Το χρονικό της «μεγάλης φυγής» μιας ροδίτικης οικογένειας στο εξωτερικό

Συνέντευξη
στη Μαίρη Φώτη

Στα 53 του χρόνια ο κ. Σταμάτης Λάμπρου, η σύζυγός του Νικόλ και τα τρία τους παιδιά, Δημήτριος, Κλάρα-Αλεξάνδρα και Ευαγγελία, αποφασίζουν να τα αφήσουν όλα πίσω και να κάνουν ένα νέο ξεκίνημα ζωής στην Αυστρία, αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον…
Ο κ. Λάμπρου, στη συνέντευξή του στην «δημοκρατική», μιλά για το πώς πήρε την απόφαση να αφήσει πίσω του την Ελλάδα της κρίσης, ποιο ήταν το κομβικό σημείο να εγκαταλείψει το σπίτι του στη Ρόδο και να φύγει με μια βαλίτσα στο χέρι, όπως λέει.
Αναφέρεται στις δυσκολίες της μεταβατικής περιόδου, της εγκατάστασης και της ενσωμάτωσης σε μία χώρα, χωρίς θάλασσα και χωρίς την αύρα του Αιγαίου.
Αυτή την περίοδο, βρίσκεται στη Ρόδο για διακοπές και μας διηγείται με νοσταλγία αλλά και πίκρα «για το ανάλγητο κράτος», το χρονικό της «μεγάλης φυγής», όπως την ονομάζει…
Μιλά για το όνειρο της επιστροφής στην πατρίδα αλλά, δεν υπάρχει «μαγικό ραβδάκι» για να διασφαλίσει καλύτερες συνθήκες ζωής στην Ελλάδα για την οικογένειά του. «Αυτά είναι για τα παραμύθια και εμείς πια έχουμε μεγαλώσει και δεν πιστεύουμε στα παραμύθια…», λέει χαρακτηριστικά ο κ. Στ. Λάμπρου.
• Να ξεκινήσουμε από το κομβικό σημείο της «μεγάλης φυγής», όπως την ονομάσατε. Πότε αποφασίσατε να φύγετε από την Ελλάδα; Ποιο ήταν το oριακό σημείο;
Το κομβικό σημείο, κ. Φώτη, ήταν όταν η οικονομική κρίση «απείλησε» να μας στερήσει, ως οικογένεια, την αξιοπρέπειά μας. Η οικονομική κρίση έχει πολλά συνεπακόλουθα και αναγκαστήκαμε κι εμείς, όπως και πολλοί άλλοι συμπατριώτες μας, να εγκαταλείψουμε την χώρα για την αναζήτηση ενός καλύτερου μέλλοντος για τα παιδιά μας πρωτίστως.
• Πριν πάρετε την απόφαση να φύγετε από την Ελλάδα, πιστεύετε ότι το παλέψατε αρκετά;
Αγαπάμε αυτόν τόπο, αλλά μισούμε αυτό το κράτος. Το όνειρό μας είναι κάποια μέρα να επιστρέψουμε στην πατρίδα μας. Αναγκαστήκαμε να φύγουμε γιατί, δεν πήγαινε άλλο πλέον η κατάσταση. Παλέψαμε πάρα πολύ. Είμαι στο 53ο έτος της ηλικίας μου και πιστεύω ότι το έχω παλέψει πάρα πολύ.
• Η αντίδραση της οικογένειας, ποια ήταν στην σημαντική αυτή απόφαση;
Η σύζυγός μου, η Νικόλ, κατάγεται από την Αυστρία, τον τόπο όπου τώρα ζούμε. Δεν θέλαμε να φύγουμε ποτέ από δω. Η σύζυγός μου έχει αγαπήσει τόσο πολύ αυτόν τον τόπο, που έφυγε με μισή καρδιά. Ακόμα και σήμερα, το μυαλό της είναι εδώ, η σκέψη της είναι πάντα εδώ. Δυστυχώς όμως, η οικονομική κατάσταση δεν μας επιτρέπει να ελπίζουμε ότι θα γυρίσουμε πίσω, αυτό για μας είναι όνειρο.
• Προς το παρόν τουλάχιστον… Εχετε δηλαδή στο πίσω μέρος του μυαλού σας την προσδοκία να ξαναγυρίσετε…
Σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα και με την κατάσταση που επικρατεί εδώ, η μόνη σκέψη μου, ειδικά εμένα, είναι να καταφέρω να βγω σε σύνταξη στην Αυστρία – γιατί εδώ δεν βλέπω να παίρνω σύνταξη,  κι αν θα πάρω θα είναι ελεημοσύνη του κράτους- να σπουδάσουν τα παιδιά μας και να έχουν εκεί ένα καλύτερο μέλλον. Αν μέναμε εδώ, ακόμα κι αν τα παιδιά κατάφερναν να σπουδάσουν στην Ελλάδα, θα έφευγαν στο εξωτερικό. Είναι καλύτερα να είμαστε εκεί όλοι.

