Για την 16η Μαρτίου 2017 προσδιορίστηκε από την Εισαγγελία Εφετών Δωδεκανήσου η εκδίκαση ενώπιον του Τριμελούς Εφετείου Δωδεκανήσου επί κακουργημάτων της πολύκροτης υπόθεσης με κατηγορούμενους για υπεξαίρεση μνημείων ιδιαιτέρως μεγάλης αξίας, κατ’ επάγγελμα, κατά συνήθεια και κατ’ εξακολούθηση, από κοινού, τρεις Ροδίτες, που συνελήφθησαν τον Ιανουάριο του 2012 από αστυνομικούς του 2ου Τμήματος Αρχαιοκαπηλίας της Υποδιεύθυνσης Δίωξης Οικονομικών Εγκλημάτων της Διεύθυνσης Ασφαλείας Αττικής.
Πρόκειται για την μεγαλύτερη υπόθεση αρχαιοκαπηλίας που έχει απασχολήσει το νησί μέχρι σήμερα.
Κατηγορούμενοι είναι ένας 64χρονος έμπορος, κάτοικος Ρόδου ο οποίος είχε αρχικώς κριθεί προσωρινά κρατούμενος και στην πορεία αφέθηκε ελεύθερος με περιοριστικούς όρους, ένας 58χρονος αρχιτέκτονας και ένας 32χρονος ιδιοκτήτης καφετέριας.
Συνοπτικά το ιστορικό της υπόθεσης:
Στο 2° Τμήμα Αρχαιοκαπηλίας της Υποδιεύθυνσης Δίωξης Οικονομικών εγκλημάτων, Αρχαιοκαπηλίας και Ηθών, περί τις αρχές Ιανουαρίου του έτους 2012, περιήλθαν πληροφορίες από τον ιδιωτικό ερευνητή κ. Γεώργιο Τσούκαλη, σύμφωνα με τις οποίες ο 64χρονος, που διατηρεί κατάστημα με τουριστικά είδη στο κέντρο της πόλης της Ρόδου, μαζί με τον 58χρονο αρχιτέκτονα, έχουν στην κατοχή τους μεγάλο αριθμό αρχαίων αντικειμένων και αναζητούν αγοραστές και ότι επίκειται η αγοραπωλησία τους στην πόλη της Ρόδου έναντι τιμήματος, ανερχόμενου στο ποσό των 3.000.000 €.
Την 17η Ιανουαρίου 2012 επικοινώνησε εκ νέου με τους αστυνομικούς ο ιδιωτικός ερευνητής και δήλωσε ότι έχουν βρεθεί αγοραστές και ότι μέσα στο επόμενο διήμερο επίκειται αγοραπωλησία των αρχαίων αντικειμένων στην πόλη της Ρόδου αντί του χρηματικού ποσού των 3.000.000 ευρώ.
Κλιμάκιο αστυνομικών αφίχθη εκ νέου στο νησί και εντόπισαν τον πρώτο και τον αρχιτέκτονα και τους έθεσαν υπό παρακολούθηση.
Από την παρακολούθηση φέρεται να διαπιστώθηκαν επαφές του αρχιτέκτονα με διάφορα άτομα, άγνωστα στους αστυνομικούς, τα οποία χρησιμοποιούσαν πολυτελή αυτοκίνητα και τα οποία από την εν γένει εμφάνισή τους προδήλωναν οικονομικά εύπορα.
Διαπίστωσαν επιπλέον ότι ο αρχιτέκτονας επισκεπτόταν συχνά το κατάστημα με τα τουριστικά είδη του πρώτου.
Την 19η Ιανουαρίου 2012 και αφού πείσθηκαν ότι οι κατηγορούμενοι έκρυβαν αρχαία αντικείμενα στο κατάστημα εισήλθαν αιφνιδίως σ’ αυτό για έλεγχο.
Κατά την είσοδό τους διαπίστωσαν ότι οι δύο κατηγορούμενοι προσπαθούσαν να μεταφέρουν με μεγάλες πλαστικές σακούλες πλήθος αρχαίων αντικειμένων στο πατάρι του καταστήματος.
Σε έρευνα που διενεργήθηκε στις σακούλες αλλά και στους χώρους του καταστήματος βρέθηκαν και κατασχέθηκαν δεκάδες αρχαία αντικείμενα τα οποία επεδείχθησαν σε αρμόδια αρχαιολόγο της KB’ (Ε.Π.Κ.Α.) Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων η οποία απεφάνθη ότι εμπίπτουν στις προστατευτικές διατάξεις του Ν.3028/2002 «Περί Προστασίας Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς» και ότι είναι ιδιαιτέρως μεγάλης αξίας. Διενεργήθηκαν στη συνέχεια έρευνες στις οικίες των κατηγορούμενων αλλά με αρνητικό αποτέλεσμα.
