Το μότο των Αμερικανών τραπεζιτών “kill the zombies” είναι έτοιμες να εφαρμόσουν οι ελληνικές τράπεζες, ύστερα από μια μακρά περίοδο παθητικής στάσης στο μέτωπο των υπερδανεισμένων και προβληματικών επιχειρήσεων.
Η περίπτωση του άλλοτε κραταιού ομίλου “Κούμπας Συμμετοχών”, που “έσκασε” με την έναρξη της νέας χρονιάς, αφήνοντας πίσω του “κόκκινα” δάνεια άνω των 138,5 εκατ. ευρώ, σηματοδοτεί τις εξελίξεις που θα ακολουθήσουν και που θα στοχεύουν στην πλήρη αναδιάταξη του επιχειρηματικού χάρτη, διαχωρίζοντας την ήρα από το σιτάρι.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του “Κεφαλαίου”, μέσα στον επόμενο μήνα οι τράπεζες θα ολοκληρώσουν 2 – 3 μεγάλες αναδιαρθρώσεις δανείων, μεταξύ των οποίων αυτή της αλλαντοβιομηχανίας “Νίκας”.
Την ίδια στιγμή, εξετάζουν περιπτώσεις όπως αυτή της Forthnet (δανειακές υποχρεώσεις 330 εκατ. ευρώ και αρνητικά ίδια κεφάλαια άνω των 127 εκατ. ευρώ), της άλλοτε κραταιάς εταιρείας ακινήτων του Μπάμπη Βωβού (δανεισμός άνω των 417 εκατ. ευρώ και αρνητική καθαρή θέση 278,5 εκατ. ευρώ), της Axon Συμμετοχών (δάνεια άνω των 346,5 εκατ. ευρώ, με αρνητικά ίδια κεφάλαια 175,9 εκατ. ευρώ) και της συνδεδεμένης Euromedica (δανεισμός άνω των 289,6 εκατ. ευρώ, αρνητικά ίδια κεφάλαια 179 εκατ. ευρώ και υποχρεώσεις άνω των 600 εκατ. ευρώ), της κατασκευαστικής Έδραση (μπορεί να ευελπιστεί σε σωτηρία καθώς ο δανεισμός της κινείται στα 152 εκατ. ευρώ έναντι αρνητικών ιδίων κεφαλαίων 123 εκατ. ευρώ) και της Πήγασος Εκδοτική (δανεισμός άνω των 161 εκατ. ευρώ, αρνητική καθαρή θέση 108 εκατ. ευρώ και συσσωρευμένες ζημίες άνω των 250 εκατ. ευρώ στο 9μηνο 2015).
Πρωταγωνιστής στις αναδιαρθρώσεις δανείων θα είναι ο ξενοδοχειακός κλάδος, ο οποίος συγκεντρώνει αυξημένη ζήτηση από το εξωτερικό. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν οι τραπεζίτες, οι επιχειρηματίες θα πρέπει να βάλουν νερό στο κρασί τους και να αποδεχτούν ότι οι τιμές δεν πρόκειται να επανέλθουν στα παλαιά τους επίπεδα…
Χειρουργικές τομές σε όλους
Το προσεχές διάστημα, οι διοικήσεις των τραπεζών θα κληθούν να βάλουν το “μαχαίρι στο κόκκαλο” σε πολλές περιπτώσεις επιχειρήσεων και να προβούν σε χειρουργικές τομές σε όλο το εύρος της οικονομίας. Πρόκειται για έργο που έπρεπε να έχει υλοποιηθεί εδώ και μια πενταετία και που ουσιαστικά η ταχύτητα εφαρμογής του θα κριθεί από την τόλμη των διοικήσεων των τραπεζών.
Με δεδομένη την προϊστορία των αναποτελεσματικών ρυθμίσεων, οι τράπεζες έχουν ήδη εικόνα για το ποιες επιχειρήσεις πληρούν κριτήρια βιωσιμότητας, ανάπτυξης και συμβολής στην οικονομία. Ως εκ τούτου, το ξεκαθάρισμα των επιχειρήσεων σε βιώσιμες και μη μπορεί να ολοκληρωθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα εφόσον υπάρξει αποφασιστικότητα από πλευράς τραπεζών. Οι διοικήσεις των τελευταίων θα πρέπει να προχωρήσουν σε έναν τελικό επιχειρηματικό σχεδιασμό για την κάθε επιχείρηση ξεχωριστά στο πλαίσιο της συνολικής αντιμετώπισης πασχόντων κλάδων της ελληνικής οικονομίας. Στο πλαίσιο αυτό, οι τράπεζες καλούνται να προχωρήσουν άμεσα σε διαγραφές δανείων και κεφαλαιοποιήσεις χρεών, να πάρουν τις επιχειρήσεις στα χέρια τους και να προκαλέσουν συγκέντρωση της αγοράς είτε με κλείσιμο επιχειρήσεων είτε με αναδιάρθρωσή τους.
