«Νομίζεις πως άμα αρρωστήσεις θα σε φροντίσουν. Πως θα κάνουν ό,τι μπορούν». Ο Νίκος στέκεται έξω απ’ την εφημερία στον τοίχο του νοσοκομείου και καπνίζει. «Ολ’ αυτά μέχρι να αρρωστήσεις. Μετά είσαι μόνος σου». Ο Νίκος ένα μήνα πριν έχασε τη μητέρα του. «Επεσε και χτύπησε. Νομίζαμε πως λιποθύμησε απ’ το χτύπημα, αλλά μας είπαν πως είχε πάθει εγκεφαλικό. Κι αμέσως μετά μου είπαν πως δεν υπάρχει κρεβάτι στην εντατική». Η μεταφορά καθυστερούσε, η γυναίκα τελικά βρέθηκε σ’ ένα ιδιωτικό νοσοκομείο. Ο Νίκος κοιτάζει το τσιμέντο. «Οι γιατροί μας είπαν πως είναι πολύ αργά», λέει. «Μπορεί να την έχανα ούτως ή άλλως, πού να ξέρω; Αλλά όταν χρειάστηκε δεν τη φρόντισαν, αυτό το ξέρω σίγουρα».
Είναι αυτό που δεν θέλει να ζήσει κανένας: κάθε νύχτα εκεί έξω υπάρχουν άνθρωποι που περνούν τον πιο μεγάλο εφιάλτη. Ανήμποροι μέσα στο ασθενοφόρο, ψάχνουν -είτε οι συγγενείς τους γ’ αυτούς- ένα κρεβάτι στην εντατική αλλά δεν το βρίσκουν. Οι αριθμοί δεν χρειάζονται επεξηγήσεις. Τα στοιχεία των γιατρών λένε πως ένας ασθενής που μπαίνει στην εντατική έχει 23% πιθανότητες να πεθάνει. Ενας ασθενής που χρειάζεται να μπει αλλά δεν υπάρχει γι’ αυτόν κρεβάτι, έχει 46% πιθανότητες να χαθεί. Κάθε βράδυ υπάρχουν πάνω από 50 άνθρωποι στα νοσοκομεία της Αθήνας που διεκδικούν το δικαίωμα να παλέψουν για τη ζωή τους, αλλά περνούν τη νύχτα στον διάδρομο, σε κάποιο δωμάτιο ή σε κάποιο ράντζο.
Περιμένοντας…
Το βράδυ της Τρίτης που πέρασε, ένας άνδρας πέθανε στο «Σωτηρία». Ηταν σ’ έναν θάλαμο διασωληνωμένος, γιατί στην εντατική δεν υπήρχε κρεβάτι γι’ αυτόν. Τη νύχτα της Πρωτοχρονιάς, 52 άνθρωποι την πέρασαν στα ράντζα των διαδρόμων και στα κρεβάτια των δωματίων νοσηλείας, «περιμένοντας» κάποιον να πεθάνει για να νοσηλευτούν αυτοί στη ΜΕΘ όπως πρέπει. Την Παρασκευή 8 Ιανουαρίου, η λίστα του ΕΚΑΒ έφτασε να αριθμεί 75 άτομα. Την Κυριακή, ακόμα κι αυτό το ρεκόρ ξεπεράστηκε: 78 άνθρωποι στη λίστα – ο μεγαλύτερος αριθμός που έχει σημειωθεί ποτέ. Φυσικά, όταν είσαι εσύ στο φορείο, τα νούμερα δεν έχουν καμία σημασία. Μόνο ένα κρεβάτι σε μια εντατική χρειάζεσαι, που ίσως σου σώσει τη ζωή. Οσο αδιανόητο κι αν ακούγεται, το πιθανότερο είναι πως αυτό δεν θα βρεθεί ποτέ.
