Του Δημήτρη Κατσαγάνη
Εφαρμογή του νέου ασφαλιστικού νόμου, διαμόρφωση του νέου εργασιακού και αναδιαμόρφωση του προνοιακού χάρτη είναι τα βασικά καθήκοντα που αφήνει ο απερχόμενος υπουργός Εργασίας κ. Γιώργος Κατρούγκαλος στην απερχόμενη διευθύντρια του γραφείου του και νέα υπουργό Εργασίας κ. Έφη Αχτσιόγλου (31 ετών). Ο κ. Κατρούγκαλος δεν “κληρονομεί” στην κ. Αχτσιόγλου μόνο υποχρεώσεις που πηγάζουν από το Μνημόνιο στα παραπάνω μέτωπα, αλλά και μια δραματική κατάσταση στα ασφαλιστικά ταμεία, στην αγορά εργασίας, αλλά και γενικότερα στις συνθήκες ζωής των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων:
*Τα ελλείμματα των ασφαλιστικών ταμείων αυξήθηκαν παρά τις περικοπές που έχει φέρει το νέο ασφαλιστικό του ο κ. Κατρούγκαλου από τον περασμένο Μάιο.
*Η μερική απασχόληση “οργιάζει” και οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα πέφτουν ασταμάτητα, ενώ ο κ. Κατρούγκαλος έθετε ως πρώτο μέλημά του τη μη επιδείνωση της θέσης των εργαζομένων.
*Οι δείκτες φτώχειας έχουν αυξηθεί, ενώ στόχος του απερχόμενου υπουργού ήταν η προστασία των φτωχών.
Πιο συγκεκριμένα, η κ. Αχτσιόγλου θα πρέπει να πάρει πάνω της τρία “καυτά” μέτωπα:
1. Να ολοκληρώσει τις περικοπές σε επικουρικές συντάξεις και μερίσματαπου προβλέπει ο ασφαλιστικός νόμος Κατρούγκαλου (τέθηκε σε ισχύ 12/5/2016) και παράλληλα να ετοιμάσει για το 2017 τις νέες περικοπές στο ΕΚΑΣ, τη σύσταση του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (στον οποίο θα ενταχθούν όλα τα ταμεία κύριας ασφάλισης) τον επανυπολογισμό των ήδη καταβαλλόμενων κύριων συντάξεων μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2017 (πλην ΟΓΑ) που οδηγεί σε μαζικές αναπροσαρμογές τους, αλλά και την επιβολή του διπλού ασφαλιστικού “χαρατσιού” 26,9% επί του εισοδήματος των επαγγελματιών (από 1/1/2017). Παράλληλα, η κ. Αχτσιόγλου πρέπει να αναχαιτίσει τις πιέσεις των θεσμών και προπαντός του ΔΝΤ για άμεσες περικοπές στις ήδη καταβαλλόμενες κύριες συντάξεις.
Και όλα αυτά σε συνθήκες που επί των ημερών Κατρούγκαλου στο υπ. Εργασίας (Σεπτέμβριος 2015 – Νοέμβριος 2016):
*Τα ληξιπρόθεσμα χρέη (άνω των 5.000 ευρώ ανά οφειλέτη) προς τα ταμεία αυξήθηκαν κατά 2,1 δισ. ευρώ ή 12,8% (16,9 δισ. ευρώ έναντι 14,8 δισ. ευρώ).
*Τα πραγματικά ελλείμματα του ΙΚΑ και του ΟΑΕΕ (τα οποία θα ενταχθούν στο ΕΦΚΑ από 1/1/2017) θα φτάνουν στα 3,8 δισ. ευρώ.
*Οι περικοπές στις επικουρικές συντάξεις και οι αυξήσεις στις εισφορές δεν απορροφούν πλήρως το έλλειμμα του ΕΤΕΑ, το οποίο αναμένεται το 2017 κοντά στα 180-200 εκατ. ευρώ.
2. Να “τρέξει” τη διαπραγμάτευση για το νέο εργασιακό. Το πρώτο “κρας τεστ” για την κ. Αχτσιόγλου ως υπουργό θα έλθει την ερχόμενη εβδομάδα, καθώς είναι προγραμματισμένη τηλεδιάσκεψη με τους θεσμούς.