Έχει χαθεί το 35% του τζίρου
Όπως αναφέρουν τραπεζίτες στο “Κεφάλαιο”, κατά την περίοδο της κρίσης η αγορά έχει χάσει το 30% – 35% του τζίρου της και την ίδια στιγμή η δομή της παραμένει η ίδια όπως και προ κρίσης. Αυτό, όπως αναφέρουν, δεν μπορεί να συνεχιστεί και επείγει να “σκοτωθούν τα zombies” ώστε να μπορέσουν να αντέξουν οι υγιείς επιχειρήσεις. Πρόκειται για μια αναγκαιότητα της οικονομίας που συμβαδίζει και με τις υποχρεώσεις που βαρύνουν τις τράπεζες μετά την ανακεφαλαιοποίησή τους.
Το γενναίο ξεκαθάρισμα του επιχειρηματικού τοπίου προφανώς θα έχει ως αποτέλεσμα βραχυπρόθεσμα να χαθούν θέσεις εργασίας. Ωστόσο, ένα σημαντικό μέρος αυτών θα ανακτηθεί από την αύξηση του κύκλου εργασιών των υπολοίπων υγιών επιχειρήσεων και από νέες επενδύσεις. Αυτό που κυρίως θα πρέπει να προσέξουν οι τράπεζες είναι το πρόβλημα που ενδεχομένως θα προκληθεί στους προμηθευτές των zombies, τους οποίους οι τράπεζες θα πρέπει να είναι έτοιμες να στηρίξουν για να μην υπάρξουν αλυσιδωτές αρνητικές καταστάσεις.
Ποιοι κλάδοι θα ωφεληθούν περισσότερο
Από το γενικότερο ξεκαθάρισμα, αναμένεται να ωφεληθούν περισσότερο η ελαφρά βιομηχανία, οι κατασκευές, η ψυχαγωγία, οι μεταφορές και τα logistics, αλλά και το λιανεμπόριο, καθώς εκτιμάται ότι μπορεί να αποκτήσουν έντονη δυναμική ανάπτυξης. Από τους ανωτέρω κλάδους, η ψυχαγωγία, οι μεταφορές και τα logistics, το λιανεμπόριο, η εμπορία καυσίμων και η υγεία θα αλλάξουν σημαντικά ώστε να ανταποκριθούν στις νέες συνθήκες.
Όπως επισημαίνουν οι τραπεζίτες, η εκκαθάριση του επιχειρηματικού τοπίου από τις εταιρίες zombies θα απελευθερώσει και μάλιστα θεαματικά τη δυναμική της οικονομίας που τώρα βρίσκεται στον πάτο. Οι επιχειρήσεις zombie, όπως αναφέρουν, καταστρέφουν κεφάλαια, εξαφανίζουν τα ταμειακά διαθέσιμα και εξαντλούν τις πιστώσεις της αγοράς. Δεδομένου ότι τα περιουσιακά στοιχεία των υπερχρεωμένων εταιρειών αξιοποιούνται μερικώς και καθώς ο αριθμός τους αυξάνεται, αυτές υπονομεύουν τους ισολογισμούς των τραπεζών και αφαιμάσσουν κεφάλαια από άλλες εταιρείες με τις οποίες συναλλάσσονται.
Ενδεικτική προς αυτή την κατεύθυνση είναι έρευνα της PWC, σύμφωνα με την οποία, από ένα δείγμα 2.824 εταιρειών με ετήσια έσοδα άνω των 10 εκατ. έκαστη για την περίοδο 2008-2013, το 16,5% αυτών είναι zombie με μη βιώσιμο χρέος, με 11,3 δισ. έσοδα και 12,5 δισ. ευρώ καθαρό δανεισμό. “Εάν διακοπτόταν η ύπαρξη των zombies σε μία ημέρα, θα γινόταν σοβαρή ανακατάταξη έτσι ώστε να εξυπηρετηθεί η υπάρχουσα ζήτηση από τις εναπομείνασες εταιρείες. Αυτό με τη σειρά του θα έδινε ώθηση στις εταιρείες αυτές και σε ολόκληρους κλάδους, προσθέτοντας ανάπτυξη, απασχόληση και επενδύσεις”, επισημαίνει ο συμβουλευτικός οίκος. Όπως εκτιμά, εάν κύκλος εργασιών της τάξης των 11 δισ. περίπου ανακατανεμηθεί στις υπόλοιπες υγιείς επιχειρήσεις, θα αυξήσει τον υφιστάμενο τζίρο τους κατά 10% περίπου και θα δημιουργήσει παράλληλα ανάγκες για νέες επενδύσεις και προσλήψεις προσωπικού.
Αναδημοσίευση από την εφημερίδα “Κεφάλαιο”
