Της Μανταλένας Πίου
Για φουσκωμένους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος και για «εκκαθαριστικά» των εκατοντάδων ευρώ που καταφθάνουν, διαμαρτύρονται πολλοί καταναλωτές, παρότι η χρέωση ηλεκτρικής ενέργειας σε ευρώ/Kwh, δεν έχει μεταβληθεί τελευταία, όπως δηλώνουν η ΔΕΗ και άλλοι πάροχοι.
Αυτό, ωστόσο, δεν καλύπτει το γεγονός ότι οι λογαριασμοί ηλεκτρισμού είναι επιβαρημένοι με σωρεία άλλων χρεώσεων και φόρων, με αποτέλεσμα το τελικό ποσό να είναι πολύ υψηλό, ενώ η χρέωση ενέργειας μπορεί να μην αυξήθηκε τον τελευταίο χρόνο, όμως συνολικά από το 2010 ως και το πρώτο εξάμηνο του 2016 έχει αυξηθεί κατά 49%, ενώ από το 2005 ως το 2015, η αύξηση φθάνει στο 157% και είναι η μεγαλύτερη σε όλη την Ευρώπη!
Πρόκειται για τα δίκτυα μεταφοράς και διανομής ηλεκτρισμού με τα έσοδα να προορίζονται για τον ΑΔΜΗΕ και τον ΔΕΔΔΗΕ αντίστοιχα, τις ΥΚΩ (Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας) που είναι και η μεγαλύτερη από τις σχετικές δαπάνες και αφορά στην κάλυψη της διαφοράς κόστους παραγωγής ρεύματος μεταξύ του φθηνότερου ηπειρωτικού συστήματος και του ακριβότερου μη διασυνδεδεμένου στα νησιά, όπου χρησιμοποιείται πετρέλαιο για ηλεκτροπαραγωγή, καθώς και στην κάλυψη του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ) της ΔΕΗ κλπ. Τέλος υπάρχει και το ΕΤΜΕΑΡ για τη κάλυψη του κόστους των ΑΠΕ, το οποίο είναι υψηλότερο σε σχέση με το ρεύμα που παράγεται από συμβατικά καύσιμα.
Ας σημειωθεί ότι οι χρεώσεις αυτές είναι ρυθμιζόμενες, δηλαδή η χρέωση/Kwh ορίζεται από τη ΡΑΕ και είναι ίδιες ανεξαρτήτως του παρόχου ηλεκτρισμού που έχει επιλέξει ο καταναλωτής, ενώ το τελικό ποσό που θα πληρώσει σε κάθε λογαριασμό σχετίζεται άμεσα με την κατανάλωση ενέργειας που πραγματοποιεί.
«Οι χαμηλές θερμοκρασίες του φετινού χειμώνα και η αύξηση της τιμής στο πετρέλαιο θέρμανσης είχε ως αποτέλεσμα πολλοί καταναλωτές να στραφούν στον ηλεκτρισμό για να ζεσταθούν. Η αύξηση της κατανάλωσης ενέργειας όμως φέρνει αύξηση και σε όλες τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις που σχετίζονται με τον ηλεκτρισμό», δήλωσε χαρακτηριστικά στέλεχος εταιρείας ηλεκτρισμού.
Ρυθμιζόμενες χρεώσεις
Παρότι οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα δεν είναι οι υψηλότερες της Ευρώπης, οι μεγάλες αυξήσεις των προηγούμενων ετών, σε συνδυασμό με τις ρυθμιζόμενες χρεώσεις και τους φόρους έχουν επιβαρύνει υπέρμετρα τον λογαριασμό ρεύματος. Σχετικές έρευνες σε ευρωπαϊκό επίπεδο δείχνουν ότι σε σχέση με το εισόδημα των νοικοκυριών η Ελλάδα έχει από τους ακριβότερους λογαριασμούς ηλεκτρισμού, πράγμα που εκτός των άλλων έχει ως αποτέλεσμα την εκτίναξη των ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι σε χώρες της Ευρώπης όπου η δαπάνη για ρεύμα κατέχει υψηλότερο μερίδιο στον προϋπολογισμό ενός νοικοκυριού παρατηρούνται και τα περισσότερα ληξιπρόθεσμα. Για παράδειγμα στη Βουλγαρία, χώρα με τη χαμηλότερη τιμή ρεύματος στην Ε.Ε., 9,6 σεντς/ Kwh αλλά και την ακριβότερη αν συνεκτιμηθεί η αγοραστική δύναμη των πολιτών, -ο μέσος εργαζόμενος δαπανά το 3% του εισοδήματός του για το ρεύμα- το 1/3 του πληθυσμού έχει ληξιπόθεσμους λογαριασμούς. Στην Κροατία οι ληξιπρόθεσμες οφειλές φθάνουν στο 30%, στη Ρουμανία το 29% και στην Ελλάδα επίσης σε ένα σημαντικότατο ποσοστό, αφού τα ληξιπρόθεσμα στη ΔΕΗ έχουν φθάσει στα 2,6 δισ. ευρώ, πάνω από το 50% του τζίρου της εταιρείας.
