Σε δύο νέες “κατηγορίες” θα χωρίζονται πλέον οι συντάξεις του ΙΚΑ. Εκείνες που θα εκδίδονται “ανεπιφύλακτα” και εκείνες που θα εκδίδονται με … επιφύλαξη.
Για τις τελευταίες ο ασφαλισμένος –υποψήφιος συνταξιούχους θα υπογράφει… υπεύθυνη δήλωση. Αυτό προβλέπει εγκύκλιος του ΙΚΑ, επιβεβαιώνοντας το ρεπορτάζ του Capital.gr.
Πιο συγκεκριμένα, το ΙΚΑ ορίζει ότι :
· Για αιτήσεις που κατατέθηκαν μέχρι 18 Αυγούστου 2015 με ασφαλισμένους με θεμελιωμένο δικαίωμα, η σύνταξη θα εκδίδεται “ανεπιφύλακτα” τόσο ως προς τις προϋποθέσεις όσο και ως προς το χορηγούμενο ποσό.
· Αν μία αίτηση κατατέθηκε μετά την 1η Σεπτεμβρίου 2015, η σύνταξη θα εκδίδεται “με επιφύλαξη” ως προς το χορηγούμενο ποσό.
· Οι αιτήσεις συνταξιοδότησης λόγω γήρατος που υποβλήθηκαν από 19 Αυγούστου 2015 και μετά από ασφαλισμένους που θεμελίωσαν το δικαίωμα συνταξιοδότησης από την ημερομηνία αυτή και μετά θα εκδίδονται ανεπιφύλακτα.
· Εάν καθορίζεται έναρξη από 1η Σεπτεμβρίου 2015 και εξής η έκδοση απόφασης θα γίνεται με επιφύλαξη ως προς το χορηγούμενο ποσό.
· Σε σχέση με τις αποφάσεις χορήγησης προσωρινού ποσού σύνταξης , η έκδοση αποφάσεων χορήγησης προσωρινού ποσού σύνταξης θα γίνεται κανονικά.
· Για προσωρινή σύνταξη όμως, οι ασφαλισμένοι πρέπει να υπογράψουν υπεύθυνη δήλωση ότι πληρούν τις νόμιμες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης.
“Ανεπιφύλακτες” και …. “επιφυλακτικές” εκδόσεις συντάξεων
Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με το ΙΚΑ και αναφορικά, με τη διαχείριση των αιτήσεων συνταξιοδότησης που υποβλήθηκαν από 1.1.2015 και μετά δίνονται οι ακόλουθες οδηγίες προς τους υπαλλήλους του ΙΚΑ ανάλογα με το “είδος” των αποφάσεων που πρέπει να εκδοθεί.
· Σε σχέση με τις οριστικές αποφάσεις συνταξιοδότησης ορίζεται ότι:
α) Η έκδοση οριστικών αποφάσεων συνταξιοδότησης όλων των κατηγοριών επί αιτήσεων που έχουν κατατεθεί μέχρι και 18.8.2015 εκ μέρους των ασφαλισμένων οι οποίοι έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι και την ημερομηνία αυτή, θα γίνεται ανεπιφύλακτα, τόσο ως προς τις προϋποθέσεις όσο και ως προς το χορηγούμενο ποσό. Ειδικά σε σχέση με τις αιτήσεις συνταξιοδότησης λόγω γήρατος από ασφαλισμένους που δεν έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους, εφόσον η έναρξη τοποθετείται από την 1.7.2015 και μετά, θα χορηγείται το οργανικό ποσό (και όχι το κατώτατο όριο, παρ’ όλο που μπορεί να υπολείπεται του κατωτάτου ορίου) μέχρι την ημερομηνία συμπλήρωσης του 67ου έτους της ηλικίας τους.
Εάν καθορίζεται έναρξη από 1.9.2015 και εξής η έκδοση απόφασης θα γίνεται με επιφύλαξη ως προς το χορηγούμενο ποσό.
β) Οι αιτήσεις συνταξιοδότησης λόγω γήρατος που υποβλήθηκαν από 19.8.2015 και μετά από ασφαλισμένους που θεμελίωσαν το δικαίωμα συνταξιοδότησης από την ημερομηνία αυτή και μετά θα εκδίδονται ανεπιφύλακτα.
Εάν καθορίζεται έναρξη από 1.9.2015 και εξής η έκδοση απόφασης θα γίνεται με επιφύλαξη ως προς το χορηγούμενο ποσό.
