Εθελοντές Σαμαρείτες: Στον καιρό της κρίσης υπάρχουν ακόμα άνθρωποι!

Συνέντευξη
στη Μαίρη Φώτη

Στον καιρό της κρίσης, οικονομικής και κοινωνικής, σε μια περίοδο που οι ανθρώπινες αντοχές δοκιμάζονται και η καθημερινότητα γίνεται όλο και πιο δύσκολη, υπάρχουν άνθρωποι που τον ελεύθερο χρόνο τους τον διαθέτουν για να βοηθήσουν τον συνάνθρωπό τους και να προσφέρουν στο κοινωνικό σύνολο.
Το Τμήμα Εθελοντών Σαμαρειτών Διασωστών και Ναυαγοσωστών του Ερυθρού Σταυρού Ρόδου, προσφέρει πολύτιμες υπηρεσίες και είναι ελπιδοφόρο πως η Σχολή εδώ και 17 χρόνια παραμένει ενεργή, εκπαιδεύοντας συνεχώς νέους Εθελοντές Σαμαρείτες. Από το 2000 μέχρι σήμερα έχουν εκπαιδευτεί περισσότεροι από 500 συνάνθρωποί μας, ενώ σήμερα η Ρόδος διαθέτει 81 ενεργά μέλη.
Ο αρχηγός του Τμήματος Εθελοντών Σαμαρειτών Διασωστών και Ναυαγοσωστών Ρόδου Κώστας Τζάνος, μιλά σήμερα στην «δημοκρατική» για τον σπουδαίο ρόλο των Σαμαρειτών, μας μαθαίνει την έννοια της προσφοράς και παραδίδει μαθήματα ανθρωπιάς και αλληλεγγύης.
• Πώς γίνεται κάποιος εθελοντής Σαμαρείτης;
Πρώτα εκπαιδεύεται περνώντας από την Σχολή των Εθελοντών Σαμαρειτών, η φοίτηση στην οποία έχει διάρκεια 15 μήνες. Ξεκινάει κάθε Οκτώβριο και τελειώνει τον Δεκέμβριο του επόμενου έτους. Μέσα σε αυτούς τους 15 μήνες κάνει συνολικά 500 ώρες, εκ των οποίων οι 200 αφορούν θεωρία, πρακτική και βάρδιες, οι 50 ώρες αφορούν εξετάσεις, οι 100 ώρες υπηρεσίες στα Επείγοντα και οι άλλες 150 ώρες αφορούν διάφορες υπηρεσίες. Μόλις συμπληρώσει τις 500 ώρες, παίρνει πτυχίο του Εθελοντή Σαμαρείτη.
• Κι αφού πάρει το πτυχίο, ποια είναι η αποστολή του;
Το πτυχίο του Εθελοντή Σαμαρείτη, είναι το μεγαλύτερο πτυχίο ως προς το υγειονομικό κομμάτι διότι αποκτάς εξειδικευμένες γνώσεις. Πέρα από τις θεωρητικές γνώσεις, που αφορούν στην παθολογία, μετά λαμβάνεις γνώσεις ανατομίας, μαθαίνεις καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση και μαθαίνεις τεχνικές στις ακινητοποιήσεις θυμάτων. Στην συνέχεια, κάνεις μαθήματα ναυαγοσωστικής – όχι για να γίνεις ναυαγοσώστης αλλά για να μπορείς να βοηθάς τον ναυαγοσώστη- μαθήματα ορεινής διάσωσης, πυρόσβεσης –αστικής και δασικής- κι έτσι έχεις ένα ολοκληρωμένο πτυχίο για να μπορέσεις να ανταποκριθείς σε περιστατικά έκτακτων αναγκών.
• Πώς ενεργοποιείται η ομάδα των Εθελοντών Σαμαρειτών σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης;
Μας ειδοποιεί δημόσιος φορέας. Εμείς τελούμε κάτω από τις οδηγίες οποιουδήποτε δημόσιου φορέα έχει την ευθύνη. Τα περισσότερα περιστατικά αφορούν συνδρομή στην ΠΥΡ και λιγότερα στο Λιμεναρχείο, στην Αστυνομία ή στην Ασφάλεια και στην Υπηρεσία Πολιτικής Προστασίας. Υπάρχει κατατεθειμένο σχέδιο δράσης σε όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες, όπως και στον Δήμο Ρόδου και στην Περιφέρεια Ν. Αιγαίου. Μόλις ενημερωθούμε, μέσα σε μία ώρα, πρέπει να έχουμε τουλάχιστον ένα ζευγάρι Σαμαρειτών στον τόπο του συμβάντος.

