Μπορεί στη χώρα μας να άργησε να… ξημερώσει η Μαύρη Παρασκευή, αλλά σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη και πολυαναμενόμενη για τις μεγάλες εκπτώσεις και ευκαιρίες που σηματοδοτεί, τόσο σε καταναλωτικά αγαθά, όσο και σε υπηρεσίες. Κι ενώ στο λιανεμπόριο, η Black Friday είναι συνώνυμη του συνωστισμού -έως και μακελειού σε ορισμένες χώρες- στον ταξιδιωτικό τομέα αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για συμφέρουσες διακοπές χαμηλού κόστους.
Αλλά, ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Τι είναι η Black Friday;
Η Black Friday ή Μαύρη Παρασκευή είναι η μέρα που σηματοδοτεί την έναρξη της αντίστροφης μέτρησης για τα Χριστούγεννα και ξεκινάει από νωρίς το πρωί με πολλές και μεγάλες εκπτώσεις κυρίως στο λιανικό εμπόριο.
Ο όρος προέρχεται από τη Φιλαδέλφεια των Η.Π.Α. και είναι η αμέσως επόμενη της Ημέρας των Ευχαριστιών (Thanksgiving), δηλαδή η 25η Νοεμβρίου -αν και πολλές επιχειρήσεις ξεκινούν τις προσφορές της Μαύρης Παρασκευής πολύ νωρίτερα, ακόμα και ένα δεκαπενθήμερο πριν. Η ονομασία προέκυψε στις αρχές της δεκαετίας του ’60, όταν τα λογιστικά φύλλα και οι αποδείξεις ήταν χειρόγραφα και τα καταστήματα είχαν δύο χρώματα μελανιού για να καταγράφουν τα στοιχεία. Με κόκκινο γράφονταν οι ημέρες με αρνητικό ισολογισμό πωλήσεων και με μαύρο οι ημέρες με θετικό απολογισμό. Έτσι, καθιερώθηκε η τελευταία Παρασκευή του Νοεμβρίου ως η πρώτη ημέρα των πωλήσεων της χριστουγεννιάτικης περιόδου, με σημαντικά αυξημένους τζίρους, γι’ αυτό και την ονόμασαν Black Friday -από το μαύρο μελάνι. Ο θεσμός της Μαύρης Παρασκευής είναι διαδεδομένος σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Αγγλία, η Γερμανία, η Γαλλία, η Δανία, η Ιταλία, η Ισπανία, η Αυστρία, η Φινλανδία, η Πολωνία, ενώ από φέτος, καθιερώνεται πλέον και στη χώρα μας.
Πώς μεταφράζεται η Μαύρη Παρασκευή στον ταξιδιωτικό τομέα;
Σε γενικές γραμμές και σε παγκόσμιο επίπεδο η τακτική των προσφορών δεν διαφέρει από αυτήν του λιανικού εμπορίου. Αυτό σημαίνει πρακτικά, ότι φέτος αναμένονται ιδιαίτερα μειωμένες τιμές στα ταξίδια για Αίγυπτο και Τουρκία -δύο χώρες που έχουν πληγεί τελευταία κυρίως στο θέμα της ασφάλειας λόγω των τρομοκρατικών επιθέσεων- αλλά και για την Ελλάδα. Επίσης, πολύ οικονομικές θα είναι πλέον οι διακοπές στην Καραϊβική και τη Λατινική Αμερική, οι οποίες έχουν πληγεί από τον ιό Zika.
Οι μεγάλες αεροπορικές εταιρείες θα βγάλουν εισιτήρια σε προσφορές, ενώ στο καταναλωτικό πάρτυ της Μαύρης Παρασκευής, θα συμμετάσχουν και τα ξενοδοχεία με οικονομικά δωμάτια. Πέρυσι, για παράδειγμα, στο Λονδίνο το 5άστερο Courthouse Hotel πρόσφερε διαμονή με μόλις 10 £ τη βραδιά εν όψει Μαύρης Παρασκευής. Οι Thomson, Thomson Cruises και First Choice συνηθίζουν να προσφέρουν προωθητικούς κωδικούς και πολύ ανταγωνιστικές τιμές σε όλα τους τα δίκτυα -desktop, tablet και κινητές συσκευές, καθώς και online και in-store- καθ’ όλη τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου της Μαύρης Παρασκευής. Οι British Airways, Air New Zealand, Qatar Airways, Monarch, καθώς και οι Expedia, Lastminute.com και ο όμιλος πολυτελών ταξιδιών Kuoni είναι μεταξύ των αεροπορικών εταιρειών και άλλων επιχειρήσεων κρατήσεων διακοπών που αναμένεται να προσφέρουν ευκαιρίες φέτος για τη Μαύρη Παρασκευή.
Ποιές είναι οι καλύτερες ταξιδιωτικές προσφορές;
Κατά τα πρότυπα των εκπτώσεων του λιανεμπορίου, έτσι και στον ταξιδωτικό τομέα, οι λιγότερο δημοφιλείς προορισμοί με άστατο καιρό, τα οικογενειακά καταλύματα με προκαθορισμένους χρόνους ή τα θέρετρα με κοινά ξενοδοχεία και παραλίες είναι αυτά που προσφέρονται με τις μεγαλύτερες εκπτώσεις. Το μυστικό, για να πετύχει κανείς πραγματικές ταξιδιωτικές ευκαιρίες κατά τη διάρκεια των προσφορών της Μαύρης Παρασκευής, είναι η ευελιξία στις ημερομηνίες του ταξιδιού του.
