Γράφει
ο Νεκτάριος Καλογήρου
Ο φετινός Απρίλιος ήταν ένας μήνας νεκρός για την αγορά της Ρόδου. Τα εμπορικά και τουριστικά καταστήματα, καθώς επίσης και τα εστιατόρια δεν δούλεψαν. Τα ταμεία τους έμειναν χωρίς κίνηση και η μεγάλη αυτή απώλεια δεν πρόκειται να καλυφθεί στις τρεις ημέρες που απέμειναν μέχρι την εκπνοή του. Από το τέλος της τρέχουσας εβδομάδας η τουριστική κίνηση θα ακολουθήσει ανοδική πορεία, ωστόσο οι κρατήσεις δείχνουν ότι οι ξενοδοχειακές πληρότητες δεν θα ξεπεράσουν το 50% το μήνα Μάιο. Χθες, με τους χιλιάδες επισκέπτες από τα κρουαζιερόπλοια που κατέπλευσαν, τα καταστήματα έμειναν χωρίς ταμειακή κίνηση, γεγονός που αποδεικνύει ότι κάτι γίνεται λάθος.
Το θετικό στοιχείο για την αγορά είναι πως από αύριο και για μία εβδομάδα θα ανοίγουν οι πύλες όλων των μεγάλων ξενοδοχείων. Φαληράκι, Κολύμπια, Νότια Ρόδος, Ιξιά θα υποδεχθούν Γερμανούς και Ρώσους τουρίστες. Μάλιστα, οι τελευταίοι, φέτος θα κάνουν έντονη την παρουσία τους στη Ρόδο. Τα τουριστικά πακέτα που έχουν κλειστεί αφορούν, σε γενικές γραμμές, διακοπές έξι έως οκτώ ημερών. Ολιγότερα είναι εκείνα που αφορούν περίοδο διακοπών που υπερβαίνει τις 10 ημέρες, ενώ αντιστρόφως υπάρχουν αρκετά πακέτα τεσσάρων ημερών. Οι πιο έμπειροι έμποροι και εστιάτορες έχουν πολλές φορές επισημάνει ότι «τα καταστήματα κινούνται κυρίως από τους τουρίστες που διαμένουν στο νησί για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο της μίας εβδομάδας. Εκείνοι που παραμένουν λιγότερες ημέρες απλώς δεν προλαβαίνουν να αφιερώσουν χρόνο για να δουν όλη την αγορά».
Σε ό,τι αφορά την πληρότητα που θα έχουν οι ξενοδοχειακές μονάδες τον Μάιο, αυτή δεν θα ξεπεράσει (μεσοσταθμικά) το 50%. Το ποσοστό αυτό προέκυψε από τηλεφωνικές μετρήσεις και δόθηκαν προς τη «δημοκρατική» από την Ενωση Ξενοδόχων Ρόδου και επιβεβαιώθηκε από το Σύλλογο Διευθυντών Ξενοδοχείων Ρόδου. Οι κρατήσεις που ενδεχομένως θα γίνουν την τελευταία στιγμή, δεν αναμένεται να αλλάξουν δραματικά το ποσοστό αυτό. Σημειώνεται ότι οι κρατήσεις αυτές γίνονται συνήθως από πρόσωπα που είναι «κατ’ επάγγελμα» κυνηγοί ευκαιριών. Πρόκειται δηλαδή για εκείνους που έχουν λίγα χρήματα στην άκρη για διακοπές και περιμένουν τις ειδικές προσφορές που προσφέρουν οι ξενοδόχοι για να κάνουν κράτηση και να ταξιδέψουν. Οι προσφορές αυτές αφορούν μειωμένες τιμές ακόμα και σε ποσοστό 30% σε σύγκριση με τα πακέτα που κλείνονται μέσω των tour operators. Οι τιμές σε αυτές τις περιπτώσεις είναι εξευτελιστικές και ο λόγος που υπάρχουν είναι για να εξασφαλίζουν στους ξενοδόχους μια μικρή ρευστότητα. Οι τουρίστες που ταξιδεύουν με τέτοιες προσφορές, δεν κάνουν αγορές από τα τοπικά καταστήματα.