Στο πλαίσιο της προανάκρισης ο αρχιτέκτονας υποστήριξε ότι σε διάφορες εκσκαφές οικοπέδων που έκανε για ανέγερση κατοικιών αλλά και κατά την εκσκαφή για την κατασκευή του γηπέδου Αρχαγγέλου τόσο ο ίδιος όσο και διάφοροι συνάδελφοί του είχαν βρει μικρά αρχαία αντικείμενα τα οποία του παρέδωσαν γνωρίζοντας το ενδιαφέρον του γι αυτά. Με την πάροδο των χρόνων απέκτησε, όπως είπε, μια μεγάλη συλλογή την οποία φύλασσε στο σπίτι του και είχε σκεφτεί κατά καιρούς να τη δωρήσει σε κάποιο μουσείο ή στον πολιτιστικό σύλλογο Αρχαγγέλου. Τον τελευταίο καιρό, όμως, λόγω των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει σκέφτηκε να τα πουλήσει και πήγε στον φίλο του που είναι έμπορος για να τα εκθέσει στο μαγαζί του και να τα πωλήσει σε διερχόμενους τουρίστες. Για να γίνει πιστευτός απέναντί του του είπε ότι είχε βρει αγοραστές και μάλιστα τον έπεισε ότι οι δήθεν αγοραστές φοβούνται και δεν θέλουν να είναι παρόντες, ζητώντας του να αποχωρήσει από το κατάστημα για λίγη ώρα.
Ο έμπορος από την άλλη κατέθεσε ότι 10μέρες πρίν τη σύλληψη του τον επισκέφθηκε ο φίλος του αρχιτέκτονας και σε συζήτηση που είχαν έκανε λόγο για κάποια ακριβή αντίγραφα αρχαίων αντικειμένων που είχε στην αποθήκη του καταστήματος μήπως και βρει κάποιον για να τα πωλήσει. Ο έμπορος είχε συγκεκριμένα 4 αμφορείς και 4 αγάλματα μικρά για τα οποία δεν ζήτησε συγκεκριμένο ποσό γιατί περίμενε την προσφορά των αγοραστών που θα του έβρισκε ο αρχιτέκτονας. Υποστήριξε ότι στην πορεία τον πληροφόρησε ότι την 18η Ιανουαρίου 2012 θα έλθουν στο νησί από την Αθήνα αγοραστές και το πρωί της Τετάρτης μετέφερε στο κατάστημα δύο μεγάλες σακούλες σκουπιδιών με αρχαία, λέγοντάς του ότι θα τους πωλούσε και δικά του αρχαία. Του ζήτησε να φύγει από το μαγαζί και ανέβασαν τις σακούλες στο πατάρι χωρίς να ελέγξει τι είχαν μέσα και κατέβηκε περιμένοντας τους αγοραστές. Περί ώραν 13.00 ο αρχιτέκτονας του ζήτησε να φύγει και αποχώρησε για δύο ώρες. Οταν επέστρεψε τον διαβεβαίωσε ότι όλα πήγαν καλά και ότι βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις για το τίμημα. Την επόμενη ημέρα, ενώ περίμεναν τους αγοραστές, συνελήφθησαν από τους αστυνομικούς.
Από την έρευνα των αστυνομικών βρέθηκαν και κατασχέθηκαν 79 αντικείμενα τα οποία θεωρούνται ιδιαιτέρως μεγάλης αξίας ανερχόμενης της εμπορικής τους αξίας περίπου στο ποσό των 3.000.000 €, όπως προκύπτει από ένορκη κατάθεση, αρχαιολόγου.
Επιπλέον από πρωτόκολλο εκτίμησης εμπορικής αξίας των κατασχεθέντων νομισμάτων, η αξία των νομισμάτων που περιλαμβάνονται στα παραπάνω κατασχεθέντα «κινητά μνημεία» ανέρχεται στο ποσό των 4.0000 €.
Τα αρχαία κινητά μνημεία είχε παραδώσει στον πρώτο ο τρίτος κατηγορούμενος, προκειμένου εκείνος με τη σειρά του να τοποθετήσει μαζί με τον πρώτο κατηγορούμενο.
