«Εχεις να μας δανείσεις 200 κόκκινες σακούλες για τα μολυσματικά απορρίμματα; Θα σου τις επιστρέψω την επόμενη εβδομάδα, που θα παραλάβουμε εμείς». Αυτό είναι ένα σύνηθες τηλεφωνικό αίτημα διοικητή νοσοκομείου προς άλλο διοικητή, που αποτελεί πλέον μία διαδεδομένη πρακτική μεταξύ μονάδων υγείας του ΕΣΥ.
Οι συνεχείς περικοπές των προϋπολογισμών των τελευταίων ετών, οι οποίες ανάγκασαν τα νοσοκομεία να κάνουν πολύ πιο «σφιχτές» προμήθειες υλικών, οδήγησαν τις διοικήσεις τους σε ευέλικτες, «ανορθόδοξες» διαδικασίες, με πιο διαδεδομένη αυτήν του δανεισμού.
Κανένας περιορισμός ως προς το είδος των υλικών: σύριγγες, ράμματα, γάντια, πεταλούδες, επιδεσμικό υλικό, χειρουργικά πλέγματα, αντιδραστήρια, ό,τι είναι απαραίτητο για τη λειτουργία ενός νοσοκομείου.
Οποτε το νοσοκομείο παραλάβει τις δικές του προμήθειες, θα επιστρέψει τα υλικά που δανείστηκε. Πρόκειται, φυσικά, για μία παράτυπη διαδικασία, που λύνει όμως τα χέρια υπό τις σημερινές δημοσιονομικές συνθήκες.
Η πρακτική του δανεισμού έχει ξεκινήσει μαζί με την κρίση: το 2010. Το 2015 ήταν ακόμη πιο δύσκολο και ο δανεισμός ακόμη πιο συχνός: oι προϋπολογισμοί των νοσοκομείων για αγορές υλικών εξαντλήθηκαν νωρίς και πιστώσεις πλέον δεν υπάρχουν.
«Η κρίση μάς έκανε πιο ευέλικτους και πιο καινοτόμους. Εχουν περάσει οι εποχές των “παχειών αγελάδων» που είχαμε παρακαταθήκες υλικών στα νοσοκομεία και δεν ανησυχούσαμε, μερικές φορές μάλιστα έληγαν τα υλικά πριν να τα χρησιμοποιήσουμε. Τώρα οι προϋπολογισμοί είναι πιο σφιχτοί, δεδομένοι και αντιστρόφως ανάλογοι με την κίνηση στα νοσοκομεία», σημειώνει στην «Κ» διοικητής νοσοκομείου της Αθήνας.
Ο ίδιος λέει: «Δεν είναι συνηθισμένο τα ίδια υλικά να λείπουν συγχρόνως από πολλά άλλα νοσοκομεία. Με τον δανεισμό, δεν έχουμε ποτέ ελλείψεις που να δυσχεραίνουν την παροχή ιατρικής και νοσηλευτικής φροντίδας στους ασθενείς και κυρίως τη λειτουργία των χειρουργείων. Φυσικά, εξαρτάται πάντα από τη διάθεση που έχει η διοίκηση. Οπου βλέπεις γκρίνια για ελλείψεις, τότε συνήθως εκεί η διοίκηση δεν έχει αυτού του είδους τη “συνεργασία” με άλλα νοσοκομεία».
Ο «δανεισμός» υπάρχει συνήθως μεταξύ κοντινών νοσοκομείων, π.χ. μεταξύ αυτών του κέντρου της Αθήνας, ή όταν πρόκειται για εξειδικευμένα υλικά, μεταξύ νοσοκομείων που έχουν τις ίδιες ειδικότητες. «Π.χ. στα δύο Νοσοκομεία Παίδων στην Αθήνα τα υλικά είναι “κοινά”. Εχω δει υλικό μου να χρησιμοποιείται στο ένα νοσοκομείο, ενώ εγώ το έχω παραδώσει στο άλλο», αναφέρει στην «Κ» προμηθευτής.
«Οπου βρει κανείς»
«Μπορεί ο κανόνας να είναι ο δανεισμός να γίνεται μεταξύ κοντινών νοσοκομείων, ωστόσο μερικές φορές ισχύει το “όπου βρει κανείς”», εξηγεί στην «Κ» στέλεχος Υγειονομικής Περιφέρειας ενώ «το “αίτημα” υποβάλλεται συνήθως από διοικητή σε διοικητή. Εχει χρειαστεί, όμως, να παρέμβουμε κι εμείς. Διοικητές σε απόγνωση, αφού δεν μπορούν να βρουν το υλικό ζητούν τη βοήθειά μας. Τότε παρεμβαίνουμε, ασκώντας λίγο περισσότερη πίεση για να βρεθεί η λύση» Ο δανεισμός μπορεί να επεκταθεί ακόμα και σε ιατρικό προσωπικό. «Με είχε πάρει τηλέφωνο η υποδιοικητής νοσοκομείου και μου είχε πει “Καιγόμαστε. Δεν έχουμε αιματολόγο”. Συμφώνησα με αιματολόγο του νοσοκομείου που δέχθηκε να βοηθήσει για λίγους μήνες το άλλο νοσοκομείο. Είναι αυτό που λέμε συνειδητή πειθαρχία. Η κρίση έφερε νέα ήθη και έθιμα», επισημαίνει στην «Κ» διοικητής μονάδας υγείας της Αθήνας.
Ολοι συμφωνούν ότι το φαινόμενο του δανεισμού υλικών έχει ενταθεί το 2015. Κυρίως επειδή δεν υπάρχουν πιστώσεις για να γίνουν οι προμήθειες. Την ίδια στιγμή, τα χρέη των νοσοκομείων προς τους προμηθευτές έχουν ξεπεράσει το 1,2 δισ. ευρώ. Εφέτος, έχει προϋπολογιστεί για τις λειτουργικές δαπάνες των νοσοκομείων 1,38 δισ. και ο προϋπολογισμός για τις αγορές του 2015 έχει ήδη εξαντληθεί. Η απάντηση του υπουργείου Οικονομικών στο αίτημα του υπηρεσιακού υπουργού Αθ. Δημόπουλου για άμεση έγκριση του ποσού των 150 εκατ. ευρώ ως επιπλέον επιχορήγηση για τις αγορές των νοσοκομείων τον Οκτώβριο ήταν ότι απαιτείται τροποποίηση του προϋπολογισμού.
Αλλά και ο νέος υπουργός Υγείας, Ανδρ. Ξανθός, έθεσε ως μία εκ των προτεραιοτήτων της νέας πολιτικής ηγεσίας να υπάρξει ομαλότητα στη χρηματοδότηση των νοσοκομείων, τονίζοντας ότι το σύστημα Υγείας «κλυδωνίζεται και είναι σε διαρκή κίνδυνο να υποστεί λειτουργικό black out».
Καθημερινή