Το τουριστικό σκηνικό θα αλλάξει από τον Ιούνιο κι έπειτα. Η πληρότητα των ξενοδοχείων της Ρόδου θα εκτιναχθεί στο 95%. Τουρίστες από όλο τον κόσμο θα φιλοξενούνται στις τοπικές μονάδες, με τους Γερμανούς να κυριαρχούν σε ποσοστά.
Πρέπει να σημειωθεί ότι ακόμα και σήμερα εξακολουθούν να υπάρχουν σοβαρές ανησυχίες για το τι θα συμβεί με την ιταλική αγορά. Οι «καλοντυμένοι» της Ευρώπης συνήθως καταφθάνουν στη Ρόδο τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Για τους δύο αυτούς μήνες όλα τα δωμάτια είναι κρατημένα και όσοι τελικά δεν έκαναν κράτηση μέχρι σήμερα, θα βρεθούν σε δυσάρεστη θέση. Οι επαγγελματίες του τουρισμού της Ρόδου δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους για ενδεχόμενη ρήξη σχέσεων με τους τουριστικούς οργανισμούς της ιταλικής αγοράς, στην περίπτωση που δεν βρεθεί λύση.
Επηρεάζεται η αγορά
Όλα έχουν αλλάξει για το τοπικό εμπόριο. Όλα έχουν γίνει πιο δύσκολα. Τα χρήματα που ξοδεύουν οι επισκέπτες της Ρόδου είναι ολιγότερα απ’ ό,τι στα προηγούμενα χρόνια. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός της μεγάλης δύναμης που είχε πάντοτε ως μήνας εισπράξεων ο Απρίλιος. Επί πολλά χρόνια, η καρδιά της άνοιξης έφερνε στο νησί λίγους τουρίστες, όμως οι δαπάνες που έκαναν αυτοί οι λίγοι, μπορούσαν να συγκριθούν με τις δαπάνες που έκαναν αριθμητικά πολλαπλάσιοι στην κορύφωση της σαιζόν. Ο κανόνας αυτός πια δεν ισχύει. Φέτος ο Απρίλιος εισπρακτικά κινήθηκε με μείωση 60% πιο κάτω από τον αντίστοιχο μήνα του 2016, που κι εκείνος με τη σειρά του υστερούσε έναντι του 2015. Το ποσοστό μείωσης είναι τεράστιο και ισοδυναμεί με απώλεια ολόκληρου μήνα από τη σεζόν. Τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες τα καταστήματα στη Λίνδο και στη Ρόδο άνοιγαν και έκλειναν χωρίς εισπράξεις. Ακόμα και τα κεντρικά εστιατόρια δεν κατάφερναν να κερδίσουν πάνω από τρία ή πέντε «τραπέζια» την ημέρα. Επί της ουσίας, ο φετινός Απρίλιος χάθηκε από την τρέχουσα τουριστική περίοδο.
Τα δεδομένα του Μαΐου για πληρότητες των ξενοδοχείων στο 50% δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Αν μάλιστα συνυπολογιστεί το γεγονός ότι οι Γερμανοί τουρίστες (που θα ξεχωρίσουν με τον αριθμητικό τους όγκο) περιορίζονται μόνο σε συγκριμένα καταναλωτικά αγαθά και αλκοολούχα ποτά, τότε το σύνολο της αγοράς ίσως αντιμετωπίσει σοβαρό κλυδωνισμό.
Γενικά η ταυτότητα και οι αγοραστικές συνήθειες των τουριστών έχουν αλλάξει. Η «δημοκρατική» έχει πολλές φορές γράψει και επισημάνει την αλλαγή αυτή και πάντοτε διατηρούσε και εξέφραζε ψύχραιμη φωνή έναντι των «σειρήνων» που προέβλεπαν πακτωλό εισπράξεων από τους χιλιάδες των επισκεπτών. Οι επιφυλάξεις ενισχύονται από το γεγονός της έλλειψης στοιχείων για τα ενδιαφέροντα των τουριστών. Οι μελέτες και οι έρευνες για τις καταναλωτικές τους συνήθειες, τις νέες τους απαιτήσεις, έχουν σταματήσει να εκπονούνται, με αποτέλεσμα η αγορά να πορεύεται στα τυφλά.
Σημειώνεται ότι η διοίκηση του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου έχει αναγνωρίσει την αναγκαιότητα αυτή και τα μέλη της δεσμεύθηκαν για τη διενέργεια έρευνας στη διάρκεια της φετινής σαιζόν. Ωστόσο, από τις μέχρι τώρα δράσεις φαίνεται ότι κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να ξεκινήσει.