Την περασμένη εβδομάδα, το οικονομικό επιτελείο με τον απερχόμενο υπουργό κ. Κατρούγκαλο είχαν διαμορφώσει τις “κόκκινες γραμμές” της κυβέρνησης ενόψει της β’ φάσης της διαπραγμάτευσης με τα ανώτατα κλιμάκια των θεσμών μετά την επιστροφή τους στην Αθήνα στις 14 Νοεμβρίου.
Σύμφωνα με τη μέχρι τώρα εικόνα, η κυβέρνηση θεωρεί πιο εφικτό να καταφέρει την κατάργηση του υποκατώτατου μισθού των νέων, την επαναφορά της μονομερούς προσφυγής στον Οργανισμό Μεσολάβησης και Διαιτησίας και τη διατήρηση του ορίου των ομαδικών απολύσεων στο 5%, χρησιμοποιώντας σαν “όπλα” τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης, του Συμβουλίου της Επικρατείας και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου σε σχέση με την υπόθεση της ΑΓΕΤ, αντίστοιχα. Αντίθετα, πολύ δύσκολα φαίνεται να περνά από τους θεσμούς, η πρόταση της κυβέρνησης για επαναφορά της δυνατότητας της ΓΣΕΕ και των εργοδοτών να αποφασίζουν για το ύψος του κατώτατου μισθού αλλά και της υπερίσχυσης των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων έναντι των επιχειρησιακών.
Το κλείσιμο της διαπραγμάτευσης για το νέο εργασιακό στα πλαίσια της 2ης αξιολόγησης πρέπει να γίνει, όταν κατά τη διάρκεια της θητείας του κ. Κατρούγκαλου στο υπ. Εργασίας:
*Οι μερικώς απασχολούμενοι έφτασαν στο 31% του συνόλου των ασφαλισμένων του ΙΚΑ (Μάρτιος 2016) έναντι 27% (Σεπτέμβριος 2015).
*Η μέση αμοιβή των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα έπεσε κατά 1,8%.
*Οι εγγεγραμμένοι άνεργοι στον ΟΑΕΔ αυξήθηκαν κατά 1,4% (στους 943.000 τον Σεπτέμβριο του 2016 έναντι 929.000 τον Σεπτέμβριο του 2015).
3. Να “τρέξει” τη διαπραγμάτευση με τους θεσμούς για την αναδιαμόρφωση του προνοιακού “χάρτη” και τη χρηματοδότηση του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης από το 2017. Οι θεσμοί έχουν απορρίψει καταρχάς την ελληνική πρόταση που προβλέπει την εξοικονόμηση των απαιτουμένων 760 εκατ. ευρώ από τις εξής πηγές:
*350-400 εκατ. ευρώ από περικοπές δαπανών στα υπουργεία Ανάπτυξης, Πολιτισμού και Άμυνας.
*150 εκατ. ευρώ από το υπάρχον πρόγραμμα “αντιμετώπισης της ανθρωπιστικής κρίσης”, το οποίο θα ενσωματωθεί και θα επεκταθεί στα πλαίσια του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης.
*100-150 εκατ. ευρώ από τα προνοιακά επιδόματα, τα οποία δίδονται σήμερα. Το ΥΠΟΙΚ προτείνει να καταργηθούν τα “αλληλοκαλυπτόμενα” επιδόματα. Χθες ο κ. Κατρούγκαλος έβαλε “ταβάνι” τα 30.000 ευρώ για την παροχή ορισμένων προνοιακών επιδομάτων.
Ωστόσο, οι θεσμοί πιέζουν για μείωση του αφορολόγητου ακόμα και στα 5.000 ευρώ ή και τη μείωση των συντάξεων προκειμένου να εξοικονομηθούν οι αναγκαίοι πόροι για τη χρηματοδότηση του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης.
Η όλη διαπραγμάτευση για τα προνοιακά επιδόματα γίνεται σε συνθήκες επιδείνωσης της φτώχειας πλατιών κοινωνικών στρωμάτων. Σύμφωνα με την ΤτΕ, τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση μόνο το 2015 (δηλαδή χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η επίπτωση του ασφαλιστικού-φορολογικού πακέτου του Μαΐου-Ιουνίου 2016) προκάλεσαν μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των φτωχότερων Ελλήνων πάνω από 8%. Τα μέτρα είχαν ως αποτέλεσμα να εκτοξευθούν οι δείκτες φτώχειας κατά 9% και του κινδύνου φτώχειας κατά 16,1%.
capital.gr