Διογκώνεται το κίνημα «δεν κληρονομώ», καθώς ολοένα και περισσότεροι φορολογούμενοι κληρονόμοι, υπό το βάρος των φόρων, των χρεών και των υποχρεώσεων που συνοδεύουν τις περιουσίες, αποφασίζουν να μην αποδεχτούν την κληρονομιά προχωρώντας σε αποποίησή της.
Τα στοιχεία που διαβίβασε στη Βουλή ο υπουργός Δικαιοσύνης, Σταύρος Κοντονής, είναι αποκαλυπτικά. Το 2016 οι αιτήσεις αποποίησης κληρονομιάς που κατατέθηκαν στα ειρηνοδικεία όλης της χώρας εκτινάχθηκαν στις 54.422, αριθμός που είναι αυξημένος κατά 20% σε σχέση με το 2015 και κατά 86,4% σε σύγκριση με το 2013.
Σε πολλές περιπτώσεις, μάλιστα, οι φόροι και οι οφειλές που καλούνται να πληρώσουν οι φορολογούμενοι υπερβαίνουν ακόμη και την αξία της περιουσίας που κληρονομούν. Για τον λόγο αυτόν επιλέγουν να την αφήσουν στο κράτος προκειμένου να μην κληρονομήσουν μαζί με την περιουσία τα χρέη των συγγενών τους αλλά και να μη βρεθούν αντιμέτωποι με την επιβολή φόρων που αδυνατούν να πληρώσουν. Συνολικά, οι αποποιήσεις κληρονομιάς με βάση τα στοιχεία από τα ειρηνοδικεία της χώρας ανήλθαν το 2016 σε 54.422, από 45.628 που ήταν το 2015 και 29.199 που ήταν το 2013. Δηλαδή μέσα σε τέσσερα χρόνια οι αποποιήσεις κληρονομιάς αυξήθηκαν κατά 86,4%, κυρίως μετά την επιβολή του ΕΝΦΙΑ. Μάλιστα από πέρυσι οι ιδιοκτήτες κενών και μη ηλεκτροδοτούμενων ακινήτων πληρώνουν ολόκληρο ΕΝΦΙΑ μετά την κατάργηση της έκπτωσης 20%.
Στο Ειρηνοδικείο Θεσσαλονίκης το 2013 οι αποποιήσεις κληρονομιάς ήταν 3.298, το 2014 ανήλθαν σε 4.465, το 2015 έφτασαν τις 5.068 και πέρυσι διαμορφώθηκαν σε 5.563. Στο Ειρηνοδικείο Πειραιά οι αποποιήσεις κληρονομιάς έφθασαν πέρυσι τις 1.938 όταν το 2015 ήταν 1.962, το 2014 είχαν ανέλθει σε 4.465 και το 2013 ήταν 1.509.
Πιθανή λύση
Μια λύση που θα μπορούσε να ανακόψει το κύμα αποποίησης κληρονομιάς είναι η ενεργοποίηση νομοθετικής διάταξης του 2014 που επιτρέπει την εξόφληση του φόρου κληρονομιάς με… ακίνητο. Μέχρι σήμερα η απόφαση αυτή δεν έχει εκδοθεί, με αποτέλεσμα να αυξάνεται καθημερινά ο αριθμός των αιτήσεων αποποίησης κληρονομιάς.
Η δήλωση για μη αποδοχή γίνεται στη γραμματεία του αρμόδιου ειρηνοδικείου, εντός τεσσάρων μηνών από τότε που ο κληρονόμος έλαβε γνώση και του λόγου της κληρονομιάς.
Σε περίπτωση που ο κληρονομούμενος είχε την τελευταία του κατοικία στην αλλοδαπή ή που ο κληρονόμος έμαθε την επαγωγή όταν έμενε στην αλλοδαπή, η προθεσμία αυτή ανέρχεται στο ένα έτος. Η αποποίηση αναφέρεται στο σύνολο της κληρονομιάς και δεν μπορεί να περιοριστεί σε μέρος αυτής.
Μαρία Βουργάνα-ΕΘΝΟΣ
