Στο σφράγισμα της βαλβίδας εκτόνωσης του αερίου ή σε σπάσιμο μεταλλικού τμήματος αποδίδεται η θανατηφόρα έκρηξη χύτρας ταχύτητας με θύμα μια 57χρονη νοικοκυρά στο Πέραμα την περασμένη Τρίτη. Πρόκειται για ένα συμβάν που έχει θορυβήσει εκατομμύρια νοικοκυρές στη χώρα μας, και όχι μόνο, οι οποίες χρησιμοποιούν τα εν λόγω σκεύη.
Σκεύη-βόμβες
Ολοι αναρωτιούνται ποιο λάθος ή τεχνικό πρόβλημα προκάλεσε αυτή την τραγωδία και αν βεβαίως ένα τέτοιο συμβάν μπορεί να επαναληφθεί. Σύμφωνα με αστυνομικές πηγές, η χύτρα που εξερράγη ήταν παλιάς τεχνολογίας, με λεπτά τοιχώματα και προ της έκρηξης υπήρχαν μαρτυρίες ότι ακούστηκε ένα έντονο βουητό.
Τα τελευταία χρόνια έχουν σημειωθεί παρόμοια περιστατικά στο εξωτερικό αλλά και στη χώρα μας, χωρίς ωστόσο – ευτυχώς – βαρείς τραυματισμούς. Ειδικοί με τους οποίους επικοινώνησε «Το Βήμα» ανέφεραν ότι πρέπει να υπάρχει ιδιαίτερη προσοχή στη συντήρηση της χύτρας αλλά και στον χειρισμό της. Από την άλλη πλευρά, αξιωματικοί της ΕΛΑΣ υπενθυμίζουν ότι τα εν λόγω σκεύη, λόγω του τρόπου σφραγίσματός τους και της μεγάλης ισχύος εκτόνωσης των αερίων, χρησιμοποιούνται για την τοποθέτηση εκρηκτικών μηχανισμών με στόχο την αύξηση της καταστροφής που προκαλούν ή, σε περιπτώσεις στο εξωτερικό, για περισσότερα θύματα. Συμπλήρωναν δε ότι σε περιπτώσεις επιθέσεων με εκρηκτική ύλη σε χύτρες ταχύτητας, τα καπάκια τους μετά την έκρηξη βρίσκονταν σε γύρω μπαλκόνια και ταράτσες.
Η έκρηξη σημειώθηκε περίπου στις 9.00 της Τετάρτης, όταν η 57χρονη συνταξιούχος ξεκίνησε να μαγειρεύει χόρτα στη χύτρα ταχύτητας. Στο σπίτι, εκτός από την ίδια, βρισκόταν και ο συνταξιούχος σύζυγός της, που καθόταν στο σαλόνι, και ένα εκ των τριών παιδιών τους, ο 26χρονος γιος, που εκείνη την ώρα ήταν στο δωμάτιό του. Η χύτρα εξερράγη όταν η άτυχη γυναίκα βρισκόταν πάνω από την ηλεκτρική κουζίνα και το καπάκι τής προκάλεσε βαριά τραύματα στο πρόσωπο, μεγάλο τμήμα του οποίου διαλύθηκε. Ο θάνατός της ήταν σχεδόν ακαριαίος.
Από την αρχική εξέταση της χύτρας διαπιστώθηκε ότι ήταν παλιάς τεχνολογίας και όχι με ισχυρή μεταλλική επένδυση. Οι αστυνομικοί του Τμήματος Περάματος που επελήφθησαν του περιστατικού θα αναθέσουν σε ειδικό πραγματογνώμονα την εξέταση του σκεύους για να διαπιστωθεί αν υπήρξε κάποια αστοχία υλικού ή οποιοδήποτε εύρημα που να εξηγεί την τραγωδία. Ο σύζυγός της στην αρχική σύντομη κατάθεσή του λίγη ώρα μετά το συμβάν ανέφερε ότι «δεν άκουσε κάποιον περίεργο ήχο». Αλλοι περίοικοι όμως φέρονται να ενημέρωσαν τους αστυνομικούς ότι «λίγο πριν άκουσαν μια βοή από την κουζίνα». Παραμένει ωστόσο άγνωστο αν αυτό αφορούσε τη συνήθη λειτουργία της χύτρας ταχύτητας.
