Οταν όλα γύρω μας αλλάζουν, τότε μοιραία αλλάζει και η ματιά μας. Βαθαίνει, αναζητά μια ευκρινέστερη εικόνα, διαφορετικές πτυχές ενός ήδη γνωστού αφηγήματος. Τα εγκαίνια της έκθεσης «Ρόδος, ένα ελληνικό νησί στις πύλες της Ανατολής», που πραγματοποιήθηκαν την Παρασκευή που μας πέρασε στο Αρχαιολογικό Μουσείο μέσα στην παλαιά πόλη, σίγουρα είναι ένα σημαντικό γεγονός per se, διότι πρόκειται για ένα λαμπρό αφιέρωμα που πρωτοδιοργανώθηκε με μεγάλη επιτυχία στο Λούβρο και μεταφέρθηκε στο Αιγαίο.
Ομως η συγκυρία το κάνει ακόμα πιο σπουδαίο για μια σειρά λόγων: το προσωπικό πείσμα του περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου Γιώργου Χατζημάρκου, που έκανε τα πάντα για να μην αναβληθεί η έκθεση, μέσα σε μια λαίλαπα ακυρώσεων και προβλημάτων που προέκυψαν από την οικονομική και πολιτική ρευστότητα. Οι προσπάθειες που κατέβαλε το προσωπικό της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου από τους φύλακες και τους αρχαιολόγους ώς την προϊσταμένη δρα Μαρία Μιχαηλίδου που εργάστηκαν σκληρά για να είναι όλα τέλεια. Οι χορηγοί που έβαλαν πλάτη (η φαρμακευτική Ipsen, OTE COSMOTE, Αθηναϊκή Ζυθοποιία και Αegean Airlines) και οι ίδιοι οι Ροδίτες που αντιλήφθηκαν πόσο σημαντικό είναι για την εικόνα του νησιού τους.
Το πιο σημαντικό; Οι άνθρωποι του Λούβρου που στάθηκαν στο πλευρό μας θεωρώντας ότι η έκθεση που περιγράφει τις δράσεις των ξένων αρχαιολογικών σχολών αλλά και του ελληνικού κράτους για την ανάδειξη του αρχαιολογικού πλούτου των νησιών από τον 19ο αιώνα είναι άλλη μια απόδειξη πως δεν μπορείς να δεις την Ευρώπη σε διάσπαση. (Ελλάς – Γαλλία συμμαχία, μια ακόμα φορά…)
Τι ακριβώς μας δείχνει η κομψή αυτή έκθεση; Αν ξετυλίξει κανείς το κουβάρι του χρόνου, ξεκινά από τη Ρόδο της αρχαιότητας και με έναν τρόπο φτάνει μέχρι και τις ημέρες μας. Περιλαμβάνει 45 αντικείμενα από τον 15 αιώνα π.Χ. μέχρι τον 5 π.Χ., τα οποία ιχνηλατούν την πορεία των ανασκαφών που ξεκίνησαν κατά τη δεκαετία του 1860 χάρις στους ξένους που ήθελαν να μελετήσουν τον ρόλο της Ανατολής στην εξέλιξη της αρχαιοελληνικής τέχνης. Οι παρθενικές απόπειρες έγιναν από Βρετανούς και Γάλλους στην Αρχαία Κάμειρο και συνεχίστηκαν από Δανούς και Ιταλούς.
Στη συνέχεια, τη σκυτάλη πήρε η ελληνική αρχαιολογική υπηρεσία. Χάρις στην οργάνωση των εκθεμάτων γίνεται εύκολα αντιληπτή και η διάρθρωση της έκθεσης. Εκτός από τη συνεισφορά των ξένων βλέπουμε πως η Ρόδος ήταν τόπος εμπορικών και πολιτιστικών ανταλλαγών, ενώ φαίνεται και η δεξιότητα των Ροδίων τεχνιτών στη χρυσοχοΐα και στην υαλουργία. Κοσμήματα, κεραμικά, χρηστικά και λατρευτικά αντικείμενα όχι μόνο από το νησί αλλά και από άλλα μέρη με τα οποία υπήρχε διασύνδεση, αντανακλούν την ευμάρεια, τον κοσμοπολιτισμό, το επίπεδο ζωής, τη φιλομάθεια, την περιέργεια.
Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι πρόκειται για μια επιλογή αντικειμένων που συμπυκνώνουν σε μερικές προθήκες την ιστορική διαδρομή ολόκληρου του μουσείου, το οποίο κλείνει φέτος 100 χρόνια ζωής. Φιλοξενείται σε ένα μεσαιωνικό κτίριο που κτίστηκε πριν από την Αλωση, για τους Ιππότες. Ηταν αρχικά νοσοκομείο του Τάγματος και αργότερα έγινε στρατιωτική σχολή επί Οθωμανών.
Συνεπώς, το αφιέρωμα είναι ένας εγκιβωτισμός, μια μικρή διήγηση που «κλείνεται» μέσα σε μια μεγαλύτερη. Και που μεταφέρει ένα μήνυμα των στενών δεσμών, της συγγένειας με την Ευρώπη. Η διάρκεια της έκθεσης είναι μέχρι και τις 15 Νοεμβρίου.
Αρχαιολογικό Μουσείο Ρόδου. Εκθεση: «Ρόδος, ένα ελληνικό νησί στις πύλες της Ανατολής». Παλιά Πόλη Ρόδου. Είσοδος 6 ευρώ (μειωμένο για ειδικές κατηγορίες). Ωρες λειτουργίας καθημερινά 08.00 – 20.00, τηλ. 2241365256.
Καθημερινή
