Σε απολογισμό του έργου του, κατά την επτάμηνη θητεία του στο υπουργείο Εσωτερικών, προχώρησε ο υπουργός Εσωτερικών Νίκος Βούτσης.
Πρωταρχική θέση στον απολογισμό του υπουργείου καταλαμβάνει ο Ν. 4325/2015 ««Εκδημοκρατισμός της διοίκησης – Καταπολέμηση Γραφειοκρατίας και Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση – Αποκατάσταση Αδικιών και άλλες διατάξεις», ο οποίος ψηφίσθηκε επί θητείας του νυν υπουργού Εργασίας και πρώην αναπληρωτή υπουργού Διοικητικής Ανασυγκρότησης Γιώργου Κατρούγκαλου. Όπως σημειώνεται στον οκτασέλιδο απολογισμό του υπουργείου Εσωτερικών, ο νόμος είχε ως στόχο «την αποκατάσταση μεγάλων αδικιών από τις προηγούμενες κυβερνήσεις εις βάρος εργαζομένων και με γνώμονα τη διαμόρφωση ενός απλοποιημένου, αποτελεσματικού και διαφανούς πλαισίου λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης».
Ειδική αναφορά γίνεται στην επανασύσταση της Δημοτικής Αστυνομίας, στην επιστροφή των σχολικών φυλάκων, αλλά και στην αποκατάσταση των αιρετών που δεν προχώρησαν στην άσκηση ένδικων μέσων κατά θετικών πρωτόδικων αποφάσεων για τους εργαζομένους τους.
Αλλαγές στη Δημόσια Διοίκηση
Σε ό,τι αφορά τη δομή της Δημόσιας Διοίκησης, σημειώνεται η άμεση κατάργηση των θέσεων των επτά Γενικών Γραμματέων Αποκεντρωμένων Διοικήσεων. Οι συγκεκριμένοι ήταν πολιτικά πρόσωπα, που επιλέγονταν από την εκάστοτε κυβέρνηση. Προσωρινά αναπληρώνονται από τους κατά νόμο αρχαιότερους Γενικούς Διευθυντές κάθε υπηρεσίας.
Συγχρόνως, η ηγεσία του υπουργείο προώθησε την καθιέρωση της θέσης του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, κατ’ αντιστοιχία του Γενικού Διευθυντή Υπουργείου, που προέρχεται από τους κόλπους της Διοίκησης έπειτα από διαγωνιστική, διαφανή και αδιάβλητη διαδικασία, με τις προϋποθέσεις, τη μοριοδότηση και τα στάδια επιλογής που ορίζει ο νόμος και η σχετική προκήρυξη.
Υπενθυμίζεται ότι βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου για την επιλογή προϊσταμένων και την αξιολόγηση. Βασική αρχή του νομοσχεδίου, όπως σημειώνεται, είναι η αντικειμενική και αξιοκρατική επιλογή προϊσταμένων και γενικών διευθυντών και αποκλειστικό στόχο του τη βελτίωση του προσωπικού και τη μεγαλύτερη αποδοτικότητα του δημόσιου τομέα, χωρίς τιμωρητικό χαρακτήρα.
Νομοσχέδιο για την Τοπική Αυτοδιοίκηση
Σε ό,τι αφορά την Τοπική Αυτοδιοίκηση, σημειώνεται ότι έχει κατατεθεί στη Βουλή το νομοσχέδιο
«Αυτοτελής υπηρεσία ελέγχου νομιμότητας Ο.Τ.Α. – οικονομική βιωσιμότητα και αυτοτέλεια Ο.Τ.Α. – Κανόνες Δημοσιονομικής Διαχείρισης και άλλες διατάξεις θεμάτων Υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης (πρώην ΥΠΕΣ)». Αφορά στον τρόπο λειτουργίας και στελέχωσης της Αυτοτελούς Υπηρεσίας Ελέγχου Νομιμότητας Ο.Τ.Α. και στην αντικατάσταση του Οικονομικού Παρατηρητηρίου από την Οικονομική Επιτροπή , που θα έχει ως στόχο την ουσιαστική στήριξη της οικονομικής βιωσιμότητας και της αυτοτέλειας των Ο.Τ.Α..
Επίσης, στο σ/ν προβλέπεται η κατάργηση της αρμοδιότητας των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων να εποπτεύουν τους Ο.Τ.Α. της Περιφέρειάς τους και να ασκούν έλεγχο νομιμότητας επί των πράξεών τους, καθώς και ο πειθαρχικός έλεγχος επί των αιρετών τους.
