Λόγια χωρίς μέτρο, αδιάκοπη φλυαρία, μεγαλοστομία και υπερβολές είναι η αμετροέπεια. Ἀ – στερητικό, μέτρον και ἔπος (= λόγος) τα συνθετικά της λέξης. Συνεπώς από αμετροέπεια διακατέχεται καθένας που διακρίνεται για την μεγαλοστομία του και μιλά, μιλά, μιλά χωρίς φρένο. Αμετροέπεια είναι η ιδιότητα του αμετροεπούς. Αυτός, όμως, την αμετροέπειά του την δείχνει όχι μόνο μιλώντας ακατάπαυστα, αλλά και στην κολακεία, στον λαϊκισμό, τον φανφαρονισμό, την συμπεριφορά του. Με άλλα λόγια δεν έχει φραγμό. Όσοι βλέπουμε τηλεόραση, ερχόμαστε καθημερινά σε επαφή με αμετροεπείς δηλώσεις δημοσίων προσώπων ή αμετροεπείς αξιώσεις, που, τα τελευταία χρόνια, λόγω της κρίσης, έχουν γιγαντωθεί. Η λέξη είναι σχετικά πρόσφατη. Δημιουργήθηκε περίπου το 1887. Το επίθετο, όμως, ἀμετροεπής, όπως και άλλες λέξεις σχετικές με το ἔπος, το συναντάμε στην Ιλιάδα. Ἀμετροεπής είναι ο αντι – ήρωας της Ιλιάδας Θερσίτης (Ιλ. Β 212). Αυτός, όπως μαρτυρεί και το όνομά του, έχει θέρσος (θάρρος) και ἰταμότητα (θρασύτητα) και γι’ αυτό διαρκώς προκαλεί με τα λόγια του. Δεν ξέρει πού να σταματήσει. Τα βάζει μάλιστα με τον Αγαμέμνονα και ο Οδυσσέας, για να τον συνετίσει, τον χτυπά με το σκήπτρο του. Στα ελληνιστικά κείμενα το αντίστοιχο ουσιαστικό ήταν η ἀμετροεπία, αλλά αυτή με την σειρά της έγινε ἀμετροέπεια, κατ’ αναλογία προς τα ομόρριζα καλλιέπεια, ὀρθοέπεια. Πρόσφατα γνωρίσαμε την πολιτική αμετροέπεια, την λογοδιάρροια για λόγους εντυπωσιασμού. Υπάρχει και η αμετροέπεια ως κομπορρημοσύνη, αλλά και η αμετροέπεια στους χαρακτηρισμούς μας προς τους άλλους, όταν είμαστε οργισμένοι ή πολύ θυμωμένοι. Η αμετροέπεια λέγεται αλλιώς πάρλα, πολυλογία, περιττολογία. Αντώνυμα η αυτοσυγκράτηση, η λακωνικότητα, το μέτρο, το να βάζει κανείς τελεία. ( Με την ετυμολογική βοήθεια του liberal.gr)
Αμετροέπεια-Η λέξη της εβδομάδος
