Ενα πακέτο αντιμέτρων ύψους 1% του ΑΕΠ -1,8 δισ.- νομοθετεί εντός του Μαΐου το υπουργείο Εργασίας μαζί με τον μηχανισμό περικοπής της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις. Μειώσεις και θετικά μέτρα θα εφαρμοστούν ταυτόχρονα το 2019, εφόσον η Ελλάδα κινείται εντός τροχιάς δημοσιονομικών στόχων.
Ο τρίτος πυλώνας του νομοθετικού έργου που έρχεται άμεσα αφορά στα εργασιακά. Εκεί αποφεύχθηκαν οι ακραίες απαιτήσεις του ΔΝΤ για ομαδικές απολύσεις, λοκ άουτ και απεργίες, ενώ οι συλλογικές διαπραγματεύσεις επανέρχονται -όπως απαιτούσε η ελληνική πλευρά- από τον Σεπτέμβρη του 2018, κάτι που δεν ήταν καθόλου αυτονόητο, σύμφωνα με υψηλόβαθμους αξιωματούχους του υπουργείου Εργασίας.
• Αύξηση των οικογενειακών επιδομάτων για το πρώτο και το δεύτερο παιδί, από 40 ευρώ που είναι σήμερα σε 60 ευρώ για το πρώτο παιδί και σε 90 ευρώ για το δεύτερο.
• Επιδότηση ενοικίου με ένα μέσο ποσό 80 ευρώ τον μήνα. Στόχος είναι να καλυφθεί ο μισός πληθυσμός που ζει σε ενοίκιο ή έχει δάνειο πρώτης κατοικίας (εισοδηματικά κριτήρια). Το βάρος πέφτει σε νοικοκυριά που είναι ευάλωτα οικονομικά.
• 1.800 νέες δομές βρεφονηπιακών σταθμών (1.200 το 2019 και 600 το 2020, επιπλέον των 2.800 που λειτουργούν σήμερα) και voucher για τις μητέρες ώστε να καλυφθεί το 1/3 των βρεφών. Σήμερα καλύπτονται 90.000 παιδιά. Το 2019 στόχος είναι να αυξηθούν σε 120.000 και το 2020 να φτάσουν τις 135.000. Προϋπολογισμός 150 εκατ. ευρώ.
• Πάνω από 30.00 θέσεις εργασίας σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, τουλάχιστον 12μηνης διάρκειας, με στόχευση στους νέους επιστήμονες (brain drain), επιδότηση του 50% του μισθολογικού κόστους -με ανώτερη επιχορήγηση τα 500 ευρώ τον μήνα- και δέσμευση για καμία απόλυση. Ειδική ρήτρα για τη διατήρηση των εργαζομένων για τουλάχιστον έξι μήνες μετά τη λήξη του προγράμματος.
• Επέκταση του προγράμματος των σχολικών γευμάτων ώστε να καλυφθούν 300.000 μαθητές Δημοτικού και 150.000 μαθητές Γυμνασίου (σχεδόν ο μισός πληθυσμός της χώρας).
• Μηδενισμός συμμετοχής στα φάρμακα για όσους έχουν αθροιστικό εισόδημα από συντάξεις κάτω των 700 ευρώ. Μείωση 50% της συμμετοχής σε όσους παίρνουν 700 -1.200 ευρώ και 25% σε όσους έχουν εισόδημα πάνω από 1.200 ευρώ. Υπολογίζεται πως ωφελούνται 1,9 εκατομμύρια συνταξιούχοι.
• Χρηματοδότηση του ΠΔΕ για αναπτυξιακές δράσεις και έμφαση στις υποδομές αγροτικής παραγωγής (π.χ. δίκτυα ύδρευσης, αγροτικοί δρόμοι). Θα περιλαμβάνεται και ένα πρόγραμμα ενεργειακής εξοικονόμησης κτιρίων.
Στα εργασιακά, κύκλοι του υπουργείου Εργασίας περιγράφουν ένα νομοθετικό πακέτο που περιλαμβάνει:
1. Αρση της αναστολής από τον Σεπτέμβρη του 2018 των αρχών της επεκτασιμότητας (επέκταση των κλαδικών και ομοιοεπαγγελματικών συμβάσεων) και της αρχής της ευνοϊκότερης ρύθμισης (σε περίπτωση συρροής). Αυτές είναι και οι δύο βασικότερες αρχές των συλλογικών διαπραγματεύσεων.
Η αναστολή τους συνδέεται, κατά τις ίδιες πηγές, με το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής και όχι με το Μνημόνιο, γι’ αυτό και η επαναφορά τους από τον Σεπτέμβρη του 2018 δεν ήταν καθόλου αυτονόητη και σίγουρα όχι αυτόματη. «Χωρίς ειδική νομοθετική παρέμβαση, η αναστολή θα ίσχυε επ’ άπειρον» τονίζουν χαρακτηριστικά υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι του υπουργείου Εργασίας. Το ΔΝΤ άλλωστε επέμενε να μην επανέλθουν ποτέ.
2. Μεταβίβαση της διαδικασίας προελέγχου και προέγκρισης των ομαδικών απολύσεων πλήρως στο Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας, που αλλάζει σύνθεση (4 εκπρόσωποι εργοδοτών, 4 εργαζομένων, 4 του κράτους) ώστε να υπάρχει ισόποση εκπροσώπηση.
Τα όρια, για τα οποία το ΔΝΤ ζητούσε διπλασιασμό, παραμένουν ως έχουν. Διατηρείται και το ποσοστιαίο όριο (5%) και το απόλυτο (ως 30 εργαζόμενοι).
3. Περιορισμένες παρεμβάσεις στον συνδικαλιστικό νόμο για τις άδειες και τους λόγους απόλυσης των συνδικαλιστών. Ο μηχανισμός της απεργίας μένει ως έχει.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΩΣΚΟΛΟΣ-ΕΘΝΟΣ
