Mε την υπ’ αρίθμ. 3202/2015 απόφαση του Στ’ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας διατάχθηκε η άρση της απαλλοτρίωσης, για τουριστικούς λόγους, που είχε επιβληθεί στην περιουσία δύο κατοίκων της Ρόδου και ενός κατοίκου των Αθηνών για την αξιοποίηση του Γκολφ Αφάντου.
Οι τρεις ιδιοκτήτες στράφηκαν συγκεκριμένα κατά των υπουργών Οικονομικών και Πολιτισμού και Τουρισμού, ενώ στην δίκη παρενέβησαν το Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ. Α.Ε και ο Ε.Ο.Τ..
Με την αίτησή τους οι ιδιοκτήτες πέτυχαν να ακυρωθεί η σιωπηρή απόρριψη της από 27.11.2011 αιτήσεώς τους προς τον υπουργό Οικονομικών, τον υπουργό Πολιτισμού και Τουρισμού, τον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού και την Εταιρεία Τουριστικής Ανάπτυξης περί άρσεως της, συντελεσμένης διά της υπ’ αριθμ. Α 19327/7362/6.8.1970 κοινής αποφάσεως των υπουργών Οικονομικών και Συντονισμού (ΦΕΚ Δ΄ 182/21.8.1970), αναγκαστικής απαλλοτριώσεως ακινήτου τους και κάθε άλλη σχετική πράξη ή παράλειψη της Διοικήσεως.
Το δικαστήριο έκρινε τα εξής:
Προς το σκοπό της τουριστικής αξιοποιήσεως της όλης περιοχής Αφάντου, ο Ε.Ο.Τ. επεδίωξε και απέκτησε με διάφορες πράξεις (απαλλοτριώσεις, αγορά, παραχώρηση από το Ελληνικό Δημόσιο και με ανακήρυξη εκτάσεων ως Τουριστικών Δημοσίων Κτημάτων) περισσότερες όμορες εκτάσεις, που αποτέλεσαν μια έκταση συνολικής επιφάνειας 1.992.978 τ.μ., στην οποία περιλαμβάνεται και το επίδικο ακίνητο.
Εντός της προαναφερθείσης συνολικής εκτάσεως και σε τμήματα αυτής ο Ε.Ο.Τ. έχει εκτελέσει τα εξής έργα και εγκαταστάσεις: Γήπεδο γκολφ, χώρο στάθμευσης οχημάτων, κτήριο club house, προσωρινές εγκαταστάσεις εξυπηρέτησης μονάδας Γκολφ (γραφεία, κυλικείο, αποδυτήρια κλπ), κτίριο, στο οποίο λειτούργησε το ξενοδοχείο «ΞΕΝΙΑ», εγκαταστάσεις κολύμβησης και αποδυτηρίων και εγκαταστάσεις στην παραλία για εξυπηρέτηση των λουομένων.
Επίσης, εντός της όλης ιδιοκτησίας λειτουργούν δίκτυα ηλεκτροδότησης, υδροδότησης από γεωτρήσεις και αποχέτευσης ομβρίων υδάτων και λυμάτων. Ορισμένα τμήματα της όλης εκτάσεως, μεταξύ των οποίων και το επίμαχο, έχουν παραμείνει αναξιοποίητα, χωρίς να προκύπτει ότι συνιστούν αναγκαίο λειτουργικό χώρο των χρήσεων που έχουν ήδη, κατά τα προεκτεθέντα, επιχειρηθεί. Από το 1993 ολόκληρη η ιδιοκτησία του Ε.Ο.Τ. θεσμοθετήθηκε ως ζώνη τουρισμού και αναψυχής με καθορισμένες χρήσεις γης, η οποία περιλαμβάνει τουριστικές εγκαταστάσεις, κατοικίες, εμπορικές χρήσεις και συναφείς.
Ο Ε.Ο.Τ. προσπάθησε δύο φορές κατά τη δεκαετία 1980-1990 να ολοκληρώσει την αξιοποίηση της όλης εκτάσεως μέσω μακροχρόνιας εκμισθώσεως σε ιδιώτη επενδυτή, που θα επιλεγόταν κατόπιν διαγωνισμού, όμως ο προκηρυχθείς δημόσιος διαγωνισμός, ελλείψει προσφορών, λόγω, μεταξύ άλλων, παραλείψεως εγκρίσεως χωροθετήσεως της περιοχής και μη υπάρξεως κινήτρων για επενδύσεις σ’ αυτήν από τον ισχύοντα αναπτυξιακό νόμο, κηρύχθηκε και τις δύο φορές άγονος.
