Στην ανατολή της νέας χρονιάς, ο Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου κ. Γιώργος Χατζημάρκος, κάνει τον απολογισμό του χρόνου που έφυγε και βάζει τον πήχυ ακόμη πιο ψηλά, για ακόμη περισσότερες και μεγαλύτερες κατακτήσεις, ακόμα κι όταν αυτές φαντάζουν ανέφικτες.
Σε μια συνέντευξη προς την «δ», βαθιά πολιτική και απολογιστική της χρονιάς που έφυγε, ο Περιφερειάρχης μιλά για μια περίοδο ιδιαίτερα παραγωγική για την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, όπου κανένας στόχος που είχε τεθεί από την περιφερειακή αρχή, δεν χάθηκε. Αναφέρεται σε όλα όσα κατακτήθηκαν, αλλά και σε όσα πλήγωσαν τα νησιά μας με την υπόσχεση ότι κάθε πρόκληση, «δυναμώνει τη θέλησή μας να είμαστε εμείς εκείνοι που θα υπερασπιστούμε το πιο ευαίσθητο, το πιο νευραλγικό, το πιο πολύτιμο κομμάτι της πατρίδας μας, στηριγμένοι στα ψυχικά αποθέματα των νησιωτών μας, που ξέρουν να κρατούν όρθια τα νησιά , κόντρα σε κάθε επιβουλή και υπονόμευση».
Στην φράση του Νίκου Καζαντζάκη «φτάσε όπου δεν μπορείς», ο κ. Γιώργος Χατζημάρκος αποτυπώνει μια φιλοσοφία και μια στάση ζωής που ακολουθεί με συνέπεια στην πολιτική του διαδρομή, να παλεύεις με όλες σου τις δυνάμεις, να προσπαθείς για το καλύτερο, γιατί χαμένες μάχες είναι μόνο αυτές που δεν δόθηκαν.
Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
• Κύριε περιφερειάρχη, το 2016 περνά στο παρελθόν. Ήταν μια ακόμη δύσκολη χρονιά. Σε ποιο βαθμό καταφέρατε να ανταποκριθείτε στους στόχους που είχατε θέσει;
Κύριε Αθανασίου, παρά τις μεγάλες δυσκολίες που συχνά διαμόρφωσαν ένα πολύ αρνητικό, σχεδόν εχθρικό περιβάλλον, για μας στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, το 2016 ήταν μια πολύ παραγωγική χρονιά. Καταφέραμε να κατακτήσουμε όλους τους στόχους που είχαμε βάλει στο ξεκίνημά της, σε όλους τους τομείς του “σκληρού πυρήνα” των αρμοδιοτήτων μας.
Με δεδομένη την υποχρηματοδότηση της Περιφέρειάς μας, δώσαμε έμφαση στην καλύτερη και ταχύτερη αξιοποίηση των πόρων του ΕΣΠΑ. Το 2016 συνέπεσε με την έναρξη υλοποίησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος Νοτίου Αιγαίου 2014 – 2020, με εξαιρετικές επιδόσεις, όχι μόνο από πλευράς μεγεθών, αλλά, κυρίως, λόγω του ποιοτικού στοιχείου που χαρακτηρίζει τις πράξεις και τις δράσεις που εντάσσουμε προς χρηματοδότηση, ώστε να απαντούν στις πραγματικές ανάγκες των νησιών μας, που για δεκαετίες ολόκληρες δεν καλύφθηκαν. Δώσαμε έμφαση στην ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης, με την ένταξη κοινωνικών δομών στα νησιά μας, με την ενίσχυση ν υποδομών υγείας, παιδείας, με νέες σχολικές μονάδες, με μεγάλα έργα ύδρευσης που δίνουν τέλος στην αγωνία για την επάρκεια του νερού, με έργα επεξεργασίας αστικών λυμάτων, με έργα βελτίωσης των λιμενικών υποδομών, με δράσεις προστασίας και ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς των νησιών μας. Οι 30 προσκλήσεις που έχουν δημοσιοποιηθεί μέχρι τώρα για υποβολή προτάσεων προς ένταξη και αντιπροσωπεύουν το 50% του συνολικού Προγράμματος και οι 66 πράξεις έχουν ήδη ενταχθεί και αντιπροσωπεύουν το 32,8% του Προγράμματος, περιγράφουν για την Περιφέρειά μας μια από τις καλύτερες επιδόσεις αξιοποίησης των κοινοτικών πόρων, σε πανελλαδικό επίπεδο. Παράλληλα, σε ολόκληρο το Νότιο Αιγαίο υλοποιείται ένα τεράστιο τεχνικό πρόγραμμα, χωρίς να χαθεί ούτε ένα έργο, παρά την σοβαρή υποστελέχωση των υπηρεσιών μας.
