Σε φάση μετασχηματισμού είτε σε Ανώνυμη Εταιρεία είτε σε Αγροτικό Συνεταιρισμό βρίσκεται η ΕΑΣΔ.
Όλα θα κριθούν, όπως δηλώνει σε συνέντευξή του στη “δ”, ο διευθυντής της ΕΑΣΔ κ. Γιώργος Κριτσωτάκης από την τροπολογία που θα κατατεθεί στη Βουλή.
«Σύμφωνα με τον νόμο 4015/2011, οι Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών θα έπρεπε να μετασχηματιστούν και οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί είτε να συγχωνευτούν με τις Ενώσεις, είτε να κλείσουν, είτε να συνεχίσουν αυτόνομη πορεία. Όσον αφορά τον μετασχηματισμό της Ένωσης βρισκόμαστε στο τελικό στάδιο κατάθεσης και έγκρισης του νέου καταστατικού από το Ειρηνοδικείο Ρόδου. Και αυτή η κίνηση όμως θα κριθεί από την τύχη της τροπολογίας που θα κατατεθεί στη Βουλή», δηλώνει ο κ. Κριτσωτάκης.
«Προσωπική μου άποψη είναι ότι με την πάροδο των χρόνων οι περισσότεροι αγροτικοί συνεταιρισμοί θα συγχωνευτούν με την Ένωση διότι στις μέρες μας τα έξοδα λειτουργίας τέτοιας μορφής νομικών προσώπων είναι σημαντικά και η αυτονομία δημιουργεί υψηλό κοστολόγιο χωρίς να μπορεί να προσφέρει αντίστοιχες υπηρεσίες», εξηγεί ο διευθυντής της ΕΑΣΔ.
Ο κ. Γιώργος Κριτσωτάκης αναφέρεται στις προσπάθειες που γίνονται για την ίδρυση Κέντρου Εξυπηρέτησης Αγροτών αλλά και στη λειτουργία του Βιωματικού Κέντρου Αγροτικής Κληρονομιάς Νοτίου Αιγαίου.
Σε ερώτηση σχετικά με την αύξηση της ενασχόλησης με τον πρωτογενή τομέα ο κ. Κριτσωτάκης δηλώνει πως όλα θα πρέπει να γίνονται με βάση οικονομικές αναλύσεις και επιχειρηματικούς σχεδιασμούς.
Η συνέντευξη του κ. Γιώργου Κριτσωτάκη, αναλυτικά:
• Πού βρίσκονται οι διαδικασίες για την ίδρυση Κέντρου Εξυπηρέτησης Αγροτών στη Ρόδο; Θα δημιουργηθούν ανάλογες δομές και στα άλλα νησιά;
Σύμφωνα με τα όσα προΑβλέπονται στις διατάξεις του Ν.4223/31/12/2013 και σε συσχετισμό με τις σχετικές προβλέψεις των νόμων 2859/2000 και 4093/2012 και της ΠΟΛ.1281/31.12.2013 ορίζονται οι υπόχρεοι, από 01/01/2014, αγρότες που θα τηρούν βιβλία και στοιχεία για τις αγροτικές τους εκμεταλλεύσεις. Με βάση τα βιβλία αυτά θα προσδιορίζεται το γεωργικό τους εισόδημα και θα φορολογείται με συντελεστή 13%.Στα πλαίσια αυτού, η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Δωδεκανήσου προβαίνει στην σύσταση Κέντρου Εξυπηρέτησης Αγροτών (Κ.Ε.Α.) ώστε να μπορούν να εξυπηρετηθούν οι αγρότες των νησιών μας. Η προσπάθεια γίνεται σε συνεργασία με την ΠΑΣΕΓΕΣ.
Το Κ.Ε.Α. θα έχει την μορφή λειτουργίας των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών προσανατολισμένο στις υπηρεσίες για παραγωγούς. Μεταξύ των άλλων θα περιλαμβάνει κάποιες πολύ σημαντικές διευκολύνσεις:
• Τις υπηρεσίες ηλεκτρονικής τιμολόγησης και αποστολής των τιμολογίων στους αγοραστές,
• Τα έσοδα-έξοδα των παραγωγών,
• Την επιστροφή Φ.Π.Α.,
• Στους παραγωγούς που θα συνεργάζονται με το Κ.Ε.Α. θα προσπαθήσουμε να τους παρέχουμε και δωρεάν νομική υποστήριξη για την είσπραξη των επισφαλών τους απαιτήσεων, την εξώδικη επίλυση των διαφορών, την όχληση προς τους οφειλέτες τους κλπ.
