Στη χώρα μας, εκτιμάται ότι κατά μέσο όρο θανατώνονται 704.000 πουλιά κάθε χρόνο, γεγονός που καθιστά την Ελλάδα 6η στη δεκάδα των χωρών με τα υψηλότερα ποσοστά παράνομης θανάτωσης πουλιών και αντιμέτωπη με σοβαρά ζητήματα που άπτονται της δημόσιας υγείας, της προστασίας του περιβάλλοντος, της νομικής λογοδοσίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά και των ευθυνών τόσο των αρχών όσο και των τοπικών κοινωνιών.
Η καταπολέμηση της παράνομης θανάτωσης των πουλιών, είτε αυτή γίνεται με όπλα, είτε με παγίδευση με ξόβεργες, δίχτυα, ηχομιμητικές συσκευές, δηλητηριασμένα δολώματα ή άλλους τρόπους τίθεται ως ύψιστη προτεραιότητα από την BirdLife International και τους εταίρους της.
Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Κωνσταντίνα Ντεμίρη υπεύθυνη περιβαλλοντικής πολιτικής της Ορνιθολογικής, πέρα από τις περιβαλλοντικές και ηθικές διαστάσεις του θέματος, η παράνομη θανάτωση των πουλιών ενέχει σοβαρούς κινδύνους για τη διατήρηση των οικοσυστημάτων, τις γεωργικές καλλιέργειες αλλά και τη δημόσια υγεία. Για παράδειγμα, τα πτωματοφάγα αρπακτικά, όπως ο σπάνιος γύπας ασπροπάρης, όπου στη χώρα μας απαντάται πλέον μόνο σε 10 μόνο ζεύγη, αποτελούν σημαντικό κρίκο της ισορροπίας της φύσης, συμβάλλοντας καθοριστικά τόσο στη διατήρηση του οικοσυστήματος, όσο και τη διαφύλαξη της δημόσιας υγείας.
Σοβαρό πρόβλημα παρατηρείται σε περιοχές όπου απαντώνται λύκοι και αρκούδες, εξαιτίας της δευτερογενούς δηλητηρίασης από φόλες, καθώς συχνό είναι το φαινόμενο της παράνομης χρήσης δηλητηριασμένων δολωμάτων για την εξόντωση μεγάλων σαρκοφάγων ζώων. Τα πουλιά άλλωστε αποτελούν δείκτη της υγείας των οικοσυστημάτων, ενώ επιτελούν σημαντικό οικολογικό ρόλο με τα εντομοφάγα πουλιά να αποτελούν τα φυσικά εντομοαπωθητικά της φύσης καταναλώνοντας τεράστιες ποσότητες κουνουπιών και μυγών.
Σύμφωνα με την κα Ντεμίρη και την πρόσφατη μελέτη της BirdLife International η Ελλάδα είναι η τρίτη χώρα στη Μεσόγειο στην παράνομη θανάτωση των τρυγονιών, ιδιαίτερα σε περιοχές όπως τα Ιόνια νησιά, ενώ θύματα παράνομης παγίδευσης στις Κυκλάδες πέφτουν κατά κόρον οι καρδερίνες.
‘Αμεση απειλή για τα πουλιά, και κατ΄ επέκταση και τον άνθρωπο, αποτελούν οι μέθοδοι εξόντωσης, όπως η λαθροθηρία, η παράνομη παγίδευση για τροφή ή για λαθρεμπορία, αλλά και η άμεση ή δευτερογενής δηλητηρίασή.
Όπως αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κα Ντεμίρη για την αντιμετώπιση του φαινομένου, απαιτείται αυστηρή εφαρμογή της νομοθεσίας, ενώ παράλληλα, ειδικά για τη θήρα απαιτείται ριζική αναθεώρηση του νομικού πλαισίου, καθώς επίσης και της υφιστάμενης σχέσης μεταξύ των κυνηγετικών οργανώσεων και του ελληνικού κράτους.
Επιπλέον, όπως τονίζει η υπεύθυνη περιβαλλοντικής πολιτικής της Ορνιθολογικής, για την καταπολέμηση των δηλητηριασμένων δολωμάτων απαιτείται εντατική και στοχευμένη νομική μέριμνα, αποσαφήνιση του ρόλου και των αρμοδιοτήτων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών, καθώς επίσης ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των τοπικών κοινωνιών, για την αντιμετώπιση τέτοιου είδους φαινομένων. Μάλιστα, η Ελλάδα έχει κληθεί να λογοδοτήσει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την παράνομη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων.
Εκατομμύρια μεταναστευτικά πουλιά ταξιδεύουν αυτήν την περίοδο από την Ευρώπη προς τις περιοχές που θα περάσουν το χειμώνα στην Αφρική. Τα μεταναστευτικά πουλιά αφού ξεπεράσουν τον κίνδυνο παράνομης θανάτωσης αλλά και το μεγάλο φυσικό εμπόδιο της θάλασσας της Μεσογείου, έχουν να διασχίσουν και την αφιλόξενη έρημο Σαχάρα και μάλιστα δύο φορές το χρόνο.
Η BirdLife International και ο εταίρος της στην Ελλάδα, η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, προσκαλούν το κοινό να ανακαλύψει τον υπέροχο κόσμο της μετανάστευσης μέσα από τις εκδηλώσεις της Ευρωπαϊκής Γιορτής των Πουλιών (Eurobirdwatch 15) στις 3 και 4 Οκτωβρίου 2015.
Στόχος της Ευρωπαϊκής Γιορτής των Πουλιών είναι η προώθηση της ευαισθητοποίησης για το αξιοθαύμαστο ταξίδι της μετανάστευσης αλλά και των αναγκών των μεταναστευτικών πουλιών στους τόπους αναπαραγωγής, τα μεταναστευτικά περάσματα και τις περιοχές διαχείμασης τους στη Μεσόγειο και την Αφρική.
Οι εκδηλώσεις πραγματοποιούνται φέτος ταυτόχρονα σε 37 χώρες της Ευρώπης και της Κεντρικής Ασίας και περιλαμβάνουν παρατήρηση πουλιών και ενημέρωση για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι φτερωτοί ταξιδιώτες. Στην Ελλάδα, οι προγραμματισμένες δράσεις θα πραγματοποιηθούν σε 30 περιοχές, σε συνεργασία με Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών, Κέντρα και Διευθύνσεις Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, σχολεία, περιβαλλοντικές οργανώσεις, Δήμους και τοπικούς φορείς. Οι εκδηλώσεις εστιάζουν στην ανάγκη προστασίας των μεταναστευτικών πουλιών και των περιοχών διέλευσής τους, μιας και η χώρα μας βρίσκεται πάνω σε ένα σημαντικό σταυροδρόμι της μετανάστευσης.
ΑΠΈ-ΜΠΕ