Γράφει
ο Νεκτάριος Καλογήρου
Τον πιο δύσκολο χειμώνα της ζωής τους πέρασαν οι επαγγελματίες αλιείς της Ρόδου, που συντηρούν περισσότερες από 400 οικογένειες. Φέτος η μείωση των αλιευμάτων ξεπέρασε το 70% σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια και αυτό αποστέρησε από όλους ακόμα και τον καθημερινό επιούσιο από το τραπέζι τους. Την ίδια στιγμή, οι συνάδελφοί τους από την Κάλυμνο, αλλά και από ξένες χώρες θησαυρίζουν, ακολουθώντας παράνομες πρακτικές αλίευσης των μεγάλων ψαριών.
Πιο συγκεκριμένα, η «δημοκρατική» βρέθηκε κοντά στα μέλη του Συλλόγου Επαγγελματιών Αλιέων της Νήσου Ρόδου και όλοι τους δεν έκρυψαν την απογοήτευσή τους για τα όσα συνέβησαν στο χειμώνα που πέρασε. «Αφανίστηκαν ολόκληρα κοπάδια από μεγάλα ψάρια», τόνισε ο πρόεδρός τους κ. Σωτήρης Ζαννάκης και εξήγησε ότι «τα μεγάλα μας προβλήματα είναι: οι Καλύμνιοι βουτηχτάδες, οι μεγάλες τράτες που αφανίζουν το γόνο, η έλλειψη αστυνόμευσης στα ιχθυοπωλεία, όπου πωλούνται τα παράνομα αλιεύματα και η συσσώρευση παλιών διχτυών και άλλων εργαλείων στον πυθμένα των ψαρότοπων».
Πρόβλημα οι Καλύμνιοι
Στο σύνολό τους τα μέλη του Συλλόγου Επαγγελματιών Αλιέων της Ρόδου ομιλώντας προς τη «δημοκρατική» στράφηκαν κατά των Καλύμνιων βουτηχτάδων. Σύμφωνα με τις περιγραφές τους «το ψάρεμα με ψαροντούφεκο και μπουκάλες οξυγόνου απαγορεύεται. Όμως, οι Καλύμνιοι βουτηχτάδες έχουν ειδική άδεια να κατεβαίνουν στο βυθό για να μαζεύουν όστρακα και φούσκες. Στο βυθό κατεβαίνουν όχι με μπουκάλες, αλλά με «ναργιλέδες», δηλαδή με ειδικούς σωλήνες που εφαρμόζουν στη μάσκα του δύτη και φτάνουν μέχρι την επιφάνεια της θάλασσας, όπως κάποτε γινόταν με τα σκάφανδρα. Με τη βοήθεια αυτού του σωλήνα μπορούν και αναπνέουν, συνεπώς μένουν στον πάτο της θάλασσας για αρκετή ώρα και εξοντώνουν όποιο μεγάλο ψάρι υπάρχει».
Η καταγγελία των Αλιέων της Ρόδου είναι εξαιρετικά σοβαρή, καθώς σύμφωνα με αυτήν, οι Καλύμνιοι βουτηχτάδες όχι μόνο επιδίδονται σε παράνομη μέθοδο ψαρέματος, αλλά επιπρόσθετα δημιουργούν καθεστώς αθέμιτου ανταγωνισμού για τους ροδίτες συναδέλφους τους.
«Ολόκληρα κοπάδια Ροφοί, Συναγρίδες, Στείρες και Μυλοκόπια εξαφανίζονται μέσα σε μια νύχτα» ειπώθηκε χαρακτηριστικά από τον κ. Σωτήρη Ζαννάκη και από κοντά του τα υπόλοιπα μέλη του Συλλόγου συμφωνούσαν και τόνιζαν ότι «φέτος το κακό παράγινε. Εμείς βγαίνουμε με τα δίχτυα και παλεύουμε όλη μέρα για να πιάσουμε ένα καλό ψάρι μήπως και βγάλουμε μεροκάματο, ενώ οι άλλοι σκοτώνουν εκατοντάδες κιλά με τα ψαροντούφεκα».