Ενδεχόμενα και συμβουλές
Οπως ανέφερε μιλώντας προς «Το Βήμα» ο τεχνικός τέτοιου είδους σκευών κ. Δημήτρης Βλάχος, «κάποιος μπορεί να εξετάσει τρία ενδεχόμενα. Πρώτον, να έφραξε κάποια από τις βαλβίδες πλήρωσης, εκτόνωσης ή περιστροφής που έχουν οι χύτρες ταχύτητας. Πολλές φορές αυτές οι βαλβίδες φράζουν από τον φλοιό των οσπρίων που μαγειρεύονται ή άλλα φαγητά. Πρέπει να προσέχουν οι νοικοκυρές να αφαιρούν αυτές τις ουσίες από τις χύτρες.
Ενα άλλο που μπορεί να εκτιμηθεί είναι ότι υπήρξε φθορά ή αλλοίωση σχήματος στα περιφερειακά ελαστικά που βοηθούν στο σφράγισμα της χύτρας. Αυτά πρέπει ν αλλάζουν κάθε διετία τουλάχιστον. Τέλος, πρέπει να εξετασθεί ότι λόγω “κόπωσης” ή “αστοχίας υλικού” να έσπασε κάποιο τμήμα του περιβλήματος στο σύστημα σφραγίσματος της χύτρας. Οι σύγχρονες έχουν σύστημα ασφαλείας για την εκτόνωση των αερίων, όμως εκείνη που χρησιμοποίησε η 57χρονη προφανώς όχι…».
Οι συμβουλές που δίνονται από τους κατασκευαστές στις νοικοκυρές είναι «πριν από τη χρήση της χύτρας ταχύτητας βεβαιωθείτε ότι η ελαστική, στεγανωτική φλάντζα (λάστιχο) γύρω από το καπάκι δεν είναι φθαρμένη ή σχισμένη και ο αγωγός εξαέρωσης είναι καθαρός από υπολείμματα τροφής. Βεβαιωθείτε ότι το καπάκι είναι ερμητικά κλειστό πριν τοποθετήσετε τη χύτρα στη φωτιά. Εάν διαφεύγει ατμός γύρω από το καπάκι ή τις χειρολαβές, σβήστε αμέσως τη φωτιά, αφήστε τη χύτρα να κρυώσει, ελευθερώστε όλο τον ατμό που περιέχει ανοίγοντας τον ρυθμιστή πίεσης, αφαιρέστε το καπάκι και ξεπλύνετέ το με νερό. Αν η πίεση μέσα στη χύτρα ταχύτητας αυξάνεται συνεχώς χωρίς να εκτονώνεται μέσω του ρυθμιστή πίεσης ή της βαλβίδας υπερπίεσης, τότε σε μια τέτοια περίπτωση υπάρχει άμεσος κίνδυνος έκρηξης και σοβαρού τραυματισμού, γι’ αυτό η χύτρα θα πρέπει να απομακρύνεται αμέσως από τη φωτιά».
Σημειώνεται ότι παρόμοιο περιστατικό που προκάλεσε εγκαύματα σε 45χρονη νοικοκυρά στην περιοχή του Ντέρμπι στην Αγγλία σημειώθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2015. Η Βρετανίδα δήλωσε αργότερα σε συνεντεύξεις της ότι τραυματίστηκε όταν προσπάθησε να ανοίξει γρήγορα το καπάκι σε μια χύτρα ινδικής κατασκευής. Τέτοιου είδους περιστατικό έκρηξης χύτρας αποτυπώνεται σε βίντεο που αναρτήθηκε στο youtube τον Οκτώβριο του 2014.
Σε επιθέσεις
Οσον αφορά την ενδεικτική χρήση της χύτρας ταχύτητας από ενόπλους, βόμβες σε τέτοιου είδους σκεύη έχει χρησιμοποιήσει στο εξωτερικό η Αλ Κάιντα, αλλά και το παγκόσμιο δίκτυο ενόπλων ομάδων FAI από την Ιταλία και την Ισπανία ως τη Χιλή και το Μεξικό. Σε χύτρα ταχύτητας ήταν τοποθετημένη και η βόμβα στην πολύνεκρη επίθεση στον Μαραθώνιο της Βοστώνης τον Απρίλιο του 2013.
Στην Ελλάδα είχαμε βόμβα σε χύτρα ταχύτητας τον Ιανουάριο του 2007, σε μια βομβιστική επίθεση στην Εφορία Αργυρούπολης. Από τότε η εκρηκτική συσκευασία χρησιμοποιήθηκε τουλάχιστον άλλες 20 φορές (στη συγκέντρωση της ΝΔ στο Πεδίον του Αρεως, στην πλατεία Συντάγματος, στο Mall και αλλού) κυρίως από τη Συνωμοσία Πυρήνων της Φωτιάς και άλλες οργανώσεις.
To BHMA