• Θα προσπαθήσουμε να τους δώσουμε την δυνατότητα να παρακολουθούν τα οικονομικά τους στοιχεία μόνοι τους διαδικτυακά με κάποιους κωδικούς που θα μοιράσουμε.
Θεωρώ ότι ίσως είναι ένα από τα περισσότερο σημαντικά έργα που έχουμε προσπαθήσει στην ΕΑΣΔ να υλοποιήσουμε, το οποίο και θα εκσυγχρονίσει τον τρόπο διαχείρισης των σημερινών καλλιεργειών.
Υπάρχει ομάδα συνεργατών μου στην ΕΑΣΔ που ασχολείται πολύ εντατικά, αυτή την περίοδο, με αυτό το κομμάτι και θεωρώ ότι πολύ σύντομα οι δομές θα είναι έτοιμες. Επιπρόσθετα η λειτουργία του Κ.Ε.Α. θα πιστοποιηθεί από αρμόδιο φορέα ώστε να εξασφαλίσουμε τις άριστες διαδικασίες προς την βέλτιστη υποστήριξη των παραγωγών της Δωδεκανήσου.
• Πώς σχολιάζετε το γεγονός ότι η ΕΑΣΔ πήρε τιμητική διάκριση για το ελαιόλαδο. Τι σημαίνει αυτό για το συγκεκριμένο προιόν;
Η ΕΑΣΔ και κάποιοι άλλοι φορείς τιμήθηκαν πρόσφατα από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων για την καταχώριση του Ροδίτικου Ελαιολάδου ως Προϊόν Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ). Με την καταχώρηση αυτή η χρήση της ονομασίας «Ελαιόλαδο Ρόδου» επιφυλάσσεται αποκλειστικά στους παραγωγούς που είναι εγκατεστημένοι στην οριοθετημένη γεωγραφική περιοχή του νησιού ή διαφορετικά κανένα ελαιόλαδο που παράγεται εκτός Ρόδου δεν μπορεί να χρησιμοποιεί το όνομα αυτό. Αυτό είναι ένα ιδιαιτέρως σημαντικό εμπορικό πλεονέκτημα για τους ελαιοπαραγωγούς.
Σημαντικότατη δουλειά στο κομμάτι της προστασίας των δικών μας προϊόντων έχει κάνει και η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου την οποία οφείλουμε να ευχαριστούμε σαν Ένωση των ντόπιων παραγωγών. Στην εκδήλωση παρέστησαν ο Επίτροπος Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Dacian Cioloş, η Επίτροπος Θαλασσίων Υποθέσεων και Αλιείας κα Μαρία Δαμανάκη, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κ. Paolo De Castro, η Υπουργός Τουρισμού κα Όλγα Κεφαλογιάννη και ο Υφυπουργός Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας κ. Νότης Μηταράκης ενώ παράλληλα τιμήθηκαν και άλλοι φορείς που έχουν συμβάλει ενεργά στην καταχώρηση Ελληνικών Αγροτικών Προϊόντων ως Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) και Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ).
Σημειώνεται ότι τα τοπικά προϊόντα «ΡΩ – /rho/» μεταξύ των οποίων και το Ροδίτικο ελαιόλαδο έχουν τοποθετηθεί ήδη σε αρκετά σημεία πώλησης εκτός των νησιών της Δωδεκανήσου.
• Για ποιους λόγους σημείωσε μείωση η παραγωγή ελαιόλαδου στη Ρόδο και σε άλλες περιοχές της χώρας;
Την περίοδο που έπρεπε να δέσουν τα άνθη των ελαιόδεντρων υπήρξαν αντίξοες κλιματολογικές συνθήκες με αποτέλεσμα να μην μπορέσουν τα φυτά να τα κρατήσουν. Υπάρχουν διαφορετικές εκτιμήσεις για τον περισσότερο κρίσιμο παράγοντα όπως μεταβολές στην θερμοκρασία, υγρασία, άνεμοι κλπ.
Είναι ένα γενικότερο πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπίσουν πολλές περιοχές στην Ελλάδα σήμερα.
• Για ποια άλλα προϊόντα γίνεται προσπάθεια ώστε να αποκτήσουν γεωγραφική ένδειξη;
Προς το παρόν υπάρχουν 100 ελληνικά προϊόντα που προστατεύονται από τα σήματα ΠΓΕ και ΠΟΠ. Άλλα παραδείγματα προστατευμένων προϊόντων από τα νησιά του Αιγαίου είναι η Φάβα Σαντορίνης, Πατάτα Νάξου, Γραβιέρα Νάξου, Μανταρίνι Χίου, Μαστίχα Χίου κλπ.
