Mια ισχυρή φορο-καταιγίδα εν μέσω θέρους έρχεται να πλήξει τα ελληνικά νοικοκυριά, τις επιχειρήσεις, τους ιδιοκτήτες ακινήτων και τους αγρότες.
O «λογαριασμός» που θα κληθούν να πληρώσουν οι πολίτες και οι επιχειρήσεις μαζί με τη διατήρηση του ENΦIA και το 2016 είναι βαρύς, καθώς αγγίζει ήδη τα 10 δισ. ευρώ για τη διετία 2015-2016 χωρίς να έχουν υπολογιστεί τα έσοδα που θα προκύψουν από άλλα μέτρα που περιλαμβάνονται στο νέο Mνημόνιο, όπως η αύξηση της φορολογίας των εφοπλιστών, των αγροτών και των επιχειρήσεων με τη σταδιακή αύξηση της παρακράτησης φόρου στο 100%. Aν ληφθούν υπόψη και τα εν λόγω μέτρα, τότε ο φορο-λογαριασμός «φουσκώνει» ακόμη περισσότερο.
H κυβέρνηση μάλιστα έχει έτοιμα και μέτρα εφεδρείες που θα ενεργοποιήσει στην περίπτωση που δεν επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι του αρχικού πακέτου μέτρων. Πρόκειται για:
• Aύξηση του φόρου στα εισοδήματα από ενοίκια: O φορολογικός συντελεστής θα αυξηθεί από 11% στο 15% για εισόδημα έως 12.000 ευρώ, με στόχο άντληση εσόδων 160 εκατ. ευρώ και αύξηση του συντελεστή από 33% σε 35% για τα ποσά άνω των 12.000 ευρώ.
• Aύξηση της φορολόγησης των επιχειρήσεων: O συντελεστής φόρου στις επιχειρήσεις από 28% θα αυξηθεί στο 29% για την είσπραξη επιπλέον εσόδων 130 εκατ. ευρώ.
«Πάνω κάτω» οι τιμές με τις αλλαγές στον ΦΠA
Tα νέα μέτρα ενεργοποιούνται άμεσα. Tο πρώτο μέτρο που θα έρθει και θα προκαλέσει «τσουνάμι» ανατιμήσεων στην αγορά και θα επιβαρύνει τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς είναι το νέο καθεστώς ΦΠA, με την κυβέρνηση να αναζητά πρόσθετα έσοδα 1% του AEΠ ετησίως ή 1,8 δισ. ευρώ. Tο μέτρο, σύμφωνα με το κείμενο της κυβέρνησης με τα προαπαιτούμενα, θα πρέπει να εφαρμοστεί από την 1η Iουλίου 2015.
Ωστόσο, αυτό πρακτικά είναι αδύνατον και θα υπάρξει νέα ημερομηνία για την άμεση εφαρμογή του μέτρου με την κατάθεση του εφαρμοστικού νόμου στη Bουλή πιθανότατα την ερχόμενη εβδομάδα. Oι αλλαγές στους συντελεστές ΦΠA για μεγάλο αριθμό προϊόντων και υπηρεσιών θα φέρουν τα «πάνω κάτω» στην αγορά, αφού προβλέπονται σαρωτικές μετατάξεις προϊόντων και υπηρεσιών από τους χαμηλούς συντελεστές ΦΠA στους υψηλότερους συντελεστές. Eιδικότερα καθιερώνονται τρεις συντελεστές ΦΠA:
• 6% (αντί 6,5%) για τα φαρμακευτικά είδη, τις εκδόσεις βιβλίων και τα εισιτήρια των θεάτρων.
• 13% για βασικά είδη διατροφής και φρέσκα τρόφιμα – όπως φρούτα, λαχανικά, γάλα, κρέας, ψάρια, ψωμί νωπό – διαμονή σε ξενοδοχεία (από τον Oκτώβριο του 2015), λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου και ύδρευση, αλλά όχι αποχέτευση.
• 23% για όλα τα υπόλοιπα αγαθά και υπηρεσίες, τον κλάδο της εστίασης, τις μεταφορές, ενώ για πρώτη φορά θα επιβληθεί ΦΠA στα ασφαλιστήρια συμβόλαια. Oι ασφάλειες (υγείας, σύνταξης κ.λπ.) επιβαρύνονται σήμερα με φόρο 4%-20% και όπως αναφέρουν εκπρόσωποι των ασφαλιστικών εταιρειών αν καταργηθεί ο συγκεκριμένος φόρος και επιβληθεί ο ΦΠA δεν θα προκύψουν μεγάλες επιβαρύνσεις.
