Τον πυροβολισμό των μηχανών ως «δημοφιλή» μέθοδο τακτικής για να σταματούν σκάφη ύποπτα για διακινητές ακολουθεί το Λιμενικό Σώμα, σύμφωνα με εκτενές ρεπορτάζ του ιστότοπου «The Intercept».
Ο ιστότοπος επικαλείται μεγάλη διαρροή διαβαθμισμένων εγγράφων της ευρωπαϊκής υπηρεσίας φύλαξης των συνόρων, γνωστής ως Frontex, τα οποία επρόκειτο να δημοσιευθούν αναθεωρημένα (redacted) μετά την αφαίρεση ευαίσθητων πληροφοριών για να προστατευθούν οι λεπτομέρειες των επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών.
Τα έγγραφα που ήλθαν στην κυριότητα του «Intercept» αφορούν ένα διάστημα 20 μηνών και συγκεκριμένα από τον Μάιο του 2014 έως τον Δεκέμβριο του 2015. Πρόκειται για αναφορές που ορισμένες εξ αυτών έχουν βασιστεί σε πληροφορίες που έχει παράσχει το Λιμενικό Σώμα στη Frontex, στο πλαίσιο των κοινών επιχειρήσεων για τη φύλαξη των θαλάσσιων συνόρων με την Τουρκία. Από τις 190 σελίδες αναφορών της Frontex, το ξένο ΜΜΕ ισχυρίζεται ότι έχουν καταγραφεί αρκετές υποθέσεις στις οποίες οι αξιωματικοί έχουν πυροβολήσει λάντζες με πρόσφυγες και μετανάστες.
Μολονότι κάθε περιστατικό με πυροβολισμούς καταγράφεται ως «πάγια τακτική των κανόνων εμπλοκής στη θάλασσα» (standard rules of engagement for stopping boats at sea), από την επεξεργασία των αναφορών της Frontex προκύπτει κατά το «Intercept» ότι οι ζωές των προσφύγων τίθενται σε κίνδυνο, καθώς κατά τη διάρκεια ελέγχων τραυματίζονται ή σκοτώνονται πρόσφυγες.
Σε διαβαθμισμένο έγγραφο της υπηρεσίας του 2014, αναφέρεται ότι σε ύποπτο σκάφος είχαν βρεθεί 16 τρύπες από σφαίρες στην πλώρη. Μάλιστα, στο δημοσίευμα του «Intercept» φιλοξενούνται ανώνυμες μαρτυρίες αξιωματικών του Λιμενικού Σώματος που περιγράφουν την κατάσταση που είχαν να αντιμετωπίσουν κατά το 2014 και το 2015.
«Ηρθαμε αντιμέτωποι με τεράστιες αφίξεις προσφύγων, ενώ δεν είχαμε ούτε κατάλληλη εκπαίδευση ούτε εξοπλισμό. Είναι πολύ δύσκολο να σταματήσεις ένα σκάφος» δήλωσε καπετάνιος πλοίου του Λιμενικού στον ιστότοπο. Για τους κανόνες εμπλοκής αναφέρει: «Πας δίπλα στο σκάφος, ζητάς να σταματήσουν με τα χέρια ή κόρνα. Αν δεν σταματήσουν, κάποιες φορές πυροβολούμε τις μηχανές. Ομως το κάνουμε μόνο όταν είναι ασφαλές. Οταν δεν είναι, τους αφήνουμε να φύγουν».
Μαρτυρίες
Ο ιστότοπος φιλοξενεί και τη μαρτυρία της 19χρονης Ραβάν που είχε βρεθεί σε περιστατικό με πυροβολισμούς προ δύο ετών. «Ολοι οι επιβάτες είχαμε πανικοβληθεί όταν η Ελληνική Ακτοφυλακή μάς πλησίασε και με το σκάφος έκανε κύκλους γύρω μας, δύο φορές. Ακουσα δύο πυροβολισμούς να έρχονται από το ελληνικό σκάφος. Ο καπετάνιος μας, ένας Τούρκος ψαράς, φοβούμενος τη σύλληψη γύρισε το σκάφος και επιχείρησε να διαφύγει στην Τουρκία. Τότε άκουσα ακόμη δύο πυροβολισμούς. Οταν η σφαίρα με χτύπησε χαμηλά στην πλάτη, δεν αισθάνθηκα τίποτα. Ομως, λίγο μετά ένιωσα σαν να με καίει φωτιά» λέει η 19χρονη από τη Συρία.
Πριν από τους πυροβολισμούς είχε ακούσει τους Ελληνες λιμενικούς να φωνάζουν «σταματήστε» (stop). Καθόταν μαζί με τον πεθερό της κοντά στη μηχανή και οι σφαίρες χτύπησαν κι αυτόν, όπως και έναν ακόμη πρόσφυγα από τη Συρία. Σύμφωνα με τις μαρτυρίες τους, όταν ο διακινητής δεν υπάκουσε στις εντολές του Λιμενικού, τότε το μεγάλο σκάφος «έχωσε» την πλώρη του στη πίσω δεξιά πλευρά του δικού τους σκάφους. Οπως ισχυρίζονται, ήταν δύο αξιωματικοί, ο ένας με πιστόλι, ο άλλος με υποπολυβόλο όπλο. Κατά την προσπάθεια του Τούρκου διακινητή να διαφύγει προσποιούμενος ότι θα παραδοθεί, ο Ακίλ θυμάται να ακούει ριπές από το υποπολυβόλο.
Αλλος μάρτυρας υποστηρίζει ότι μετά τις συλλήψεις, ένας αξιωματικός χτύπησε τον διακινητή στο κεφάλι με τη λαβή του πιστολιού.
Για το εν λόγω περιστατικό είχε διαταχθεί έρευνα και είχε σχηματιστεί δικογραφία. Σύμφωνα με τον ιστότοπο, το δικαστήριο αθώωσε τους λιμενικούς κρίνοντας ότι λειτούργησαν βάσει πρωτοκόλλου. Το «Εθνος» επιχείρησε να επικοινωνήσει με εκπρόσωπο του Λιμενικού για να σχολιάσει το δημοσίευμα, ωστόσο αυτό δεν κατέστη δυνατό.
Το «Intercept» ιδρύθηκε το 2014 από τον δημοσιογράφο Γκλεν Γκρίνγουολντ, ο οποίος είχε αποκαλύψει τα απόρρητα έγγραφα της NSA σε συνεργασία με τον Εντουαρντ Σνόουντεν.
ΕΘΝΟΣ
