Η ένταση από την πλευρά της Τουρκίας στο Αιγαίο θα συνεχιστεί, χωρίς να αποκλείεται ένα ατύχημα, ενώ ανάλογη παρενοχλητική συμπεριφορά μπορεί να επιδείξει η Αγκυρα και στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη, τονίζει σε συνέντευξή του στην «Κ» ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών, Ιωάννης Κασουλίδης.
Aπό τους πλέον έμπειρους πολιτικούς της Μεγαλονήσου, δείχνει σκεπτικός, βλέπει κινδύνους, αλλά εμφανίζεται καθησυχαστικός. Θεωρεί πιθανό να αυξήσει ο Ερντογάν τη ροή προσφύγων προς τα ελληνικά νησιά, αλλά και να στείλει το τουρκικό ερευνητικό σκάφος «Μπαρμπαρός» στην κυπριακή ΑΟΖ, και με τη στωικότητα που τον διακρίνει υπογραμμίζει ότι η Αθήνα και η Λευκωσία πρέπει να αντιδράσουν με ψυχραιμία, επισημαίνοντας δηκτικά ότι «για να γίνει καβγάς, χρειάζονται δύο». Τέλος, μιλάει για τη σύγκρουση της Τουρκίας με την Ολλανδία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως και για το μέλλον των συνομιλιών για λύση του Κυπριακού.
– Πόσο άσχημες είναι αυτή τη στιγμή οι σχέσεις Ε.Ε. – Τουρκίας;
– Οι ευρωτουρκικές σχέσεις δεν είναι καλές, όχι λόγω των πρόσφατων εξελίξεων, αλλά γενικότερα, λόγω των ενεργειών του κ. Ερντογάν στη μετά την απόπειρα πραξικοπήματος εποχή, που έχει δημιουργήσει μεγάλες αντιδράσεις στην κοινή γνώμη πολλών κρατών-μελών που ασκεί μεγάλες πιέσεις στις κυβερνήσεις. Επίσης, στο Ευρωκοινοβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, η Τουρκία δεν θεωρείται πλέον ότι φοράει το κοστούμι μιας χώρας που διεκδικεί να εισέλθει στην Ε.Ε.
– Πώς αποτιμάτε την κρίση με την Ολλανδία;
– Εξυπηρετεί αμφοτέρους. Τον Ερντογάν ενόψει του δημοψηφίσματος, καθώς οι εθνικιστικές εξάρσεις δρουν υπέρ του, αλλά και τους Ολλανδούς οι οποίοι είχαν ανάγκη να συγκρατήσουν ψηφοφόρους που κινούνταν προς την Ακροδεξιά, και αυτό εν μέρει επιτεύχθηκε.
– Και με τη Γερμανία, την Αυστρία και άλλες χώρες;
– Το ίδιο ισχύει και στις σχέσεις με τη Γερμανία, την Αυστρία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Εγώ προβλέπω ότι στην πορεία του χρόνου, και ύστερα από την ολοκλήρωση των εκλογικών αναμετρήσεων, οι σχέσεις, σε μεγάλο βαθμό, θα αποκατασταθούν. Οχι αμέσως, αλλά στην πορεία.
– Θα επηρεάσουν οι εξελίξεις αυτές την Κύπρο και το Κυπριακό;
– Οχι. Το πρόβλημα στο Κυπριακό είναι κατά πόσον είναι έτοιμη η Τουρκία να προχωρήσει σε συγκεκριμένες κινήσεις. Δεν είμαστε πλέον στο στάδιο όπου μια εκδήλωση πρόθεσης δεν είχε συνέπειες. Τώρα πρέπει να τοποθετηθεί, και δεν είναι σαφές αν θέλει να το κάνει. Υπάρχουν δύο ερωτήματα: Δεν είναι έτοιμη λόγω του δημοψηφίσματος και επομένως, όταν διεξαχθεί αυτό και αναλόγως και του αποτελέσματος, η θέση της Τουρκίας θα είναι πιο καθαρή, ή δεν είναι έτοιμη, τουλάχιστον για το ορατό μέλλον, και το τίμημα που θα απαιτήσει για να υπάρξει λύση θα είναι απαγορευτικό για μας; Αυτά θα διαφανούν το προσεχές διάστημα. Πάντως, επειδή η αποχώρηση του κ. Ακιντζί από τις συνομιλίες έγινε για λόγους που δεν χαρακτηρίζονται από σοβαρότητα, η λογική λέει ότι σύντομα θα επιστρέψει.
– Θα υπάρξει περαιτέρω επιδείνωση του κλίματος στο Αιγαίο;
– Η επιδείνωση της κατάστασης στο Αιγαίο εντάσσεται στο πλαίσιο της προεκλογικής περιόδου για το δημοψήφισμα, ενώ αποτελεί και μια επιπλέον άσκηση πίεσης προς την Ελλάδα η οποία ούσα κράτος δικαίου δεν μπορούσε να αποδεχθεί την έκδοση των οκτώ Τούρκων στρατιωτικών που έχουν αιτηθεί άσυλο. Η ένταση θα συνεχιστεί. Χρειάζεται από όλους ψυχραιμία, και από την Αθήνα και από τη Λευκωσία. Ξέρετε, για να γίνει καβγάς, ουσιαστικώς χρειάζονται δύο. Το ίδιο ισχύει και για μας σε ό,τι αφορά την ΑΟΖ μας.