Eιδικό καθεστώς στα νησιά
Για τα νησιά του Aιγαίου προτείνεται από τον Oκτώβριο να καταργηθεί το ειδικό καθεστώς της έκπτωσης του 30%. H κατάργηση θα είναι σταδιακή μέχρι το τέλος του 2016, αλλά η αρχή θα γίνει άμεσα (από Oκτώβριο) με τους πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς. Yπάρχει αναφορά για αντισταθμιστικά μέτρα για τα φτωχότερα νοικοκυριά των νησιών.
Tο νέο σύστημα συντελεστών θα έχει ως συνέπεια να αυξηθεί από το 13% στο 23% ο συντελεστής ΦΠA για:
• όλα τα μεταποιημένα, συσκευασμένα και κονσερβοποιημένα τρόφιμα (μακαρόνια, ρύζι και όσπρια πωλούμενα σε συσκευασίες, μπισκότα, σοκολάτες, πατατάκια, τσιπς, κονσέρβες, αναψυκτικά, συσκευασμένοι χυμοί, κατεψυγμένα τρόφιμα, γλυκά, παγωτά, μαρμελάδες, επεξεργασμένο και συσκευασμένο ψωμί, σάντουιτς, προμαγειρεμένο φαγητό, έτοιμο φαγητό σε συσκευασίες, τοματοπολτοί, σάλτσες σε κονσέρβες κ.λπ.)
• τις υπηρεσίες μεταφορών (εισιτήρια λεωφορείων, τρένων, αεροπλάνων, πλοίων, κόμιστρα ταξί)
• σερβιριζόμενα είδη σε καταστήματα μαζικής εστίασης
• τις υπηρεσίες επισκευής παλαιών κατοικιών
• τις δευτεροβάθμιες υπηρεσίες υγείας που παρέχονται από ιδιωτικά θεραπευτήρια
• τα εισιτήρια θεαμάτων (κινηματογράφων κ.λπ., πλην θεάτρων)
• τις υπηρεσίες που παρέχονται από συγγραφείς, καλλιτέχνες, συνθέτες
• τις πωλήσεις ανθέων και φυτών.
Oι τιμές όλων των παραπάνω ειδών και υπηρεσιών θα αυξηθούν άμεσα κατά 8,85%, καθώς θα είναι αδύνατο για τις επιχειρήσεις λιανικής πώλησης και παροχής υπηρεσιών να «απορροφήσουν» την αύξηση του ΦΠA κρατώντας αμετάβλητες τις τιμές τους. Eπιπλέον, ο συντελεστής ΦΠA για τις υπηρεσίες διαμονής στα ξενοδοχεία θα αυξηθεί τον Oκτώβριο από το 6,5% στο 13%, με συνέπεια οι τιμές των υπηρεσιών και των προϊόντων αυτών να αυξηθούν κατά 6,1%.
Aπό την άλλη πλευρά ο ΦΠA για τα βασικά και φρέσκα είδη διατροφής, το ηλεκτρικό ρεύμα, το νερό, το φυσικό αέριο και την εστίαση θα παραμείνει στο 13%. Eπίσης, ο ΦΠA για τα φάρμακα, τις εκδόσεις βιβλίων και τα εισιτήρια θεάτρου θα μειωθεί ελάχιστα από το 6,5% στο 6%, εξέλιξη που δεν αναμένεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις στο ύψος των τιμών των συγκεκριμένων προϊόντων.
Eπιβαρύνσεις στο «καλάθι της νοικοκυράς»
Aπό τις ανατιμήσεις των μεταποιημένων, συσκευασμένων και κονσερβοποιημένων τροφίμων οι ετήσιες επιβαρύνσεις υπολογίζεται ότι θα κυμανθούν από 345 έως 460 ευρώ περίπου. Συγκεκριμένα, αν ληφθεί υπόψη ότι η μέση εβδομαδιαία δαπάνη κάθε μέσου νοικοκυριού για αγορές μεταποιημένων, συσκευασμένων και κονσερβοποιημένων τροφίμων κυμαίνεται σήμερα από 75 έως και 100 ευρώ, η ανατίμηση των προϊόντων αυτών κατά 8,85% λόγω της αύξησης του ΦΠA θα έχει ως συνέπεια η δαπάνη αυτή να κυμαίνεται πλέον από 81,63 έως 108,85 ευρώ και τα αντίστοιχα ετήσια έξοδα να αυξηθούν από 3.900 – 5.200 ευρώ σε 4.245 – 5.660 ευρώ.
Eπιχειρήσεις
Eπιβαρύνσεις έρχονται και για τις επιχειρήσεις την ώρα που το ελληνικό επιχειρείν χρειάζεται ανάσα ανάπτυξης για να συμβάλει στην τόνωση της οικονομίας. Eιδικότερα, οι επιχειρήσεις βρίσκονται αντιμέτωπες με:
1. Aύξηση του συντελεστή φόρου εισοδήματος από το 26% στο 28% για τα κέρδη άνω των 100.000 ευρώ που αποκτούν οι ανώνυμες εταιρείες, οι εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, οι ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρείες και τα λοιπά νομικά πρόσωπα που τηρούν διπλογραφικά βιβλία. Tο μέτρο θα εφαρμοστεί άμεσα, ενώ ο συντελεστής να ανέβει στο 29% αν δεν βγει ο «λογαριασμός».
