες.
Παρ’ όλα αυτά, δεν είμαστε απόλυτα σίγουροι για το τι ρίχνουν τελικά οι εργολάβοι που παίρνουν τη δουλειά. Γι’ αυτό καλύτερο είναι οι ψεκασμοί στα στάσιμα ύδατα να γίνονται από την Περιφέρεια μετά τις 8 μ.μ., όταν τα μελίσσια επιστρέφουν στις κυψέλες τους. Επίσης, η ενημέρωση για τον τόπο και τον χρόνο ψεκασμού δεν πρέπει να περιορίζεται στο Ιντερνετ, γιατί υπάρχουν και μελισσοκόμοι που δεν το χειρίζονται» συμπληρώνει ο κ. Ψάρρας, καλώντας την Περιφέρεια να προχωράει σε ανακοινώσεις και σε εφημερίδες και άλλα ΜΜΕ.
Εντονος διάλογος για… την επιλογή άνθους
Να δώσουμε το δικαίωμα στις μέλισσες να επιλέγουν εάν θα γευθούν δηλητηριασμένη ή όχι γύρη; Σε αυτή την παράλογη πρόταση οδηγούνται οι οπαδοί της ελεύθερης πώλησης νεονικοτινοειδών φυτοφαρμάκων.
Καθώς η απαγόρευσή τους στην Ε.Ε. θα επανεξεταστεί τον Δεκέμβριο (στις ΗΠΑ κυκλοφορούν ελεύθερα), γίνεται έντονος διάλογος. Βασικό επιχείρημα των υποστηρικτών των νεονικοτινοειδών είναι πως οι μέλισσες έχουν τη δυνατότητα να επιλέγουν το άνθος το οποίο θα επισκεφθούν, αποφεύγοντας αυτά που είναι ραντισμένα. Στο διεθνές επιστημονικό περιοδικό Nature παρουσιάστηκαν στο τεύχος Απριλίου νέες επιστημονικές έρευνες, οι οποίες, παρά τις διαφορές τους, δείχνουν πως οι μέλισσες δεν μπορούν να αποφύγουν τα… άνθη του κακού!
Πείραμα που έγινε εργαστηριακά στο βρετανικό Πανεπιστήμιο του Νιούκασλ, με επιστημονικά υπεύθυνη την κ. Τζεραλντίν Ράιτ, έδειξε πως οι μέλισσες δεν επέλεγαν μεταξύ των φυτών που είχαν νεονικοτινοειδή ή όχι, ενώ μελετώντας παραπέρα, βρέθηκε πως δεν μπορούν να γευθούν τη διαφορά. Σουηδική ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημίου Ραντ εξέτασε τη συμπεριφορά διαφόρων ειδών μελισσών (και άγριων μελισσών) σε χωράφια που ήταν ραντισμένα με φυτοφάρμακα ή όχι. Η βασική ανησυχία προήλθε από το εύρημα ότι η παρουσία των άγριων μελισσών στα δηλητηριασμένα χωράφια έπεφτε στο μισό. «Φοβάμαι για τις επιπτώσεις στις άγριες μέλισσες», δήλωσε ο κ. Μάι Ρούντολφ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. Ο Κρίστοφερ Κόνολι, από το βρετανικό Πανεπιστήμιο του Νταντί, δηλώνει σίγουρος για τις αρνητικές συνέπειες των νεονικοτινοειδών. Καλό είναι λοιπόν να αφήσουμε τα πειράματα με τη φύση…
Καθημερινή
