Σε διακεκαυμένη ζώνη βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με τους δανειστές για το Aσφαλιστικό.
Το σκληρό μπρα ντε φερ είναι σε πλήρη εξέλιξη, με την ελληνική πλευρά να εμμένει στην αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών -έστω και πρόσκαιρα- για να… βγει ο λογαριασμός, χωρίς μειώσεις ή με περιορισμένες απώλειες στις υψηλές συντάξεις. Από την άλλη πλευρά όμως το ΔΝΤ έχει στυλώσει τα πόδια και εκφράζει ισχυρές ενστάσεις στα σενάρια της αύξησης εισφορών.
Δεδομένες πρέπει να θεωρούνται οι μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις, ακόμη και αν οι εισφορές για την επικούρηση αυξηθούν. Το κουαρτέτο δείχνει τα… νύχια του και, σύμφωνα με πληροφορίες, από το στόχαστρό του δεν γλιτώνουν ούτε οι συντάξεις με τα κατώτατα όρια, οι οποίες ενσωματώνουν σημαντικό τμήμα προνοιακής παροχής που δεν αντιστοιχεί σε πληρωμένες εισφορές. Η ελληνική πλευρά, ωστόσο, έχει απορρίψει οποιοδήποτε ενδεχόμενο να πληγούν οι χαμηλές συντάξεις.
Οπως αναφέρουν πηγές κοντά στη διαπραγμάτευση, οι δανειστές δεν διαφωνούν με το εγχείρημα του επανυπολογισμού των καταβαλλόμενων συντάξεων, αλλά θέλουν να δουν αριθμούς και συγκεκριμένα ποσοτικά στοιχεία, ενώ παραμένουν προσηλωμένοι στο συμφωνημένο «ψαλίδι» της συνταξιοδοτικής δαπάνης κατά 1% του ΑΕΠ για το 2016.
Παροχές – εισφορές
«Θέλουν να δουν αίμα», λένε στελέχη του υπουργείου Εργασίας, ενώ εμμένουν στην αναλογικότητα εισφορών – παροχών. Ορισμένες πληροφορίες θέλουν τους σκληρούς του κουαρτέτου να βάζουν στο στόχαστρο ακόμη και τις κατώτατες συντάξεις, με τη λογική πως ο θεσμός των κατώτατων ορίων ενσωματώνει σημαντικό τμήμα προνοιακής παροχής, αναντίστοιχο προς τις εισφορές που έχουν καταβληθεί.
Οι κατώτατες συντάξεις ήταν, άλλωστε, πάντα στο μάτι των δανειστών, που ζητούσαν επίμονα να διαχωριστεί το ανταποδοτικό τμήμα από το προνοιακό, και αυτό να καταβάλλεται με εισοδηματικά κριτήρια. Δεν είναι τυχαίο πως, σύμφωνα με πληροφορίες, οι δανειστές ζητούν να καταβάλλεται με εισοδηματικά κριτήρια η «εθνική σύνταξη» των 384 ευρώ, που θέλει να εισαγάγει στη νέα αρχιτεκτονική του Ασφαλιστικού η κυβέρνηση.
Από την άλλη πλευρά της διελκυ- στίνδας το υπουργείο Εργασίας εμμένει πως η «εθνική σύνταξη» θα καταβάλλεται σε όλους, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια ύστερα από 15ετία ασφάλισης και πιθανότατα στα 67.
Σύμφωνα με ειδικούς της κοινωνικής ασφάλισης, σήμερα σύνταξη με τα κατώτατα όρια παίρνουν πάνω από 600.000 συνταξιούχοι όλων των Ταμείων. Πρόκειται για ασφαλισμένους που έφυγαν με λιγότερα από 20 χρόνια ασφάλισης και με χαμηλές αποδοχές, όπως για παράδειγμα μητέρες ανηλίκων. Η κατώτατη σύνταξη διαμορφώνεται στα 486 ευρώ για τους μισθωτούς (ΙΚΑ), στα 406 ευρώ για το πρώην ΤΕΒΕ, στα 470 για το πρώην Ταμείο Εμπόρων κ.λπ.
Επίσης όποιος φεύγει με περισσότερα από 15 χρόνια παίρνει και προσαύξηση των κατώτατων ορίων. Το προνοιακό τμήμα της κατώτατης σύνταξης κυμαίνεται ανάλογα με τις αποδοχές του ασφαλισμένου, ενώ κατά μέσο όρο εκτιμάται στα 200 ευρώ (μπορεί να ανέρχεται από 30 μέχρι και 250 ευρώ).
Η μάχη
Η ελληνική πλευρά έχει ξεκαθαρίσει σε όλους τους τόνους πως δεν πρόκειται να πλήξει τις χαμηλές και κατώτατες συντάξεις και πως στοχεύει στις υψηλές αποδοχές και στην αύξηση εισφορών για να βγει ο λογαριασμός. Οι δανειστές, από την άλλη πλευρά, πιέζουν για στενότερη σύνδεση εισφορών – παροχών.