• Στο Νοσοκομείο παρέχετε υπηρεσίες;
Στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών, εκτελούμε τετράωρες βάρδιες από τις 8 το πρωί έως τις 12 το βράδυ.
• Όλες αυτές οι υπηρεσίες λοιπόν, παρέχονται εθελοντικά.
Απολύτως. Και με μεγάλο κόστος.
• Στους δύσκολους καιρούς που διανύουμε, με την κρίση να έχει χτυπήσει όλες τις πτυχές της καθημερινότητάς μας, είναι ελπιδοφόρο πως υπάρχουν άνθρωποι που σκέφτονται τον συνάνθρωπό τους παρέχοντας εθελοντικές υπηρεσίες στον ελεύθερο χρόνο τους…
Όχι μόνο χρόνο αλλά και χρήμα. Πληρώνουμε τις στολές μας, τα προσωπικά μας φαρμακεία και τον εξοπλισμό μας. Εχουμε κάποια βοήθεια από το παράρτημα του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού και την πρόεδρό μας την κ. Δέσποινα Δελαπόρτα, αλλά και από κάποιους φορείς στους οποίους παρέχουμε υγειονομική κάλυψη και προτίθενται να μας καλύψουν κάποια έξοδα για τα αναλώσιμα υλικά.
• Τι οδηγεί κάποιον να γίνει εθελοντής Σαμαρείτης; Εσύ πώς πήρες αυτή την απόφαση;
Είχα πάντα την διάθεση για προσφορά στο κοινωνικό σύνολο, χωρίς όμως να ξέρω πώς και πού να την διοχετεύσω. Τυχαία, μπορώ να πω, έκανα εγγραφή στο σώμα το 2003. Με συγκίνησαν όσα έμαθα και όσα έζησα και έκτοτε είμαι Εθελοντής Σαμαρείτης και μέχρι να είμαι καλά, θα συνεχίσω να είμαι στο σώμα και να προσφέρω στον συνάνθρωπό μου και στο κοινωνικό σύνολο.
• Αρα, είσαι στο σώμα από την προ κρίσης περίοδο. Η επταετία που διανύουμε και που έχει δοκιμάσει τις αντοχές μας σε όλα τα επίπεδα, έχει διαφοροποιήσει την διάθεση για προσφορά;
Βρίσκομαι στην διοίκηση του σώματος από το 2005 ως υπαρχηγός και ως αρχηγός από το 2012. Όταν η κρίση άρχισε να γιγαντώνεται πιστέψαμε ότι δεν θα ήταν εύκολο να βρούμε εθελοντές για να πλαισιώσουν το σώμα. Η αλήθεια είναι όμως, ότι συνέβη το ακριβώς αντίθετο. Όσο ο Ελληνας ζορίζεται και βλέπει ότι ο διπλανός του αντιμετωπίζει προβλήματα, γίνεται πιο ευαίσθητος. Ενώ φοβόμασταν ότι δεν θα έρχονται εθελοντές κάθε χρόνο, έχουμε την τύχη να έχουμε βγάλει 17 συνολικά σχολές, χωρίς να υπάρχει κανένα ενδιάμεσο κενό από την σύσταση του σώματος. Πριν ολοκληρωθεί η μία σχολή, έχει ήδη ξεκινήσει η επόμενη. Τα δε τελευταία χρόνια, έρχονται άνθρωποι που ούτε θα είχαν σκεφτεί ποτέ τους να ασχοληθούν με τον εθελοντισμό.
• Τι ηλικίας είναι οι εθελοντές που φοιτούν στην Σχολή;
Εχουμε ένα όριο ηλικίας περιορισμένο, από 16 εως 45 ετών, κι αυτό γιατί είναι δύσκολη η αντιμετώπιση των έκτακτων αναγκών. Στη σχολή 2016-2017 μεταξύ άλλων φοιτούν δύο 16χρονα, ένα αγόρι κι ένα κορίτσι, και ο μεγαλύτερος είναι 40 ετών.
• Οι μαθητές, ήρθαν με δική τους πρωτοβουλία ή με παρότρυνση των γονιών τους;

Από καθαρά δική τους πρωτοβουλία.
