«Σταυρόλεξο για δυνατούς λύτες» είναι ο υπολογισμός του φόρου υπεραξίας, γεγονός που έχει προκαλέσει «έμφραγμα» στην κτηματαγορά. Ουσιαστικά από την αρχή του χρόνου έχουν «παγώσει» οι αγοραπωλησίες ακινήτων ενώ οι συμβολαιογράφοι απέχουν από τα καθήκοντά τους
Σύμφωνα με το νόμο, από 01.01.2014, όποιος διενεργεί αγοραπωλησία ακινήτου, θα πρέπει να αφαιρεί την τιμή πώλησης του ακινήτου από την τιμή αγοράς. Αν η τιμή πώλησης είναι μεγαλύτερη της τιμής αγοράς τότε προφανώς ο πωλητής κερδίζει χρήματα, έχει υπεραξία η πράξη του, ως εκ τούτου η υπεραξία αυτή φορολογείται με 15% και αποδίδεται ο φόρος στο κράτος
Εντούτοις, παρά τις διευκρινίσεις του Υπουργείου Οικονομικών, υπάρχουν ακόμα γκρίζες ζώνες, οι οποίες έχουν προκαλέσει αντιδράσεις, ενώ έχουν οδηγήσει και τους συμβολαιογράφους σε αποχή μέχρι να ξεκαθαριστούν όλες οι λεπτομέρειες.
Παρά το γεγονός ότι έχουν εκδοθεί οι σχετικές εγκύκλιοι, το πρόβλημα ουσιαστικά εστιάζεται στον υπολογισμό της αξίας κτήσης και στο πως και ποιος πιστοποιεί το ποσό της υπεραξίας και φυσικά τον προς απόδοση φόρο.
Για παράδειγμα, όπως αναφέρουν φοροτεχνικοί, όταν ένα ακίνητο αγοράστηκε πέρσι 10 ευρώ και πουλήθηκε φέτος 15 ευρώ, είναι προφανές ότι τα 5 ευρώ υπεραξία είναι σχεδόν απόλυτα η βεβαιωμένη υπεραξία του ακινήτου, εκτός των άλλων και λόγο του πολύ μικρού πληθωρισμού. Το πρόβλημα όμως υπάρχει όταν κάποιο ακίνητο αγοράστηκε πριν από 30 ή και 50 χρόνια αλλά και όταν έγινε γονική παροχή.
Η πολυπλοκότητα του συστήματος έχει προκαλέσει «έμφραγμα» στην αγορά καθώς όλοι αυτοί οι τρόποι κτήσεως κάνουν εξαιρετικά δύσκολη την πιστοποίηση της τιμής κτήσης πέραν από κάθε αμφιβολία. Επιπλέον ακόμη και αν κάποιος βρει πέραν από κάθε αμφιβολία την αξία κτήσης του ακινήτου το 1975, θα πρέπει να υπολογίσει τη η σημερινή τιμή σε ευρώ όταν 40 χρόνια πριν λάβουμε υπόψη το διαφορετικό νόμισμα όπως και τον διαφορετικό πληθωρισμό.
Επιπλέον, στα προβλήματα εντάσσεται και το ζήτημα της πιστοποίησης και της ανάληψης της ευθύνης, η οποία αυτή τη στιγμή βαρύνει τους συμβολαιογράφους. Οι οποίοι με τη σειρά τους προχώρησαν σε αποχή, επικαλούμενοι το γεγονός ότι δεν έχουν τα εργαλεία να υπολογίσουν το φόρο ούτε σαφείς οδηγίες για να αναλάβουν την ευθύνη αυτή της εύρεσης και απόδοσης του φόρου υπεραξίας σε μια πράξη επί ακινήτων
Σύμφωνα με φοροτεχνικούς, προκύπτει ανάγκη νομοθετικής παρέμβασης, ενώ πολλοί είναι εκείνοι που ζητούν από το Υπουργείο να επαναφέρει το προηγούμενο καθεστώς για ένα διάστημα έως ότου εκδώσει αναλυτικές οδηγίες για την εύρεση της αξίας του ακινήτου, αναλυτικά για κάθε τρόπο κτήσης και την εύρεση της παρούσας αξίας σε ευρώ.
Επιπλέον, σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, θα πρέπει να καθορισθούν αυστηρά τα όρια της ευθύνης των συμβολαιογράφων στον υπολογισμό του φόρου έτσι ώστε να να υπάρξει μια ανακούφιση ηθική στον κλάδο και να προστατευτεί ουσιαστικά από τις ορέξεις του οποιουδήποτε φορέα που αργότερα αμφισβητήσει τον τρόπο υπολογισμού του φόρου ή της αξίας κτήσης του ακινήτου