Στο ερώτημα, για το που καταλήγουν τα ψάρια αυτά, η απάντηση ήρθε χωρίς δεύτερη σκέψη: «Όλα τα μεγάλα ψάρια καταλήγουν στα ιχθυοπωλεία και πολλά από αυτά καταλήγουν στα ιχθυοπωλεία της Ρόδου». Οι Ροδίτες αλιείς καλούν τις αρμόδιες αρχές να κάνουν ελέγχους στα ιχθυοπωλεία και θα είναι εύκολο να εντοπίσουν τα παράνομα αλιεύματα. «Τα μεγάλα ψάρια είναι χτυπημένα με το ψαροντούφεκο και αυτό φαίνεται. Αν εντοπιστούν τα ψάρια στα μαγαζιά, μετά θα εντοπιστούν και οι ψαράδες που χρησιμοποιούν τις παράνομες μεθόδους».
Γέμισαν οι ψαρότοποι
παλιά εργαλεία
Οι ψαρότοποι είναι για όλες τις θάλασσες συγκεκριμένοι. Είναι τα σημεία εκείνα όπου τα ψάρια βρίσκουν τροφή, προστασία και είναι εκεί, όπου ρίχνουν τα δίχτυα τους οι ψαράδες. Είναι πολλές οι φορές που τα δίχτυα μπλέκονται στο βυθό και οι επαγγελματίες αλιείς είναι αναγκασμένοι να τα εγκαταλείψουν, καθώς είναι αδύνατο να τα ανασύρουν ξανά στη βάρκα. Με το πέρασμα των χρόνων οι ψαρότοποι όλοι της Ρόδου έχουν γεμίσει δίχτυα, παραγάδια, κιούρτους και διάφορα άλλα εργαλεία. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να δυσχεραίνει η δουλειά των ψαράδων και κάθε φορά που ρίχνουν τα δίχτυα τους να έχουν σοβαρές πιθανότητες να τα χάσουν οριστικά.
«Το πρόβλημα αυτό είναι ίδιο σε όλους τους ψαρότοπους και εκείνο που γίνεται πάντα είναι να αναλαμβάνουν οι τοπικές αρχές την ανάθεση σε δύτες του καθαρισμού των ψαρότοπων», εξήγησε στη «δημοκρατική» ο πρόεδρος του Συλλόγου Επαγγελματιών Αλιέων Ρόδου. Ο ίδιος δεν έκρυψε την πικρία του για το γεγονός ότι κάτι τόσο απλό δεν έχει γίνει ποτέ για τους ψαρότοπους της Ρόδου. «Δεν είναι δύσκολη δουλειά. Για τους επαγγελματίες δύτες είναι δουλειά μερικών ημερών. Αυτό έγινε στην Κάλυμνο, έγινε στους ψαρότοπους της Κρήτης, γιατί να μη γίνει και στους ψαρότοπους της Ρόδου;».Πρέπει να σημειωθεί ότι τα εργαλεία αυτά στην πλειονότητά τους είναι φτιαγμένα από συνθετικά υλικά και συνεπώς αντέχουν για δεκαετίες μέσα στο νερό. Τα παλιά δίχτυα και τα άλλα εργαλεία είναι μια από τις βασικές αιτίες θανάτου σπάνιων και προστατευόμενων θαλάσσιων ειδών. Είναι δεκάδες οι χελώνες που εντοπίζονται εγκλωβισμένες σε τέτοια σημεία και μένουν εκεί, να αιωρούνται κουφάρια άδεια, όπως ακριβώς και η άγνοια των πολλών για τα όσα συμβαίνουν στο θαλάσσιο περιβάλλον.
Οι ίδιοι οι αλιείς της Ρόδου είναι διατεθειμένοι να καθαρίσουν τους ψαρότοπους, αρκεί να τους δοθούν οι απαραίτητες άδειες, αλλά και να ενισχυθούν οικονομικά για το έργο αυτό. «Τα αλιεύματά μας είναι λίγα και ακόμα λιγότερα τα οικονομικά μας, δεν μπορούμε εμείς οι ίδιοι να πληρώσουμε για κάτι τέτοιο».
Οι αρμόδιες τοπικές αρχές της Καλύμνου κάθε χρόνο επιδοτούν τον καθαρισμό των ψαρότοπων και επιπρόσθετα διευκολύνουν τους επαγγελματίες ψαράδες στο να έχουν πρόσβαση σε προγράμματα που τους χρηματοδοτούν την πλήρη ανανέωση του εξοπλισμού τους.