Περαιτέρω, σε έρευνα που έγινε στο κατάστημα, που ο τρίτος κατηγορούμενος διατηρεί στη Λάρδο, εντοπίστηκαν και κατασχέθηκαν πέντε παλιές εκκλησιαστικές εικόνες καθώς και τμήμα πήλινου αγγείου διαστάσεων περίπου 10 εκατοστών.
Ο 32χρονος συνελήφθη σε εκτέλεση σχετικού εντάλματος του Ανακριτή, την 24η Ιανουαρίου 2012 στη Λάρδο από αστυνομικούς του Αστυνομικού Τμήματος Αρχαγγέλου.
Ο αρχιτέκτονας κατά την ανάκριση αρνήθηκε την κατηγορία που του αποδόθηκε, αποκαλύπτοντας ότι μεταξύ των έργων που είχε αναλάβει ήταν και ο τεμαχισμός (με σύσταση κάθετης οροφοκτησίας) ενός οικοπέδου στον οικισμό Λάρδου. Στο οικόπεδο αυτό έχει ήδη ανεγείρει οικοδομή ο πατέρας του 32χρονου, ενώ συγκύριος στο ίδιο ακίνητο είναι ένας υπήκοος Αγγλίας.
Ο 32χρονος φέρεται να δήλωσε στον 58χρονο αδυναμία να του καταβάλει το αντίτιμο για την έκδοση της οικοδομικής άδειας του Αγγλου, επικαλούμενος την οικονομική ύφεση. Ο 32χρονος φέρεται μάλιστα να είχε εισπράξει 165.000 ευρώ από τον Αγγλο για τις δαπάνες του στο ακίνητο.
Σύμφωνα με την κατάθεση του αρχιτέκτονα, του είπε ότι διαθέτει κάποια αρχαία αντικείμενα τα οποία σκόπευε να πωλήσει σε αγοραστές που κατοικούσαν στην Aθήνα και ότι όταν ολοκλήρωνε τη διαδικασία θα του έδινε την αμοιβή για την έκδοση της οικοδομικής άδειας του Αγγλου.
Ο 58χρονος διατείνεται ότι επειδή και ο ίδιος αντιμετώπιζε οικονομικό πρόβλημα του ζήτησε να πωλήσει μαζί του κάποια αρχαία και Βυζαντινά νομίσματα που κατείχε καθώς και 4 λυχνάρια που περιήλθαν στην κατοχή του κατά την κατασκευή του γηπέδου στον Αρχάγγελο, κάποια μολύβδινα σφαιρίδια και ένα σπασμένο ξίφος.
Υποστηρίζει ότι ο 32χρονος αποδέχθηκε την πρότασή του και αρνήθηκε να του γνωρίσει τα τηλέφωνα των υποψήφιων αγοραστών.
Στις αρχές Ιανουαρίου 2012 και αμέσως μετά τις γιορτές, ο 32χρονος φέρεται να τον ειδοποίησε να συναντηθούν έξω από την Αρχάγγελο για να συνεννοηθούν για την πώληση των αρχαίων. Τότε του παρέδωσε δύο χαρτοκιβώτια που περιείχαν αρχαία αντικείμενα δικά του και τον παρακάλεσε να τα φυλάξει στην πόλη της Ρόδου για να τα δουν οι αγοραστές.
Του έδωσε, όπως είπε, το e-mail των υποψήφιων αγοραστών και του ζήτησε να φωτογραφήσει όλα τα αρχαία αντικείμενα και στη συνέχεια να στείλει από τον υπολογιστή του τις φωτογραφίες, πράγμα που έκανε.
Εν συνεχεία τον ειδοποίησε ότι οι αγοραστές θα έρχονταν στη Ρόδο εντός τριημέρου και τότε εκείνος επισκέφθηκε το κατάστημα του 64χρονου εμπόρου, απέναντι από το λιμάνι και του πρότεινε να μεταφέρει στο κατάστημά του τα αρχαία αντικείμενα.
Για να τον δελεάσει του είπε ότι ήταν ευκαιρία να πωλήσει και αυτός κάποιο από τα αντίγραφα που διέθετε.
Τον 32χρονο εκπροσωπεί ο δικηγόρος κ. Στ. Αλεξανδρής, τον 64χρονο ο κ. Μαν. Κουτσούκος και τον 58χρονο ο κ. Τ. Διάκος.
Κατηγορούνται για υπεξαίρεση μνημείων ιδιαιτέρως μεγάλης αξίας!
