Του Κοσμά Σφυρίου
Έχουν ν’ αντιμετωπίσουν τέτοιο «βουνό» οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων οι έλληνες και οι ελληνίδες, που στην «δίσβατη, ανηφορική» καθημερινότητα τους δεν έχουν «την πολιτέλεια», ν’ ασχοληθούν με τον εκλογικό νόμο. Όμως, το ζήτημα είναι πολύ σοβαρό, γιατί αφορά στην Δημοκρατία και στην διακυβέρνηση της πατρίδας μας.
Με τις εκλογές, λαμβάνεται η κορυφαία απόφαση των πολιτών. Στο αποτέλεσμα τους εκφράζεται η γνήσια πολιτική βούληση τους, που πρέπει να γίνεται απόλυτα σεβαστή απ’ όλους και να μην «παραμορφώνεται», με σκόπιμα «νομοτερτίπια» !
Στις αρχές του 1989, όταν η τότε κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ έφερε στην Βουλή το δεύτερο εκλογικό νομοσχέδιο (το πρώτο το 1982 αφορούσε στην κατάργηση του σταυρού προτίμησης – ίσχυσε μόνο στις εκλογές του 1985), υποστήριξα – με την ομιλία μου στην ολομέλεια – την καθιέρωση της απλής αναλογικής, αλλά υπό μια πολιτική προϋπόθεση : να γίνει στοιχείο της πολιτικής κουλτούρας της Ελλάδας ο διάλογος μεταξύ των κομμάτων, για την αναζήτηση προγραμματικών συγκλίσεων και συμφωνιών, ώστε να κυβερνάται η χώρα μας.
Όταν δίνουν οι πολίτες αποτελέσματα σαν αυτά που «έβγαλαν οι κάλπες» των διπλών εθνικών εκλογών, τόσο του 2012, όσο και του 2015 (κατά τις οποίες η σχετική πλειοψηφία του πρώτου κόμματος έφθανε μέχρι το 35%), εκφράζουν την απόφαση τους να σχηματιστεί κυβέρνηση συνεργασίας (όπως και έγινε σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, ακόμη και με το bonus των 50 εδρών).
Τότε, για να μπορεί να εφαρμοστεί αυτή η απόφαση των πολιτών, είναι δίκαιο, να ισχύει η απλή αναλογική, χωρίς κανένα bonus στο πρώτο κόμμα ή συνασπισμό. Και τα πολιτικά κόμματα να συμπράττουν, για τον σχηματισμό
κυβέρνησης, με την κοινοβουλευτική δύναμη, που τους δίνει ο ελληνικός λαός, αναλλοίωτη.
Με την ισχύουσα, στην Ελλάδα, νομοθεσία για τις δημοτικές εκλογές, όταν, στον πρώτο γύρο, μια δημοτική παράταξη πάρει τουλάχιστον το 42%, των εγκύρων ψηφοδελτίων, εκλέγει δήμαρχο.
Κατ’ αναλογία, στις εθνικές εκλογές, όταν οι πολίτες δίνουν στο πρώτο κόμμα ή στον πρώτο συνασπισμό κομμάτων τουλάχιστον 42%, με την ψήφο τους εκφράζουν την απόφαση τους, να διοικήσει το πρώτο κόμμα ή ο πρώτος συνασπισμός. Και να μην βρεθεί ο πρώτος (με ποσοστό πάνω από 42% !) στην αντιπολίτευση (με συμφωνία των υπολοίπων, ίσως και ετε ρόκλητων). Αυτό θα είναι στρέβλωση της απόφασης των πολιτών.
Τότε και μόνο τότε, για να μπορεί να εφαρμοστεί αυτή η απόφαση των πολιτών, είναι ανεκτό να δίνει ο εκλογικός νόμος ένα «λογικό» bonus (π.χ 25 – 30 εδρών, όχι το εκτρωματικό των 50 εδρών).
Εξ άλλου και σ’ αυτή την εξαιρετική περίπτωση, αν πάρει το πρώτο κόμμα ή ο συνασπισμός ποσοστό 42% – 45% και με bonus 25 – 30 εδρών, πάλι θα
απαιτείται συνεργασία κομμάτων, για να σχηματιστεί κυβέρνηση. Αλλά, σ’ αυτήν θα συμμετέχει, οπωσδήποτε, το πρώτο κόμμα ή ο συνασπισμός και δεν θα βρεθεί – με 42%-45% ! – στην αντιπολίτευση.