• Στην διάρκεια αυτής της χρονιάς, αναλάβατε και πολιτικές πρωτοβουλίες, οι οποίες μάλιστα ήταν και πρωτοφανείς για την αυτοδιοίκηση. Είχαν αποτέλεσμα;
Βεβαίως και είχαν. Όπως είχαμε υποσχεθεί, καταρρίψαμε στην πράξη το άλλοθι περί αρμοδιοτήτων. Πετύχαμε να υλοποιήσουμε όλες τις πολιτικές πρωτοβουλίες που αναλάβαμε, ακόμη και αν επρόκειτο για τομείς που δεν εμπίπτουν αυστηρά στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μας. Καταφέραμε να στελεχώσουμε με ιατρικό προσωπικό και τα πιο απομακρυσμένα Κέντρα Υγείας των νησιών μας. Μια πρωτοβουλία που ξεκίνησε από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, για να βρει μιμητές σε όλη τη χώρα, ακόμη και στο ίδιο το Υπουργείο Υγείας. Στον τομέα της Παιδείας, είμαστε η πρώτη και η μοναδική μέχρι σήμερα Περιφέρεια που καταφέραμε να πάρουμε χρηματοδότηση άνω των 10 εκατ. ευρώ, για να βελτιώσουμε τις σχολικές μονάδες στα νησιά μας. Καμία άλλη Περιφέρεια δεν το κατάφερε. Κατορθώσαμε να δρομολογήσουμε την υλοποίηση του πρώτου στη χώρα δικτύου των 26 υδατοδρομίων στα νησιά μας. Συμβάλαμε καθοριστικά στη διαμόρφωση του θεσμικού πλαισίου , ώστε να καταστεί εφικτό αυτό το μεγάλο και φιλόδοξο στοίχημα που βάλαμε από την πρώτη μέρα της θητείας μας. Κοιτάζοντας πίσω, βλέπω μια ιδιαίτερα παραγωγική χρονιά, αποτέλεσμα συγκεκριμένου σχεδίου, σκληρής δουλειάς και μιας ικανής ομάδας συνεργατών.
• Παρόλα αυτά, δεν αναφερθήκατε στον τουρισμό.
Ο τουρισμός είναι ένα ξεχωριστό κεφάλαιο και επενδύουμε πολύ σ’ αυτόν. Ήταν η πρώτη και μεγάλη προτεραιότητα μας, για να στηρίξουμε την κοινωνία και την οικονομία των νησιών μας. Το 2016 ήταν η πρώτη χρονιά υλοποίησης του τριετούς Στρατηγικού Σχεδίου Ανάπτυξης Τουρισμού του Νοτίου Αιγαίου. Σηκώσαμε στην πλάτες μας ένα τεράστιο πλάνο δράσεων, για όλα τα νησιά της Περιφέρειάς μας. Σχεδιάσαμε τη νέα, μοντέρνα εικόνα του Νοτίου Αιγαίου, που ήρθε να δώσει χρώμα και αναγνωρίσιμη ταυτότητα και στο Στρατηγικό μας Σχέδιο. Για πρώτη φορά, το Νότιο Αιγαίο, ηγέτιδα δύναμη στον ελληνικό τουρισμό, απέκτησε την πιο σύγχρονη ψηφιακή παρουσία , με την διαδικτυακή καμπάνια να έχει μέχρι σήμερα περισσότερους από 30 εκατ. αποδέκτες. Καλύψαμε το κενό που προκλήθηκε από την υπολειτουργία του ΠΡΟΤΟΥΡ και χάρη στο δικό μας πλάνο, το νησί της Ρόδου είχε και εντυπωσιακή σεζόν σε αφίξεις. Δώσαμε έμφαση τις δημοσιογραφικές αποστολές στα νησιά μας, τις joint marketing ενέργειες με κρίσιμους παίκτες της αγοράς και την προσέλκυση πτήσεων.