· Σε σχέση με τις αποφάσεις χορήγησης προσωρινού ποσού σύνταξης ορίζεται ότι η έκδοση αποφάσεων χορήγησης προσωρινού ποσού σύνταξης για όλες τις κατηγορίες θα γίνεται κανονικά, ανεξάρτητα από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης συνταξιοδότησης ή την ημερομηνία έναρξης χορήγησης της σύνταξης.
Ωστόσο, σύμφωνα με την εγκύκλιο του ΙΚΑ, “προκειμένου να διευκολύνονται οι ασφαλισμένοι ώστε να ασκήσουν υπεύθυνα το δικαίωμά τους και για προσωρινή σύνταξη λόγω γήρατος, υποχρεούνται να υπογράψουν υπεύθυνη δήλωση ότι πληρούν τις νόμιμες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, θα πρέπει πλέον να ενημερώνονται με βάση την παρούσα εγκύκλιο και τα συνημμένα της, προς αποφυγή των συνεπειών που συνεπάγεται η ανακριβής δήλωση”
Η διοίκηση του ΙΚΑ εφιστά ιδιαίτερα την προσοχή των αρμοδίων υπαλλήλων του ΙΚΑ στη” μελέτη και την εφαρμογή των νέων διατάξεων, καθώς και όλων των προαναφερθέντων, όπως επίσης και των συνημμένων εγγράφων του Υπουργείου Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, στα οποία περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, και χρήσιμα αναλυτικά παραδείγματα, κατά περίπτωση, ως προς τα νέα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης.
Είναι ευνόητο, σημειώνεται στην ίδια εγκύκλιο, ότι θα πρέπει να καταβληθεί από όλους τους αρμόδιους υπαλλήλους κάθε προσπάθεια για την ορθή και πλήρη ενημέρωση των υποψήφιων συνταξιούχων σχετικά με τα νέα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, με τη συνδρομή βεβαίως και της Διοίκησης προς τις υπηρεσίες σας, που είναι διαθέσιμη προς παροχή κάθε αναγκαίας πρόσθετης διευκρίνισης και πληροφορίας”.
Παραπέρα, η εγκύκλιος του ΙΚΑ αναφέρεται, επίσης, στα νέα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης και το νέο τρόπο υπολογισμού των συντάξεων.
Όρια ηλικίας συνταξιοδότησης
Τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης λόγω γήρατος των ασφαλισμένων σε φορείς κοινωνικής ασφάλισης, οι οποίοι μέχρι και την 18.8.2015 δεν είχαν θεμελιώσει δικαίωμα πλήρους ή μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος, αυξάνονται σταδιακά έως την 1.1.2022 (διάβαζε συνημμένο αρχείο).
Ποιοι πάνε στα 62 έτη
Συγκεκριμένα, στο πίνακα με τη μεταβατική αύξηση των ηλικιακών ορίων συνταξιοδότησης στα 62 (Πίνακας 1) εμπίπτουν :
α) οι ασφαλισμένοι για τους οποίους προβλεπόταν χρόνος ασφάλισης για την κατοχύρωση ή θεμελίωση δικαιώματος συνταξιοδότησης μεγαλύτερος ή ίσος με 10.500 ημέρες (ή 35 έτη) ασφάλισης
β) οι ασφαλισμένοι για τους δεν προβλεπόταν όριο ηλικίας για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος λόγω γήρατος.
Επομένως, ο Πίνακας που προβλέπει τη μεταβατική αύξηση των ορίων συνταξιοδότησης στα 62 έτη αφορά τους ασφαλισμένους που συνταξιοδοτούνται λόγω 35ετίας.
Επίσης, αφορά τους ασφαλισμένους/-ες που συνταξιοδοτούνται ως σύζυγοι, γονείς ή αδελφοί ατόμων με αναπηρία, με 7.500 ημέρες ασφάλισης, κατηγορία η οποία δεν είχε όριο ηλικίας συνταξιοδότησης .
Πλέον θεσπίζεται ως όριο ηλικίας συνταξιοδότησης για την εν λόγω κατηγορία το 55ο έτος και οι ανωτέρω ασφαλισμένοι ακολουθούν την εξέλιξη των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης του Πίνακα αυτού με κριτήριο το έτος κατά το οποίο συμπληρώνεται ο απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης, ήτοι οι 7.500 ημέρες ασφάλισης.