Τα επόμενα Ελληνικά προϊόντα που έχουν αιτηθεί την καταχώρησή τους στο κοινοτικό μητρώο είναι το Τοματάκι Σαντορίνης και η Σταφίδα Σουλτανίνα Κρήτης.
• Πότε θα λειτουργήσει το εκθετήριο που δημιουργήθηκε στις Φάνες; Ποιες δράσεις θα αναπτύσσονται στο συγκεκριμένο χώρο;
Το Βιωματικό Κέντρο Αγροτικής Κληρονομιάς Νοτίου Αιγαίου το δημιουργούμε μαζί με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου ενώ σημαντικά έχουν βοηθήσει η Κοινότητα Φανών, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Φανών και πλήθος κόσμου.
Το όραμά μας είναι η δημιουργία του μεγαλύτερου κέντρου προώθησης των τοπικών προϊόντων της Ρόδου και της Δωδεκανήσου. Ταυτόχρονα να δημιουργήσουμε ένα χώρο ανάδειξης της ιστορίας και πολιτισμού που θα αποτελεί μία από τις σημαντικότερες ατραξιόν του νησιού για τα επόμενα χρόνια.
Στην πλήρη του ανάπτυξη το Κέντρο θα συγκροτείται από:
• Το κτήριο του πρώτου εργοστασίου οινοποιίας της CAIR που θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τμήματα του παλαιού μηχανολογικού εξοπλισμού από την δεκαετία του 1920, ενώ θα παρουσιάζει θέματα σχετικά με τις διαδικασίες οινοποίησης,
• Σύγχρονο οπτικοακουστικό υλικό για την παρουσίαση επιλεγμένων θεματικών ενοτήτων του μουσειολογικού σεναρίου,
• Αυτόνομους εκθεσιακούς χώρους των αγροτικών προϊόντων του Νοτίου Αιγαίου που θα προκύψουν από την μελλοντική αναστήλωση των παλιών, περιμετρικά από το μουσείο, κατοικιών στις οποίες διέμεναν οι τότε εργαζόμενοι και ο διευθυντής του οινοποιείου,
• Αίθουσες θεματικών προβολών και αφιερωμάτων,
• Το μουσειοπαιδαγωγικό πρόγραμμα «Νόστιμον Ήμαρ» που απευθύνεται σε όλες τις ηλικιακές ομάδες (παιδιά και ενήλικες) και δίνει έμφαση στο λάδι, κρασί, μέλι και σιτηρά,
• Πρότυπο μεσογειακό κήπο με ενδημικές ποικιλίες φυτών,
• Παραδοσιακό καφενείο με αγροτικά προϊόντα του Νοτίου Αιγαίου,
• Μεγάλο παντοπωλείο ελληνικών παραδοσιακών προϊόντων και το super market της ΕΑΣΔ,
• Πρότυπη λαϊκή αγορά,
• Διάφορες παραδοσιακές κατασκευές (λ.χ. πατητήρι κρασοστάφυλων, καζάνι παραγωγής σούμας, παραδοσιακό ξυλόφουρνο κ.α.) για την πραγματοποίηση βιωματικών αγροτικών δραστηριοτήτων, εκδηλώσεων, δρώμενων, αναπαράσταση παλαιών εθίμων κλπ.,
• Μεγάλο χώρο έκθεσης και προώθησης των τοπικών αγροτικών προϊόντων των νησιών του Νοτίου Αιγαίου.
Αν ξεπεραστούν κάποια προβλήματα που παρουσιάστηκαν πρόσφατα το κέντρο είναι έτοιμο να ανοίξει.
