Λύση για οικισμούς με «θολό» οικιστικό τοπίο, οι οποίοι έχουν μπει εδώ και χρόνια σε… πολεοδομική καραντίνα, επιχειρεί να δώσει με νέα ρύθμιση το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Με μια θεσμική παρέμβαση η πολιτική ηγεσία του υπουργείου επιδιώκει να κόψει τον «γόρδιο δεσμό» που κρατάει για χρόνια ομήρους πολίτες οι οποίοι έκτισαν σε δασικές περιοχές, αλλά με ευθύνη κυρίως της Διοίκησης, καθώς σε πλείστες όσες περιπτώσεις είχαν νόμιμη πολεοδομική άδεια.
Σε σχέδιο νόμου για την κατάρτιση των δασικών χαρτών που ετοιμάζει ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος κ. Γιάννης Τσιρώνης περιλαμβάνονται ρυθμίσεις για τους «γκρίζους» οικισμούς. Οπως αναφέρουν στο «Βήμα» στελέχη του υπουργείου, αν το θέμα δεν τακτοποιηθεί, οι δασικοί χάρτες θα παραμείνουν καθηλωμένοι, συμπαρασύροντας και το Κτηματολόγιο. Η κτηματογράφηση της χώρας δεν μπορεί να ολοκληρωθεί αν δεν έχει γίνει η οριοθέτηση των δασικών εκτάσεων και από το 1995 ως σήμερα οι δασικοί χάρτες που έχουν κυρωθεί αντιστοιχούν μόλις στο 0,56% της ελληνικής επικράτειας.
Απεμπλοκή
Για να απεμπλακεί το έργο, όπως επισημαίνουν παράγοντες του υπουργείου Περιβάλλοντος, θα πρέπει να δοθεί «συγχωροχάρτι» σε οικισμούς που έχουν κτιστεί ή έχουν επεκταθεί σε δασικές εκτάσεις με ευθύνη της Διοίκησης. Τέτοιες περιοχές υπάρχουν σε όλη την Ελλάδα. Το μεγαλύτερο πρόβλημα ωστόσο εντοπίζεται στην Αττική και στη Χαλκιδική, όπου λόγω της μεγάλης οικοδομικής πίεσης δημιουργήθηκαν ολόκληρες αυθαίρετες πόλεις. Δεν είναι τυχαίο ότι οι δασικοί χάρτες για την Πεντέλη, τη Νέα Πεντέλη και τον Μαραθώνα, αν και έχουν ολοκληρωθεί από το 2011, ακόμη δεν έχουν κυρωθεί καθώς έχουν υποβληθεί περίπου 3.000 αντιρρήσεις πολιτών, οι περισσότεροι κάτοικοι «δασικών οικισμών».
Χαρακτηριστικότερη είναι η περίπτωση του Αγίου Στεφάνου και της Ανοιξης Αττικής όπου η πλειονότητα των κατοίκων έχει χτίσει με νόμιμες άδειες σε δασικές εκτάσεις με ευθύνη της Διοίκησης. Το 1976 με απόφαση του τότε νομάρχη Αττικής επεκτάθηκαν τα όρια του οικισμού, τα οποία αμφισβητήθηκαν το 1985 με απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ).
Δεν είναι η πρώτη φορά που το υπουργείο Περιβάλλοντος προσπαθεί να «λειάνει» τις συγκρούσεις της δασικής και της πολεοδομικής νομοθεσίας σε αυτούς τους οικισμούς. Τόσο η πρώην υπουργός Περιβάλλοντος κυρία Τίνα Μπιρμπίλη, με τον νόμο 3889/2010, όσο και ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος κ. Νίκος Ταγαράς με τον νόμο 4280/2014 το είχαν επιχειρήσει, αλλά με οριζόντιες ρυθμίσεις οι οποίες ουδέποτε βρήκαν πεδίο εφαρμογής.
Σήμερα το επιτελείο του κ. Τσιρώνη σχεδιάζει να δώσει λύση σε ένα εξαιρετικά μπερδεμένο και δυσεπίλυτο πρόβλημα εξετάζοντας κατά περίπτωση τους οικισμούς που «μπλοκάρουν» την κύρωση των δασικών χαρτών. Μία ή περισσότερες επιτροπές θα συγκροτούνται από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση. Θα αποτελούνται από δύο μηχανικούς της οικείας Υπηρεσίας Δόμησης και του δήμου, έναν εκπρόσωπο της Δασικής Υπηρεσίας και έναν δικηγόρο.
Εκτός από τα δάση και τις δασικές εκτάσεις, σύμφωνα με το υπό διαμόρφωση σχέδιο νόμου που ετοιμάζει το υπουργείο, στους δασικούς χάρτες θα αποτυπώνονται επίσης οι φρυγανώδεις ή χορτολιβαδικές εκτάσεις, οι βραχώδεις εξάρσεις και γενικά οι ακάλυπτοι χώροι. Ως βάση για τον προσδιορισμό εν γένει των δασικών εκτάσεων θα λαμβάνεται η παλαιότερη και η πλησιέστερη προς τον χρόνο κατάρτισης του δασικού χάρτη αεροφωτογραφία. Αν οι παλιές αεροφωτογραφίες δεν καλύπτουν την εξεταζόμενη περιοχή ή δεν είναι καλή ποιότητας, τότε μόνο θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι λήψεις του 1960.