• Πόσα παιδιά έχετε;
Εχω αισίως τρία παιδιά. Το μικρότερο, η Ευαγγελία είναι 3,5 ετών, 9 η μεσαία μου κόρη η Κλάρα Αλεξάνδρα και 16 ετών ο γιος μου ο Δημήτριος. Και τα τρία, είναι τακτοποιημένα σε σχολεία στην Αυστρία, με ανέλπιστα φανταστικές επιδόσεις, δεν το περιμέναμε.
• Η μετάβαση εκεί, ήταν εύκολη υπόθεση;
Εύκολο δεν είναι να παρατήσεις τον τόπο σου, το σπίτι σου, την οικογένειά σου, τους φίλους σου, τις συνήθειές σου… Από την άλλη όμως, εμείς είχαμε ξαναζήσει για λίγα χρόνια στο εξωτερικό, ξέραμε τι μας περίμενε, ξέραμε πού πηγαίναμε, ήταν κάπως πιο ανώδυνο αυτό το κομμάτι.
• Πριν ξεκινήσουμε την συνέντευξη, κ. Λάμπρου, μιλήσατε για «μεγάλη φυγή», για «διωγμό», όπως τότε στην Μικρασιατική Καταστροφή. Ετσι το βιώσατε, ότι σας έδιωξε η πατρίδα σας;
Δεν με έδιωξε η πατρίδα, δεν το βλέπω έτσι. Με έδιωξε το κράτος, αυτό το ανάλγητο κράτος. Η πατρίδα μου με αγαπάει και την αγαπάω. Το κράτος όμως μας ανάγκασε να ξεσηκωθούμε. Σας είπα πριν για την Σμύρνη, γιατί έτσι όπως έφυγε ο κόσμος από εκεί, με μία βαλίτσα στο χέρι – αν πρόλαβε να την πάρει τότε κι αυτή- έτσι διωγμένος έφυγα κι εγώ από εδώ, με μία βαλίτσα. Όλα τα άλλα τα αφήσαμε πίσω…
• Αφήνοντας πίσω συγγενείς, φίλους, μια ολόκληρη ζωή. Πρέπει να ήταν δύσκολη απόφαση…
Οντως, ήταν πολύ δύσκολη. Αλλά μέτρησα τα υπέρ και τα κατά, για όσα άφησα πίσω και για όσα με περίμεναν εκεί και προτίμησα να διασφαλίσω ένα σταθερό μέλλον για τα παιδιά μου, γιατί δυστυχώς εδώ, δεν υπάρχει μέλλον.
• Πότε έγινε η «μεγάλη φυγή»;
Στο τέλος του 2015. Μέχρι και την τελευταία ημέρα το πάλευα, είχα την ελπίδα ότι, έστω και την τελευταία στιγμή, ύστερα από τα δεκάδες βιογραφικά που κατέθεσα σε πολλές επιχειρήσεις του νησιού, θα χτυπούσε το τηλέφωνο, θα ακύρωνα τα εισιτήρια και θα έμενα στον τόπο μου με μία σταθερή δουλειά. Δυστυχώς, αυτό δεν κατέστη δυνατόν. Το τηλέφωνο δεν χτύπησε ποτέ.• Τώρα είστε στη Ρόδο για διακοπές.

Είναι η πρώτη επίσκεψή σας, από την ημέρα που μετακομίσατε στην Αυστρία;
Ναι, ύστερα από επτά μήνες που λείπω από τον τόπο μου, είναι η πρώτη φορά που ερχόμαστε οικογενειακώς. Αφού τακτοποιηθήκαμε εκεί, βρήκαμε σπίτι και δουλειές, καταφέραμε μέσα σε επτά μήνες, με πολλές δυσκολίες βέβαια, να κάνουμε αυτό το ταξίδι. Είναι πολύ συγκινητικό να μπορείς ξανά να αισθάνεσαι την αύρα, την μυρωδιά του τόπου σου, κι ας λείπω μόλις επτά μήνες. Οταν δεν αναπνέεις το αεράκι του Αιγαίου, όταν δεν μπορείς να κολυμπήσεις στην θάλασσα της Ρόδου, όταν δεν νιώθεις την αύρα της πατρίδας σου, αλλά ξυπνάς μέσα στην ομίχλη και την βροχή, πάντα θα σου λείπει η πατρίδα σου. Αυτό που έχουμε πει ως οικογένεια, είναι ότι –να είμαστε καλά- θα ζούμε εκεί και τις διακοπές μας θα τις περνάμε πάντα στο νησί μας, πάντα στον τόπο που αγαπήσαμε, που μεγαλώσαμε και που γεννηθήκαμε.
• Η αναζήτηση εργασίας, στον καινούριο τόπο διαμονής ήταν εύκολη διαδικασία για έναν άνθρωπο 53 ετών; Στην Ελλάδα, το ηλικιακό είναι ένα από τα βασικά προβλήματα στην εύρεση εργασίας.
Στην Αυστρία δεν είναι πρόβλημα. Αυτό που είναι σημαντικό είναι να γνωρίζεις την γλώσσα σε επίπεδο που να μπορείς να συνεννοηθείς. Εγώ γνώριζα την γλώσσα λόγω της συζύγου μου, δεν συνάντησα ιδιαίτερες δυσκολίες όσον αφορά στην ηλικία, δεν τους ενδιαφέρει. Αυτό που τους ενδιαφέρει είναι να έχεις ειδικευθεί κάπου, να έχεις πιστοποίηση για το επάγγελμα που θέλεις να ασκήσεις και τότε η αγορά εργασίας είναι ανοικτή. Στην Ελλάδα μπορεί να είσαι ό,τι δηλώσεις όμως στο εξωτερικό δεν ισχύει αυτό. Αυτό που δηλώνεις ότι είσαι, πρέπει και να το αποδεικνύεις. Οσον αφορά τις αποδοχές, ας μην το συζητήσουμε κα