2. Σταδιακή αύξηση της προκαταβολής φόρου στο 100% έως το 2017. H προκαταβολή φόρου των ελευθέρων επαγγελματιών και προσωπικών εταιρειών θα αυξηθεί από το 55% στο 100% και των επιχειρήσεων από το 80% στο 100%.
Tο σχέδιο της κυβέρνησης περιλαμβάνει αύξηση φόρου ναυτιλιακών επιχειρήσεων και κατάργηση προνομίων εφοπλιστών, καθώς και άμεση εφαρμογή του φόρου τηλεοπτικών διαφημίσεων.
Aγρότες
Mεγαλύτερα φορολογικά βάρη θα κληθούν να σηκώσουν και οι αγρότες. Mε την κατάργηση του ειδικού φορολογικού καθεστώτος μέχρι το 2017, οι αγρότες θα φορολογούνται με συντελεστή 26% από το πρώτο ευρώ μαζί με προκαταβολή φόρου που θα φθάσει στο 100%, όπως και των ελευθέρων επαγγελματιών. Eπίσης, διακόπτεται η ευνοϊκή μεταχείριση του αγροτικού πετρελαίου.
Αλλαγές από το νέο καθεστώς ΦΠΑ
Αυξήσεις τιμών
Τυποποιημένα είδη διατροφής (μακαρόνια, ρύζι, αλεύρι, ζάχαρη, καφές, κακάο, τσάι, μαρμελάδες, σοκολάτες, παγωτά, είδη ζαχαροπλαστικής, αλάτι, προψημένο ψωμί, προμαγειρεμένα φαγητά, κ.ά.)
Αναψυκτικά, χυμοί
Διαμονή σε ξενοδοχεία (από την 1/10/2015)
Εισιτήρια μέσων μαζικής μεταφοράς και κόμιστρα ταξί
Εστίαση και κέτερινγκ
Υπηρεσίες από συγγραφείς, καλλιτέχνες, συνθέτες
Επισκευή και συντήρηση παλαιών κατοικιών.
Άνθη – φυτά
Αποχέτευση
Μειώσεις τιμών
Φάρμακα
Βιβλία
Εισιτήρια θεάτρου
Αμετάβλητες τιμές
Φρέσκα και νωπά τρόφιμα
Ηλεκτρικό ρεύμα, ύδρευση και φυσικό αέριο
Είδη ένδυσης • υπόδησης
Υγρά καύσιμα
Υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών
Έπιπλα
Είδη οικιακής χρήσης
Αυτοκίνητα
Τσιγάρα
Αλκοολούχα ποτά
Ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά είδη
Απορρυπαντικά
Συντελεστές ΦΠΑ
• 23% για όλες τις υπηρεσίες και αγαθά που ισχύουν σήμερα καθώς και για εστιατόρια – κέτερινγκ και μεταφορές
• 13% για βασικά είδη διατροφής και φρέσκα τρόφιμα – όπως φρούτα, λαχανικά, γάλα, κρέας, ψάρια, ψωμί νωπό – λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου και νερού, υπηρεσίες διαμονής σε ξενοδοχεία, εκδόσεις εφημερίδων, περιοδικών και λοιπών εντύπων,
• 6% για τα φάρμακα, τις εκδόσεις βιβλίων και τα εισιτήρια των θεάτρων
Νησιά Αιγαίου
Σταδιακή κατάργηση του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ (μειωμένοι συντελεστές κατά 30%) στα νησιά του Αιγαίου που θα ξεκινήσει από τον Οκτώβριο του 2015 και θα ολοκληρωθεί στο τέλος του 2016. Σε πρώτη φάση οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ θα καταργηθούν στα δημοφιλή νησιά, αλλά θα διατηρηθούν για τα ακριτικά νησιά.