Κάτι δεν πάει καλά
με την κρουαζιέρα
Οι έμποροι όλοι αναφέρουν ότι τα καταστήματα έχουν πάψει να δουλεύουν με τα κρουαζιερόπλοια. Ενώ προσεγγίσεις στο νησί γίνονται, η αγορά δεν μπορεί να συντονιστεί. Χθες, στο λιμάνι έδεσαν τέσσερα καράβια (τα δύο πολύ μεγάλα) και έφεραν περισσότερους από 6000 τουρίστες. Με τα συγκεκριμένα αριθμητικά μεγέθη, υποτίθεται ότι ένα μέρος της αγοράς θα δούλευε. Κι όμως χθες οι καταστηματάρχες εισέπραξαν ψίχουλα, ενώ δεν ήταν λίγοι εκείνοι που έκλεισαν «άσεφτοι».
Γιατί δεν έκαναν αγορές οι τουρίστες των κρουαζιερόπλοιων;
Το ερώτημα πρέπει να τεθεί διότι στην τουριστική Ρόδο, κάτι γίνεται λάθος.
Εκείνο που χθες συνέβη ήταν το εξής: Τα κρουαζιερόπλοια κατέπλευσαν και από τις 08.00’ μέχρι τις 11.00’ το πρωί τα πούλμαν παρελάμβαναν διαρκώς κόσμο για εκδρομές (κυρίως προς τη Λίνδο). Ηταν περισσότερα από 40 τα πούλμαν που ξεκίνησαν από το λιμάνι και όλα ήταν γεμάτα. Οι τουρίστες που ανεβαίνουν στα τουριστικά λεωφορεία χάνουν από την ημέρα τους περίπου τρεις ώρες σε μετακινήσεις και ουρές αναμονής. Σε αυτές πρέπει να συνυπολογιστεί ακόμα μία ώρα σε περπάτημα συνοδεία ξεναγού.
Το πρόβλημα είναι πως ο μέγιστος χρόνος που είχαν χθες (όπως και κάθε φορά) οι τουρίστες στη διάθεσή τους για να απολαύσουν τη Ρόδο ήταν οκτώ ώρες. Από τις 08.00 το πρωί έως τις 04.00’ το απόγευμα (ο απόπλους τους 05.00’ το απόγευμα). Πολλοί ωστόσο ήταν οι τουρίστες που έφυγαν από το λιμάνι στις 09.00’ το πρωί και αρκετοί στις 10.00’. Ετσι, ο πραγματικός χρόνος που οι επιβάτες των κρουαζιερόπλοιων είχαν στη διάθεσή τους για να κινηθούν στην αγορά της Λίνδου και της Μεσαιωνικής Πόλης (αφού αφαιρέθηκε ο χρόνος των μετακινήσεων) κυμαίνονταν από μία έως τρεις ώρες. Ο ελεύθερος αυτός χρόνος έπρεπε να μοιραστεί σε καφέ, μπύρα, ίσως κάποιο γρήγορο σνακ και κάποιες αγορές. Ποιος θα πρωτοδουλέψει;
Χθες, ούτε η Λίνδος δούλεψε, ούτε και η Μεσαιωνική Πόλη. Η τουριστική Ρόδος στάθηκε αδύνατη να αξιοποιήσει στο μέγιστο τους επισκέπτες που δέχθηκε.
Το συμπέρασμα που αβίαστα προκύπτει από όλο αυτό το σκηνικό είναι η αναγκαιότητα τα κρουαζιερόπλοια να μένουν περισσότερες ώρες στο λιμάνι του νησιού. Αυτός είναι ένας στόχος που είναι δυνατόν να διεκδικηθεί και να επιτευχθεί.
Για το Μάιο έχουν προγραμματιστεί 51 προσεγγίσεις κρουαζιερόπλοιων. Σε αυτές θα προστεθούν άλλες 10 από καράβια που προέρχονται από το Ισραήλ και προς το παρόν δεν έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα. Οι προσεγγίσεις αυτές αφορούν 21 ημέρες του Μαΐου, ενώ για 10 ημέρες η προβλήτα των Αγγέλων της Ρόδου θα είναι χωρίς καράβι.