Στο στόχαστρο μένουν και 200.000 συνταξιούχοι του πρώην ΤΕΒΕ, οι οποίοι εισπράττουν 220 ευρώ ως έξτρα παροχή εκτός από τη σύνταξη που παίρνουν βάσει των εισφορών που έχουν πληρώσει. Ολα θα εξαρτηθούν από τα ποσοστά αναπλήρωσης που θα ενσωματώνει ο αλγόριθμος επανυπολογισμού των συντάξεων. Πληροφορίες θέλουν τους δανειστές να χαρακτηρίζουν γενναιόδωρα τα ποσοστά αναπλήρωσης που παρουσίασε η ελληνική πλευρά και λέγεται πως κυμαίνονται κοντά σε κλίμακες 58% – 78% αντιστρόφως ανάλογα με το ύψος του συντάξιμου μισθού.
Προϋπολογισμός: χάνουν το ΕΚΑΣ 120.000 δικαιούχοι
Στο στόχαστρο επικουρικές, εφάπαξ
«Ψαλίδι» στις επικουρικές συντάξεις, αυξήσεις εισφορών υπέρ ΟΓΑ, μείωση δικαιούχων του ΕΚΑΣ, «μαχαίρι»στα εφάπαξ προδιαγράφει ο προϋπολογισμός του 2016. Την ίδια στιγμή προβλέπεται κονδύλι για επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης στους ανασφάλιστους υπερήλικες και εναρμόνιση των εισφορών υπέρ κλάδου σύνταξης με αυτές του ΙΚΑ.
Η συνταξιοδοτική δαπάνη προβλέπεται του χρόνου να μείνει στα ίδια επίπεδα με φέτος (23,7 δισεκατομμύρια ευρώ), παρά τις νέες συνταξιοδοτήσεις, ενώ ο προϋπολογισμός εγγράφει 400 εκατομμύρια λιγότερα για τις επικουρικές συντάξεις (3,5 δισ. από 3,9 δισ. φέτος). Οι μειώσεις στις επικουρικές πρέπει να θεωρούνται δεδομένες, με το βασικό σενάριο να προβλέπει αυτόνομη πορεία του επικουρικού πυλώνα, μεσοσταθμικό ψαλίδι 6% στις υψηλές επικουρικές σε συνδυασμό με μικρή αύξηση εισφορών (0,5% για εργοδότες και 0,5% για εργαζόμενους).
Ο προϋπολογισμός καταγράφει μέτρα ύψους 1,8 δισ. ευρώ για το 2016, με το μεγάλο βάρος να πέφτει σε αδιευκρίνιστες παρεμβάσεις της μεγάλης ασφαλιστικής μεταρρύθμισης που «θα νομοθετηθεί άμεσα και πάντως εντός του τρέχοντος οικονομικού έτους» κατά την εισηγητική έκθεση. Από τη μεταρρύθμιση των συντάξεων του Δημοσίου αναμένεται να εξοικονομηθούν 172 εκατομμύρια, ενώ από αυτή των Ταμείων του ιδιωτικού τομέα άλλα 493 εκατομμύρια (αναμένονται και 19 εκατομμύρια για φέτος). Αγρότες Η σταδιακή αύξηση των εισφορών των αγροτών εκτιμάται πως θα αποφέρει 100 εκατομμύρια ευρώ το 2016, ενώ η μείωση των δικαιούχων του ΕΚΑΣ, με αυστηροποίηση των ετήσιων εισοδηματικών κριτηρίων, εξοικονομεί 223 εκατομμύρια.
Ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης εκτιμούν πως το επίδομα, που κυμαίνεται από 30 έως 230 ευρώ τον μήνα, θα χάσουν περίπου 120.000 δικαιούχοι, ξεκινώντας από τα υψηλότερα εισοδήματα, καθώς η δαπάνη πρέπει φέτος να περιοριστεί κατά 20%. Αντίθετα, ο προϋπολογισμός προβλέπει κονδύλι 62 εκατομμυρίων για επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης σε ανασφάλιστους υπερήλικες και επιβάρυνση 26 εκατομμυρίων από την εναρμόνιση των εισφορών υπέρ κλάδου σύνταξης με αυτές του ΙΚΑ.
Ο προϋπολογισμός αναφέρεται και σε συντελεστή προσαρμογής στα εφάπαξ, ώστε να εξοικονομηθούν 47,4 εκατομμύρια φέτος και 86,9 εκατομμύρια του χρόνου. Το υπόλοιπο μείγμα περιλαμβάνει μέτρα που ήδη έχουν ψηφιστεί, όπως η αύξηση των εισφορών στις συντάξεις υπέρ ΕΟΠΥΥ. Σημειώνεται πως τα έσοδα των Ταμείων από ασφαλιστικές εισφορές προϋπολογίζονται κατ’ ελάχιστοn αυξημένα σε σχέση με φέτος (11,3 δισ. από 11,2 δισ.), ενώ παρά τις περικοπές δεν βελτιώνεται η εικόνα των ασφαλιστικών οργανισμών που και το 2016 θα παρουσιάσουν έλλειμμα 2,1 δισ. ευρώ.