«Σφαλιάρα» από τον φουσκωμένο κατά 800 εκατ. ευρώ ΕΝΦΙΑ έρχεται τον Αύγουστο για 7.500.000 φορολογουμένους αμέσως μετά το «κρύο ντους» της πρώτης δόσης του φόρου εισοδήματος, η οποία θα καταβληθεί στο τέλος Ιουλίου. Σε αντίθεση με το 2015, όταν τα ηλεκτρονικά «ραβασάκια» του ΕΝΦΙΑ κατέφθασαν για… προφανείς λόγους μετά τις εκλογές της 20ής Σεπτεμβρίου, εφέτος ο σχεδιασμός κυβέρνησης και τρόικας προβλέπει ότι θα έλθουν τον Αύγουστο και ο φόρος θα πληρωθεί σε πέντε δόσεις έως το τέλος του έτους.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς και με στοιχεία της έκθεσης του ΣΕΒ, ο λογαριασμός της βεβαίωσης φόρου θα είναι αυξημένος το 2016 ακόμη και κατά 800 εκατ. ευρώ.
Ετσι, αντί για 3,24 δισ. ευρώ που βεβαιώθηκαν πέρυσι (στο ταμείο μπήκαν 2,63 δισ. ευρώ), η βεβαίωση αναμένεται να φτάσει κατά τις εκτιμήσεις στο ποσό των 4 δισ. ευρώ, με στόχο να εισπραχθούν πάνω από 3 δισ. ευρώ και να δημιουργηθεί ένα «μαξιλάρι» κατά του δημοσιονομικού κόφτη. Το οικονομικό επιτελείο διαψεύδει αυτές τις πληροφορίες και τις εκτιμήσεις, λέγοντας ότι «εφέτος θα εισπραχθούν τα ίδια με πέρυσι».
Σύμφωνα με τον ΣΕΒ, ο φουσκωμένος λογαριασμός αφορά εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες οι οποίοι θα κληθούν να πληρώσουν τον νέο, αυξημένο, συμπληρωματικό ΕΝΦΙΑ όπως αυτός ψηφίστηκε στο τελευταίο πολυνομοσχέδιο.
Εν τω μεταξύ, νέο «φασούλι» προέκυψε για το 2017 μέσω του τρικ των αντικειμενικών αξιών. Οπως αποκαλύφθηκε στο επικαιροποιημένο Μνημόνιο, ο ΕΝΦΙΑ της επόμενης χρονιάς θα υπολογιστεί με πλασματικές τιμές, οι οποίες, παρά την πρόσφατη μείωση των αντικειμενικών αξιών, παραμένουν υψηλότερες έως και κατά 30%-40% από τις τιμές αγοράς.
Οι αντικειμενικές
Αιτία για τον «τυμπανισμό» του ΕΝΦΙΑ τού χρόνου, μετά το εφετινό φούσκωμα, είναι το γεγονός ότι δόθηκε νέα αναβολή στην αντικατάσταση των αντικειμενικών αξιών από τις εμπορικές ως τον Ιούνιο του 2017 αντί για την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους. Οπερ σημαίνει ότι ο ΕΝΦΙΑ και για το 2017 θα υπολογιστεί με βάση τις αντικειμενικές και όχι τις εμπορικές αξίες, όπως λένε τα στελέχη του οικονομικού επιτελείου.
Ας σημειωθεί ότι το τρίτο Μνημόνιο που ψηφίστηκε τον Αύγουστο του 2015 προέβλεπε ότι ως τον Σεπτέμβριο του 2016 θα έπρεπε (κανονικά) να εναρμονιστούν όλες οι αντικειμενικές αξίες με τις τιμές της αγοράς, με ισχύ από τον Ιανουάριο του 2017 και όχι τον Ιούνιο της ίδιας χρονιάς, όπως προέκυψε εσχάτως!
Μάλιστα, για αυτόν τον λόγο είχε εκδοθεί στο τέλος της περασμένης χρονιάς απόφαση του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου για τη σύσταση ειδικής επιτροπής για το θέμα, ώστε με την παράδοση του πορίσματος οι πραγματικές τιμές αγοράς να αντικαταστήσουν τις αντικειμενικές αξίες από την 1η Ιανουαρίου του 2017.