Επίσης, σε όλη τη διαδικασία, από την κατάρτιση ως την εξέταση των αντιρρήσεων, θα εμπλέκεται η Γενική Διεύθυνση Δασών μαζί με τις υπηρεσίες της Εθνικό Κτηματολόγιο και Χαρτογράφηση ΑΕ (ΕΚΧΑ). Μάλιστα, οι Διευθύνσεις Δασών των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων θα έχουν και την εποπτεία των εργασιών του αναδόχου καθώς και τον έλεγχο των παραδοτέων της σύμβασης για την κατάρτιση και κύρωση του δασικού χάρτη.
«Σφίγγουν» οι προθεσμίες
Σε διαβούλευση με το Κτηματολόγιο και τους δασολόγους, το υπουργείο «συμμαζεύει» τις προθεσμίες των εργασιών ως την κύρωση των Δασικών Χαρτών. Οπως αναφέρουν παράγοντες του υπουργείου, η θεώρησή τους, μετά και τις διαρθρώσεις, θα πρέπει να ολοκληρώνεται σε επτά μήνες (αντί για 10 μήνες που ισχύει σήμερα). Επίσης, θα τεθεί για πρώτη φορά δεσμευτικός χρόνος από τη θεώρηση ενός χάρτη ως την ανάρτησή του. Οσον αφορά τον χρόνο επεξεργασίας των αντιρρήσεων, ο οποίος σήμερα είναι απροσδιόριστος, συζητείται να περιοριστεί στις 20 ημέρες. Στόχος είναι όλοι οι δασικοί χάρτες να έχουν κυρωθεί μέσα στα επόμενα τρία χρόνια αν τελικά υιοθετηθεί το «σφιχτό» πρόγραμμα ή σε τεσσεράμισι χρόνια αν επιλεγεί το πιο… χαλαρό.
Οταν οι δασικοί χάρτες… σκοντάφτουν
Πολεοδόμηση περιοχών μετά την «απελευθέρωση»
Οταν κατά τη σύνταξη ενός δασικού χάρτη οι μελετητές… πέφτουν πάνω σε έναν οικισμό που έχει κτιστεί σε δάσος, τη σκυτάλη θα παίρνει η ειδική Επιτροπή. Τα μέλη της θα πρέπει εντός ενός έτους να εξετάζουν και να ελέγχουν, έπειτα από αυτοψία, όλα τα δεδομένα. Θα συντάσσουν έκθεση στην οποία θα καταγράφονται τεκμηριωμένα οι υφιστάμενες χρήσεις γης, ο χρόνος μεταβολής της δασικής μορφής και αν αυτός επήλθε δυνάμει διοικητικών πράξεων που δεν έχουν ανακληθεί ή ακυρωθεί και θα αναφέρεται αν έχουν δημιουργηθεί «βάρη» σε βάρος του Δημοσίου.
Η έκθεση θα δημοσιοποιείται ηλεκτρονικά για δύο μήνες. Στο διάστημα αυτό θα πρέπει να κατατίθενται οι τυχόν αντιρρήσεις των πολιτών, οι οποίες θα εξετάζονται από τις ειδικές επιτροπές εντός διμήνου. Το τελικό κείμενο θα εγκρίνεται από τον συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης και θα συμπληρώνεται άμεσα ο δασικός χάρτης. Τα εδαφικά τμήματα που σύμφωνα με το εγκεκριμένο περιεχόμενο της έκθεσης και τον συμπληρωμένο δασικό χάρτη δεν δεσμεύονται από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας θα μπορούν να πολεοδομηθούν, σύμφωνα με τη νομοθεσία.
Σε κάθε περίπτωση, αυθαίρετοι οικισμοί σε δάση που κτίστηκαν χωρίς να αποδεικνύεται ευθύνη της Διοίκησης και κτίσματα που δεν διαθέτουν νόμιμες οικοδομικές άδειες δεν θα παίρνουν άφεση αμαρτιών. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, σχεδιάζεται να τους δοθεί μια προσωρινή χάρη. Οπως διαφαίνεται, στο νομοσχέδιο για τους δασικούς χάρτες θα περιληφθεί – με κάποιες νομοτεχνικές βελτιώσεις – και η περίφημη τροπολογία Κουρουμπλή, η οποία είχε κατατεθεί στις αρχές Νοεμβρίου στη Βουλή και προέβλεπε αναστολή όλων των κατεδαφίσεων σε δάση και δασικές εκτάσεις ως την κύρωση των δασικών χαρτών. Η ρύθμιση είχε αποσυρθεί τότε διότι υπήρχαν φόβοι για διαρροές από βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ.
Το ΒΗΜΑ
