Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ήρθε στην Ελλάδα, προκάλεσε παγωμένα χαμόγελα και τα εθνικά θέματα βρέθηκαν ψηλά στην ατζέντα. Αυτό που πέρασε στα… ψιλά είναι οι επενδύσεις. Το θέμα δεν απασχόλησε τα media αλλά και όσα έγιναν πίσω από τις κλειστές πόρτες και μπροστά στις κάμερες στο Προεδρικό Μέγαρο και στο Μέγαρο Μαξίμου.
Ωστόσο οι Τούρκοι κάνουν «χρυσές» δουλειές στην Ελλάδα. Μεγάλες επενδύσεις ή μικρότερες, φανερές ή μυστικές βρίσκονται σε εξέλιξη.
Καταρχήν πρέπει να σημειωθεί πως το ενδιαφέρον των Τούρκων για ελληνικά ακίνητα είναι μεγάλο. Από τη μία η πολιτική αστάθεια στην Τουρκία, από την άλλη οι ανησυχίες για τη σταθερότητα της τουρκικής λίρας, οδηγούν Τούρκους με μεγάλη οικονομική επιφάνεια στη χώρα μας.
Εύποροι Τούρκοι επενδύουν στη Ρόδο, στη Μύκονο και την ανατολική Αττική. Τούρκοι γιατροί, δικηγόροι και επιχειρηματίες που αγοράζουν ακίνητα σε ακριβά προάστια της Αττικής και κάθε ξένος που αγοράζει ακίνητο 250.000 ευρώ και πάνω αποκτά άδεια παραμονής.
Επενδύσεις όμως γίνονται και σε μεγαλύτερη κλίμακα, ενώ από την άλλη η ελληνική πλευρά αναγκάστηκε να πουλήσει, λόγω της κρίσης, την πλέον εμβληματική αγορά που είχε κάνει στην Τουρκία.
Ήταν άνοιξη του 2006 όταν ο όμιλος της Εθνικής Τράπεζας ανακοίνωνε την εξαγορά της Finansbank, μια από τις τότε ταχύτερα αναπτυσσόμενες τράπεζες στην Τουρκία. Η συμφωνία αυτή ήταν το μεγαλύτερο deal ελληνικού ομίλου στη γειτονική χώρα. Η πώληση πέρυσι της Finansbank έδωσε σήμα για το κλείσιμο του κύκλου επέκτασης στην Τουρκία.
Από την άλλη πλευρά οι γείτονες βλέπουν με καλό μάτι τον τουρισμό στη χώρα μας. Ειδικά τα τελευταία χρόνια αποτελεί ένα πόλο έλξης για μεγάλες επιχειρήσεις. Ήδη δραστηριοποιούνται μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι μεταξύ των οποίων ο όμιλος Koc και το Dogus Group.
Μαζί με τον τουρκικό όμιλο Koc, η Folli Follie έχουν αναλάβει τη διαχείριση της μαρίνας Μυτιλήνης, για 40 έτη. Η Setur που κατέχει ηγετική θέση στη διαχείριση μαρίνων στα παράλια της Τουρκίας, είχε ενδιαφερθεί και για άλλες μαρίνες στο πλαίσιο του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων.
Συμφωνία έχουν η Lamda Development και η εταιρεία D-Marine Investments Holding B.V. του ομίλου Dogus, μέσω της οποίας οι δύο εταιρείες συμφώνησαν στην υλοποίηση στρατηγικής συμμαχίας μέσω της δημιουργίας κοινής εταιρείας όπου θα κατέχουν η καθεμία 50% η οποία καταρχήν επενδύει σε τουριστικές μαρίνες.
Σήμερα η D-Marine έχει αναλάβει, επίσης, τη διαχείριση διαφόρων μαρίνων στη χώρα.
Πρέπει να σημειωθεί ότι ο όμιλος Dogus, επικεφαλής του οποίου είναι ο Φερίτ Σαχένκ, αποτελεί ένα μεγάλο επιχειρηματικό μέγεθος που δραστηριοποιείται σε 30 κράτη.
Στο χαρτοφυλάκιο του ομίλου περνούν και τα project του Αστέρα Βουλιαγμένης και του Hilton.
Στον Αστέρα η Dogus συμμετέχει με μειοψηφικό ποσοστό στο σχήμα Jermyn Street, με επικεφαλής τα Kuwait Investment Fund και Abu Dhabi Investment Fund. Παράλληλα, σε συνεργασία με τον όμιλο Κωνσταντακόπουλου (ΤΕΜΕΣ) αποκτήθηκε το ξενοδοχείο Hilton Athens, στο οποίο θα πραγματοποιηθεί ριζική ανακαίνιση.
Στους πλουσιότερους επιχειρηματίες της Τουρκίας συγκαταλέγεται ο Φερίτ Σαχένκ.
Γεννημένος το 1964 στην Άγκυρα της Τουρκίας, ο Σαχένκ είναι πρόεδρος της εταιρείας συμμετοχών Dogus Holding και η περιουσία του εκτιμάται στα 6 με 8 δισεκατομμύρια δολάρια. Το 2008 κατατάχθηκε στο 573 της λίστας των δισεκατομμυριούχων του Forbes.
Εχει έναν πανίσχυρο επιχειρηματικό όμιλο που περιλαμβάνει περισσότερες από 150 εταιρείες και απασχολεί 30.000 εργαζομένους.
Σπούδασε στην Αμερικανική Σχολή της Ελβετίας και το 1989 πήρε το πτυχίο του στην επιστήμη του Μάρκετινγκ και Ανθρώπινου Δυναμικού από το Κολλέγιο της Βοστόνης. Επιστρέφοντας στην Κωνσταντινούπολη, ο πατέρας του Αϊχάν Σαχένκ, ιδιοκτήτης του ομίλου τον έστειλε στην Dogus Garanti Bank για την εκπαίδευσή του.