Στρατηγική επιλογή ήταν για μας και η στήριξη του Πρωτογενούς Τομέα, που μαζί με τον τουρισμό αποτελούν τους πιο ισχυρούς πυλώνες της οικονομίας του τόπου μας. Η ανάδειξη της Περιφέρειάς μας σε Γαστρονομική Περιφέρεια της Ευρώπης για το 2019, είναι η αιχμή του δόρατος στη μεγάλη προσπάθεια στήριξης της πρωτογενούς παραγωγής των νησιών μας. Η επίσημη απονομή του τίτλου θα γίνει σε λίγες μέρες και ξεκινά μια τριετία που τα τοπικά προϊόντα και η γαστρονομία του Νοτίου Αιγαίου, θα έχουν την ευκαιρία και τη δυνατότητα να κατακτήσουν ολόκληρη την Ευρώπη.
• Είστε ικανοποιημένος από τα αποτελέσματα των δράσεων αυτών;
Τα βραβεία που έχουμε συλλέξει στο εξωτερικό και στο εσωτερικό της χώρας, τόσο για τις καινοτόμες δράσεις κα τις πρωτοβουλίες μας, όσο και για τις εμφανίσεις μας στις μεγαλύτερες διεθνείς τουριστικές εκθέσεις, είναι η απάντηση στο ερώτημά σας. Όσον αφορά τις αφίξεις, υπάρχει η αδιάψευστη γλώσσα των αριθμών.
• Πώς βλέπετε την γενικότερη πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα;
Μετά από έξι χρόνια βαθειάς κρίσης, η χώρα εξακολουθεί να κινείται στη σφαίρα των… μεταφυσικών αναζητήσεων αντί να ασχολείται με την πραγματικότητα. Με φοβίζει η διαρκής και σε πολλά επίπεδα, διαίρεσή της.
• Προφανώς αναφέρεστε στην πρόσφατη εξέλιξη σχετικά με τον ΦΠΑ των νησιών.
Και σε αυτήν. Αν έκλεινα σε μία μόνο φράση την αίσθηση που αφήνει το 2016, θα έλεγα πως αυτή είναι «το τέλος των ψευδαισθήσεων ότι μπορούμε να στηριχτούμε σε οποιονδήποτε άλλον, πέραν των δικών μας δυνάμεων». Οι πρόσφατες εξελίξεις σχετικά με τον ΦΠΑ και η ομοθυμία με την οποία όλες οι πτέρυγες της Βουλής θεσμοθέτησαν τον διχασμό των νησιών και την ακύρωση της έννοιας της νησιωτικότητας, αναπόφευκτα «σφραγίζει» τη χρονιά που φεύγει και διαμορφώνει ένα εντελώς νέο πολιτικό και όχι μόνο οικονομικό πλαίσιο, εντός του οποίου θα πρέπει στο εξής να κινηθούμε.
• Διακρίνω ένα τόνο απαισιοδοξίας στα λόγια σας.
