Εμπλοκή στο Δήμο Ρόδου με τις πληρωμές μέσω εξώδικων συμβιβασμών

Εμπλοκή έχει ανακύψει στον Δήμο Ρόδου με την πληρωμή χρηματικών ενταλμάτων μέσω εξώδικων συμβιβασμών ή χωρίς την άσκηση ανακοπών μετά από παρέμβαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
Το θέμα ανέκυψε κατά την διαδικασία πληρωμής εντάλματος σε εταιρεία από Σύμβαση Εξωδικαστικής Επίλυσης Διαφοράς.
Η εταιρεία άσκησε αγωγή κατά του Δήμου Ρόδου στο Διοικητικό Εφετείο Πειραιά και ακολούθως αίτηση συμβιβασμού που εγκρίθηκε από την Οικονομική Επιτροπή. Ακολούθως παραιτήθηκε από την αγωγή της πλην όμως με πράξη του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου, δεν εγκρίθηκε η πληρωμή του εντάλματος διότι η συμπληρωματική σύμβαση του έργου που αφορούσε η διαφορά   (Συντήρηση  Λειτουργία   Μονάδας  Επεξεργασίας Λυμάτων  Δήμου   Καμειρου)  δεν συνήφθη νόμιμα.
Το ένταλμα επανυποβλήθηκε δικαιολογώντας την πληρωμή του, επειδή σε κάθε περίπτωση αυτή τοκοφόρα και με δικαστικά έξοδα θα διαταχθεί δικαστικός να πληρωθεί σύμφωνα με τις διατάξεις του αδικαιολόγητου πλουτισμού.
Το Ελεγκτικό Συνέδριο με πράξεις του Κλιμακίου του VII Τμήματος, έκρινε ότι οι Συμβάσεις Εξώδικου Συμβιβασμού, όπως είναι ο παραπάνω Συμβιβασμός, κατ’ αρχή αποτελεί νόμιμο δικαιολογητικό για την πληρωμή δαπάνης, που όμως δεν παράγει δεδικασμένο, υπαγόμενη σε προληπτικό έλεγχο και τυπικά και ουσιαστικά.
Κρίθηκε συγκεκριμένα ότι «στο χώρο του δημοσιολογιοτικού δικαίου, δεν συνιστά έγκυρη αιτία για την σύναψη εξώδικου συμβιβασμού η παράνομη σύμβαση παροχής υπηρεσιών μεταξύ ιδιώτη και Ο.Τ.Α., επειδή τέτοιου είδους σύμβαση είναι αντίθετη στις αρχές της νομιμότητας και της διαφάνειας, της υπευθυνότητας και της λογοδοσίας, ώστε θεώρηση της θα ήταν αντίθετη με τους σκοπούς τους οποίους εξυπηρετεί ο προληπτικός έλεγχος των δημοσίων δαπανών».
Σκοπών, μεταξύ των οποίων είναι «η αποτροπή παράτυπων – παράνομων εκταμιεύσεων, ουσιαστικών αλλά και τυπικών ελλειμμάτων, δια της μη θεωρήσεως των τίτλων πληρωμής προς εμπέδωση της διαφάνειας κατά τη διαχείριση των δημοσίων κονδυλίων, της αξιοπιστίας των λογαριασμών και της εμπιστοσύνης των πολιτών στην υπακοή και την πειθαρχία των δικαστών».
