Χιλιάδες εισαγόμενα βοοειδή, πρόβατα και χοιρινά, καθώς και τόνοι γάλακτος ελληνοποιούνται στη χώρα μας και διοχετεύονται μέσω κρεοπωλείων στην αγορά προκαλώντας τεράστια ζημιά στην ελληνική κτηνοτροφία αλλά και στα δημόσια ταμεία. Σύμφωνα με επίσημα δεδομένα του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κατά το 2015 βρέθηκαν παρατυπίες στο 70% των συνολικών ελέγχων που έγιναν σε κρεοπωλεία, εμπόρους, κτηνοτρόφους και σφαγεία. Είναι αξιοσημείωτο, όπως λένε στελέχη των αρμοδίων υπηρεσιών, ότι το 40% αυτών αφορούσε ελληνοποιήσεις κυρίως βοείου κρέατος από Ολλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Πολωνία ή κράτη της Λατινικής Αμερικής, πρόβειου με «διαβατήριο» Βουλγαρίας, Ρουμανίας, πΓΔΜ, Νέας Ζηλανδίας και χοιρινού από βορειοευρωπαϊκές χώρες.
Τα μεικτά κλιμάκια ελέγχων των Περιφερειών και του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού «Δήμητρα» εντόπισαν παρατυπίες που είχαν σχέση με τη σήμανση των κρεάτων, τα στοιχεία «ταυτότητας» των προϊόντων, τα βιβλία αποθήκης από τα οποία προκύπτει το είδος του κρέατος που αγοράστηκε και πουλήθηκε και με την τήρηση του ισοζυγίου όπου καταχωρίζονται οι ποσότητες του νωπού και κατεψυγμένου κρέατος το οποίο επεξεργάστηκαν και εμπορεύθηκαν.
Σταγόνα στον ωκεανό
Αυτή όμως είναι μόνο η κορυφή του παγόβουνου, καθώς οι έλεγχοι περιορίζονται σε πολύ μικρό αριθμό. Ελλείψει πόρων και ανθρώπινου δυναμικού, ο ελεγκτικός μηχανισμός έχει καταρρεύσει. Με περίπου 15.000 κρεοπωλεία ανά τη χώρα, εκατοντάδες σφαγεία, χιλιάδες εμπόρους και κτηνοτρόφους, οι έλεγχοι των μεικτών κλιμακίων το 2014 έφτασαν μόλις τους 1.354 και το 2015 τους 1.437.
Την ίδια στιγμή, όπως λέει κτηνίατρος που συμμετέχει σε κλιμάκιο ελέγχου, «αυτή την εποχή, πριν από τις γιορτές, που πάντα καταγράφονται υψηλά ποσοστά παραβάσεων, εμείς… πίνουμε φραπεδάκι». Οπως εξηγεί, με τις περικοπές στις κρατικές δαπάνες περιορίστηκαν οι μετακινήσεις εκτός έδρας (πάνω από 50 χλμ.) στις 60 ημέρες ετησίως. «Πιάσαμε το πλαφόν τον περασμένο Μάιο. Τώρα οι έλεγχοι περιορίζονται εντός έδρας. Αλλά αν θέλεις να πιάσεις την παρανομία, θα πρέπει να ξεκινήσεις από τους πρώτους κρίκους της αλυσίδας παραγωγής» υπογραμμίζει ο κτηνίατρος.
Πάντως, όπως αναφέρει στο «Βήμα» ο γενικός διευθυντής Διασφάλισης Ποιότητας Αγροτικών Προϊόντων ΕΛΓΟ «Δήμητρα» κ. Αντώνης Φωτόπουλος, ευτυχώς την τελευταία διετία η Πολιτεία έχει στα χέρια της ένα δυνατό εργαλείο. Με την εφαρμογή του συστήματος διασύνδεσης επιχειρήσεων κρέατος «Αρτεμις» πριν από περίπου δύο χρόνια, οι ελληνοποιήσεις περιορίστηκαν σημαντικά, ειδικά στα σφαγεία. Η διαδικασία της σφαγής παρακολουθείται πλέον ηλεκτρονικά και καταγράφονται τόσο η προέλευση (ελληνικό ή εισαγόμενο) κάθε σφαζόμενου ζώου όσο και ο παραλήπτης-έμπορος. Ωστόσο δεν εντοπίζει το εισαγόμενο που διοχετεύεται στην αγορά ως ελληνικό ακολουθώντας άλλες διαδρομές.
Πρόστιμα-χάδι
Ο κ. Φωτόπουλος παραδέχεται ότι πλέον το πρόβλημα εντοπίζεται στα κρεοπωλεία, όπου καταγράφονται και οι περισσότερες παρανομίες.
Με αποδεκατισμένο τον ελεγκτικό μηχανισμό οι παρανομούντες δεν έχουν και πολλά να φοβηθούν. Αλλωστε και τα πρόστιμα είναι μηδαμινά σε σύγκριση με το κέρδος που αποκομίζουν. Σύμφωνα με τον κ. Φωτόπουλο, την πρώτη φορά που θα εντοπίσουν οι επόπτες πρόβλημα, για παράδειγμα σε ένα κρεοπωλείο, αρκούνται σε μια σύσταση. «Τη δεύτερη φορά το πρόστιμο είναι 100 ευρώ και αυξάνεται σε κάθε υποτροπή. Ωστόσο η νομοθεσία δεν προβλέπει κλείσιμο του καταστήματος» σημειώνει ο ίδιος.