– Θα αυξήσει τις ροές των προσφύγων;
– Αυτό δεν το αποκλείω. Είναι πιθανό να βρεθεί σε τέτοια δύσκολη θέση η Ευρ. Ενωση με όλα αυτά που κάνει ο Ερντογάν, που να μην είναι σε θέση να τηρήσει όλα όσα έχει υποσχεθεί στην Αγκυρα, χρήματα, άρση της βίζας κ.λπ. και οι ροές των προσφύγων να αυξηθούν ξανά.
– Και να αντιδράσει ο Ερντογάν στέλνοντας πρόσφυγες.
– Ναι. Να υλοποιήσει τους εκβιασμούς του. Δυστυχώς, ως Ευρώπη στηρίξαμε τα πάντα στην καλή θέληση του Ερντογάν, ενώ, κατά την άποψή μου, υπήρχαν και άλλες λύσεις που μπορούσαν τα τρία δισ., και με δυνατότητα να γίνουν έξι, που χρειάζονται για τη διαχείριση των προσφύγων –αξιοπρεπή διαβίωση, καταγραφή κ.λπ.– να δοθούν στην Ελλάδα. Γιατί να δοθούν στην Τουρκία; Η Eλλάδα θα ήταν τότε έτοιμη και ικανή να αντιμετωπίσει πολύ καλύτερα το πρόβλημα με βάση και την αρχή της αλληλεγγύης που, οφείλω να πω, δεν έδειξε η Ε.Ε. σε ό,τι αφορά τον καταμερισμό των βαρών. Αυτό μπορεί να είναι το Plan B, αν ο απρόβλεπτος Ερντογάν πράγματι προκαλέσει ένα νέο κύμα προσφύγων.
– Φοβάστε θερμό επεισόδιο;
– Οχι. Αλλά πρέπει να φοβόμαστε τα ατυχήματα. Και γι’ αυτό εμείς πρέπει να επιδείξουμε ψυχραιμία και αυτοσυγκράτηση. Θυμάμαι τη νύχτα των Ιμίων, όπου κάπου χάσαμε λιγάκι την ψυχραιμία μας, την ανακτήσαμε στη συνέχεια όταν συνειδητοποιήσαμε τι πάει να γίνει, και χρειάστηκε μια μεγάλη απεμπλοκή αφού ο στόλος του ενός είχε στο στόχαστρο τον στόλο του άλλου και εάν χτυπούσε κάποιος, θα γινόταν κόλαση. Στα προκαταρκτικά στάδια είναι που χρειάζεται η ψυχραιμία.
– Και παραμένει ασαφές κατά πόσον οι ΗΠΑ, υπό τον Τραμπ, θα παρέμβαιναν.
– Οντως, δεν γνωρίζουμε αν ο νέος πρόεδρος έχει την πρόθεση να παρεμβαίνει σε τέτοιου είδους περιπτώσεις.
– Ο στόχος της επίσκεψης Αναστασιάδη στη Νέα Υόρκη τις επόμενες ημέρες;
– Μεταβαίνει συνοδευόμενος από τρεις υπουργούς –Οικονομικών, Ενέργειας και Ναυτιλίας– με στόχο την προσέλκυση επενδύσεων. Για την οικονομία και το αέριο.
Αποφασισμένοι να προχωρήσουμε
– Θα προχωρήσει η Κύπρος σε γεωτρήσεις στην ΑΟΖ της;
– Δεν έχουμε επιλογή. Πρέπει να προχωρήσουμε ανεξαρτήτως των απειλών της Τουρκίας. Εναπόκειται στην Τουρκία να επιλέξει μέχρι ποίου σημείου θα φθάσει και αν θα διαβεί την «κόκκινη γραμμή» ώστε να φέρει και την ευθύνη για τις οποιεσδήποτε εξελίξεις. Και τότε δεν θα έχει απέναντί της μόνο τη μικρή Κύπρο, αλλά τα μεγάλα κράτη των οποίων οι εταιρείες έχουν σημαντική επιρροή. Πιθανώς να κάνει ό,τι έκανε και την προηγούμενη φορά. Να στείλει το «Μπαρμπαρός» να περιφέρεται στην περιοχή χωρίς να ενοχλεί τις εταιρείες. Πιθανώς να περάσουμε από μια τέτοια κρίση, αλλά δεν μπορούσαμε να σταματήσουμε το πρόγραμμα των εταιρειών. Εμείς θα χάσουμε την αξιοπιστία μας και αυτοί το ενδιαφέρον τους. Αρα, είμαστε υποχρεωμένοι και αποφασισμένοι να προχωρήσουμε.
– Πώς είδατε την επίσκεψη του κ. Κοτζιά στις ΗΠΑ;
– Θα σας έλεγα πως και μόνο το γεγονός ότι ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας είναι από τους πρώτους που γίνεται δεκτός από τη νέα αμερικανική κυβέρνηση, η οποία του έδωσε την ευκαιρία να ακουστεί και να επηρεάσει προς την κατεύθυνση των δικών μας θέσεων αυτούς που θα παίρνουν τις νέες αποφάσεις, είναι από μόνο του σημαντικό.
Καθημερινή
