Ειδήσεις

Παγκόσμια ημέρα της κοιλιοκάκης, ενός αυτοάνοσου νοσήματος που «χτυπά» το γαστρεντερικό σύστημα

Γράφει ο
Μοράρης Κ. Εμμανουήλ

Η κοιλιοκάκη, γνωστή και ως «εντεροπάθεια από γλουτένη» είναι αρχαία ασθένεια.
Η κοιλιοκάκη οφείλεται στη βλαπτική επίδραση που ασκούν στο βλεννογόνο του δωδεκαδακτύλου και της νήστιδας γενετικά προδιατεθιμένων ατόμων μικρά πεπτίδια πλούσια σε γλουταμίνη, που περιέχονται στη γλουτένη.
Δεν είναι κάποιου είδους τροφική δυσανεξία ή αλλεργία. Αποτελεί αυτοάνοσο νόσημα, το οποίο σημαίνει ότι το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού αντιδρά στη γλουτένη επιτιθέμενο στους ίδιους του τους ιστούς. Στην κοιλιοκάκη, η κατανάλωση γλουτένης προκαλεί βλάβες στο τοίχωμα του λεπτού εντέρου και είναι πιθανόν να επιδράσει αρνητικά και σε άλλα μέρη του σώματος.
Η γλουτένη είναι ένα μείγμα πολλών πρωτεϊνών και κύριο συστατικό στο αλεύρι του σιταριού, της σίκαλης, του κριθαριού και λιγότερο της βρώμης. Τροφές που περιέχουν γλουτένη, όπως αλεύρι ή άλλα προϊόντα των παραπάνω δημητριακών, είναι τοξικές για το έντερο. Αντίθετα, το καλαμπόκι και το ρύζι δεν περιέχουν γλουτένη και δεν είναι βλαπτικά.
Η συχνότητα της ποικίλλει από χώρα σε χώρα ακόμη και μεταξύ γειτονικών χωρών. Είναι συχνότερη στη Σκανδιναβία με εξαίρεση τη Δανία και στις χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου.
Η συχνότητά της στην Ελλάδα δεν είναι γνωστή αλλά φαίνεται να έχει την ίδια συχνότητα με της Ιταλίας. Προσβάλλει πιο συχνά γυναίκες. Η νόσος έχει γενετικό υπόστρωμα και είναι κληρονομική αλλά σε μικρό βαθμό, με την ενδοοικογενειακή διασπορά να κυμαίνεται από 8-18% και να προσβάλλει τους 3 από 4 μονοωογενείς διδύμους.
Ως αποτέλεσμα της τοξικής επίδρασης της γλουτένης στο λεπτό έντερο μειώνεται η απορροφητική επιφάνειά του και προκαλείται δυσαπορρόφηση όλων των θρεπτικών συστατικών, όχι μόνο των πρωτεϊνών, των υδατανθράκων και του λίπους αλλά και του σιδήρου, των βιταμινών και των ιχνοστοιχείων. Παράλληλα, ο ασθενής χάνει στο έντερο μέσω διάρροιας πλούσια θρεπτικά συστατικά.
Συμπτώματα
Σε εφήβους και ενήλικες
• Υπνηλία
• Έλλειψη συγκέντρωσης
• Ψυχολογικές μεταβολές
• Κόπωση
• Αναιμία
• Έλλειψη σιδήρου
• Διάρροια
• Δυσκοιλιότητα
• Έλλειψη άλλων βασικών ουσιών όπως π.χ. βιταμινών, ιχνοστοιχείων
• Αέρια
• Πόνοι στην κοιλιακή χώρα
• Πόνοι στις αρθρώσεις
Σε βρέφη και παιδιά προσχολικής ηλικίας
• Διακοπή της ανάπτυξης
• Αναπτυξιακές και μαθησιακές δυσκολίες
• Αέρια
• Ευερεθιστότητα, γκρίνια, κλάμα
• Χρόνια διάρροια
• Πόνο και πρήξιμο στη κοιλιά
• Ανορεξία και απώλεια βάρους
• Εμέτους
• Μειωμένη πρόσληψη βάρους
Η κοιλιοκάκη είναι εφ’ όρου ζωής πάθηση και η δίαιτα ελεύθερης γλουτένης αποτελεί την μόνη της θεραπεία. Αν εισαχθεί ξανά και εκ των υστέρων, γλουτένη στη δίαιτα κάποιου, το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά προκαλώντας εκ νέου βλάβες στο τοίχωμα του λεπτού εντέρου. Αν κάποιος που ακολουθεί τη δίαιτα ελεύθερης γλουτένης, εξεταστεί πάλι για κοιλιοκάκη (αιματολογικές εξετάσεις αντισωμάτων και εντερική βιοψία) τα αποτελέσματα αναμένονται να βγουν αρνητικά. Κάτι τέτοιο φυσικά δε σημαίνει ότι δεν νοσεί πλέον από κοιλιοκάκη, αλλά ότι πολύ απλά παραμένει πιστός στη δίαιτα ελεύθερης γλουτένης. Αυτό εξηγείται αφού δεν υπάρχει γλουτένη ώστε να αντιδράσει ξανά το ανοσοποιητικό σύστημα και συνεπώς δεν ανιχνεύονται αντισώματα στο αίμα.
Η αφαίρεση της γλουτένης από τη δίαιτα, επιτρέπει την αποκατάσταση της βλάβης του τοιχώματος του λεπτού εντέρου, που έχει εντοπιστεί από τη βιοψία.

Σχολιασμός Άρθρου

Τα σχόλια εκφράζουν αποκλειστικά τον εκάστοτε σχολιαστή. Η Δημοκρατική δεν υιοθετεί αυτές τις απόψεις. Διατηρούμε το δικαίωμα να διαγράψουμε όποια σχόλια θεωρούμε προσβλητικά ή περιέχουν ύβρεις, χωρίς καμμία προειδοποίηση. Χρήστες που δεν τηρούν τους όρους χρήσης αποκλείονται.

Σχολιασμός άρθρου