Η Ελληνική Επανάσταση του 1821, υπήρξε ο πιο σημαντικός σταθμός της ιστορίας του Νεώτερου Ελληνισμού και ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα του 19ου αιώνα. Σφράγισε την εθνική πορεία των Ελλήνων, αφού η επιτυχής έκβασή του αγώνα για απελευθέρωση από την οθωμανική καταπίεση, μετά και από μία σειρά διεθνών συνθηκών, σήμανε τη δημιουργία του ελληνικού κράτους το 1830 και την ένταξη της Ελλάδος στον πολιτικό χάρτη των ανεξάρτητων κρατών της γης.
Η Ελληνική Επανάσταση υπήρξε ένα κορυφαίο πολιτικό γεγονός και για την ίδια την ιστορία της Ευρώπης, αφού απασχόλησε την ευρωπαϊκή διπλωματία, ενεργοποίησε τις φιλελεύθερες συνειδήσεις, ενέπνευσε διανοούμενους και καλλιτέχνες της δύσης, γέννησε το κίνημα του Φιλελληνισμού, όπλισε με προσδοκίες τους ευρωπαϊκούς λαούς που αναζητούσαν την εθνική τους δικαίωση, παρέσυρε κυβερνήσεις μεγάλων δυνάμεων να ενδιαφερθούν, και στο τέλος να υποχρεωθούν να συνεργασθούν και να συνυπογράψουν τα πρωτόκολλα για την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους.
Οι ιδέες, που αφυπνίζουν τους ΄Ελληνες στον εθνικοαπελευθερωτικό τους αγώνα κατά την Επανάσταση του 1821, είναι οι αξίες- δικαιώματα για την ελευθερία, την ισότητα, την ασφάλεια στη ζωή, την ανεκτικότητα, την ειρήνη, την δικαιοσύνη , την δημοκρατία, την εθνική ανεξαρτησία και το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης των λαών.
Στα πρόσωπα-σύμβολα, που συμμετείχαν στον Μεγάλο Αγώνα της Ανεξαρτησίας για την ελευθερία του ΄Εθνους συγκαταλέγονται και Ρόδιοι αγωνιστές: 1)ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΡΟΔΙΟΣ, ο οποίος υπηρέτησε σε όλο τον Αγώνα ως αξιωματικός του πεζικού και διετέλεσε υπουργός των Στρατιωτικών και Εξωτερικών. 2)ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΑΖΟΥΛΛΗΣ, ο οποίος ευρισκόμενος στην Αίγυπτο έστειλε μεγάλα χρηματικά ποσά για την ενίσχυση του Εθνικού Αγώνα. 3)ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΣΤΡΙΣΙΟΣ, ο οποίος πολέμησε με γενναιότητα στην φάλαγγα των Φιλελλήνων ως λοχαγός. 4)ΜΙΧΑΗΛ ΡΟΔΙΤΗΣ, ο οποίος έφθασε μέχρι του βαθμού του συνταγματάρχη και είχε αποκτήσει αργότερα την εύνοια και αγάπη του Βασιλιά ΄Οθωνα. 5)ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΒΕΝΕΤΟΚΛΗΣ, ο πατέρας των Μεγάλων Ευεργετών της Ρόδου, ο οποίος πολέμησε ως υπαξιωματικός στο ιππικό του Χαζη-Χρίστου. 6)ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΡΟΔΙΟΣ, που έφθασε στο βαθμό του συνταγματάρχη και ήταν άριστος ξιφομάχος. 7)ΧΡΙΣΤΟΦΗΣ ΜΗΛΙΩΝΗΣ, ο οποίος έγινε κατόπιν Πρόξενος της Ελλάδας στην Αίγυπτο. 8)ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΧΑΤΖΗΣΤΑΥΡΗΣ, από την συνοικία της Ρόδου Πάνω ΄Αγιος Γεώργιος. 9)ΚΑΠΙΤΑΝ ΤΖΑΝΝΗΣ από την ενορία του Αγίου Γεωργίου του Καμένου. 10)ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ (του Δασκάλου) από την ενορία της Μητροπόλεως Ρόδου. 11)ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΑΣ από το χωριό Παραδείσι. 12)ΣΤΕΦΑΝΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ή ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗΣ από την Ιαλυσό.
Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, από το λόγο του στην Πνύκα στις 8 Οκτ 1838 αναφέρει: «Όταν αποφασίσαμε να κάμουμε την Επανάσταση, δεν εσυλλογισθήκαμε, ούτε πόσοι είμεθα, ούτε πως δεν έχουμε άρματα, ούτε ότι οι Τούρκοι εβαστούσαν τα κάστρα και τας πόλεις, ούτε κανένας φρόνιμος μας είπε; «πού πάτε εδώ να πολεμήσετε με τα σιταροκάραβα βατσέλια». Αλλά, ως μια βροχή, έπεσε εις όλους μας η επιθυμία της Ελευθερίας μας και όλοι και οι κληρικοί και οι προεστοί και οι καπεταναίοι και οι πεπαιδευμένοι και οι έμποροι, μικροί και μεγάλοι, όλοι εσυμφωνήσαμε εις αυτόν το σκοπό και εκάμαμε την επανάσταση».
Λόγια απλά, λόγια σοφά, επίκαιρα σήμερα..όσο ποτέ.
Χρόνια Πολλά!
Ο Δήμαρχος Ρόδου
Φώτης Χατζηδιάκος
Μήνυμα του Δημάρχου Ρόδου κ. Φώτη Χατζηδιάκου για την εθνική επέτειο της 25ης Μαρτίου 1821
