Η αυξημένη ζήτηση κρεβατιών σε συνδυασμό με τις ελλείψεις κλινών ΜΕΘ είναι μία εξίσωση χωρίς λύση. Σήμα κινδύνου εκπέμπει και ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών
Στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας η ζωή και ο θάνατος απέχουν μία ανάσα. Οι ενταντικολόγοι το γνωρίζουν καλά, καθώς οι ελλείψεις σε κλίνες τους αναγκάζουν σε μία καθημερινότητα που παραπέμπει σε διαχείριση κρίσεων.
Η λίστα αναμονής σε πανελλαδικό επίπεδο μετρά δεκάδες βαριά ασθενείς, οι οποίοι αναμένουν να αδειάσει ένα κρεβάτι. Διασωληνωμένοι με φορητούς αναπνευστήρες νοσηλεύονται σε κοινούς θαλάμους – κι ας είναι πολυτραυματίες από τροχαίο, ασθενείς που έχουν υποστεί βαρύ εγκεφαλικό, καρκινοπαθείς που πρέπει να υποβληθούν σε χειρουργείο και συνεπώς κρίνεται αναγκαίο να διασφαλιστεί η μετέπειτα εξιδανικευμένη φροντίδα τους…
Το σύστημα είναι άδικο: οι γιατροί είναι εκείνοι που πρέπει να επιλέξουν ποιος θα είναι ο επόμενος…, λαμβάνοντας καθημερινά αποφάσεις ζωής και θανάτου, αφού δεν υπάρχει χώρος για όλους.
Η επιδημία γρίπης που εφέτος ξυπνά τον εφιάλτη της πανδημίας του 2009 λόγω της σφοδρότητας του κύματος, καταδεικνύει με τον πλέον τραγικό τρόπο τα κενά του Εθνικού Συστήματος Υγείας. Και αποδεικνύει ότι το πάθημα δεν έγινε μάθημα.
Μόνον τα τελευταία 24ωρα, 123 ασθενείς νοσηλεύονται σε ΜΕΘ, μετά από την εμφάνιση σοβαρών επιπλοκών από την γρίπη. Συνολικά από τον Ιανουάριο έως και σήμερα έχουν χρειαστεί εντατική φροντίδα τουλάχιστον 270 περιστατικά που νόσησαν βαριά εξ’ αιτίας του ιού Α (Η1Ν1).
Η αυξημένη ζήτηση κρεβατιών σε συνδυασμό με τις ελλείψεις κλινών ΜΕΘ είναι μία εξίσωση χωρίς λύση. Σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων Υγείας (ΕΚΕΠΥ) υπάρχουν διαθέσιμες – δηλαδή, εξοπλισμένες – στα νοσοκομεία όλες της χώρας 580 κλίνες. Από αυτές οι 140 είναι κλειστές, αφού οι νοσηλευτές δεν επαρκούν.
Στην Αττική, οι κλίνες ΜΕΘ στις οποίες έχει μπει λουκέτο είναι 60 – χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι αναξιοποίητες κλίνες στις Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας (ΜΑΦ), Μονάδες Καρδιοχειρουργικής Ανάνηψης, Μονάδες Εγκαυμάτων και Μονάδες Νεογνών (ΜΕΝΝ).
Τα δεδομένα περιγράφουν μία θλιβερή πραγματικότητα. Στο πανεπιστημιακό νοσοκομείο Αττικό, από τις 27 κλίνες ΜΕΘ λειτουργούν μόνον οι 16. Τις επόμενες ημέρες αναμένεται να τεθούν εκτός λειτουργιάς ακόμη τρεις, καθώς το προσωπικό – κυρίως το νοσηλευτικό – είναι οριακό με αποτέλεσμα να μην υπάρχει η δυνατότητα κάλυψης κενών σε περίπτωση αδειών – π.χ. μητρότητας.
Αντίστοιχα, από τον χάρτη του νοσοκομείου Ευαγγελισμός… σβήστηκαν πρόσφατα τέσσερις κλίνες ΜΕΘ και άλλες τρεις ΜΑΦ.
Κάπως έτσι, οι αντοχές του ήδη εξασθενημένου συστήματος υγείας δοκιμάζονται, όπως και αυτές των ασθενών του.
Με βάση τις πληθυσμιακές ανάγκες της ο 8-10% των κλινών θα έπρεπε να είναι εντατικής φροντίδας. Στην πραγματικότητα όμως δεν ξεπερνά το 2%
Στις… καλές ημέρες – δηλαδή, προ γρίπης – η λίστα αναμονής που διατηρεί το ΕΚΑΒ αγγίζει σε αρκετές περιπτώσεις έως και 40 ασθενείς. Από τον Ιανουάριο όμως, η λίστα της «ντροπής» έχει αυξηθεί ραγδαία, ξεπερνώντας ακόμη και τα 75 περιστατικά. Από αυτούς οι μισοί υπολογίζεται ότι είναι ασθενείς που νοσούν βαριά μετά από επιπλοκές της γρίπης.
Το ΕΚΕΠΥ ενημερώνεται καθημερινά για τις εξελίξεις, δίνοντας λύση σε πρακτικά προβλήματα. Και αυτό διότι παράλληλα με τις ελλείψεις υγειονομικού προσωπικού παλαιώνει και ο εξοπλισμός στις ΜΕΘ, χωρίς να υπάρχει η δυνατότητα άμεσης αποκατάστασης του ελλείψει κονδυλίων.