Η παρεμβαίνουσα «ΕΤ.Α.Δ. Α.Ε.», αφότου ανέλαβε τη διοίκηση, διαχείριση και εκμετάλλευση της ιδιοκτησίας του Ε.Ο.Τ., προώθησε το χαρακτηρισμό του αρχαιολογικού χώρου εντός της απαλλοτριωθείσης εκτάσεως, όπως προκύπτει από το σχετικό ΦΕΚ τ. Β΄ 1399/2000. Εξ άλλου, προσέλαβε ως χρηματοοικονομικό σύμβουλο την εταιρεία «Mizuho Corporate Advisory CO, LTD» προς κατάρτιση στρατηγικού σχεδίου αξιοποιήσεως της ακίνητης περιουσίας του Ε.Ο.Τ., η δε σχετική σύμβαση φέρεται υπογραφείσα το Φεβρουάριο 2001. Προς το σκοπό της ταχείας ολοκληρωμένης τουριστικής αξιοποιήσεως της εκτάσεως με συμμετοχή της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων και τεχνογνωσίας αποφασίσθηκε, με αποφάσεις της Διυπουργικής Επιτροπής Αποκρατικοποιήσεων, η ιδιωτικοποίηση της εκτάσεως μέσω διεθνούς διαγωνισμού.
Κατά το έτος 2002, στο πλαίσιο σχετικής αποφάσεως του Δ.Σ. της παρεμβαίνουσας «ΕΤ.Α.Δ. Α.Ε.», προκηρύχθηκε διεθνής διαγωνισμός για την ανάδειξη στρατηγικού συνεργάτη, που θα αναλάβει την ανάπτυξη της υφιστάμενης υποδομής.
Τελικά, κατόπιν καταθέσεως αποκλειστικώς μίας προσφοράς, ο διαγωνισμός ακυρώθηκε με την υπ’ αριθμ. 47/10.1.2005 απόφαση της «Δ.Ε.Α.» και την υπ’ αριθμ. 180/24.1.2005 απόφαση του Δ.Σ. της «ΕΤ.Α.Δ. Α.Ε.». Περαιτέρω, εκδόθηκε η υπ’ αριθμ. 58/17.10.2005 απόφαση της «Δ.Ε.Α.», η οποία εξέφραζε την προοπτική αξιοποίησης, μεταξύ άλλων και της εκτάσεως Αφάντου.
Στη συνέχεια, με την υπ’ αριθμ. 16768/18.11.2005 απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου επικυρώθηκε έκθεση, της, κατά το άρθρο 3 του ν. 2971/2001, αρμόδιας επιτροπής περί καθορισμού ορίων αιγιαλού και παραλίας κατά μήκος της ακτής της ευρύτερης απαλλοτριωθείσης εκτάσεως (ΦΕΚ Δ΄ 1372/2005).
Εξ άλλου, στις 15.3.2006 υπεγράφη μεταξύ της παρεμβαίνουσας «ΕΤ.Α.Δ. Α.Ε.», της «Δ.Ε.Α.» και της Alpha Bank σύμβαση περί αναθέσεως στην τελευταία χρηματοοικονομικών υπηρεσιών.
Περαιτέρω, όπως προκύπτει από το υπ’ αριθμ. ΔΚ1151/25.5.2006 έγγραφο της Κτηματικής Υπηρεσίας Δωδεκανήσου, επιτρέπεται πλέον η κατασκευή επεκτάσεως του υφισταμένου γηπέδου γκολφ εντός της κοινόχρηστης ζώνης της παραλίας.
Η παρεμβαίνουσα «ΕΤ.Α.Δ. Α.Ε.» ισχυρίζεται, εξ άλλου, ότι εντός του έτους 2006 ξεκίνησε τη διαδικασία οριοθετήσεως των ρεμάτων εντός του ευρύτερου ακινήτου και συνέταξε τα από 8.9.2006 και από 15.12.2006 τοπογραφικά διαγράμματα της περιοχής. Στη συνέχεια, προκάλεσε την υπ’ αριθμ. 2492/13.7.2007 πράξη χαρακτηρισμού του Δασαρχείου Δωδεκανήσου, συνοδευόμενη από σχετικό τοπογραφικό διάγραμμα και μελέτη οριοθετήσεως των δασικών εκτάσεων.