Παράλληλα, στελέχη του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης καταγγέλλουν ότι τα τελευταία χρόνια που άλλαξε η νομοθεσία και τα πρόστιμα επιβάλλονται από τις Περιφέρειες «χαλάρωσε» και η διαδικασία, καθώς εμπλέκονται και οι… παρεμβάσεις των εκάστοτε τοπικών παραγόντων, «εξαφανίζοντας» συχνά τα πρόστιμα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2015 έγιναν 1.437 έλεγχοι σε κρεοπωλεία, σφαγεία, κτηνοτρόφους και εμπόρους, αλλά η εισήγηση του επόπτη ανέγραφε «όλα καλώς» μόνο για τους 430 από αυτούς. Τελικά όμως μόνο σε 237 περιπτώσεις επιβλήθηκαν πρόστιμα ύψους μόλις 76.650 ευρώ.
«Επειδή η κρίση αναδεικνύει γκρίνια και φτώχεια, θα πρέπει οι πολιτικές ηγεσίες να υιοθετούν πλήρως και χωρίς μικροπολιτικά κριτήρια τις προτάσεις και τα πρόστιμα που επιβάλλουν οι ειδικοί (γεωτεχνικοί υπάλληλοι) και όχι οι κολλητοί (κομματάρχες)» αναφέρει χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Γεωτεχνικών Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΟΓΕΔΥ) κ. Νίκος Κακκαβάς.
«Να υπάρχει ενιαία κάθετη δομή των γεωτεχνικών υπηρεσιών στον φυσικό τους χώρο, στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης» επισημαίνει ο πρόεδρος των γεωτεχνικών. Μάλιστα, δεν διστάζει να αναφερθεί και στα περιστατικά διαφθοράς γεωτεχνικών υπαλλήλων, οι οποίοι πιάστηκαν να σφραγίζουν εισαγόμενα κρέατα με τις σφραγίδες που προορίζονται για τα ελληνικά. «Να μην ξεχνούν οι πολιτικοί και οι φορείς ότι αυτοί οι ελάχιστοι συνάδελφοι αποπέμφθηκαν έπειτα από εισήγηση του συνδικαλιστικού τους φορέα» σημειώνει ο κ. Κακκαβάς.
Από την πλευρά του, ο διευθύνων σύμβουλος του ΕΛΓΟ «Δήμητρα» κ. Αθανάσιος Καπρέλης υποστηρίζει ότι «δεν γίνεται να πηγαίνουμε πόρτα-πόρτα σε όλες τις εκτροφές, τα σφαγεία, τους εμπόρους. Ακόμη και αν αύριο διπλασίαζα τους υπαλλήλους στον οργανισμό, το πρόβλημα δεν θα λυνόταν».
Κτηνοτρόφοι
Οι ασθένειες αποδεκάτισαν τα ελληνικά κοπάδια
«Δεν χρειάζεται να είσαι και Αϊνστάιν για να καταλάβεις ότι η αγορά έχει κατακλυστεί από ελληνοποιημένα κρέατα και γάλατα. Πώς κυκλοφορεί τόσο ελληνικό κρέας όταν τα ελληνικά κοπάδια αιγοπροβάτων αποδεκατίστηκαν τον τελευταίο χρόνο από τον καταρροϊκό πυρετό και την ευλογιά και όταν οι εκτροφές βοοειδών πλήττονται από οζώδη δερματίτιδα;» αναφέρει ο κ. Δημήτρης Κόμνος, κτηνοτρόφος από την Ιερισσό. Αλλωστε, σύμφωνα με στοιχεία του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας, εισάγουμε το 70%-75% του χοιρείου κρέατος, το 80% του βοείου και πάνω από το 50% των αναγκών μας σε γάλα και γαλακτοκομικά. Επάρκεια υπάρχει όλον τον χρόνο μόνο σε κατσικίσιο κρέας (η Ελλάδα εκτρέφει το 35% των αιγών στην ΕΕ και κατέχει την πρώτη θέση). Οι εισαγωγές σε γάλα και κρέας βαρύνουν το εμπορικό ισοζύγιο κατά 2 δισ. ευρώ.
«Τα λέμε και τα ξαναλέμε. Πλέον αποδεχόμαστε τις ελληνοποιήσεις ως μια κακή πραγματικότητα και προχωράμε συμβιβασμένοι. Πρέπει να υπάρξει η πολιτική βούληση το φαινόμενο που βλάπτει παραγωγούς και καταναλωτές να εξαλειφθεί. Μπορεί να βρεθεί άκρη και να εξαλειφθούν η αισχροκέρδεια και η απάτη» υπογραμμίζει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Κτηνοτρόφων κ. Δημήτρης Καμπούρης, επισημαίνοντας ότι τα κέρδη από τις ελληνοποιήσεις είναι πολλά και η απάτη μεγάλη.
Είναι χαρακτηριστικό ότι το πρόβειο κρέας εισάγεται από την πΓΔΜ ή τη Ρουμανία – σε περιόδους αιχμής, όπως Χριστούγεννα και Πάσχα – με τιμή χονδρικής 2 ευρώ το κιλό, όταν η τιμή παραγωγού στην Ελλάδα είναι 5,50-6 ευρώ, και στην καλύτερη περίπτωση φτάνει στον καταναλωτή με 10 ευρώ, σύμφωνα με τον κ. Καμπούρη.
Το ΒΗΜΑ