Υπό τις συνθήκες αυτές, η διοίκηση του ΕΚΕΠΥ δανείζει εκείνους τους αναπνευστήρες που… μένουν ανεκμετάλλευτοι στις κλειστές ΜΕΘ, όπου προκύπτει ανάγκη.
Κι αν η διοίκηση του ΕΚΕΠΥ καταγράφει αυστηρά την μετακίνηση εξοπλισμού ώστε να διασφαλιστεί η επιστροφή του, δεν γίνεται το ίδιο από τη πλευρά των εντατικολόγων. Είναι κοινό μυστικό ότι κάθε μόνιτορ που χαλάει αντικαθίσταται από τα μηχανήματα των κλειστών θαλάμων.
Συνεπώς ακόμη κι αν ξεπεραστεί το πρόβλημα των ελλείψεων σε προσωπικό, το τοπίο παραμένει θολό για το πόσες από τις κλειστές κλίνες παραμένουν τεχνολογικά εξοπλισμένες, ώστε να ξεκλειδώσουν άμεσα.
Η τραγική αλήθεια των αριθμών
Στους εντατικλόγους δεν αρέσει να αποτιμούν την ανθρώπινη ζωή αναφερόμενοι σε ποσοστά επιβίωσης, τα τελευταία χρόνια όμως είναι αναγκασμένοι να το κάνουν σε μία προσπάθεια να αφυπνίσουν τις ηγεσίες του υπουργείου Υγείας.
Η θνησιμότητα στις ελληνικές ΜΕΘ αγγίζει το 23%, όμως ο κίνδυνος να χάσει την μάχη με τη ζωή ένας ασθενής που μένει εκτός μονάδας σχεδόν διπλασιάζεται (είναι 45%).
Τις προσπάθειες των εντατικολόγων να κρατήσουν στη ζωή τους ασθενείς τους, τις «ακυρώνουν» τα κενά που πλήττουν τα δημόσια νοσοκομεία.
Η σύγκριση της Ελλάδας με τις λοιπές χώρες της Ευρώπης αλλά και τις ΗΠΑ είναι απογοητευτική. Στην ΕΕ το 20% του συνόλου επί των κρεβατιών είναι Εντατικής Θεραπείας. Στις ΗΠΑ το αντίστοιχο ποσοστό αγγίζει το 30%.
Οπως προκύπτει από έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις πληθυσμιακές ανάγκες της χώρας μας το 8-10% των κλινών θα έπρεπε να είναι εντατικής φροντίδας. Στην πραγματικότητα όμως δεν ξεπερνά το 2%.
«Η πράξη διαφέρει μακράν από την θεωρία. Το ΕΣΥ διαθέτει σήμερα 30.000 κρεβάτια. Βάσει του ΠΟΥ οι 2.700 κλίνες θα έπρεπε να είναι εντατικής φροντίδας εκ των οποίων οι 1.450 αποκλειστικά ΜΕΘ», λέει ο καρδιολόγος και πρόεδρος του Συλλόγου Εργαζομένων στον Ευαγγελισμό Ηλίας Σιώρας.
Σήμα κινδύνου εκπέμπει και ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών, με τον πρόεδρο Γιώργο Πατούλη να κάνει λόγο για «εγκληματική πολιτική που κοστίζει ανθρώπινες ζωές».
Τα αργά αντανακλαστικά του υπουργείου Υγείας
Με βασανιστικά αργούς ρυθμούς επιχειρεί να δώσει «ανάσα» στις ελλείψεις νοσηλευτών και γιατρών η ηγεσία του υπουργείου Υγείας.
Την Τετάρτη αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) η προκήρυξη για την πρόσληψη (διετείς συμβάσεις) των 400 νοσηλευτών και των 100 γιατρών που θα στελεχώσουν τις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) στα δημόσια νοσοκομεία της χώρας
Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Υγείας η τοποθέτηση τους αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί τον Μάρτιο, εντούτοις η προκήρυξη καθυστέρησε τέσσερις και πλέον μήνες και ενώ το κύμα της γρίπης είχε φτάσει στην κορύφωση του.
Η θητεία της προηγούμενης φουρνιάς νοσηλευτών μέσω ΚΕΕΛΠΝΟ άρχισε να λήγει σταδιακά από τον Οκτώβριου του 2015.
Εκείνη τη περίοδο το ΕΚΕΠΥ είχε εντοπίσει το πρόβλημα. Για το θέμα είχε προειδοποιήσει το υπουργείου Υγείας και η προηγούμενη ηγεσία του ΚΕΕΛΠΝΟ.
Σε κάθε περίπτωση, η κάλυψη των θέσεων θα αποτελέσει τονωτική ένεση, καθώς υπολογίζεται ότι θα ανοίξουν τουλάχιστον 80 κρεβάτια. Αλλα στελέχη του χώρου αναφέρουν (με συγκρατημένη αισιοδοξία) ότι μπορεί να ανοίξουν ακόμη περισσότερα, υπό την προϋπόθεση ότι θα γίνουν αναγκαστικές εκπτώσεις στην αναλογία νοσηλευτών –ασθενών.
protagon.gr