- Περιλαμβάνει εκατοντάδες φωτογραφίες και ιστορίες
- Είναι γραμμένο στην ελληνική και στην τουρκική γλώσσα
«Το νερό πάντοτε υπήρξε το βασικό αγαθό του ανθρώπου. Αν ρίξουμε μια ματιά στο πρόσφατο παρελθόν του ανθρωπίνου βίου, θα διαπιστώσουμε ότι η ζωή του ανθρωπίνου γένους, αλλά, και γενικώς όλοι οι αρχαίοι πολιτισμοί, ήκμαζαν πάντοτε, κοντά σε παραλίες ή σε μέρη, όπου υπήρχε υδάτινη πηγή».
Με τα λόγια αυτά ο συγγραφέας κ. Σαδή Νασούχογλου ανοίγει το νέο του βιβλίο – αφιέρωμα στις κρήνες της οθωμανικής περιόδου της Ρόδου, στο ρόλο που διαδραμάτισαν για την ανάπτυξη των οικισμών, όπως και την ιστορία που συνοδεύει την κάθε μία από αυτές.
«Ηταν ένα δύσκολο έργο για το οποίο δούλεψα πάνω από 10 χρόνια» δήλωσε προς τη δημοκρατική ο κ. Νασούχογλου και εξήγησε πως όλο αυτό το χρονικό διάστημα συγκέντρωνε πληροφορίες για τις βρύσες, για τον τρόπο που κατασκευάσθηκαν, για την ερμηνεία των συμβόλων τους και τη μετάφραση των επιγραφών τους. Το έργο αυτό ήταν δύσκολο καθότι πολλές από τις κρήνες είχαν φθαρεί από το χρόνο και άλλες είχαν μετακινηθεί από το σημείο όπου αρχικά είχαν τοποθετηθεί.
Είναι χαρακτηριστικό το απόσπασμα που αναφέρεται στις κρήνες της πηγής Φασούλι, της Ψίνθου. “Το νερό της Πηγής αυτής άλλοτε εθεωρείτο ποιοτικώς από τα καλύτερα της Ρόδου και βρίσκεται δίπλα σε ρεματιά που περνάει κοντά από το χωριό. Η παλιά επιγραφή μπροστά στη κρήνη, λόγω φθοράς χρόνου, κατέστη δυσανάγνωστη. Από ιστορικές πήγες όμως, είναι γνωστό ότι η κρήνη αυτή δημιουργήθηκε από έναν εξόριστο Οθωμανό Πασά ονόματι Σερασκέρ Μεχμέτ Ρεδίφ Πασά ο οποίος διέμενε αρκετά χρόνια στο χωριό αυτό ως εξόριστος. Εκεί έκτισε κι ένα δημοτικό σχολείο για τους κατοίκους του. Ο πασάς αυτός εξορίστηκε στη Ρόδο διότι θεωρήθηκε υπεύθυνος της ήττας του Ρώσο-Τουρκικού πολέμου του 1877-78. Ο τάφος μαυσωλείο του Μεχμέτ Ρ.Πασά, που γεννήθηκε το 1834 στη Προύσσα και πέθανε το 1905 στη Ρόδο, βρίσκεται μέσα στο ταφικό συγκρότημα του Μουράτ Ρεϊς ”
Ανάλογες λεπτομέρειες δίδονται για τις περισσότερες κρήνες. Ορισμένες από αυτές συνοδεύονται από ιστορίες που θα μπορούσαν να εμπνεύσουν τη συγγραφή βιβλίων ολόκληρων. Μία από αυτές αφορά τον έμπορο που είχε κατασκευάσει τη βρύση που βρίσκεται μπροστά από το ξενοδοχείο Λητώ, στην Ιξιά. Το πρόσωπο αυτό εξασφάλισε το νερό της οικογενείας του και κατόπιν έφυγε για προσκύνημα στη Μέκκα, με τη συνοδεία σωματοφύλακα. Η επιστροφή τους δεν έγινε ποτέ και αυτό αποδίδεται στις ληστείες και στις επιθέσεις που δεχόντουσαν εκείνα τα χρόνια οι προσκυνητές που ταξίδευαν προς την Ανατολή.
«Στη Ρόδο, ακόμα, υπάρχει μεγάλος αριθμός δημοσίων κρηνών και σιντριβανιών που κοσμούν την πόλη. Ο διάσημος ιστορικός – περιηγητής Εβλιγά Τσελεμπή (1611 – 1682), που επισκέφθηκε τη Ρόδο το έτος 1671, σημειώνει ότι βρήκε στο νησί, περίπου 70 κρήνες και σιντριβάνια. …. Εκτός τούτων, στη Ρόδο, υπάρχουν διάφορες πηγές με ιαματικά νερά. Σαν παράδειγμα μπορούμε να αναφέρουμε τις εγκαταστάσεις των ιαματικών νερών Καλλιθέας, όπου κάποτε λειτουργούσαν τρεις κρήνες με ιαματικά νερά. Τα νερά αυτά, σύμφωνα με τις φαρμακευτικές τους ιδιότητες (καθαρτικό, που θεραπεύει αρθριτικά και ηπατικά νοσήματα) και υπό την επίβλεψη πάντα ειδικών γιατρών, χορηγούνταν σε ασθενείς. Λόγω της εγκατάλειψης των εγκαταστάσεων για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, πιθανόν η πηγή αυτή να χάθηκε ή να άλλαξε ροή. Το νερό που ανάβλυζε εκεί οι παλαιότεροι το ονόμαζαν τσιλόνερο».
Το βιβλίο – λεύκωμα, περιλαμβάνει εκατοντάδες φωτογραφίες, με λεπτομερείς απεικονίσεις καθώς και τεχνικά στοιχεία για τον τρόπο με τον οποίο επιτυγχανόταν η ροή του νερού. Τα κείμενα είναι γραμμένα τόσο στην ελληνική, όσο και στην τουρκική γλώσσα. Η επιμέλεια και η διόρθωση των κειμένων της ελληνικής γλώσσας έγινε από τους δημοσιογράφους κ.κ. Κώστα Τσαλαχούρη και Νεκτάριο Καλογήρου.