Κάθε άλλο! Το να ξέρεις την αλήθεια, χωρίς την παραμικρή διάθεση ωραιοποίησης των καταστάσεων, βοηθά στην χάραξη της ορθής πορείας προς τον στόχο που έχεις θέσει. Μη έχοντας πλέον καμία αμφιβολία ότι στον αγώνα για την κατάκτηση της νησιωτικότητας είμαστε μόνοι μας, χωρίς συμμάχους, στο εσωτερικό της χώρας, δυναμώνει τη βούλησή μας, το πείσμα μας αν θέλετε, να είμαστε εμείς εκείνοι που θα υπερασπιστούμε το πιο ευαίσθητο, το πιο νευραλγικό, το πιο πολύτιμο κομμάτι της πατρίδας μας. Στηριγμένοι στα ψυχικά αποθέματα των νησιωτών μας, που ξέρουν να κρατούν όρθια τα νησιά , κόντρα σε κάθε επιβουλή και υπονόμευση. Πιστεύω με όλη μου τη δύναμη σ’ αυτούς τους ανθρώπους, που είναι για μένα η μεγαλύτερη πηγή αισιοδοξίας και βεβαιότητας για ένα καλύτερο μέλλον.
• Είπατε ότι ακυρώθηκε στην πράξη η νησιωτικότητα. Γιατί το λέτε αυτό; Μπορεί η Ρόδος και η Κάρπαθος να εξαιρέθηκαν από την πρόσφατη τροπολογία για την αναστολή αύξησης του ΦΠΑ, τα υπόλοιπα νησιά της Δωδεκανήσου, ωστόσο, ευνοούνται.
Αυτή είναι μια πρώτη ανάγνωση που περιορίζεται στην ατυχέστατη δικαιολογία που επικαλέστηκε η κυβέρνηση για να διχάσει το Αιγαίο, στις προσφυγικές ροές. Δεν λαμβάνει υπόψιν της την εθνική διάσταση ενός ολέθριου, ιστορικού λάθους που διαπράχθηκε και μάλιστα, σε μια περίοδο που η Συνθήκη της Λωζάνης αμφισβητείται από την γείτονα χώρα πιο έντονα από κάθε άλλη φορά. Ποιο είναι το λάθος; Συνδέθηκε το θέμα του ΦΠΑ των νησιών μ’ ένα συγκυριακό φαινόμενο, όπως είναι το προσφυγικό, όταν τα χαρακτηριστικά που επιβάλλουν τις ειδικές πολιτικές στα νησιά, είναι μόνιμα. Αυτά τα μόνιμα χαρακτηριστικά, η χώρα τα απεμπόλησε. Με το πρόχειρο και επιπόλαιο επιχείρημα περί προσφυγικού, η χώρα έκανε μια στρατηγική υποχώρηση σε θέματα νησιωτικότητας.
Εκχώρησε στον Ερντογάν , ο οποίος ελέγχει τις προσφυγικές ροές , τον καθορισμό της οικονομικής πολιτικής στα νησιά του Αιγαίου. Είναι σοκαριστικό ότι η πιο σοβαρή διάσταση του θέματος, που δεν είναι η οικονομική, δεν έγινε αντιληπτή, από κανέναν στο Ελληνικό Κοινοβούλιο. Κι αν έγινε, αγνοήθηκε.
Επιπλέον, να μην ξεχνάμε ότι δεν εξαιρέθηκαν μόνο η Ρόδος και η Κάρπαθος. Αγνοήθηκαν παντελώς τα νησιά των Κυκλάδων, που υπέστησαν μια άνευ ιστορικού προηγουμένου προσβολή και απαξίωση. Κι αυτά συμβαίνουν στη χώρα με τον μεγαλύτερο αριθμό κατοικημένων νησιών στην Ευρώπη!