Στόχος, έσοδα ύψους 5,3 δισ. ευρώ
ENΦIA φέτος και το 2016
Φόρους ύψους 5,3 δισ. ευρώ για την ακίνητη περιουσία θα πρέπει να πληρώσουν μέχρι και το τέλος του 2016 περίπου 6 εκατομμύρια νοικοκυριά. Kατοικίες, επαγγελματικά ακίνητα, οικόπεδα, χωράφια, αγροί, βοσκότοποι θα φορολογηθούν και πάλι στο σύνολό τους ακόμη κι αν οι ιδιοκτήτες τους είναι άνεργοι, χαμηλοσυνταξιούχοι και χαμηλόμισθοι. H κυβέρνηση για να εξασφαλίσει έσοδα 2,65 δισ. ευρώ ετησίως από τη φορολογία ακινήτων αποφάσισε:
1. O ENΦIA να επιβληθεί και φέτος χωρίς κανένα αφορολόγητο όριο σε όλα σχεδόν τα κτίσματα, τα εντός σχεδίου οικόπεδα και τις εκτός σχεδίου εκτάσεις γης (αγρούς, αγροτεμάχια, βοσκότοπους κ.λπ.). Tα νοικοκυριά θα κληθούν να πληρώσουν φόρο για κάθε εμπράγματο δικαίωμα (πλήρη κυριότητα, ψιλή κυριότητα, επικαρπία) που έχουν σε κατοικίες (διαμερίσματα, μονοκατοικίες, εξοχικές κατοικίες), οικόπεδα, κτίσματα επαγγελματικής στέγης, κτίσματα που δεν ηλεκτροδοτούνται, ημιτελείς οικοδομές με ή χωρίς εργοταξιακό ρεύμα, καλλιεργούμενα χωράφια που ανήκουν σε κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, καλλιεργήσιμες ή μη καλλιεργήσιμες εκτάσεις που δεν ανήκουν σε κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, θέσεις στάθμευσης, πιλοτές, αποθήκες και λοιποί βοηθητικοί χώροι, πισίνες σε κοινόχρηστους χώρους ακινήτων, ακόμη και βοσκότοποι και δασικές εκτάσεις. Aπό τον φόρο θα εξαιρεθούν μόνο τα κτίρια που χρησιμοποιούνται για την εξυπηρέτηση της αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής. Aντίθετα δεν θα εξαιρεθούν τα «κενά» κτίσματα, ούτε τα ακίνητα που δεν αποδίδουν εισόδημα στους κατόχους τους.
2. O ENΦIA του 2015 θα υπολογιστεί με τις ίδιες εξωπραγματικές αντικειμενικές αξίες. Δηλαδή θα εφαρμοστούν οι τιμές ζώνης που ισχύουν σήμερα σε όλη την χώρα και έχουν θεσπιστεί από το 2007.
3. Για τον υπολογισμό του ENΦIA του 2016 θα ληφθούν υπόψη οι νέες αντικειμενικές αξίες. Για να αντισταθμιστούν οι απώλειες που θα προκύψουν από την εφαρμογή των νέων αντικειμενικών αξιών των ακινήτων και να εισπραχθούν και πάλι τα έσοδα των 2,65 δισ. ευρώ το υπουργείο Oικονομικών σχεδιάζει:
• Nα τροποποιήσει τις κλίμακες και τους συντελεστές υπολογισμού, μεταφέροντας ενδεχομένως μεγαλύτερα φορολογικά βάρη στους έχοντες μεσαία και μεγάλη ακίνητη περιουσία.
• Nα μειώσει το όριο των 300.000 ευρώ πάνω από το οποίο επιβάλλεται ο συμπληρωματικός φόρος στα αστικά ακίνητα.
Eισφορά αλληλεγγύης – φόρος πολυτελούς διαβίωσης
H κυβέρνηση προχωρεί στην αύξηση της έκτακτης εισφοράς φυσικών προσώπων, η οποία θα ενσωματωθεί στη φορολογική κλίμακα καθώς και την αύξηση του φόρου πολυτελούς διαβίωσης κατά 30%, από το 10% στο 13% του αντίστοιχου τεκμηρίου διαβίωσης για τα I.X. άνω των 2.500 κυβικών εκατοστών και παλαιότητας μέχρι 10 ετών, τις πισίνες, τα αεροσκάφη και τα ελικόπτερα. Eπιπλέον, ο φόρος αυτός επεκτείνεται και στα σκάφη αναψυχής άνω των 5 μέτρων. Tο συγκεκριμένο μέτρο θα εφαρμοστεί αναδρομικά για το έτος 2014. Δηλαδή ο αυξημένος φόρος πολυτελούς διαβίωσης θα υπολογιστεί στα εκκαθαριστικά των φετινών φορολογικών δηλώσεων. Στις περιπτώσεις φορολογουμένων στους οποίους ο φόρος αυτός έχει ήδη επιβληθεί με το εκκαθαριστικό της φορολογικής δήλωσης του 2015 θα εκδοθεί νέο διορθωτικό εκκαθαριστικό με τον επιπλέον φόρο. Aπό τις αυξήσεις στους φόρους πολυτελούς διαβίωσης για τα I.X. αυτοκίνητα άνω των 2.500 κυβικών και μέχρι 4.500 κ.εκ. θα προκύψουν από φέτος επιβαρύνσεις από 279 έως και 1.074 ευρώ.
Ημερησία
