Βραχυπρόθεσμα υφεσιακός και φοροκεντρικός είναι ο προϋπολογισμός του 2017, σύμφωνα με ειδική έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής (ΓΠΒ).
Σύμφωνα με τους οικονομολόγους του Γραφείου ο νέος προϋπολογισμός έχει βραχυπρόθεσμα υφεσιακές τάσεις, μολονότι η υφεσιακή επίπτωση μπορεί να εξουδετερωθεί με την αλλαγή του οικονομικού κλίματος λόγω ολοκλήρωσης των αξιολογήσεων. Μάλιστα, επισημαίνουν ότι τους επόμενους μήνες θα αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σημασία «η αναθεώρηση των στόχων για πρωτογενή πλεονάσματα προς τα κάτω και η οριστική «διευθέτηση» του χρέους. Κυβέρνηση και αντιπολίτευση μάλλον συμφωνούν στον στόχο αυτό και έχουν ως σύμμαχο το ΔΝΤ!».
Πάντως, το ΓΠΒ υποστηρίζει πως οι αυξήσεις φόρων αποθαρρύνουν την εργασία και την επιχειρηματικότητα και επομένως θολώνουν τις προοπτικές ανάκαμψης. «Όμως, “αντισταθμιστικές ενέργειες”, κυρίως της κυβέρνησης, είναι δυνατόν να περιορίσουν σημαντικά τις υφεσιακές επιπτώσεις της φοροκεντρικής πολιτικής προσαρμογής», προσθέτει το Γραφείο.
Παράλληλα, οι οικονομολόγου του ΓΠΒ εκτιμούν ότι οι προβλέψεις για την ιδιωτική κατανάλωση, τις επενδύσεις και τις εξαγωγές είναι «αισιόδοξες» και η «προσέγγισή τους θα γίνει υπό προϋποθέσεις».
Συνολικά, η πραγματοποίηση των αισιόδοξων στόχων για την ανάκαμψη το 2017 προϋποθέτει πλήρη και αποτελεσματική εφαρμογή του προγράμματος, αποτελεσματική διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, έγκαιρη αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων του Δημοσίου (χωρίς τη μαζική δημιουργία νέων), κυβερνητική σταθερότητα και κοινωνική ομαλότητα, κατά το ΓΠΒ. «Αυτή η εσωτερική διαδικασία προσαρμογής θα πρέπει λογικά να υποστηριχθεί με μέτρα για την ουσιαστική ελάφρυνση του χρέους καθώς και με τη συμμετοχή στο πρόγραμμα της ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Στην περίπτωση αυτή, θα υπάρξει ταχεία άρση της αβεβαιότητας, αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και της ρευστότητας στην ελληνική οικονομία. Αν όλες αυτές οι προϋποθέσεις συντρέξουν, είναι πιθανό οι επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας να ξεπεράσουν ακόμα και αυτές τις αισιόδοξες προβλέψεις, όπως προβλέπει π.χ. το ΔΝΤ», εκτιμά το Γραφείο.
Σε ό,τι αφορά τους κινδύνους για την ελληνική οικονομία, οι σημαντικότεροι κίνδυνοι σχετίζονται κυρίως με τη μεταρρυθμιστική κόπωση που ενδεχομένως προκύψει, πιθανές δυσμενείς εξελίξεις στο προσφυγικό, αλλά και λόγω της εξόδου της Βρετανίας από την Ε.Ε. και πιθανά προβλήματα στο τραπεζικό σύστημα χωρών μελών της ζώνης του Ευρώ. Επίσης, κατά το ΓΠΒ δεν έχουν εκτιμηθεί ακόμη οι μεταβολές στο διεθνές πλαίσιο που επιφέρουν τα αποτελέσματα των εκλογών στις ΗΠΑ και οι πολιτικές αναταράξεις στην ΕΕ που προκαλούνται λόγω των προγραμμάτων λιτότητας (για παράδειγμα στη Γαλλία και στην Ιταλία).
Στις επισημάνσεις του ΓΠΒ για τον νέο προϋπολογισμό περιλαμβάνονται:
– Οι δαπάνες του προϋπολογισμού δεν είναι εφικτό να αυξηθούν, προκειμένου να υπάρξει ουσιαστικότερη στήριξη των πιο αδύναμων κοινωνικών ομάδων. Ως εκ τούτου, η μόνη δυνατότητα της κυβέρνησης στην παρούσα φάση, που δε θα διατάρασσε τη δημοσιονομική ισορροπία, είναι η ανακατανομή δαπανών.
– Πολλά θα εξαρτηθούν από την εξέλιξη του ασφαλιστικού, η διατηρησιμότητα του οποίου, σύμφωνα με πολλές εκτιμήσεις, δεν έχει διασφαλισθεί παρά τις τελευταίες αλλαγές.
– Η αναμενόμενη ανάκαμψη κινδυνεύει να αναβληθεί αν δεν εφαρμοσθούν οι μεταρρυθμίσεις του Μνημονίου και αν δεν γίνουν ικανές επενδύσεις τόσο του κράτους (μέσω κοινοτικών προγραμμάτων και χρηματοδοτήσεων) όσο και του ιδιωτικού τομέα.
– Το επαναλαμβανόμενο έργο παρατεταμένης διαπραγμάτευσης και συμφωνίας την τελευταία στιγμή, οφείλεται μεν σε πραγματικές διαφορές απόψεων και φιλοσοφίας με τους εταίρους, αλλά απειλεί κάθε φορά να εξουδετερώσει τις θετικές επιπτώσεις της συμφωνίας που επιτυγχάνεται τελικά.
– Ενα ακόμα ανεπιθύμητο αποτέλεσμα θα είναι να βρεθεί τελικά η Ελλάδα χωρίς «μαξιλάρια» για την περίπτωση που σημειώνονται απότομες εξωτερικές διαταραχές όπως η ανατροπή της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας για την προσφυγική κρίση, παράταση ή χειροτέρευση της κατάστασης στην Ανατολική Μεσόγειο και Μέση Ανατολή ή/και μια απότομη επιδείνωση της παγκόσμιας οικονομίας ή της ΕΕ.