Ποιοι πάνε στα 67 έτη
Στα 67 έτη για να βγουν στη σύνταξη πάνε σταδιακά (Πίνακας 2 , βλέπει αρχείο που επισυνάπτεται):
α) οι ασφαλισμένοι που έχουν κατοχυρώσει ή κατοχυρώνουν μία εκ των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης για τη λήψη πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος, των οποίων το καταληκτικό όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης, είναι το 67ο έτος
β) οι ασφαλισμένοι για τους οποίους προβλεπόταν χρόνος ασφάλισης για την κατοχύρωση ή θεμελίωση δικαιώματος πλήρους συνταξιοδότησης μικρότερος από 10.500 ημέρες.
γ) όσοι έχουν κατοχυρώσει ή κατοχυρώνουν τις κατά περίπτωση προϋποθέσεις μειωμένης σύνταξης, η οποία ακολουθεί την αντίστοιχη ως ανωτέρω τελικώς καταλήγουσα στο 67ο έτος της ηλικίας προϋπόθεση πλήρους σύνταξης, καθώς και οι ασφαλισμένοι για τους οποίους προβλεπόταν χρόνος ασφάλισης για την κατοχύρωση ή θεμελίωση δικαιώματος μειωμένης συνταξιοδότησης μικρότερος από 10.500 ημέρες (ή 35 έτη) ασφάλισης.
Από 1.1.2022 θεσπίζονται ως όρια ηλικίας συνταξιοδότησης για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος για κάθε κατηγορία ασφαλισμένων το 62ο έτος της ηλικίας (με 40 έτη ή 12.000 ημέρες ασφάλισης) και το 67ο έτος της ηλικίας (με 4.500 ημέρες ή 15 έτη ασφάλισης).
Από την ίδια ημερομηνία θεσπίζεται ως όριο ηλικίας συνταξιοδότησης για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος το 62ο έτος της ηλικίας με 4.500 ημέρες ή 15 έτη ασφάλισης.
Σε περίπτωση που το προβλεπόμενο από τους Πίνακες 1 (σύνταξη στα 62) και 2 (σύνταξη στα 67) μεταβατικό όριο ηλικίας συμπληρώνεται μετά την 1.1.2022, η σύνταξη καταβάλλεται κατά το έτος που συμπληρώνεται το νέο αυτό όριο ηλικίας”.
Επομένως, ουσιαστικά οι Πίνακες 1 (σύνταξη στα 62) και 2 (σύνταξη στα 67) κατοχυρώνουν την ηλικία συνταξιοδότησης των ασφαλισμένων, η οποία καθορίζεται πλέον με βάση το ημερολογιακό έτος κατά το οποίο συμπληρώνουν την ηλικία που είχε καθοριστεί με βάση το προγενέστερο του ν. 4336/2015 νομοθετικό πλαίσιο.
Συνεπώς, εάν αυτή η κατά περίπτωση κατοχυρωμένη ηλικία συνταξιοδότησης, που αποτυπώνεται στους Πίνακες 1 (σύνταξη στα 62) και 2 (σύνταξη στα 67), συμπληρωθεί από την 1.1.2022 και μετά, η θεμελίωση του δικαιώματος συνταξιοδότησης γίνεται με τη συμπλήρωση αυτής της κατοχυρωμένης ηλικίας.
Εάν κατά την ημερομηνία αυτή δεν πληρούνται και οι ασφαλιστικές προϋποθέσεις, το δικαίωμα συνταξιοδότησης θεμελιώνεται με τη συμπλήρωση των προϋποθέσεων αυτών μεταγενέστερα.
Για το χρονικό διάστημα μέχρι 31.12.2021 το όριο ηλικίας θεμελίωσης μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος δεν μπορεί να υπερβαίνει το 62ο έτος της ηλικίας.
Ποιοι εξαιρούνται
Κατηγορίες ασφαλισμένων για τους οποίους δεν ισχύουν τα νέα ηλικιακά όρια συνταξιοδότησης είναι:
α) όσοι είχαν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα μέχρι και την 18.8.2015
β) οι υπαγόμενοι σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα,
γ) όσοι συνταξιοδοτούνται είτε με βάση τις διατάξεις του ν. 612/1977 δηλαδή διάφορες κατηγορίες ΑμεΑ
δ) οι μητέρες και οι χήροι πατέρες ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων.