• Γυναίκες ή άνδρες είναι οι περισσότεροι που φοιτούν;
Στατιστικά σε όλη την Ελλάδα, οι εθελοντές Σαμαρείτες είναι περίπου 60% γυναίκες και 40% άνδρες.
• Στη διάρκεια των ετών που είσαι ενεργός Σαμαρείτης, ποιο είναι το πιο δύσκολο περιστατικό που κλήθηκες να αντιμετωπίσεις;
Το σώμα Σαμαρειτών Ρόδου, αντεπεξήλθε άριστα στο ναυάγιο με τους μετανάστες στο Ζέφυρος το 2015. Ειδοποιηθήκαμε από έναν συνάδελφο που εργάζεται στην Εφορία και σε 15 λεπτά από την ενημέρωση, είχαμε δύο Σαμαρείτες μέσα στο νερό, τέσσερις Σαμαρείτες έξω από το νερό και άλλους τέσσερις στο Τμήμα Επειγόντων του Νοσοκομείου Ρόδου. Αυτό μπορώ να πω ότι ήταν το δυσκολότερο περιστατικό που έχουμε κληθεί να αντιμετωπίσουμε ομαδικά. Προσωπικά, έχω προσφέρει υπηρεσίες στον δρόμο, στην εργασία μου, ακόμα και σε διασκέδαση έχει τύχει να γλιτώσω παιδάκι από πνιγμό την ώρα που έτρωγε.
• Αρα, ένας Σαμαρείτης είτε είναι σε βάρδια είτε όχι, παραμένει πάντα σε εγρήγορση.
Όταν περάσεις την Σχολή Σαμαρειτών και μετά, τα βλέπεις όλα υπό άλλο πρίσμα, δίνοντας έμφαση στην πρόληψη. Και βεβαίως είσαι πάντα σε εγρήγορση.
• Τι προσόντα πρέπει να έχει κάποιος για να γίνει εθελοντής Σαμαρείτης;
Θέληση και χρόνο, τίποτα άλλο. Τα μαθήματά μας γίνονται κάθε Δευτέρα και Τετάρτη από τις 20:00 έως τις 23:00
• Οι βάρδιες στο Τμήμα Επειγόντων Περιστατικών είναι το πρώτο crash test για έναν Σαμαρείτη;
Ναι, εκεί δυσκολεύουν τα πράγματα. Βέβαια δεν αφήνουμε κανέναν δόκιμο Σαμαρείτη ποτέ μόνο του, είναι πάντα παλιότεροι συνάδελφοι μαζί τους για να τους βοηθήσουν.
• Γονείς έρχονται για να μάθουν πρώτες βοήθειες, προκειμένου να μπορέσουν να βοηθήσουν τα παιδιά τους αν χρειαστεί;
Οι νέοι γονείς είναι πιο ευαισθητοποιημένοι. Επειδή θέλουν να μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους, έρχονται σε εμάς. Αν δεν καταφέρουν να φοιτήσουν στην Σχολή Σαμαρειτών, παρακολουθούν τα προγράμματα εκπαίδευσης πολιτών που είναι είτε έξι ώρες για την καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση, είτε 20 ώρες για τις πρώτες βοήθειες χωρίς τις εξειδικεύσεις. Κάθε χρόνο γίνονται τρία προγραμματισμένα 20ωρα εκπαίδευσης πολιτών όπως επίσης κάνουμε μαθήματα πρώτων βοηθειών σε διάφορα γκρουπ επαγγελματιών που απευθύνονται σε εμάς και παίρνουν πτυχίο βοηθού Σαμαρείτη.
• Ποιος είναι ο στόχος για το σώμα Εθελοντών Σαμαρειτών;
Αυτό που θέλουμε να πετύχουμε ως τμήμα Ρόδου είναι σε κάθε ομάδα 100 ή 200 ατόμων να υπάρχει έστω ένας που να γνωρίζει πρώτες βοήθειες. Αυτό είναι το όραμά μας. Θα προέτρεπα τους συμπολίτες μας, αν δεν μπορούν να παρακολουθήσουν την σχολή των Σαμαρειτών, να μάθουν είτε πρώτες βοήθειες, είτε καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση που είναι πολύ σημαντική. Όλα τα άλλα μπορούν να αντιμετωπιστούν, η καρδιά δεν μπορεί να περιμένει. Οσους περισσότερους Σαμαρείτες έχει η Ρόδος, τόσο πιο ασφαλείς θα είμαστε.