• Παρατηρείται στροφή στην ενασχόληση με τον πρωτογενή τομέα; Πόσο εύκολη είναι η εργασία και ποιες προοπτικές δίνουν τα προγράμματα που είναι διαθέσιμα;
Λόγω των αλλαγών που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια στη ζωή μας αρκετοί νέοι άνθρωποι αναζητούν επιπλέον οικονομικούς πόρους και στρέφονται προς την γεωργία. Ωστόσο, κάθε μορφή καλλιέργειας είναι διαφορετική και απαιτεί διαφορετική προσέγγιση. Η καλλιέργεια της γης είναι ταυτόσημη της επιχειρηματικής δράσης. Πριν από οποιαδήποτε επένδυση πρέπει να κάνεις τις οικονομικές αναλύσεις και τον επιχειρηματικό σου σχεδιασμό. Να συλλέξεις και να αναλύσεις όσες περισσότερες πληροφορίες είναι εφικτό. Επιπλέον, η καλλιέργεια της γης έχει ιδιομορφίες. Δεν είναι «επάγγελμα» με την αυστηρή έννοια του όρου. Είναι τρόπος ζωής. Είναι καθημερινά βιώματα που πρέπει να σε ελκύουν για να τα αγαπήσεις. Αυτό το αποφασίζει προσωπικά ο κάθε ένας.
Σίγουρα υπάρχουν τομείς περιμετρικά του πρωτογενή τομέα που παρουσιάζουν μία δυναμική αναβάθμισης ενώ είναι δεδομένο ότι η ποιότητα των δικών μας αγροτικών προϊόντων είναι ιδιαιτέρως υψηλή κάτι που μπορούμε εμπορικά να το εκμεταλλευτούμε. Τα νησιά μας έχουν την ευλογία να εξασφαλίζουν βέλτιστες συνθήκες καλλιέργειας και ανάπτυξης με υψηλή ηλιοφάνεια, ιδανικές θερμοκρασίες και υγρασία. Αυτό οδηγεί στη συγκομιδή προϊόντων με ανώτερα οργανοληπτικά συστατικά, γεύσεις και αρώματα.
Σαφώς και τα προγράμματα που υπάρχουν ανά περιόδους προσφέρουν προοπτικές, απαιτούνται όμως και όλα τα παραπάνω.
• Πώς εξελίχθηκε η προσπάθεια με την προώθηση των προϊόντων που φέρουν την ονομασία ΡΩ; Σε αυτή την κατηγορία θα ενταχθούν και άλλα είδη;
Τα ΡΩ, /rho/ της Ένωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Δωδεκανήσου δεν περιορίζονται στην αίσθηση της γεύσης και του αρώματος, αλλά ξεδιπλώνουν την φροντίδα, την αγάπη και το σεβασμό προς την κοινωνία μας, τους φίλους μας και τις οικογένειές μας… Είναι τα δικά μας προϊόντα, είναι στην ουσία οι αξίες που κληρονομήσαμε από τους προγόνους μας, οι αξίες που θα παραδώσουμε στα παιδιά μας.
Τα ΡΩ, /rho/ έχουν ήδη τοποθετηθεί σε κάποιες αλυσίδες super market στην Αθήνα αλλά εκείνο που μας ενδιαφέρει περισσότερο είναι ο ξένος επισκέπτης των νησιών μας. Είμαι σίγουρος ότι θα πάνε πολύ καλά την ερχόμενη τουριστική περίοδο και θα μπορέσει η ΕΑΣΔ να αποδώσει τα επόμενα χρόνια πολύ ικανοποιητικές τιμές στους παραγωγούς. Ο στόχος είναι η λίστα με τα προϊόντα ΡΩ, /rho/ να επεκτείνεται συνεχώς.
• Προχώρησε τελικά ο Καλλικράτης στους αγροτικούς συνεταιρισμούς της Δωδεκανήσου; Ποιοι είναι οι στόχοι της ΕΑΣΔ για το 2014;
Σύμφωνα με τον νόμο 4015/2011, οι Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών θα έπρεπε να μετασχηματιστούν και οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί είτε να συγχωνευτούν με τις Ενώσεις, είτε να κλείσουν, είτε να συνεχίσουν αυτόνομη πορεία.
Όσον αφορά τον μετασχηματισμό της Ένωσης βρισκόμαστε στο τελικό στάδιο κατάθεσης και έγκρισης του νέου καταστατικού από το Ειρηνοδικείο Ρόδου ενώ στα νησιά μας έχουμε συνεταιρισμούς που ανήκουν και στις τρεις άνω κατηγορίες.
Προσωπική μου άποψη είναι ότι με την πάροδο των χρόνων οι περισσότεροι αγροτικοί συνεταιρισμοί θα συγχωνευτούν με την Ένωση διότι στις μέρες μας τα έξοδα λειτουργίας τέτοιας μορφής νομικών προσώπων είναι σημαντικά και η αυτονομία δημιουργεί υψηλό κοστολόγιο χωρίς να μπορεί να προσφέρει αντίστοιχες υπηρεσίες.