Η ενεργειακή φτώχεια αναδεικνύεται σε ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα στην Ε.Ε., καθώς το 10% του πληθυσμού αδυνατεί να πληρώσει τον λογαριασμό.
Συνολικά στην Ε.Ε., την περίοδο 2010-2015 οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας για τα νοικοκυριά αυξήθηκαν κατά μέοον όρο 24%, φθάνοντας στα 20,8 σεντς/kwh κατά μέσον όρο από 16,7 σεντς ανά κιλοβατώρα το 2010. Η αύξηση της τιμής είναι ακόμα πιο εντυπωσιακή. αν ληφθεί υπόψη η περίοδος 2005-2015, κατά την οποία η μέση τιμή του ρεύματος για τα νοικοκυριά αυξήθηκε κατά 56%, με πρώτη την Ελλάδα με 157% (!) και ακολουθούν η Βρετανία με 142% και η Ισπανία με 110%.
Στην περίοδο από το 2010 ως και το πρώτο εξάμηνο του 2016 οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργεια για τα νοικοκυριά στην Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 49%, από 11,81 σεντς/Kwh στα 17, 6 σεντς/ Kwh, ενώ περίπου την ίδια περίοδο (2009-2015) το εισόδημα μειώθηκε κατά 28,2% (με βάση τα δηλωθέντα εισοδήματα). Από τη μελέτη των οίκων Ipsos, London Economics και Deloitte που εκπονήθηκε για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προκύπει ότι το 10% των καταναλωτών που συμμετείχαν στην έρευνα δεν μπορούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς στην ώρα τους. Το 7% των ερωτηθέντων στην Ελλάδα απάντησαν ότι έχουν περιορίσει την κατανάλωση ηλεκτρισμού επειδή δεν μπορούν να πληρώσουν τον λογαριασμό, έναντι 3% που είναι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος και του 11% που φθάνει ο σχετικός μέοος όρος στη Βουλγαρία.
Κοινωνικό τιμολόγιο
Ένας στους πέντε καταναλωτές απάντησε ότι επωφελήθηκε από το κοινωνικό τιμολόγιο ή από βοήθεια της εταιρείας ηλεκτρικής ενέργειας. Εξάλλου πολύ χαμηλά παραμένουν τα ποσοστά αλλαγής προμηθευτή στην Ελλάδα, την Ουγγαρία και τη Ρουμανία: Ως την άνοιξη του 2015, που καλύπτει η έρευνα, στην Ελλάδα είχε αλλάξει προμηθευτή το 1%, έναντι του 14% που ήταν ο μέσος όρος της ΕΕ-28. Οι χώρες με τις περισσότερες αλλαγές προμηθευτή είναι η Βρετανία, η Ολλανδία και η Ιρλανδία, με το 28% των καταναλωτών να είχε αλλάξει εταιρεία ηλεκτρισμού. Χαμηλά ποσοστά αλλαγής (μεταξύ 0,2% και 2%) εμφανίζουν η Ισλανδία, η Βουλγαρία, το Λουξεμβούργο, η Λιθουανία, η Ουγγαρία και η Ρουμανία.
Η έρευνα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι καταναλωτές στην Ε.Ε. επιλέγουν να παραμείνουν με την τρέχουσα σύμβαση ηλεκτρικής ενέργειας, ακόμη και όταν υπάρχουν καλύτερες διαθέσιμες προσφορές, ενώ δηλώνουν ότι έχουν σημαντικές δυσκολίες στη σύγκριση των προσφορών και των τιμολογίων.
Ημερησία