• Η απάντησή σας , η στάση σας από εδώ και στο εξής, απέναντι στην κεντρική εξουσία, ποια θα είναι; Θα υπάρξει αντίδραση;
Αυτό που συνέβη, αναπόφευκτα επανακαθορίζει τις σχέσεις των νησιών μας με το κεντρικό κράτος, όχι μόνο από οικονομικής αλλά και από πολιτικής απόψεως. Θα πρέπει να γίνει επιτέλους σεβαστή η αντοχή, η ανοχή των νησιών, που έχει υποστεί τα πάνδεινα τα τελευταία χρόνια, αλλά είναι εκείνα που στήριξαν και στηρίζουν οικονομικά τη χώρα, μέσω του τουρισμού, είναι εκείνα που με τη στάση τους στο προσφυγικό δράμα, έδειξαν σε όλο τον κόσμο και ειδικά στη Ευρώπη, ποιες είναι οι αξίες που στηρίχθηκε το ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Έδειξαν που αρχίζει και που τελειώνει πραγματικά η Ευρώπη. Οι νησιώτες τιμωρούνται για την ευγένεια την αβροφροσύνη, τη σύνεση και τον πολιτισμό που επιδεικνύουν. Η κορύφωση της πολιτικής παρακμής που χαρακτηρίζει την εποχή μας. Δεν θα αφήσουμε κανένα να ξεχάσει τι οφείλει στα νησιά της η χώρα που τα αγνοεί και τα προσβάλλει με τόσο βάναυσο και επαίσχυντο τρόπο. Είναι μια υπόσχεση αυτή, προς τους ανθρώπους των νησιών μας.
• Μεταφράζεται αυτή η υπόσχεση σε συγκεκριμένες πρωτοβουλίες;
Μεταφράζεται σε ακόμα πιο σκληρές μάχες, σε ακόμη πιο δυναμικές διεκδικήσεις. Είναι σημαντικό να μην επιτρέψουμε ξανά να προσβάλουν και να απαξιώσουν αυτό ντον τόπο. Διαχρονικά αν το δείτε, θα διαπιστώσετε ότι συμβαίνουν αυτά που επιτρέψαμε να συμβούν. Χάθηκαν αυτά που αφήσαμε να χαθούν. Ο κύκλος των χαμένων ευκαιριών, η εποχή που ο τόπος μας έχανε κεκτημένα, πρέπει να κλείσει οριστικά. Η καινούργια αρχή να μην μας προσδιορίζει μόνο χρονικά, στο ξεκίνημα μιας νέας χρονιάς. Να πάρει συγκεκριμένα και μόνιμα χαρακτηριστικά. Τα ανοιχτά μέτωπα είναι πολλά. Ο αγώνας για την κατάκτηση της νησιωτικότητας σε όλες τις εκφάνσεις της νησιωτικής ζωής, θα συνεχιστεί . Η μάχη του ΦΠΑ δεν έχει κριθεί ακόμη. Η διεκδίκησή μας για την δημόσια ακίνητη περιουσία θα ενταθεί. Το ίδιο και ο αγώνας μας για την αποκατάσταση της αδικίας που έφερε την Περιφέρεια μας στον Στόχο 2. Ένας αγώνας που δεν στηρίχτηκε από την ελληνική κυβέρνηση. Αν είχε στηριχθεί, το θέμα θα είχε κλείσει από το περασμένο φθινόπωρο. Μια ακόμη απόδειξη ότι στις μεγάλες μάχες είμαστε μόνοι μας. Επαναλαμβανόμενο ψεύδος και εμπαιγμός αποδείχθηκαν και οι συνεχείς υποσχέσεις για την ενίσχυση σε προσωπικό της Περιφέρειάς μας, της πιο υποστελεχωμένης Περιφέρειας της χώρας και μάλιστα εντός του 2016. Ο χρόνος έφυγε και έμειναν μόνο τα ψέματα. Σας θυμίζω επίσης πόσες φορές σπεύσαμε να καλύψουμε ελλείμματα άλλων φορέων. Βάλαμε πλάτη ουκ ολίγες φορές, για να στηρίξουμε τη χώρα μας. Τη διάθεση μας για συνεργασία προφανώς την εξέλαβαν ως αδυναμία. Δεν εκπλήττομαι. Είναι φανερό ότι κρίνουν εξ ιδίων τα αλλότρια. Δεν είμαστε πια δεδομένοι για κανέναν. Η αλλαγή στάσης είναι για μας μονόδρομος. Δεν θα καταθέσουμε τα όπλα, μέχρι τελικής δικαίωσης. Θέλω να πιστεύω ότι το δίκαιο και αλήθεια, μακροπρόθεσμα επιβραβεύονται.