Εκτός των ανωτέρω κατηγοριών, τα νέα όρια δεν αφορούν τους ασφαλισμένους που ήδη είχαν υπαχθεί απευθείας στα όρια ηλικίας των 62 και των 67 ετών με την προϊσχύουσα του ν. 4336/2015 νομοθεσία, δηλαδή:
• ασφαλισμένους/-ες για πρώτη φορά από 1.1.1993 και εξής που συνταξιοδοτούνται με 12.000 ημέρες ασφάλισης
• ασφαλισμένους/-ες για πρώτη φορά από 1.1.1993 και εξής, μητέρες και χήρους πατέρες ανήλικων
• ασφαλισμένους/-ες του Ιδρύματος για πρώτη φορά από 1.1.1993 και εξής που συνταξιοδοτούνται με 4.500 ημέρες ασφάλισης σε ηλικία 67 και 62 ετών με πλήρη και μειωμένη σύνταξη αντίστοιχα
• άνδρες ασφαλισμένους για πρώτη φορά πριν από 1.1.1993 και εξής, που συνταξιοδοτούνται με 4.500 ημέρες ασφάλισης σε ηλικία 67 και 62 ετών με πλήρη και μειωμένη σύνταξη αντίστοιχα.
Πόση σύνταξη “βγαίνει”
Για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος από 19.8.2015 και μετά θεσπίζεται νέο, επιπλέον ποσοστό μείωσης της σύνταξης, πέραν της προβλεπόμενης ύψους 10%.
Η μείωση αυτή υπολογίζεται επί του ποσού της σύνταξης που προκύπτει μετά την προβλεπόμενη μείωση και δεν επιβάλλεται εσαεί αλλά μόνο μέχρι τη συμπλήρωση του διαμορφούμενου, κατά περίπτωση, νέου ορίου ηλικίας πλήρους.
Αυτό αφορά τους ασφαλισμένους που συνταξιοδοτούνται λόγω 35ετίας ή ως σύζυγοι, γονείς ή αδελφοί ατόμων με αναπηρία, με 7.500 ημέρες ασφάλισης, κατηγορίες στις οποίες δεν χορηγείται μειωμένη σύνταξη). Από την ημερομηνία συμπλήρωσης του διαμορφούμενου, κατά περίπτωση, νέου ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης και μετά διατηρείται μόνο το προβλεπόμενο ποσοστό μείωσης, το οποίο επίσης υπολογίζεται σε σχέση με το διαμορφούμενο, κατά περίπτωση, νέο όριο ηλικίας πλήρους συνταξιοδότησης αλλά σε καμία περίπτωση δεν υπερβαίνει το ποσοστό μείωσης που αντιστοιχεί σε πέντε έτη (60 μήνες).
Όπου το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης λόγω γήρατος με πλήρη σύνταξη είχε ήδη καθοριστεί στο 67ο έτος, η μείωση του ποσού της υπολογίζεται πάντα με βάση τη συμπλήρωση αυτής της ηλικίας, με την επιφύλαξη βέβαια της διατήρησης του μέγιστου χρονικού ανοίγματος της πενταετίας.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η μείωση κατά 10% υπολογίζεται επί του ποσού της σύνταξης που προκύπτει μετά την προβλεπόμενη μείωση, μετά την εξαγωγή του ποσού που προκύπτει από τον ανωτέρω υπολογισμό, θα ακολουθούν κατά σειρά όλες οι τυχόν προσαυξήσεις του ποσού της σύνταξης, σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα γνωστές διαδικασίες υπολογισμού του ποσού της σύνταξης
Η μείωση αυτή δεν εφαρμόζεται σε όσους ασφαλισμένους θεμελιώνουν δικαίωμα μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος μέχρι και τις 18.8.2015, ανεξαρτήτως ημερομηνίας έναρξης συνταξιοδότησης κλπ.
Κατώτατο όριο σύνταξης
Προβλέπεται ότι εφόσον η συνταξιοδότηση λόγω γήρατος από τους Οργανισμούς Κύριας ή Επικουρικής Ασφάλισης αρχίζει από την 1.7.2015 και εξής, ανεξαρτήτως ημερομηνίας θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος, χορηγείται μόνο το οργανικό ποσό, ακόμα και εάν αυτό είναι μικρότερο του εκάστοτε προβλεπόμενου κατωτάτου ορίου.
Μετά τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας καταβάλλεται το εκάστοτε προβλεπόμενο ποσό, εφόσον βέβαια υπάρχει δικαίωμα σε αυτό.
Όταν το οργανικό ποσό σύνταξης είναι μεγαλύτερο από το ποσό του κατωτάτου ορίου σύνταξης λόγω γήρατος, εξ’ αρχής καταβάλλεται το οργανικό ποσό σύνταξης
Υπολογισμός της σύνταξης
Ο υπολογισμός του ποσού της θα γίνεται με κριτήριο την έναρξη συνταξιοδότησης από 1.9.2015 και μετά, ανεξαρτήτως ημερομηνίας θεμελίωσης του συνταξιοδοτικού δικαιώματος.
capital.gr