Επίσης, ο Ιανουάριος είναι παραδοσιακά η πιο έντονη περίοδος του έτους για την ταξιδιωτική βιομηχανία, με τους tour operators και τους ταξιδιωτικούς πράκτορες να περιμένουν να περάσουν τα Χριστούγεννα πριν κάνουν τις μεγαλύτερες μειώσεις και καλύτερες προσφορές για το νέο έτος, αλλά παρ’ όλα αυτά, η Μαύρη Παρασκευή, που προηγείται, εξακολουθεί να αξίζει τον κόπο. Υπάρχουν ωστόσο και μερικά σημεία που πρέπει να εξετάσει κανείς προσεκτικά πριν κλείσει τις διακοπές του από προσφορά της Μαύρης Παρασκευής:
Έγκαιρη κράτηση
Η έγκαιρη κράτηση πριν από την περίοδο αιχμής είναι μια ιδιαίτερα χρήσιμη στρατηγική για τις προνομιακές βίλες, τις εξοχικές κατοικίες και τα καλά ξενοδοχεία, ειδικά στους πιο δημοφιλείς προορισμούς. Συνήθως όλα αυτά δεν συμπεριλαμβάνονται στις επερχόμενες προσφορές του Ιανουαρίου, αλλά, ακόμα και αν συμβεί αυτό, τα καλύτερα έχουν ήδη κρατηθεί (από τους προνοητικούς ταξιδιώτες της Μαύρης Παρασκευής).
Πακέτα διακοπών
Στη συντριπτική τους πλειοψηφία οι τιμές των πακέτων διακοπών ποικίλλουν ανάλογα με τη ζήτηση. Μπορεί να υπάρχει μια πλασματική τιμή, καθώς οι πολυπόθητες διακοπές με ήλιο και θάλασσα είναι συνήθως λίγο πιο «τσιμπημένες» από την αναμενόμενη τιμή πώλησης. Έτσι, μια «έκπτωση» μπορεί να είναι απλά ένας παραπλανητικός όρος για να σκεφτεί ο ταξιδιώτης ότι πετυχαίνει μια καλύτερη τιμή, ενώ στην πραγματικότητα κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με τα «δωρεάν», extras που προστίθενται στις προσφορές. Η έγκαιρη κράτηση εξασφαλίζει σίγουρα την καλύτερη επιλογή της περιόδου αιχμής των διακοπών, αλλά κατά τη λήψη της απόφασής του, ο ταξιδιώτης θα πρέπει να αγνοεί την υποτιθέμενη αρχική τιμή και να αξιολογεί μόνο την τελική τιμή.
Τιμή αντίστοιχη των δεσμεύσεων
Οι ταξιδιωτικοί πράκτορες που υπόσχονται επιστροφή χρημάτων ή αποζημίωση αν βρει κάποιος το ίδιο πακέτο διακοπών φθηνότερα μέσα σε ένα καθορισμένο χρονικό διάστημα αφότου έχει κάνει κράτηση, φαίνονται αξιόπιστοι, καθώς δείχνουν πραγματικά βέβαιοι ότι προσφέρουν τη χαμηλότερη τιμή. Ωστόσο, η δέσμευσή τους δεν αποτελεί εγγύηση, δεδομένου ότι οι όροι και οι προϋποθέσεις είναι συνήθως επίσης εξαιρετικά περιορισμένοι, συν του ότι, στατιστικά, πολύ λίγοι άνθρωποι εξακολουθούν να συγκρίνουν τιμές μετά την αγορά πακέτου διακοπών.
Χαμηλή προκαταβολή
Η χαμηλή προκαταβολή είναι ένα λεπτό τέχνασμα που χρησιμοποιείται για να δελεάσει τον αναποφάσιστο ταξιδιώτη να προχωρήσει σε κράτηση. Συμφέρει, βέβαια, εάν υπάρχει προσωρινή έλλειψη ρευστότητας, αλλά, σε περίπτωση ακύρωσης, υπάρχουν απώλειες. Επίσης, τα ψιλά γράμματα σε αυτές τις προσφορές απαιτούν σχεδόν πάντα να καταβληθεί το πλήρες ποσό λίγες εβδομάδες αργότερα -και η σύμβαση θα προβλέπει ότι αυτά τα επιπλέον χρήματα καταβάλλονται ακόμη και αν γίνει ακύρωση.
Δωρεάν θέσεις για παιδιά
Με αυτή την προσφορά συνήθως εξοικονομούνται χρήματα από τα έξοδα για τα εισιτήρια και τα γεύματα των παιδιών, αφού, έτσι κι αλλιώς, η προσφορά προβλέπει ότι τα παιδιά μοιράζονται το ίδιο δωμάτιο ξενοδοχείου με τους γονείς τους. Σε περίπτωση, όμως, που πρόκειται για διακοπές σε διαμερίσματα με δυνατότητα προετοιμασίας γευμάτων, η προσφορά δεν είναι και τόσο μεγάλη ευκαιρία. Συνήθως αυτές οι «δωρεάν» παροχές δεν συμπεριλαμβάνουν χρέωση δωματίου -οπότε μια τετραμελής οικογένεια π.χ. που εξασφαλίζει μια ελεύθερη θέση για το ένα παιδί, θα πρέπει να πληρώσει για τα υπόλοιπα τρία μέλη. Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτή η λεπτομέρεια μπορεί να αυξήσει τη συνολική τιμή των διακοπών περισσότερο κι από ότι αν η οικογένεια πλήρωνε για το ένα παιδί. Γι’ αυτό συνιστάται να ελέγχονται οι μηχανισμοί τιμολόγησης πριν από την κράτηση.