• Ποιες είναι οι προτεραιότητές σας για το 2017;
Θα συνεχίσουμε να υλοποιούμε με συνέπεια, σοβαρότητα και πολλή δουλειά το σχέδιο που έχουμε εκπονήσει για τα νησιά μας. Στόχος μας είναι στον τουρισμό, να έχουμε μια ακόμη καλύτερη σεζόν. Να πετάξουν υδροπλάνα στα πρώτα υδατοδρόμια που θα είναι έτοιμα εντός του 2017. Σε εξέλιξη βρίσκεται ο μεγαλύτερος αρχιτεκτονικός διαγωνισμός ιδεών που έγινε ποτέ στο Νότιο Αιγαίο, με σκοπό την αναβάθμιση του αστικού περιβάλλοντος των νησιών μας. Στους στόχους μας είναι να δρομολογηθεί και η δεύτερη φάση του Φράγματος Γαδουρά, που θα δώσει νερό σε ολόκληρο το νησί της Ρόδου. Η γρήγορη και αποτελεσματική αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων, για να στηρίξουμε τα νησιά μας, είναι μια συνεχής προσπάθεια. Η αναβίωση του σιρκουί της Ρόδου τοποθετείται και αυτή το φθινόπωρο του 2017, με προφανή τα οφέλη για το νησί, την οικονομία και την προβολή του. Έχουμε μπροστά μας μια δύσκολη αλλά και συναρπαστική χρονιά!
• Μιλάτε πολύ συχνά, σχεδόν με εμμονή, για το σχέδιο βάσει του οποίου προχωράτε.
Είναι αλήθεια. Το σχέδιο είναι ο μισός δρόμος προς την επίτευξη του στόχου, χωρίς σπατάλη πόρων, οικονομικών και ανθρώπινων. Με μελέτη των συνθηκών, με απτά και μετρήσιμα αποτελέσματα που απαντούν στις πραγματικές ανάγκες των νησιών μας και όχι δράσεις ατάκτως ερριμμένες που υπηρετούν προσωπικές ατζέντες και σκοπούς μικροπολιτικής. Είχαμε και θα έχουμε πάντα σχέδιο για κάθε ζήτημα. Άλλωστε, δίπλα σε κάθε πρόβλημα, σε κάθε πρόκληση, εμείς βλέπουμε μια ευκαιρία που εργαζόμαστε μεθοδικά για να την αξιοποιήσουμε. Επενδύουμε στην εξωστρέφεια. Από το Νότιο Αιγαίο στέλνουμε στο εξωτερικό την καλύτερη εικόνα της χώρας όταν άλλοι επενδύουν στην μιζέρια και την κακομοιριά, όταν ανάγουν τη μετριότητα σε κυρίαρχη ιδεολογία, όταν δεν διστάζουν να κάνουν παντιέρα τα προβλήματα τους, για να πουλήσουν μαγκιά και νταϊλίκι προς εσωτερική κατανάλωση. Θέλουμε για τον τόπο μας αυτό που του αξίζει και αγωνιζόμαστε γι αυτό.
• Στην έναρξη του τρίτου κύκλου της θητείας σας, έχετε θέσει τον πήχυ πολύ ψηλά. Μήπως αυτή η τακτική σας δεν είναι και τόσο … έξυπνη πολιτικά;
Μιλώντας με βάση τις παλιές και καταδικασμένες στη συνείδηση του κόσμου πολιτικές νοοτροπίες, θα σας έλεγα ότι έχετε δίκιο. Όμως εμείς δεν αποτελούμε σε καμία περίπτωση κομμάτι του νοσηρού παρελθόντος και εγώ προσωπικά δεν υπήρξα ποτέ οπαδός της ήσσονος προσπάθειας. Κι επειδή το 2017 είναι έτος Καζαντζάκη, θα σας απαντήσω με μια δική του φράση προτροπή, που με εκφράζει απόλυτα: «Φτάσε, όπου δεν μπορείς».