Πρέπει ο πρώτος να πάρει τουλάχιστον 45% (σαφής απόφαση των πολιτών να κυβερνήσει το πρώτο κόμμα ή ο συνασπισμός) και να προβλέπεται bonus 30 εδρών, για να «πατήσει» το κατώφλι της απόλυτης πλειοψηφίας.
* Με απλή αναλογική σε 45% (με bonus 30 εδρών) αντιστοιχούν 121 έδρες (270Χ0,45=121,5), προσθέτοντας και τις 30, προκύπτει Κ.Ο 151 βουλευτών.
* Αν λάβουμε υπ’ όψη μας, ότι χωρίς bonus, με την απλή αναλογική στο 45% αντιστοιχούν 135 έδρες, αντιλαμβανόμαστε, ότι το bonus είναι 16 έδρες
(151 που πήρε με το bonus – 135 που θα έπερνε χωρίς αυτό = 16 έδρες)
Από αυτή την μικρή ανάλυση προκύπτουν τα ακόλουθα συμπεράσματα :
1ο : Με τον εκλογικό νόμο που προτείνει ο κ. Τσίπρας, μόνο αν κάποιο κόμμα ή συνασπισμός συγκεντρώσει πάνω από το 50% των εγκύρων ψήφων, θα έχει απόλυτη πλειοψηφία.
Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις θα πρέπει να σχηματίζεται κυβέρνηση συνεργασίας, με σοβαρή πιθανότητα το πρώτο κόμμα η συνασπισμός να βρεθεί στην αντιπολίτευση, ακόμη και με ποσοστό από 42% – 50% !
2ο : Με τον εκλογικό νόμο που προτείνει η κα Γεννηματά :
* Σε όλες τις περιπτώσεις, που το πρώτο κόμμα ή συνασπισμός θα πάρει μέχρι 42%, σχηματίζεται κυβέρνηση συνεργασίας (χωρίς bonus), με εφαρμογή της απλής αναλογικής.
* Αν το ποσοστό του πρώτου κόμματος ή συνασπισμού είναι από 42% – 45%, (σαφής απόφαση των πολιτών να κυβερνήσει), σχηματίζεται πάλι κυβέρνηση συνεργασίας, όμως με συμμετοχή, όπωσδήποτε, του πρώτου (που θα έχει ένα πραγματικό bonus 10 – 15 εδρών).
* Και μόνο αν το ποσοστό του πρώτου είναι πάνω από 45% (σαφέστατη εντολή του λαού), τότε θα έχει απόλυτη πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο, με πραγματικό bonus 16 εδρών.
3ο : Με τον εκλογικό νόμο που ισχύει σήμερα (νόμος Κραμανλή-Παυλόπουλου), τον οποίο θέλει να διατηρήσει ο κ. Μητσοτάκης, μόλις το πρώτο κόμμα περάσει το 40% θα εξασφαλίζει την απόλυτη πλειοψηφία στην Βουλή,
αφού η Ν.Δ επιμένει στο bonus των 50 εδρών (για 40% πρακτικά είναι 30 έδρες)
Eνώ, ο νόμος αυτός απαγορεύει (!) να παίρνουν οποιοδήποτε bonus οι συνασπισμοί κομμάτων. Δηλαδή :
* Αν διατηρηθεί ο ισχύων νόμος, όπως επιδιώκει ο κ.Μητσοτάκης, θα συνεχίσει να γίνεται μεγάλη αλλοίωση της ψήφου των ελλήνων πολιτών & να αποθαρύνεται η προγραμματική συνεργασία κομμάτων.
* Με τον εκλογικό νόμο του κ.Τσίπρα, αν συνεχιστεί η νοοτροπία της άρνησης εθνικής συνεννόησης, θα έχουμε «θνησιγενείς» κυβερνήσεις (ακυβερνησία).
* Με τον εκλογικό νόμο που προτείνει η καΓεννηματά, περιορίζεται ο κίνδυνος ακυβερνησίας, ενθαρύνονται : η εθνική συνεννόηση, οι συνεργασίες, οι συνασπισμοί μεταξύ των κομμάτων και είναι στην διακυβέρνηση, αυτός που προκρίνει ο λαός με την ψήφο του