Όπως σημειώνεται, με το νέο νομοθετικό πλαίσιο επιχειρείται για πρώτη φορά να συσταθεί και να λειτουργήσει πραγματικά Αυτοτελής Υπηρεσία Εποπτείας με τους αντίστοιχους Ελεγκτές Νομιμότητας που θα επιλεγούν με ανοιχτή, διαφανή διαγωνιστική διαδικασία και αυξημένα προσόντα. Σκοπός ίδρυσης μιας τέτοιας υπηρεσίας είναι η εξειδίκευση των μέσων και του προσωπικού και η ταχύτητα διεκπεραίωσης των υποθέσεων. Εν προκειμένω, ενδιαφέρει όλους τους εμπλεκόμενους φορείς η εξασφάλιση της ανεξαρτησίας του ελέγχου νομιμότητας από παρεμβάσεις πολιτικού ή τοπικού ενδιαφέροντος, η οποία διασφαλίζεται με την αποκοπή της ΑΥΕ από την οργανωτική δομή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Προβλέπεται η σύσταση Επιτροπής Οικονομικής Ανασυγκρότησης των Ο.Τ.Α. για την οικονομική βιωσιμότητα των Ο.Τ.Α. Οι προτεινόμενες ρυθμίσεις επιχειρούν να ρυθμίσουν το κοινωνικά κρίσιμο ζήτημα της χρηστής και διαφανούς οικονομικής διαχείρισης των Ο.Τ.Α. και της διασφάλισης της οικονομικής τους βιωσιμότητας, με γνώμονα το σεβασμό της αυτοτέλειάς τους. Σκοπός της ρύθμισης είναι η δημιουργία μιας δομής.
Επίσης, αποκαθίσταται το ωράριο εργασίας των βρεφονηπιοκόμων και των συναφών κλάδων, που -σημειώνεται- αδικαιολόγητα εξισώθηκε με αυτό του διοικητικού προσωπικού, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η ιδιαίτερη φύση της συγκεκριμένης εργασίας που αφορά σε παιδαγωγική λειτουργία συνυφασμένη με την προσχολική ηλικία.
Δράσεις
Το πρόγραμμα «Θησέας», μέσω του οποίου χρηματοδοτούνται δράσεις ανάπτυξης και βελτίωσης των υποδομών οργάνωσης και λειτουργίας των Ο.Τ.Α., των τεχνικών τους υποδομών, καθώς και των κοινωνικών και πολιτιστικών τους δομών, συνεχίζεται με παράταση έως τα τέλη του 2015. Έτσι, σημειώνεται, υπάρχει δυνατότητα και ολοκλήρωσης του φυσικού αντικειμένου των έργων του Προγράμματος, αλλά και η οικονομική δυνατότητα αποπληρωμής τους. Οι θετικές συνέπειες από την παράταση του Προγράμματος και την ολοκλήρωση αλλά και αποπληρωμή των ενταγμένων έργων στο Πρόγραμμα «Θησέας» για την εθνική οικονομία και την τοπική ανάπτυξη, καθιστούν τη ρύθμιση αυτή αναγκαία και εξαιρετικώς επείγουσα.
Σε ό,τι αφορά τις δράσεις που έχουν ήδη γίνει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, αναφέρεται η νομοθετική ρύθμιση για τη συμμετοχή των Δήμων στη διευκόλυνση των 100 δόσεων με το ν. 4321/2015 «Ρυθμίσεις για την επανεκκίνηση της οικονομίας», στην οποία υπάγεται το σύνολο των βεβαιωμένων οφειλών προς Ο.Τ.Α. α’ και β’ βαθμού.
Επίσης, η ηγεσία του υπουργείου έχει αναλάβει την πρωτοβουλία για τη σύσταση Διυπουργικής Επιτροπής για τις κοινωνικές δομές και την Κοινωνική Υπηρεσία των Δήμων. Στόχος είναι η ενίσχυση της Κοινωνικής Υπηρεσίας των δήμων, μέσα από την επαναξιολόγηση των υπηρεσιών και των δομών που προσφέρονται από τους Δήμους και η επέκτασή της σε νέα πεδία που δραστηριοποιούνται πλέον οι Ο.Τ.Α., όπως τα Κοινωνικά Ιατρεία, τα Κοινωνικά Παντοπωλεία, η ενίσχυση ευπαθών ομάδων όπως οι άστεγοι, το Πρόγραμμα Βοήθεια στο Σπίτι, τα ΚΔΑΠ και τα ΚΔΑΠ-ΑμΕΑ, τα Συμβουλευτικά Κέντρα για τη βία κατά των γυναικών κ.α.. Όπως σημειώνεται, στο Ν. 4325/2015 έχει συμπεριληφθεί διάταξη για τη συνέχιση της χρηματοδότησης και της παροχής των υπηρεσιών των δομών ΚΗΦΗ (Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας Ηλικιωμένων) και των ΚΔΗΦ (Κέντρα Διημέρευσης Ημερήσιας Φροντίδας), καθώς και των δομών «Κέντρα Στήριξης ΡΟΜΑ και ευπαθών Ομάδων» έως τις 31/12/2015.