Περαιτέρω, η παρεμβαίνουσα «ΕΤ.Α.Δ. Α.Ε.» προέβη κατά τη διάρκεια του έτους 2007 στην υλοποίηση της Α΄ φάσης του διαγωνισμού με αντικείμενο «την αξιοποίηση με μακροχρόνια μίσθωση ακινήτου στην Αφάντου Ρόδου». Στη συνέχεια, το έτος 2009 η παρεμβαίνουσα επιχείρησε τη διενέργεια της Β΄ φάσης του ως άνω διαγωνισμού, η οποία όμως αναβλήθηκε λόγω των εκλογών του Σεπτεμβρίου 2009.
Εξ άλλου, η παρεμβαίνουσα «ΕΤ.Α.Δ. Α.Ε.» επικαλείται την πρωτοβουλία, εκ μέρους της, ενοποιήσεως επί μέρους κτηματομερίδων με αποτέλεσμα αυτές να μειωθούν από 420 σε 25 συνολικώς.
Τέλος, κατά τους ισχυρισμούς της τελευταίας, με την προπαρατεθείσα απόφαση υπ’ αριθμ. 202/21.2.2012 της Διυπουργικής Επιτροπής Αναδιαρθρώσεων και Αποκρατικοποιήσεων, εκδοθείσα βάσει των διατάξεων του ν. 3986/2011 και δημοσιευθείσα την επομένη της συντελέσεως της προσβαλλόμενης παραλείψεως, ήτοι την 7.3.2012, μεταβιβάσθηκαν και περιήλθαν κατά πλήρη κυριότητα στο παρεμβαίνον Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ. όλα τα δικαιώματα που ανήκαν στον Ε.Ο.Τ. επί του ακινήτου «ΓΚΟΛΦ ΑΦΑΝΤΟΥ ΡΟΔΟΥ», εν πάση δε περιπτώσει και το ένδικο ακίνητο, με αριθμό κτηματολογικής μερίδας 3423, ενώ η διοίκηση και διαχείριση αυτού παρέμεινε στην παρεμβαίνουσα «ΕΤ.Α.Δ. Α.Ε.».
Το δικαστήριο έκρινε ότι από τη συντέλεση της απαλλοτριώσεως (22.2.1971), που είχε κηρυχθεί για την εκτέλεση έργων τουριστικής αξιοποιήσεως, μέχρι την εκδήλωση της προσβαλλομένης παραλείψεως (6.3.2012) παρήλθαν σαράντα (40) και πλέον έτη, μέσα στα οποία η Διοίκηση προέβη μεν σε ποικίλες νομικές ενέργειες και διαδικασίες, οι οποίες απέβλεπαν στην αξιοποίηση της ευρύτερης απαλλοτριωθείσης εκτάσεως Αφάντου Ρόδου, έγιναν δε πολλά σχέδια και προωθήθηκαν ενέργειες για την αξιοποίηση της περιοχής, ωστόσο διαπιστώνεται ότι ούτε οι διαδικασίες απέληξαν σε συγκεκριμένο και αμέσως εφαρμόσιμο αποτέλεσμα ούτε, πολλώ μάλλον, εκτελέσθηκαν έργα, πέραν εκείνων που είχαν κατασκευασθεί κατά το αρχικό στάδιο υλοποιήσεως του σκοπού της απαλλοτριώσεως.
Πάντως δε, στο συγκεκριμένο επίμαχο τμήμα, στο οποίο κείται το ένδικο ακίνητο, ευρισκόμενο, εν πάση περιπτώσει, εκτός της περιφράξεως της περιοχής που έτυχε ήδη εκμεταλλεύσεως, ουδέν έργο πραγματοποιήθηκε.
Δεν συνάγεται δε από τα στοιχεία του φακέλου ότι για την υλοποίηση του συγκεκριμένου σκοπού της απαλλοτριώσεως, ήτοι για την τουριστική αξιοποίηση της περιοχής, θα είναι απαραίτητο, στο μέλλον, το συγκεκριμένο ένδικο ακίνητο.
Διατάχθηκε η άρση απαλλοτρίωσης ιδιωτικών ακινήτων στο Γκολφ Αφάντου