λύτερα. Οι αποδοχές εκεί με τις αποδοχές εδώ, είναι ανόμοια πράγματα. Εκεί δουλεύεις και αμείβεσαι, ξέρεις ότι τα χρήματά σου κάθε 15 του μήνα θα είναι στην τράπεζα, είτε είσαι στον ιδιωτικό είτε στον δημόσιο τομέα. Δεν έχεις το άγχος ότι θα έρθει το τέλος του μήνα και δεν θα έχεις  να πληρώσεις τις υποχρεώσεις σου, όπως συμβαίνει εδώ.
• Η πλειονότητα των Ελλήνων με αυτό το άγχος ζει κ. Λάμπρου…
Το έχω ζήσει στο πετσί μου αυτό κ. Φώτη. Δυστυχώς, δεν φαίνεται καμία βελτίωση στα πράγματα εδώ πέρα, αντίθετα πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο. Συγγενείς που έμειναν πίσω, έχουν να λαμβάνουν μισθούς και επιδόματα ακόμα από το 2014…
• Επαγγελματικά, λοιπόν, έχετε αποκατασταθεί. Κοινωνικά έχετε εγκλιματιστεί, έχετε ενσωματωθεί;
Δεν μπορείς να ενσωματωθείς κοινωνικά. Το τεμπεραμέντο του Ελληνα, κι ειδικά ενός νησιώτη, σε μια χώρα η οποία δεν έχει θάλασσα, είναι δύσκολο να βρει την θέση του στην κοινωνία. Εχουμε επαφές με τους ντόπιους εκεί, αλλά σε καμία περίπτωση οι κοινωνικές επαφές και συναναστροφές δεν είναι όπως τις γνωρίζουμε εδώ. Είναι ένας φιλόξενος λαός οι Αυστριακοί. Υπάρχει ξενοφοβία σε πολύ χαμηλά ποσοστά, αλλά όταν αντιληφθούν ποιος είσαι, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Εμάς τους Ελληνες πάντως, μας αντιμετωπίζουν καλύτερα απ΄ό,τι άλλους αλλοδαπούς.
• Τι έχετε να πείτε στους ανθρώπους που είναι κι εκείνοι ένα βήμα πριν την «μεγάλη φυγή»;
Αν πλέον, έχουν κάνει τα πάντα, αν έχουν εξαντλήσει όλα τα περιθώρια και δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα, όπως συνέβη με εμένα, θα πρέπει όταν αποφασίσουν να φύγουν, να επιλέξουν σωστά την χώρα στην οποία, τυχόν, θα θέλουν να μετακομίσουν. Θα πρέπει οι κινήσεις τους να είναι μετρημένες και να μην θεωρήσουν ότι φεύγοντας έξω, όλα θα είναι εύκολα και ανώδυνα. Υπάρχουν πολλές δυσκολίες στο εξωτερικό, δεν είναι όλα ρόδινα αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα συναντήσουν την κατάσταση που επικρατεί σήμερα εδώ.
• Τι θα σας έφερνε, ξανά, πίσω στην πατρίδα κ. Λάμπρου;
Αν με έναν μαγικό τρόπο, με ένα μαγικό ραβδάκι καλυτέρευαν οι συνθήκες ζωής και μπορούσαμε να διασφαλίσουμε σταθερή εργασία, που θα μας επέτρεπε να ζήσουμε αξιοπρεπώς την οικογένειά μας, θα επιστρέφαμε χθες στην πατρίδα μας. Δυστυχώς όμως, αυτά είναι για τα παραμύθια και εμείς πια έχουμε μεγαλώσει και δεν πιστεύουμε στα παραμύθια…