Αυτά που ακολουθούν μοιάζουν σαν σενάριο θρίλερ: απαραίτητες επεμβάσεις αναβάλλονται κι οι άνθρωποι περιμένουν διασωληνωμένοι μέρες ολόκληρες. Ο νευροχειρουργός του Κρατικού της Νίκαιας, Π. Παπανικολάου λέει πως υπήρξε ασθενής που μπήκε στην εντατική μετά πέντε εικοσιτετράωρα που περίμενε νοσηλευόμενος. Ο εντατικολόγος του «Αττικόν», Μ. Ρίζος, λέει πως στο δικό του νοσοκομείο, υπάρχουν 11 κλίνες ΜΕΘ «κλειστές», ενώ με 20 μόλις νοσηλευτές θα μπορούσαν να μπουν όλα σε λειτουργία. Και στον «Ευαγγελισμό», ο πρόεδρος του Σωματείου Εργαζομένων, Η. Σιώρας, λέει πως απ’ το δικό του νοσοκομείο μόνο μέσα σε δύο μήνες απολύθηκαν 15 νοσηλευτές με συνέπεια να κλείσουν έξι κρεβάτια της εντατικής και τέσσερα της αυξημένης φροντίδας. Γιατί σ’ αυτό το σύστημα υγείας, που το αυτονόητο καταντά ζητούμενο, τίποτε δεν αποκλείεται.
Εξω απ’ το νοσοκομείο που εφημερεύει οι ιστορίες είναι αλλόκοτες. Μια γυναίκα μου λέει για «κινέζικους φλεβοκαθετήρες», που οι νοσηλεύτριες όσο πεπειραμένες κι αν είναι δεν μπορούν να τους κάνουν να δουλέψουν. «Τη μάνα μου την τρύπησαν πέντε φορές, αδύνατον να πιάσει φλέβα στο χέρι. Μόλις έφερε μια άλλη νοσηλεύτρια έναν κανονικό φλεβοκαθετήρα, αμέσως λύθηκε το πρόβλημα. Και μίλαγε η νοσοκόμα μόνη της, κι έλεγε “τώρα που τελειώνουν τ’ αποθέματα, να δούμε τι θα κάνουμε”».
Ενας άνδρας μου εξηγεί πως πια δεν είναι μόνο που φέρνει κουβέρτες και σεντόνια απ’ το σπίτι του για τον θάλαμο της γυναίκας του. «Μου είπαν να φέρω γάζες απ’ το φαρμακείο απέναντι, αλλιώς δεν θα μπορέσουμε να κάνουμε αλλαγή» λέει. Η ξαδέλφη ενός νεαρού, που εγχειρίστηκε πριν από τρεις ημέρες, του λέει πως την μπουκάλα με το οξυγόνο την πηγαινοφέρνουν από θάλαμο σε θάλαμο για οικονομία, και πως ακόμα και τα απλούστερα πράγματα λείπουν απ’ το δωμάτιο: καρέκλα ή τραπεζάκι σου δίνουν μόνο αν νοικιάσεις από ιδιωτική εταιρεία. Δηλαδή, περίπου το ίδιο που συμβαίνει και με τα κρεβάτια στις εντατικές. Αν έχεις χρήματα, ένα ιδιωτικό νοσοκομείο θα σε περιθάλψει. Αν δεν έχεις, καλύτερα να μην αρρωστήσεις…
Στα κρατικά νοσοκομεία, οι γιατροί λένε πως κάθε μέρα ζουν την αγωνία των ασθενών που νοσηλεύονται στις ΜΕΘ των ιδιωτικών και δεν έχουν πια χρήματα για να παραμείνουν εκεί, αλλά δεν υπάρχει κρεβάτι σε καμία δημόσια εντατική γι’ αυτούς. Τα στοιχεία της Ενωσης Ιατρών Νοσοκομείων Αθήνας-Πειραιά, είναι ξεκάθαρα: η μία στις τρεις μονάδες εντατικής θεραπείας παραμένει κλειστή κι απ’ τα 180 «κλειστά» κρεβάτια, τα 100 είναι σε νοσοκομεία του λεκανοπεδίου.
Μόνο ο «Ευαγγελισμός», το «Γεννηματάς», το «Αττικόν» και το Κρατικό Νίκαιας έχουν πάνω από 30 κρεβάτια ανενεργά. Από το υπουργείο, οι αρμόδιοι λένε πως θα προσληφθεί προσωπικό για ν’ ανοίξουν οι μονάδες εντατικής θεραπείας που μένουν κλειστές, πως θα βοηθήσουν εκτάκτως την κατάσταση τα ιδιωτικά νοσοκομεία, πως το πρόβλημα θα λυθεί.
Οι συγγενείς των ασθενών έξω απ’ τα νοσοκομεία, πάλι, λένε πως όλο το θέμα είναι «να μη σου τύχει το κακό»…
Καθημερινή