Ο Φερίτ Σαχένκ έμεινε εκεί οκτώ χρόνια και το 1998 άρχισε να δουλεύει στον όμιλο. Λίγο καιρό μετά, ο Σαχένκ απέκτησε δύο αλυσίδες λιανικής πώλησης τροφίμων, ενώ παράλληλα άρχισε να λειτουργεί και το εθνικό κανάλι της Τουρκίας, NTV. Για να χρηματοδοτήσει αυτήν τη λειτουργία πούλησε μέρος της Garanti bank.
Η Dogus Holding γνωρίζει μεγάλη ανάπτυξη υπό την καθοδήγηση του Σαχένκ. Η εταιρία αγόρασε το 74% των μετοχών της Door’s Group που περιλαμβάνει φίρμες όπως οι Kitchenette και Go Mongo.
Ο επιχειρηματίας είναι ιδιοκτήτης τράπεζας, καναλιών, εφημερίδων, ξενοδοχείων, αντιπρόσωπος αυτοκινήτων, βιομήχανος και κατασκευαστής.
Στην Κωνσταντινούπολη είναι ιδιοκτήτης του ακινήτου που λειτουργεί το HYATT ωστόσο στην κατοχή του βρίσκονται κι άλλα ξενοδοχειακά ακίνητα που διαχειρίζονται operators.
Ο όμιλος Dogus κάτω από τον οποίο δραστηριοποιούνται οι επιχειρήσεις του, είναι ιδιοκτήτης του περίφημου μοναδικού ξενοδοχείου 6+ αστέρων στην Τουρκία , το D-Hotel Maris, που είναι και operator.
Τα τελευταία χρόνια ραγδαία είναι η επέκταση των δραστηριοτήτων της Ziraat Bank στην Ελλάδα. Η τράπεζα Τουρκικών συμφερόντων δραστηριοποιείται σε Ξάνθη, Κομοτηνή Ρόδο και Αθήνα.
Όταν το 1893 ιδρύθηκε η Ziraat bank, η αντίστοιχη Αγροτική Τράπεζα της Τουρκίας εγκαταστάθηκε τότε στην ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας, όπου λειτουργούσε μέχρι το 1914, χορηγώντας δάνεια στους αγρότες. Μετά από 94 χρόνια, το 2008, επέστρεψε στα ελληνικά εδάφη, ανοίγοντας αρχικά υποκατάστημα στην Κομοτηνή και στη συνέχεια στην Αθήνα.
Μια ιστορική βιομηχανία της Θεσσαλονίκης, η Μακεδονική Εταιρεία Χάρτου ΑΕ, πιο γνωστή ως ΜΕΛ, πουλήθηκε πριν μερικά χρόνια στον τουρκικό όμιλο Pak Holdings. Πρόκειται για μια εταιρεία leader στον κλάδο της, με μεγάλη ακίνητη περιουσία που λόγω της κρίσης και της αδυναμίας χρηματοδότησης από τις τράπεζες οδηγήθηκε στη πώληση.
Η ΜΕΛ (Μακεδονική Εταιρεία Λαδόπουλου) ιδρύθηκε το 1964. Το 1981 πέρασε στον Οργανισμό Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων και το 1998 ο κ. Οικονόμου, επικεφαλής ομάδας επενδυτών απέκτησε την εταιρεία.
Η εταιρεία παράγει χαρτόνια συσκευασίας για τρόφιμα (πίτσες, γλυκά, γιαούρτια κ.α.) και είναι η μεγαλύτερη εταιρεία στον κλάδο της.
Ο όμιλος που την αγόρασε ανήκει στην οικογένεια Pak και έχει πολυσχιδείς δραστηριότητες. Είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός ξηρής μαγιάς στην Τουρκία και παράγει κυρίως προϊόντα αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής. Ιδρύθηκε το 1973, είναι εισηγμένος στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης και διαθέτει θυγατρικές στη Ρουμανία.
Μία άλλη σημαντική επένδυση ανάμεσα στις δύο χώρες αποτελεί και η εξαγορά κατά 100% των εγκαταστάσεων παραγωγής πολυαιθυλίνης στο Βόλο της εταιρίας Artenius Hellas A.E, με έδρα στην Αθήνα από την τουρκική Polisan, ενώ δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη η εξαγορά της Click Delivery από τον όμιλο Yemeksepeti.
Τα τουρκικά ζαχαροπλαστεία MADO έχουν ανοίξει στη Θεσσαλονίκη δύο καταστήματα. Η εταιρεία ΜΑDO είναι η μεγαλύτερη στον τομέα της ζαχαροπλαστικής στην Τουρκία και διαθέτει 310 καταστήματα. Δημιουργήθηκε το 1850 από τον πρίγκιπα Αμπντουλάχ αλ Σαούντ και σταδιακά κατάκτησε την τουρκική αγορά με τα παγωτά της και κυρίως με τον ντοντουρμά. Από το 1991 ξεκίνησε τη διεθνή της ανάπτυξη και σήμερα υπάρχουν Mado Cafes στην Αυστραλία, στο Ντουμπάι, στο Χονγκ- Κονγκ, τη Νότιο Κορέα, την Κύπρο, το Κουβέιτ, τη Σαουδική Αραβία, την Μαλαισία, το Αζερμπαϊτζάν και το Ιράκ.
Στην Θεσσαλονίκη ακολουθούν επενδύσεις που έγιναν από τους φούρνους Smyrna Boyoz φέρνοντας τα boyoz τα παραδοσιακά γλυκίσματα της Σμύρνης.