Αν συνέβαινε αυτό (που τελικά δεν συνέβη, με το τρικ τής εν κρυπτώ μετάθεσης της προθεσμίας κατά έξι μήνες), τότε θα υπήρχε άμεσο θετικό αποτέλεσμα για τον ΕΝΦΙΑ του επόμενου έτους, καθώς ο συγκεκριμένος φόρος υπολογίζεται ανάλογα με την περιουσιακή κατάσταση του φορολογουμένου την 1η Ιανουαρίου κάθε έτους, με βάση τις τιμές οι οποίες στη συγκεκριμένη ημερομηνία προσδιορίζουν την αξία των ακινήτων.
Δηλαδή (και) στην περίπτωση του 2017 ο ΕΝΦΙΑ θα υπολογιστεί, παρ’ όλες τις υποσχέσεις και τις δεσμεύσεις, με τις φουσκωμένες αντικειμενικές, οι οποίες, παρά την τελευταία μείωση (5%-20% ελέω ΣτΕ), παραμένουν πολλαπλάσιες των εμπορικών.
Αν, όπως προέβλεπε η συμφωνία του περασμένου Αυγούστου, ο υπολογισμός γινόταν με τις πραγματικές τιμές και όχι τις αντικειμενικές, το υπουργείο Οικονομικών θα αναγκαζόταν να προχωρήσει σε νέα αύξηση των συντελεστών του ΕΝΦΙΑ και το 2017 μετά τη «σφαλιάρα» του 2016. Τελικώς, η κρυμμένη παράταση έλυσε τα χέρια του οικονομικού επιτελείου στο σκέλος της επικοινωνιακής πολιτικής, μετακυλίοντας τα βάρη και πάλι στους ιδιοκτήτες ακινήτων.
Και το 2016 μισό εκατομμύριο ιδιοκτήτες ακινήτων ανέμεναν ότι λόγω της ήδη ισχύουσας μείωσης των αντικειμενικών αξιών θα είχαν ανάλογη μείωση του ΕΝΦΙΑ, αλλά ανακάλυψαν μετά το πολυνομοσχέδιο (και θα το δουν μπροστά τους τον Αύγουστο) ότι τελικά θα συμβεί το αντίθετο, καθώς θα κληθούν να πληρώσουν μεγαλύτερο φόρο.
To «καπέλο»
Με τις αλλαγές του τελευταίου πολυνομοσχεδίου 300.000 νοικοκυριά που γλίτωσαν το 2015 τον συμπληρωματικό φόρο, καθώς ίσχυε αφορολόγητο 300.000 ευρώ, πέφτουν στη διπλή παγίδα του ΕΝΦΙΑ. Το αφορολόγητο για το λεγόμενο «καπέλο» στον ΕΝΦΙΑ για όσους έχουν μεγάλη ακίνητη περιουσία έπεσε από εφέτος στις 200.000 ευρώ.
Ανήκουν δεν ανήκουν οι ιδιοκτήτες αυτοί στην κατηγορία των εχόντων ακριβά ακίνητα και (κυρίως) εισοδήματα, θα κληθούν να καταβάλουν σημαντικά αυξημένο φόρο. Για παράδειγμα, φορολογούμενος με ένα διαμέρισμα στη Θεσσαλονίκη και ένα σπίτι σε τουριστική περιοχή με συνολική αντικειμενική αξία 300.000 ευρώ πέρυσι πλήρωνε 800 ευρώ, αλλά απαλλασσόταν από τον συμπληρωματικό φόρο, ενώ εφέτος θα πληρώσει 125 ευρώ καπέλο στον περυσινό ΕΝΦΙΑ.
Και σαν να μην έφτανε αυτό, χωρίς καμία έκπτωση θα μείνουν οι φορολογούμενοι που έχουν κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα, καθώς στο ψηφισθέν πολυνομοσχέδιο δεν περιλαμβάνεται η γνωστή έκπτωση κατά 20% που είχαν στον ΕΝΦΙΑ μέχρι πρότινος οι ιδιοκτήτες αυτών των ακινήτων. Κατόπιν τούτων, οι καθησυχαστικές διαβεβαιώσεις του υπουργείου Οικονομικών ότι δεν θα καταβληθεί αυξημένος ΕΝΦΙΑ παραμένουν, λόγω των πραγματολογικών στοιχείων και των ψηφισμένων διατάξεων, τουλάχιστον… αμφίβολες.
Το ΒΗΜΑ