Διαχείριση Αποβλήτων
Η Γενική Γραμματεία Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων σε συνεργασία με το ΥΠΑΠΕΝ και το Υπουργείο Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, ολοκλήρωσε στις 24 Ιουλίου το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων που σύντομα τίθεται σε δημόσια διαβούλευση.
Ύστερα από σειρά συσκέψεων με δημάρχους και υπηρεσιακούς παράγοντες αποκαταστάθηκαν 74 ΧΑΔΑ και εξοικονομήθηκαν περίπου 3.700.000 ευρώ.
Έγινε σειρά συσκέψεων, ώστε να αποφευχθεί κατά τον εφικτό βαθμό καταδικαστική απόφαση σε βάρος της χώρας σε ό,τι αφορά την κοινοτικής νομοθεσίας υγρών αποβλήτων.
Μεταναστευτική Πολιτική
Ψηφίσθηκε ο νόμος 4332/2015 «Τροποποίηση διατάξεων Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας − Τροποποίηση του Ν. 4251/2014 για την προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας στις οδηγίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 2011/98/ΕΕ σχετικά με την ενιαία διαδικασία υποβολής αίτησης για τη χορήγηση στους πολίτες τρίτων χωρών ενιαίας άδειας διαμονής και εργασίας».
Με το νόμο θεσμοθετήθηκε διαδικασία για τη χορήγηση ιθαγένειας σε «παιδιά δεύτερης γενιάς μεταναστών» τα οποία έχουν γεννηθεί και/ή έχουν φοιτήσει σε ελληνικό σχολείο. Ενσωματώνεται η Οδηγία 2011/98/ΕΕ, σχετικά με την διαδικασία υποβολής αίτησης για τη χορήγηση ενιαίας άδειας διαμονής στους πολίτες τρίτων χωρών και η Οδηγία 2014/36/EE σχετικά με τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής πολιτών τρίτων χωρών με σκοπό την εποχιακή εργασία.
Θεσμοθετείται η αναδιάρθρωση των υπαρχουσών υπεύθυνων αρχών σε μία Ενιαία Διαχειριστική Αρχή [Ε.Υ.Σ.Υ.Δ.Ε. – Επιτελική Αρχή ΕΣΠΑ και οι εποπτευόμενοι ενδιάμεσοι φορείς διαχείρισης (Υ.Δ.Ε.Π.Α.Υ.Ε., Υ.Δ.Ε.Α.Π. και Υπηρεσία Ασύλου)] υπό τον υπουργό Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης και έτσι εξασφαλίζεται η καλύτερη και αποτελεσματικότερη απορρόφηση των ευρωπαϊκών πόρων για την υποδοχή και ένταξη μεταναστών και προσφύγων.
Σε ό,τι αφορά τις δράσεις που έχουν γίνει, σημειώνεται η ενίσχυση του προσωπικού της Υπηρεσίας Πρώτης Υποδοχής και Υπηρεσίας Ασύλου (λειτούργησαν επιπλέον κλιμάκια στα νησιά) με την αξιοποίηση των δημοτικών αστυνομικών. Τίθεται σε λειτουργία την 1η Σεπτέμβρη το Κέντρο Πρώτης Υποδοχής στη Μόρια της Λέσβου. Λειτούργησε χώρος προσωρινής φιλοξενίας στη Λέρο. Στις αρχές Ιουλίου λειτούργησε το νέο Περιφερειακό Γραφείο Ασύλου στη Θεσσαλονίκη.
Ο μέγιστος χρόνος διοικητικής κράτησης αλλοδαπών δεν ξεπερνά τους έξι μήνες, όπως προβλέπεται από το νόμο. Οι ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες, ασθενείς, υπερήλικες, γυναίκες σε κατάσταση κυοφορίας ή λοχείας, οικογένειες, δεν τίθενται πλέον υπό καθεστώς κράτησης αλλά απολαμβάνουν ειδικής προστασίας.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
