Άρθρο του δικηγόρου Ρόδου κ. Δημητρίου Σαλαμαστράκη στην “δημοκρατική”
Στην Καρδίτσα διεξήχθη στις 8 και 9 Σεπτεμβρίου 2017 το 42o Πανελλήνιο Συνέδριο της Ένωσης Ελλήνων Δικονομολόγων, με θέμα «Η νέα τακτική διαδικασία υπό το πρίσμα των θεμελιωδών αρχών της πολιτικής δικονομίας».
Ένα από τα θέματα που απασχόλησαν το Συνέδριο ήταν τι ισχύει όσον αφορά την καταχρηστική προθεσμία άσκησης της έφεσης και της αίτησης αναίρεσης, στην περίπτωση δηλαδή που δεν έχει επιδοθεί η προσβαλλόμενη απόφαση, καθόσον πριν από το ν. 4335/2015 η προθεσμία αυτή ήταν τριά έτη από τη δημοσίευση της απόφασης ενώ μετά τη θέση σε ισχύ αυτού, ήτοι από 1-1-2016, η προθεσμία είναι δύο έτη από τη δημοσίευση της απόφασης.
Με βάση τη μεταβατική διάταξη του άρθρου 9 παρ. 2 του νόμου αυτού για τις εφέσεις και αιτήσεις αναίρεσης που θα ασκηθούν από την 1-1-2016 και μετά ισχύουν οι νέες διατάξεις άρα και οι νέες προθεσμίες, ενώ κατά τη γενική αρχή διαχρονικού δικαίου που εισήγαγε το άρθρο 24 παρ. 1 του ΕισΝΚΠολΔ το παραδεκτό των ενδίκων μέσων και ο χρόνος άσκησης αυτών κρίνονται σύμφωνα με το νόμο που ίσχυε κατά το χρόνο δημοσίευσης της προσβαλλόμενης απόφασης.
Δηλαδή με βάση την παραπάνω μεταβατική διάταξη για την άσκηση των ενδίκων μέσων εφαρμόζεται ότι ισχύει κατά το χρόνο άσκησής τους, εφόσον θα ασκηθούν από την 1-1-2016 και μετά, ανεξάρτητα πότε δημοσιεύτηκε η προσβαλλόμενη απόφαση, ενώ κατά την παραπάνω γενική αρχή διαχρονικού δικαίου για την άσκηση των ενδίκων μέσων εφαρμόζεται ότι ισχύει κατά το χρόνο δημοσίευσης της προσβαλλόμενης απόφασης, ανεξάρτητα πότε θα ασκηθούν αυτά.
Η θεωρία και η νομολογία των δικαστηρίων διχάστηκε ως προς το θέμα αυτό, η πλειοψηφούσα δε άποψη φαίνεται να είναι εκείνη που δέχεται ότι η καταχρηστική προθεσμία για την άσκηση των ενδίκων μέσων της έφεσης και της αναίρεσης εξακολουθεί να είναι τρία έτη από την ημέρα δημοσίευσης της προσβαλλόμενης απόφασης, εφόσον έχει δημοσιευτεί μέχρι τις 31-12-2015, αναξάρτητα αν τα ένδικα αυτά μέσα έχουν ασκηθεί πριν ή μετά την 1-1-2016.
Το θέμα αυτό απασχόλησε πρόσφατα τον Άρειο Πάγο, ο οποίος με τη με αριθμό 519/2017 απόφασή του Β1 Τμήματος αυτού έκρινε ως παραδεκτή αίτηση αναίρεσης που ασκήθηκε μετά την 1-1-2016 κατά τελεσίδικης απόφασης που δημοσιεύτηκε στις 2-5-2013, ήτοι δέχτηκε ότι η καταχρηστική προθεσμία για την άσκηση αίτησης αναίρεσης, που το ίδιο φυσικά θα ισχύει και για την άσκηση έφεσης, εξακολουθεί να είναι τρία έτη από τη δημοσίευση της απόφασης, παρά το ότι η αίτηση αναίρεσης ασκήθηκε μετά την 1-1-2016.
Όμως στη συνέχεια δημοσιεύτηκε η με αριθμό 1176/2017 απόφαση του Αρείου Πάγου του Β2 Τμήματος, με την οποία κρίθηκε ότι επί αίτησης αναίρεσης που ασκείται μετά την 1-1-2016 και στρέφεται κατά απόφασης που δημοσιεύτηκε πριν από την ημερομηνία αυτή, η καταχρηστική προθεσμία άσκησης της αίτησης αναίρεσης είναι διετής από την ημέρα δημοσίευσης της προσβαλλόμενης απόφασης. Δηλαδή το Β1 Τμήμα του Αρείου Πάγου αποφάνθηκε αντίθετα από το Β2 Τμήμα αυτού και μάλιστα ομόφωνα, όπως και το Β2 Τμήμα, παρά το ότι και τα δύο Τμήματα είναι αρμόδια για τις εργατικές διαφορές και η δεύτερη απόφαση δημοσιεύτηκε τέσσερις μήνες μετά την πρώτη.
Η δεύτερη απόφαση επικρίθηκε αρκετά από την πλειοψηφία των συνέδρων, γεγονός είναι πάντως ότι πρόσφατα έχουν εκδοθεί ομόφωνα δυο αντίθετες αποφάσεις για το ίδιο θέμα και επόμενο είναι ότι την οριστική λύση θα τη δώσει η Ολομέλεια στην οποία και θα παραπεμφθεί το θέμα.
Όμως μέχρι τότε αρκετοί που έχουν ασκήσει έφεση ή αίτηση αναίρεσης μετά την 1-1-2016 και μετά την παρέλευση διετίας από την ημέρα δημοσίευσης των προσβληθέντων αποφάσεων, που έλαβε χώρα μέχρι τις 31-1-2015, θα ζουν με την αγωνία του τι θα αποφανθεί η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου.
