Η πασίγνωστη αλήθεια της αγοράς “έλλειψις χρημάτων, στάσις εμπορίου” μόνο στο δεύτερο σκέλος μπορεί να επιβεβαιωθεί τα τελευταία 24ωρα. Η σχεδόν παντελής απουσία ρευστότητας και η αδυναμία πραγματοποίησης εμπορικών συναλλαγών χωρίς προκαταβολή του 100% της αξίας της πλέον, έχει σφίξει σχεδόν ασφυκτικά τη θηλιά στην αγορά με αποτέλεσμα να θεωρείται απλά θέμα χρόνου να παρουσιαστούν σοβαρές ελλείψεις ακόμη και σε βασικά αγαθά.
Η διατάραξη στην ομαλή τροφοδοσία της αγοράς των δημητριακών προκαλεί αλυσιδωτές παρενέργειες καθώς μπορεί να αφήσει χωρίς τις απαραίτητες ζωοτροφές τις ελληνικές παραγωγικές μονάδες με ανυπολόγιστες συνέπειες. Η η διαχείριση των σιτηρών που βρίσκονται σε περίοδο συγκομιδής (σιτάρια κριθάρια κ.α.) καθιστά αδύναμη κάθε ομαλή συναλλαγή με τον αγροτικό κόσμο που αυτή τη στιγμή περιμένει να καλύψει καλλιεργητικά κόστη ενός χρόνου. Ο Σύνδεσμος Ελληνικών Βιομηχανιών Ζωοτροφών προειδοποίησε με τη σειρά του πως οι μεταφορές των ζωοτροφών από και προς τις παραγωγικές μονάδες και γενικά προς την αγορά ουσιαστικά έχει σταματήσει ή πρόκειται να σταματήσει άμεσα, ενώ το κόστος για τις νησιωτικές περιοχές εκτινάσσεται στα ύψη.
Πρακτικά αυτό σημαίνει πως δεκάδες κτηνοτροφικές επιχειρήσεις που δεν θα μπορέσουν να σιτίσουν τα ζώα τους (πουλερικά λ.χ.) γιατί έχουν εξαντληθεί τα αποθέματά τους και δεν μπορούν να προμηθευτούν νέα, θα αναγκαστούν να θυσιάσουν όλο το παραγωγικό δυναμικό της μονάδας τους. Ανάλογα προβλήματα εντοπίζονται σε εταιρείες ιχθυοκαλλιεργειών που έχουν αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με ανακοίνωση τυο ΣΕΘ, ιχθυοαποθέματα αξίας μισού δισ. ευρώ. Και άλλοι φορείς δεκάδων κλάδων βγάζουν κραυγή αγωνίας για να λυθούν τα προβλήματα και να αποκατασταθεί η ρευστότητα.
Mε δεδομένο ότι κάθε μήνα και σε κανονικές συνθήκες λειτουργίας της αγοράς, πραγματοποιούνται εισαγωγές αξίας 3,5-4 δις. ευρώ και με βάση την εμπειρία από τα capital controls της Κύπρου, ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων εκτιμά ότι το επόμενο δεκαπενθήμερο είναι πιθανό να προκληθούν ελλείψεις εισαγόμενων προϊόντων και πρώτων υλών αξίας 1,2 δις. ευρώ και ζημιά 160 εκατ. ευρώ από τις εξαγωγές. Οι κλειστές τράπεζες έχουν αδρανοποιήσει το συνολικό κύκλωμα της οικονομίας, που βασίζεται κατά κύριο λόγο στις εισαγωγές, ενώ ήδη υπάρχει αδυναμία κάλυψης και ασφάλισης των εξαγωγικών πιστώσεων.
Την ίδια στιγμή η Πανελλήνια Ένωση Επιχειρήσεων Διαμεταφοράς (ΠΕΕΔ) κάνει λόγο για σοβαρά προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα καθώς έχουν εκλείψει οι πιστώσεις σε καύσιμα, ναύλα και λοιπά έξοδα με αποτέλεσμα να απαιτούνται μετρητά που δεν υπάρχουν. Έτσι, πολλές παρτίδες προϊόντων δεν μπορούν να φθάσουν στους προορισμούς τους και να απορροφηθούν από τα μεγάλα αστικά κέντρα, επιτείνοντας το ζήτημα ελλείψεων. Το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο στα νησιά καθώς για λόγους περιορισμού του κόστους έχουν μειωθεί τα δρομολόγια, ενώ ο τουρισμός ήδη μετράει πληγές.
Η κατάσταση αυτή έχει προκαλέσει τεράστια αδυναμία πληρωμής μισθών και ημερομισθίων από τις επιχειρήσεις προς τους εργαζομένους τους. Ορισμένες επιχειρήσεις που έχουν τη δυνατότητα πλήρωσαν μέρος ή και το σύνολο των μισθών των εργαζομένων με μετρητά.
Σε απομόνωση
Την ίδια στιγμή πληθαίνουν οι γνωστές ξένες διαδικτυακές πλατφόρμες και εταιρείας που αναστέλλουν κάθε δυνατότητα συναλλαγών με τη χώρα μέσω ελληνικών τραπεζικών λογαριασμών και πιστωτικών καρτών. Ήδη δεν γίνονται δεκτές πιστωτικές κάρτες που έχουν εκδοθεί στη χώρα μας λόγω των capital controls σε μεγάλες ηλεκτρονικές πλατφόρμες, όπως η Amazon, η Apple (appstore) και το eBay, μεταξύ άλλων, ενώ οι υπηρεσίες της Paypal, της διεθνούς πύλης ηλεκτρονικών πληρωμών μέσω της οποίας διεκπεραιώνονται μεταφορές χρημάτων, δεν είναι πλέον διαθέσιμες στην Ελλάδα.
Ν. Χρυσικόπουλος