Ζώνες αλίευσης
«Οι ψαρότοποι περιμετρικά της Ρόδου έχουν αφεθεί σε ανεξέλεγκτη αλιεία». Η διαπίστωση αυτή προέρχεται από όλους τους επαγγελματίες ψαράδες που βιώνουν στο πετσί τους τη δραματική μείωση των αλιευμάτων. «Υπολογίζουμε ότι έχουμε μείωση σε ποσοστό πάνω από 70%» εκτίμησε ο κ. Σωτήρης Ζαννάκης. Σύμφωνα με τον ίδιο, είναι πια απαραίτητο να ορίσουν οι τοπικές αρχές «ζώνες αλίευσης». Οι ζώνες αυτές θα αλλάζουν κάθε χρόνο ή κάθε δύο χρόνια, έτσι ώστε να δίνεται η δυνατότητα στη θάλασσα να αναγεννήσει τη βλάστηση και στα μικρά ψάρια να μεγαλώσουν. «Πρέπει να σεβαστούμε το θαλάσσιό μας περιβάλλον, ζούμε από αυτό και αυτό είναι που έθρεψε τους νησιώτες για αιώνες. Δεν πάει άλλο αυτή η κατάσταση».
Η θέσπιση ζωνών αλίευσης θα λειτουργήσει αποτρεπτικά και προς τις τράτες που με το πέρασμά τους μαζεύουν ό,τι βρεθεί μπροστά τους. Οι ψαράδες με τις τράτες είναι εξαιρετικά δύσκολο να ελεγχθούν. Αυτοί, με τα μηχανήματα που διαθέτουν αλιεύουν και τα μικρά ψάρια τα οποία στη συνέχεια τα ξαναρίχνουν νεκρά στη θάλασσα. Η καταστροφή αυτή είναι συνεχής και συντελείται τόσο από Ελληνες, όσο και από ξένους επαγγελματίες.
Σημειώνεται ότι οι μεγάλες μηχανότρατες συνήθως ανήκουν σε επιχειρηματικά σχήματα που δεν έχουν σχέση με την παραδοσιακή, παράκτια αλιεία. Η «δημοκρατική» έχει γράψει ξανά για μεγάλα σκαριά που προέρχονται από την Τουρκία και την Ιταλία, που υποτίθεται αλιεύουν σε διεθνή ύδατα, όμως πολύ συχνά περνούν και ψαρεύουν στην περιοχή της παράκτιας αλιείας.
Η Ρόδος χρειάζεται
ιχθυαγορά
«Αυτό που συμβαίνει στη λαϊκή αγορά, να βλέπουμε τα ψάρια να καθαρίζονται και να μένουν για ώρες εκτεθειμένα στον ήλιο, είναι τουλάχιστον απαράδεκτο».
Οι επαγγελματίες ψαράδες της Ρόδου συμφωνούν ότι στην προκειμένη περίπτωση πρέπει να τηρηθούν οι δεσμεύσεις των κατά καιρούς αιρετών αρχόντων και να κατασκευαστεί μια στεγασμένη ιχθυαγορά. Κάποτε λειτουργούσε η ιχθυαγορά στον τρούλο της Νέας Αγοράς και από εκεί μέσα γινόταν η λιανική διάθεση των ψαριών για τους Ροδίτες. Πέρασαν 30 χρόνια από τότε που σταμάτησε η λειτουργία της ψαραγοράς στο Μαντράκι και σε όλα αυτά τα χρόνια δεν υπήρξε ένας που να μεριμνήσει ώστε να κατασκευαστεί ένας αισθητικά αξιοπρόσεκτος χώρος, απ’ όπου οι υπαίθριοι ιχθυοπώλες να διαθέτουν το εμπόρευμά τους.
Συνολικά στη Ρόδο, στη Χάλκη και στο Καστελόριζο (όλοι υπάγονται στο Σύλλογο Επαγγελματιών Αλιέων Νήσου Ρόδου) δραστηριοποιούνται 400 αλιείς. Ολοι τους έχουν ως βασικό και μοναδικό επάγγελμα τη θάλασσα. Από τους καρπούς της μπορούν και συντηρούν τις οικογένειές τους, πληρώνουν τους φόρους τους και το μόνο που ζητούν είναι ισονομία. «Όπως πληρώνουμε φόρους για να υπάρχουν αστυνόμοι που φροντίζουν για την τήρηση των νόμων, που καθορίζουν για τον τρόπο θα κινούνται τα οχήματα, πληρώνουμε για εκείνους που φροντίζουν ώστε να είναι καθαροί οι δρόμοι, το ίδιο ζητούμε να ισχύσει για τη θάλασσα, που αποτελεί τον πρώτο δρόμο για να φτάσει ο οποιοσδήποτε στους δικούς μας τόπους».