Το Κλιμάκιο του VII Τμήματος του Ε.Σ. έκρινε ότι δεν πρέπει να θεωρηθεί το Χ.Ε. του εξώδικου συμβιβασμού , ούτε κατά τις διατάξεις του αδικαιολόγητου πλουτισμού και έστω αν η ενάγουσα εταιρεία παραιτήθηκε τόκων, εξόδων και 5% του κεφαλαίου , με αιτιολογία της άρνησης αυτής ότι δεν συνήφθη νόμιμα (όρθρο 25 του Π.Δ. 59/2007) η από 11-4-2012 συμπληρωματική σύμβαση που συνήφθη με το Δήμο Καμείρου (και τον οποίο διαδέχθηκε ο Δήμος Ρόδου, επειδή ο Δήμος Καμείρου δεν είχε ΔΕΥΑ και η διαχείριση της Μ.Ε. Λ. δεν είχε υπαχθεί ακόμη στην αρμοδιότητα της ΔΕΥΑΡ) και ειδικότερα, ως έκρινε, δεν συνέτρεχε απρόβλεπτη περίσταση που να δικαιολογεί την απευθείας ανάθεση των επίμαχων εργασιών, ως «εκ τούτου ο συμβιβασμός ως αιτιώδης δικαιοπραξία δεν είναι νόμιμος παρελκόμενου του προβαλλόμενου από τον Επίτροπο λόγου που αφορά στο χρόνο κατάρτισης της σύμβασης» καθώς επίσης απορριπτέου του λόγου περί συγγνωστής πλάνης….
Του θέματος επιλήφθηκε η νομική υπηρεσία του Δήμου Ρόδου που σε γνωμοδότηση της τονίζει ότι «ακόμη και να υπάρχουν προφανείς οικονομικές ωφέλειες από τον επί ενδίκων βοηθημάτων συμβιβασμό (παραίτηση από δικαστικά έξοδα, τόκους μέρους επί του κεφαλαίου), οι οποίες χωρίς τον συμβιβασμό δικαστικά θα απωλεσθούν, παρά ταύτα οι Ο.Τ.Α. επί παρανόμων αναθέσεων εκτέλεσης έργων, υπηρεσιών, εργασιών, προμηθειών κ.λ.π. οφείλουν να εξαντλούν μέχρι δεδικασμένου τις διαδικασίες δικαστικής – και όχι διοικητικής – επιβεβαίωσης της ύπαρξης και της έκτασης της οικονομικής ωφέλειας από την εκτέλεση  του έργου, υπηρεσίας, εργασίας, προμήθειας κ.λ.π. που ο ανάδοχος αξιώνει την πληρωμή του».
Ο προϊστάμενος της νομικής Υπηρεσίας του Δήμου Ρόδου κ. Θ. Παπαγεωργίου τονίζει ότι «με τη συνεχή αυστηροποίηση των θέσεων του Ε.Σ. επί των ζητημάτων διακριτικής ευχέρειας των οργάνων των Ο.Τ.Α. , όπως είναι και οι εξώδικοι συμβιβασμοί επί των δικών που κατά τα άλλα τυπικά πλέον μόνο προβλέπονται στις διατάξεις του άρθρου 72    του  Ν.  3852/2010,     δεν προσήκουν ούτε στα  πολιτικά Δικαστήρια οι συμβιβασμοί ή οι πληρωμές, όταν έχουν δεδικασμένα όχι δικαστικές αποφάσεις, αλλά από πρακτικά συμβιβασμών ή με τη μη άσκηση ανακοπών. Πόσω μάλλον όταν σύμφωνα και με προγενέστερη γνωμοδότηση μας (Α.Π. 2/85887/11-09-2015) ήδη επί διοικητικών συμβάσεων δεν προβλέπονται πλέον εκδόσεις διαταγών πληρωμής από τα πολιτικά αλλά μόνο από τα διοικητικά δικαστήρια (Ν.4329/2015) ώστε τυχόν ακόμη από τα πολιτικά δικαστήρια εκδιδόμενες , μπορεί να θεωρηθούν ως χωρίς δικαιοδοσία ανύπαρκτες. Εφόσον δε παρά ταύτα γίνονται τέτοιου είδους συμβιβασμοί ή πληρωμές, κατά τη γνώμη μας θα πρέπει οπωσδήποτε προ της πληρωμής τους να ζητείται τουλάχιστον, ειδικώς και επιμόνως, η διενέργεια προληπτικού ελέγχου από το Ε.Σ., προς αποφυγή μελλοντικών από κατασταλτικούς ελέγχους ζητημάτων που ενδεχομένως ανακύψουν».